Previous Next
آرشیو كليات ديوان نكو
فهرست موضوعی كلیات دیوان نكو

فهرست موضوعی كلیات دیوان نكو

  كليات ديوان نكو دیوان عشق و معرفت | غزلیات دیوان عشق و معرفت صفای دل گنج بی‌مکان محضر ذات چهره چهره هوای یار دولت تنها طغیان هوس عاشق چالاک خیمهٔ بقا  ظهور پاک صاحب‌خانه طعمه طمع دف مرگ افتاده گیسو قد پندار کلبه‌ای در راه نرگس مست وحدت مستانه قرب غربت جنگ آب آتش […]

نقد صافی | نقد و استقبال خواجه حافظ

نقد صافی | نقد و استقبال خواجه حافظ

شناسنامه: سرشناسه : نکونام، محمدرضا‏‫، ۱۳۲۷ -‬ ‏عنوان قراردادی : غزلیات .شرح. ‏عنوان و نام پديدآور : نقد صافی/محمدرضا نکونام. ‏مشخصات نشر : تهران : انتشارات صبح فردا‏‫، ۱۳۹۳.‬ ‏مشخصات ظاهری : ‏‫۳ج.‬ ‏شابک : ‏‫۹۷۸-۶۰۰-۷۷۳۲-۱۸-۲‬ ؛ ‏‫۹۷۸-۶۰۰-۷۷۳۲-۱۹-۹‬ ‏وضعیت فهرست نویسی : فیپا ‏يادداشت : عنوان دیگر: نقد صافی: نقد و استقبال غزلیات جناب خواجه […]

چشم‌انداز کلیات دیوان نکو

چشم‌انداز کلیات دیوان نکو

براي مطالعه كتاب چشم‌انداز کلیات دیوان نکو ( با شرح و توضیح برخی غزلیات ) روي لينك كليك نماييد: چشم‌انداز کلیات دیوان نکو

عاشق‌ترین

عاشق‌ترین

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی عاشق‌ترین ( جلد بیست و هفتم : کلیات دیوان نکو ) جلد بیست و هفتم : عاشق‌ترین «عاشق‌ترین» بخش دیگری از دوبیتی‌ها را ارایه می‌دهد. هستی، عاشق‌ترین است؛ همان‌طور که ذرّه ذرّهٔ آفرینش، عاشق‌ترین می‌باشند. در این دوبیتی‌ها گفته‌ام: آفرینش، رخ هستی است و هستی، جانِ […]

لطفِ نازنین

لطفِ نازنین

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی لطف نازنین ( جلد بیست و ششم : کلیات دیوان نکو ) جلد بیست و ششم : لطف نازنین «لطف نازنین» قطعه‌های دوبیتی و بخشی دیگر از رباعی‌ها را ارایه می‌دهد. این دیوان، از هستی و لطف ناز آن می‌گوید. هستی، بلندآشیانی بی‌آشیان است که پدیده […]

عاشقِ واصل به مقام ذات

عاشقِ واصل به مقام ذات

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی خون دل ( جلد بیست و پنجم : کلیات دیوان نکو ) جلد بیست و پنجم : خون دل «خون دل» در قالب رباعی سروده شده است. رباعی از عالی‌ترین قالب‌های شعری است که کوتاهی، پیوستگی و آراستگی، از امتیازات آن است. این رباعی‌ها شرح دل […]

نفی طمع و وصول به عشق پاک

نفی طمع و وصول به عشق پاک

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی قرب یار ( جلد بیست و چهارم : کلیات دیوان نکو ) جلد بیست و چهارم : قرب یار «قرب یار» نخستین جلد از دوبیتی‌های «کلیات دیوان نکو» می‌باشد. وزن عروضی دوبیتی «مفاعیلن مفاعیلن فعولن» است. موضوع این دوبیتی‌ها «دل» و «عشق» می‌باشد؛ دلی که گاه […]

مثنوی عشق و عاشقی

مثنوی عشق و عاشقی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی راز و ناز ( جلد بیست و سوم : کلیات دیوان نکو ) جلد بیست و سوم : راز و ناز مثنوی، از معروف‌ترین و پرکاربردترین قالب‌های شعر فارسی است. «راز و ناز» در این قالب شعری سروده شده است. مثنوی‌های «استقبال مناجات امیر آه و […]

سوز  و  ساز

سوز و ساز

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی سوز و ساز ( جلد بیست و دوم : کلیات دیوان نکو ) جلد بیست و دوم : سوز و ساز شعر فارسی در طول تاریخ کهن خود، قالب‌های متفاوتی داشته است. «کلیات دیوان نکو» انواع قالب‌های شعری را در بر دارد. «سوز و سازِ» این […]

تبدیل کردار به معرفت در برزخ

تبدیل کردار به معرفت در برزخ

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی شور نور ( جلد بیست و یکم : کلیات دیوان نکو ) جلد بیست و یکم : شور نور «شور نور» بهترین‌های اشعار کلیات دیوان نکو را از لحاظ ادبی در تمامی قالب‌های شعری ـ اعم از غزل، قصیده، مثنوی، دوبیتی، قطعه‌های دوبیتی و رباعی ـ […]

زن ؛  الههٔ  عشق

زن ؛ الههٔ عشق

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی زن؛ الههٔ عشق ( جلد بيستم : کلیات دیوان نکو ) جلد بیستم : زن؛ الههٔ عشق «زن؛ الههٔ عشق» دیوانی موضوعی است و اشعار مربوط به زن، این مظلوم همیشهٔ تاریخ را ارایه می‌دهد. کم‌ترین تمنّای دورانِ رؤیایی عدالت، برابری عنوان «زن» و «مرد» می‌باشد؛ […]

جلای  محبوبی

جلای محبوبی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی جلای محبوبی ( جلد نوزدهم : کلیات دیوان نکو ) جلد نوزدهم : جلای محبوبی «جلای محبوبی» برگزیدهٔ بهترین غزلیات «دیوان عشق و معرفت» می‌باشد؛ غزلیاتی شیدایی که غوغای سهمگین عشقی عالم‌سوز و وفای پایدار و ابدی را در غزل‌هایی ساده، زلال و پاک تقدیم می‌دارد. […]

نظام معرفتی و اندیشاری و عاری از برخوردهای خشن

نظام معرفتی و اندیشاری و عاری از برخوردهای خشن

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی بلا و ولایت ۲ ( جلد پانزدهم : کلیات دیوان نکو ) بلا و ولایت جلد دوّم جلد دوم دیوان «بلا و ولایت» دارای دو سلام و دو رجیم می‌باشد. سلام پانزدهم این دیوان، عنوان «ختم ولایت (عج)» را دارد. ختم ولایت حیدری، امام عصر (عجل […]

دیوان بلا و ولایت

دیوان بلا و ولایت

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی بلا و ولایت ۱ ( جلد چهاردهم : کلیات دیوان نکو ) بلا و ولایت (جلد یکم) «بلا و ولایت»، گزینشی است موضوعی از سروده‌های آیینی «کلیات دیوان نکو» که شامل قالب‌های مختلف شعری ـ اعم از غزل، قصیده، مثنوی، رباعی و دوبیتی ـ می‌باشد. «بلا […]

نقد عرفان ابن‌عربی

نقد عرفان ابن‌عربی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۴ ( جلد سيزدهم : کلیات دیوان نکو ) لیلای دل سالکان محبی، وصول به حقیقت و معرفت ندارند؛ به‌ویژه تا این زمان که آموزه‌های کلامی متأثر از اهل‌سنت، به‌خصوص عرفان کلامی ابن‌عربی بر محبان چیره بوده است. در حقیقت باید گفت محبان استادی […]

عروسِ بهار

عروسِ بهار

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۴ ( جلد سيزدهم : کلیات دیوان نکو ) عروس بهار سالکان محبی در قفس هجر و دام غربت مبتلا می‌باشند. محبّی مدتی در حیرانی و تنهایی است و میان «دیده و نادیده» و «داشته و ناداشته» است. او با تلالؤ نور یقظه سیر […]

خاصیت بیداری سحر و نگاه به آسمان شب

خاصیت بیداری سحر و نگاه به آسمان شب

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۴ ( جلد سيزدهم : کلیات دیوان نکو ) یکتانگار سالکان محبی، با آن‌که بنیاد سلوک را بر عشق قرار می‌دهند، اما در شناخت «عشق» دچار کاستی و کژی می‌باشند. هرچند تمامی پدیده‌ها به عشق ظهور یافته‌اند، اما عشق آدمیان و جنیان در یک […]

طریق عاشقی

طریق عاشقی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۴ ( جلد سيزدهم : کلیات دیوان نکو ) رقص فیض سالکان محبی، بندگان خدا را تقسیم می‌کنند و اندکی را مست عاشق و برخی را مدعی ظاهرگرا و خصم خود قرار می‌دهند و امید دارند آنان در رنج تکبر و زحمت خودخواهی خویش […]

اودیهٔ تصفیه‌ساز سالک محبی

اودیهٔ تصفیه‌ساز سالک محبی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۴ ( جلد سيزدهم : کلیات دیوان نکو ) ذلیل رسوا سالکان محبی برای پالایش باطن و رفع موانع نفسانی و هواجس درونی نیازمند ریاضت و برای اثبات صفا و درستی خویش و سنجش توانایی و مقاومت خود نیازمند امتحان و اختبار می‌باشند تا […]

گوهر دردانهٔ حق‌تعالی

گوهر دردانهٔ حق‌تعالی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۴ ( جلد سيزدهم : کلیات دیوان نکو ) غزال مست مقرّب محبوبی در هستهٔ مرکزی ذات، تمامی کمالات را به موهبت و به فعلیت دارا می‌باشد. سالکان محبی با آن‌که چنین موهبتی ندارند، اما عنایت ربانی را در داشتن استعداد سلوک در باطن […]

آفت سلوک؛ کثرت و پرسه‌زنی

آفت سلوک؛ کثرت و پرسه‌زنی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۴ ( جلد سيزدهم : کلیات دیوان نکو ) نقد صافی جلد چهارم قرب و بلا دنیا برای سالکان محبی زندانی است که آنان را به غربت سخت دیوارهای بیگانگی گرفتار می‌سازد و ناسوت، آغوش آنان را از معشوقشان دور داشته است. محبی آرزوی […]

خداانگاری محبی و خداداری محبوبی

خداانگاری محبی و خداداری محبوبی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۳ ( جلد دوازدهم : کلیات دیوان نکو ) بزم غمزه سالکان محبی هریک به فراخور خود، رؤیت‌هایی مقطعی دارند و در همین رؤیت‌ها نیز چه بسا به تشویش‌های ذهنی و به شگفتی و استبعاد مواجه می‌شوند و درمی‌مانند که این چه بود؟ چه […]

نخستین نگاه محبوبان

نخستین نگاه محبوبان

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۳ ( جلد دوازدهم : کلیات دیوان نکو ) یار وفا سالکان متنوع محبّی در حوادث ناگوار پیرامونی، بسیار می‌شود که در سکوت پر از جوش خود فرو می‌روند و در آن، قصدی جز خویشتن خویش ندارند و صفای صافی آن‌ها، از پیرایهٔ خودخواستن […]

صحنهٔ عاشقی حق و خَلق

صحنهٔ عاشقی حق و خَلق

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۳ ( جلد دوازدهم : کلیات دیوان نکو ) آتش وِلا جناب خواجه حافظ شیرازی اصول باورهای عرفانی خویش را ـ که برآمده از عرفان محبی ابن‌عربی است ـ در این غزل آورده است. از پایه‌های عرفان محبی، بنیاد پدیده‌های هستی بر «عشق» است؛ […]

پرسه‌زنی و سرگردانی سالک محبی

پرسه‌زنی و سرگردانی سالک محبی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۳ ( جلد دوازدهم : کلیات دیوان نکو ) کرشمهٔ ناز سالکان محبی، پیروزی و شکست و هجران و وصول را برآمده از طالع و از بخت می‌دانند و خود را به‌طور کامل تسلیم سرنوشتی مبهم می‌سازند که از چند و چون آن آگاهی […]

منم  دریا

منم دریا

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۳ ( جلد دوازدهم : کلیات دیوان نکو ) منم دریا سالکان محبی چون از خویشتن جدایی ندارند، خود را امانتدار می‌پندارند؛ ودیعه‌دارانی که گویی مالک عطایای حق گردیده‌اند و آن را با داعیهٔ خویش و با رصد حسودان و بدخواهان، برای بهره‌بری خود […]

دلبرِ دلبرده

دلبرِ دلبرده

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۳ ( جلد دوازدهم : کلیات دیوان نکو ) دلبر دلبرده سالکان محبی را با سختی و محنت و رنج و با ریاضت درهم پیچیده‌اند. محبی مشتاق است، نه عاشق؛ از این رو در بلاپیچی و مشکلات سلوک، رنجور و خسته می‌شود. او گریزپای […]

فقرگریزی و مدیریت مال و اقتصاد

فقرگریزی و مدیریت مال و اقتصاد

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۳ ( جلد دوازدهم : کلیات دیوان نکو ) جلد دوازدهم : نقد صافی جلد سوم شوخ الست سالکان محبی، اگر مربی و استقامت داشته باشند، به موج‌های سرکش فناسازِ بلاهای اودیه پیچیده می‌شوند. آنان دیرزمانی در ماتم‌سرای نفْس خویش به شیون دوری از […]

عشق  و  دام

عشق و دام

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۲ ( جلد يازدهم : کلیات دیوان نکو ) عشق و دام محبی که بخت خود را با اقبال تحصیل خویش و کارنمای تلاش، گشا می‌یابد و وادی وادی محنت و بلا را به‌ویژه در اودیهٔ نفس پیموده است، قرب نمی‌یابد؛ زیرا ولایت و […]

نفیرِ صلابت

نفیرِ صلابت

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۲ ( جلد يازدهم : کلیات دیوان نکو ) نفیر صلابت سالک محبی در هستی‌شناسی خود، نظام مشاعی عالم، و اقتضاءات حاکم بر ناسوت را نمی‌شناسد و می‌پندارد، کسی را که در صبح ازل، دولت داده‌اند، به صورت مطلق و به گونه‌ای تخلف‌ناپذیر، آن […]

هراس و خوف سالک محبی

هراس و خوف سالک محبی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۲ ( جلد يازدهم : کلیات دیوان نکو ) ماه پیدا سالک محبی، عنایات حق‌تعالی را «دام» تعبیر می‌کند. شراب یقظه‌بخش سلوک و عشوه‌ها و دلبری‌های محبوب، محبی را برانگیخته می‌سازد؛ اما او نمی‌تواند بر رفع ناخوشایندهایی که برآمده از نفس خود اوست دل […]

بلندای عشق و قلهٔ صفای محبوبی

بلندای عشق و قلهٔ صفای محبوبی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۲ ( جلد يازدهم : کلیات دیوان نکو ) جمال جلوه محبی بسیار می‌شود که نقش پیشینه و داشته‌های موهبتی و نیز استعدادها و قضا و قدر و اقتضاءات و اسم ربی حاکم بر هر کسی و به‌طور کلی نظام مشاعی هستی را مورد […]

یکه‌شناس میدان عشق

یکه‌شناس میدان عشق

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۲ ( جلد يازدهم : کلیات دیوان نکو ) حرمت دار محبی متشبه در شور و شوق خویش، احساس لطیف نازک‌اندیشی و انگیزش زیبایی‌خواهی، او را به نظربازی پدیده‌های زیبا می‌کشاند و جذب زیبایی‌های زیبارویان می‌گردد و مُهر مِهر آنان را بر دل می‌نهد: […]

نگاهِ نگار

نگاهِ نگار

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۲ ( جلد يازدهم : کلیات دیوان نکو ) نگاه نگار محبان، بلندآوازه‌اند؛ اما بلندی نظر آنان رفعتی بی‌انتها ندارد. این نظرگاه خُرد، در نگاه به هستِ هست نیز تنگی و قبض دارد. محبان آن‌گاه که بخواهند به معبود نگاه کنند، خوی سودْانگارهٔ آنان […]

روان‌شناسی عرفانی خواجه حافظ شیرازی

روان‌شناسی عرفانی خواجه حافظ شیرازی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۲ ( جلد يازدهم : کلیات دیوان نکو ) بی‌دلی شوریده‌سر «تا مرد سخن نگفته باشد، عیب و هنرش نهفته باشد». آنان که به عرفان و معرفت شهره می‌شوند، یا از داشته‌های خود سخنی سفته‌اند، و یا تنها نان شهرت خویش را خورده‌اند. شهرت […]

مقایسه عرفان کلامی و عرفان محبوبی

مقایسه عرفان کلامی و عرفان محبوبی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۲ ( جلد يازدهم : کلیات دیوان نکو ) نقد صافی جلد دوم مست و خمار «سال‌ها دل طلب جام جم از ما می‌کرد وان‌چه خود داشت ز بیگانه تمنّا می‌کرد» جناب خواجه در دیوان خود در شوق معرفتی که دارد، خمار و مخمور […]

شورِ شیدا

شورِ شیدا

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۱ ( جلد دهم : کلیات دیوان نکو ) شور شیدا جناب خواجه در دیوان خود بارها تدبیرهای عقلانی(۱) را به حکم عقل، کوچک شمرده و در برابر عشق، تحقیر کرده است: «حریم عشق را درگه بسی بالاتر از عقل است کسی آن آستان […]

تجربه‌های محب و محبوبی

تجربه‌های محب و محبوبی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۱ ( جلد دهم : کلیات دیوان نکو ) دم دل سالک محبی دلی دارد پر از گره و گلایه؛ آن هم از نظمی که در آفرینش است؛ چرا که چه بسا چنین نظمی بر وفق خواسته‌های نفسانی او نیست: «گره ز دل بگشا […]

دو طریق محبی و محبوبی

دو طریق محبی و محبوبی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۱ ( جلد دهم : کلیات دیوان نکو ) یار یار سالک محب، هم در گفته‌های خود اضطراب و تشویش دارد و هم اگر در گفتهٔ دیگران به پندار خود خطایی ببیند، از آن برمی‌آشوبد: «تا ابد بوی محبّت به مشامش نرسد هر که […]

شاهدِ تنها

شاهدِ تنها

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۱ ( جلد دهم : کلیات دیوان نکو ) دل عارف محب از «حسرت» دور نیست و به گفتهٔ خواجه: «دل صنوبری‌ام هم‌چو بید لرزان است ز حسرت قد و بالای چون صنوبر دوست» ولی عارفان محبوبی نه تنها حسرتی بر دل ندارند، بلکه […]

نازِ معشوق

نازِ معشوق

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۱ ( جلد دهم : کلیات دیوان نکو ) آنان که در کوی نیکنامان ورود می‌یابند و خداوند آنان را رفیق خود می‌خواهد، یا عاشقان و مقرّبان محبوبی هستند و یا شوریدگان مُحِبّ و سالکان مشتاق. سالک محب از عقل حساب‌گر رهایی ندارد. او […]

مکافاتِ عشق

مکافاتِ عشق

مکافات عشق منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۱ ( جلد دهم : کلیات دیوان نکو )  دوستان حق، یا محبوبی‌اند یا محب. در این‌جا از تفاوت‌های این دو گروه می‌گوییم. محب، هنگامی که با حق هم‌سخن می‌شود، به جای دیدن روی زیبا و لَعل درخشان وی، ملامت او را […]

مقایسهٔ عرفان محبی و محبوبی

مقایسهٔ عرفان محبی و محبوبی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۱ ( جلد دهم : کلیات دیوان نکو ) «نقد صافی» در دو قطع وزیری و رقعی می‌باشد. قطع رقعی آن داری سی جلد است و هر جلد، بیست غزل را نقد و استقبال کرده است. در ادامه، سی مقدمه‌ای که در قطع رقعی […]

دعای هدایت

دعای هدایت

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۱ ( جلد دهم : کلیات دیوان نکو ) از دعاهایی که بیان‌گر هدایت و دستگیری موهبتی و اعطایی از ناحیهٔ ذات قدسی حق‌تعالی است و نیز همان‌طور که پیش از این گفته شد، شأن محبوبان است، این دعاست: «اللهمّ اهدنی من عندک وأفض […]

دعای مشهور غیبت

دعای مشهور غیبت

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۱ ( جلد دهم : کلیات دیوان نکو ) از معتبرترین دعاهایی که از شروع عصر غیبت کبرا مورد اهتمام عالمان ربانی بوده است، دعای مشهور به «غیبت» است. دعای یاد شده، از بهترین منابع در شناخت قرب محبوبی و صفات محبوبان الهی است. […]

معرفت و وصول به ذات حق‌تعالی

معرفت و وصول به ذات حق‌تعالی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۱ ( جلد دهم : کلیات دیوان نکو ) معرفت ذات همان‌طور که قرآن کریم از «نفس» به عنوان ذات حکایت دارد، حکایت دلیل بر تحقق معرفت است، که می‌شود نسبت به ذات حق‌تعالی معرفت داشت؛ وگرنه قرآن کریم آن را حکایت نمی‌کرد. چنین […]

استقبال و نقد محتوای غزلیات دیوان خواجه حافظ شیرازی

استقبال و نقد محتوای غزلیات دیوان خواجه حافظ شیرازی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی نقد صافی ۱ ( جلد دهم : کلیات دیوان نکو ) جلد دهم : نقد صافی جلد یکم چهار جلد از «کلیات دیوان نکو»، استقبال و نقد محتوای غزلیات دیوان خواجه حافظ شیرازی به زبان شعر و غزل می‌باشد و «نقد صافی» نام دارد. در حقیقت […]

مقام جمعیِ عشق

مقام جمعیِ عشق

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی عشق و معرفت ۴ ( جلد نهم : کلیات دیوان نکو ) غریب یکتا «رِفق»، سبب مغازلهٔ صمیمی میان محبوبی و محبوب می‌شود و دل‌گفته‌هایی ساده از جنس غزل «تشنهٔ می» این کتاب را رقم می‌زند. محبوبی در رؤیت محبوبْ مستغرق است، ولی غم وصل و […]

افراد عادی و اعتماد به محبوبان

افراد عادی و اعتماد به محبوبان

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی عشق و معرفت ۴ ( جلد نهم : کلیات دیوان نکو ) شرنگ غم محبوبان الهی، وجود هر پیاله و درون و برون هر کاسه‌ای را با دید حقی و دل حق‌تعالی دیده‌اند و آن را حق‌تعالی یافته‌اند. حق‌تعالی عصمت دارد و به کسی ظلم نمی‌کند. […]

دیدار خصوصی حق‌تعالی با هر پدیده‌

دیدار خصوصی حق‌تعالی با هر پدیده‌

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی عشق و معرفت ۴ ( جلد نهم : کلیات دیوان نکو ) زندهٔ ظهور دل محبوبان از هجر ذات، پر حسرت است. ریاضت محبوبان، هجر از ذات است. آنان در هجر ذات حق‌تعالی است که سوز و آه دارند. در شعر زیر، از مقام ذات حق‌تعالی […]

قمارِ  عشق

قمارِ عشق

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی عشق و معرفت ۴ ( جلد نهم : کلیات دیوان نکو ) قمار عشق درست است که محبوبان الهی کمالات خود را به عنایت دارند، ولی این عنایت ـ به‌ویژه عنایت وصول به مقام بدون تعین حق‌تعالی ـ تاوان دارد و مقربان محبوبی بلایا و مشکلات […]

شیدایِ هستي

شیدایِ هستي

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی عشق و معرفت ۴ ( جلد نهم : کلیات دیوان نکو ) شیدای هستی دیدار یار، همواره برای مقرب محبوبی فراهم است و این وصل خاص، غوغایی دارد با تغزلی دو سویه و رؤیت صورت زیبای معشوق؛ چنان‌که گفته‌ایم:  سینهٔ سودای تو، غوغای من صورت زیبای […]

دل اولیای محبوبی؛ بارگاه نزول حق‌تعالی

دل اولیای محبوبی؛ بارگاه نزول حق‌تعالی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی عشق و معرفت ۴ ( جلد نهم : کلیات دیوان نکو ) میثاق اولیای محبوبی این توان را دارند که به عشق، در کمین خداوند بنشینند و او را رصد کنند و وقتی او را در دل خویش یافتند، وی را تنگ در آغوش دل خویش […]

گناه بزرگ و هولناک ستم بر پدیده‌ها

گناه بزرگ و هولناک ستم بر پدیده‌ها

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی عشق و معرفت ۴ ( جلد نهم : کلیات دیوان نکو ) جلد نهم : عشق و معرفت ۴ جلد چهارم دیوان «عشق و معرفت»، از ملاقات حبیب می‌گوید. از رؤیای دست‌یافتنی رؤیتی که از جمع هستی، جمال مستانه به آغوش بوس و نقدِ وصلِ حریفی […]

عشق ضریبْ‌آفرین

عشق ضریبْ‌آفرین

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی عشق و معرفت ۳ ( جلد هشتم : کلیات دیوان نکو ) کاشانهٔ امّید اولیای محبوبی، عشق وجودی حق‌تعالی را دارند. ویژگی این عشق آن است که ضریبْ‌آفرین و مضاعف‌ساز است. مقرب محبوبی در عشق خود به حق‌تعالی، به توان عشق وجودی حق‌تعالی، عشق می‌گیرد و […]

حکیمان حقیقی؛ مقرّبان محبوبی

حکیمان حقیقی؛ مقرّبان محبوبی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی عشق و معرفت ۳ ( جلد هشتم : کلیات دیوان نکو ) حریف معرکه عارفان محبوبی، سوز و درد و آه و اشک از فراق معشوق و ناله از هجر و مویه از بُعدِ جناب حضرت حق‌تعالی دارند و از خداوند به سوی خداوند می‌روند و […]

چگونگی ارتباطِ وصولی میان بنده و حق‌تعالی

چگونگی ارتباطِ وصولی میان بنده و حق‌تعالی

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی عشق و معرفت ۳ ( جلد هشتم : کلیات دیوان نکو ) هیاهو تبیین چگونگی ارتباط میان عاشق و معشوق و وصول آن، تصویرهایی گوناگون دارد که به برخی از آن اشاره می‌شود. این ارتباطِ وصولی میان بنده و حق‌تعالی، در اوج و بلندای آن، به […]

وحدت حقیقیِ عاشق و معشوق

وحدت حقیقیِ عاشق و معشوق

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی عشق و معرفت ۳ ( جلد هشتم : کلیات دیوان نکو ) تمنّای وصال قرعهٔ فال چنین خورده است که غزل «شبانگاه ابد» شرح یکی از مویه‌های دل را باز گوید؛ غزل زیبایی که از وصل ازلی قرب محبوبی سخن می‌گوید. اولیای کمّل الهی، وصلی ازلی […]

عبادت وجودی برتر از عبادت عاشقانه

عبادت وجودی برتر از عبادت عاشقانه

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی عشق و معرفت ۳ ( جلد هشتم : کلیات دیوان نکو ) آتش قهر غزل «شکار صفا»، گزارشی منحصر است از زیارت و رؤیت جناب حضرت حق‌تعالی. این دل است که می‌تواند به زیارت و دیدار حق‌تعالی نایل شود؛ به شرط آن که پاک از غیر […]

فرق آزادی با رهایی و اختیار

فرق آزادی با رهایی و اختیار

منبع : چشم انداز کلیات دیوان نکو / معرفی عشق و معرفت ۳ ( جلد هشتم : کلیات دیوان نکو ) جنگ آب  من به عشق آمده‌ام، می‌روم آخِر پی عشق چون که از عشق تو آزادهٔ مادرزادم دورم از هرچه که شد، می‌روم از هرچه‌که‌هست چون ز عشق تو من از هر دو جهان […]