منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) شمار ردیف‌ها در شمارهٔ مقامات فارسی که دوازده مقام است ـ یا کم‌تر و بیش‌تر ـ فراوان سخن گفته شده است. هیچ یک از این طرح‌ها اساس کاملی ندارد و شماره یا چگونگی ریختن آن بر هر […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) ترکیب‌خوانی، مهارت خواننده در استفاده از شکل‌های متفاوت و متنوع در صوت خود می‌باشد. خواننده‌ای که موسیقی را به شکل حرفه‌ای دنبال می‌نماید، به مرکب‌خوانی اهتمام می‌یابد و برای آن کوشش دارد؛ زیرا اهمیت بسیاری در ایجاد […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) دستگاه نوا بیات راجعه، عشاق، شکسته و بیداد به درآمد می‌رود. ۷۳۱ ملک جهان وزن عروضی: فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فَعَلُن ــ U ــ ــ / U U ــ ــ / U U ــ ــ / U U […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) دستگاه دوگاه ۷۱۱ حجاب ره وزن عروضی: مستفعلُ فاعلاتُ مفعولاتن ــ ــ U U / ــ U ــ U / ــ ــ ــ ــ مفعول مفاعلن مفاعیلن فع بحر: هزج مسدّس اخرب مایی و منی حجاب ره […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) دستگاه راستِ پنج‌گاه راست پنج‌گاه دستگاه نشاط و سرور است و همانند چارگاه دل‌نواز و سرورآفرین و کارگشای بسیار خوبی برای دل‌های مشتاق است. از درآمد حصار می‌گیرد و رهاو افشاری را دنبال می‌کند و خود را […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) دستگاه شور شیراز ۶۷۸ نصیب ما و تو درآمد وزن عروضی: مفاعیلن مفاعیلن فَعُولُن U ــ ــ ــ /U ــ ــ ــ /U ــ ــ بحر: جدید یا هزج مسدّس محذوف بیا بنشین جلالت کم نمیشه نصیب […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) دستگاه دشتستانی ۶۷۰ بی‌تو وزن عروضی: مفاعیلن مفاعیلن فَعُولُن U ــ ــ ــ /U ــ ــ ــ /U ــ ــ بحر: جدید یا هزج مسدّس محذوف درآمد شبی که با تو بودم یاد از آن شب شبی […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) گوشه‌های دستگاه دشتی ۶۰۹ بوسلیک وزن عروضی: مستفعلن مستفعلن مستفعلن فَع مفعول مفاعیل مفاعیل فَعَل ــ ــU ــ / ــ ــ U ــ / ــ ــ U ــ / ــ بحر: هزج مثمن اخرب مکفوف مجبوب ای […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) دستگاه دشتی دشتی، دستگاهی است که تنها سوز و حزن می‌آفریند و دل عاشق را به آتش می‌گدازد؛ اگرچه این آتش، آرام‌کنندهٔ دل است. در این ردیف، تنها اشعار خاصی مورد تلفیق قرار می‌گیرد و با هر […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) گوشه‌های دستگاه بیات ترک ۵۶۴ بختیاری وزن عروضی: فاعلاتن فَعَلاتن فَعَلاتن فَع لُن ــ U ــ ــ /U U ــ ــ /U U ــ ــ / ــ ــ بحر: رمل مثمن مخبون محذوف (مقصور) به هوس راست […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) دستگاه بیات ترک ۵۳۹ فریادرس عاشق وزن عروضی: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فَعَلُن U U ــ ــ / U U ــ ــ / U U ــ ــ / U U ــ بحر: رمل مثمن مخبون درآمد سحرم دولت […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) ۵۳۳ حزین وزن عروضی: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن ــ U ــ ــ / ــ U ــ ــ / ــ U ــ ــ / ــ U ــ بحر: رمل مثمن محذوف در غریبی ناله کردم هیچ کس یادم […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) اصفهان، دستگاهی لطیف با زخمه‌هایی شیواست و دل‌نوازی و ملاحت خاصی دارد و به لسان اهل حال: عاشق‌کش است و ویران‌گر دل‌ها. این دستگاه از درآمد وارد راجعه می‌شود و اوج عشاق سر می‌دهد و گرفتار شور […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) گوشه‌های دستگاه چارگاه ۴۸۲ آشوری وزن عروضی: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن ــ U ــ ــ / ــ U ــ ــ / ــ Uــ بحر: رمل مسدّس محذوف ای برون از وهم و قال و قیل من خاک بر […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) دستگاه چارگاه چارگاه دستگاه مستقل و دل‌نوازی است که در سرور و شادی از آن استفاده می‌شود. این دستگاه از سنگینی، درشتی و طراوت خاصی برخوردار است و نشاط و سرور را به دنبال دارد و به […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) ۴۳۷ چکاوک وزن عروضی: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن U ــ ــ ــ /U ــ ــ ــ /U ــ ــ ــ /U ــ ــ ــ بحر: هزج مثمن سالم اگر بیم است در دوزخ و گر عیش است […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) شوشتری دستگاهی است اندوه آفرین، غم‌انگیز و راه‌گشای دل دردمند و جان عاشق و زمزمه‌ای است برای عارف که اجرای مناجات‌نامه در آن نیز مناسب است. شوشتری از درآمد به بیداد و راجعه می‌رود و از آن […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) ۳۸۴ بختیاری وزن عروضی: مفاعیلن مفاعیلن فَعُولُن U ــ ــ ــ /U ــ ــ ــ /U ــ ــ بحر: جدید یا هزج مسدّس محذوف درآمد سحر بلبل حکایت با صبا کرد که دیدی عشق گل با ما […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) همایون دستگاهی است بس ظریف و دل‌نواز که سحرگاه را طلب می‌کند. این ردیف، در دامان دشت و سبزه، روح‌نوازِ عاشق و عارف است. دستگاه یاد شده بعد از درآمد به چکاوک می‌رود و از آن به […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) ۳۳۷ بیداد وزن عروضی: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن مستفعلن مفاعلُ مستفعلن فَعَل ــ ــU ــ / U ــU U / ــ U ــ /U ــ بحر: مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف دیدی که خون ناحق پروانه شمع […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) ماهور دستگاهی سنگین و ملیح با شیوایی خاص است و طراوت‌بخش باغ و بوستان است. این دستگاه از درآمد به حصار می‌رود و شکسته سر می‌دهد و باز درآمد را دنبال می‌نماید و از گوشه‌های خوبی برخوردار […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) ۲۸۴ بختیاری وزن عروضی: مستفعلن مستفعلن مستفعلن فَع ــ ــU ــ / ــ ــ U ــ / ــ ــ U ــ / ــ بحر: هزج مثمن اخرب مکفوف مجبوب در گردش افلاک چو کردم نظری از مردم […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) ابوعطا دستگاهی است پر اوج و سرور آفرین که باغ و بوستان و دشت و صحرا را طلب می‌کند. این ردیف، موجودات دریا و صحرا را سرمست و دل‌خوش می‌نماید و فریاد صوت و صدا را در […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) پهلوی یا مثنوی سه‌گاه گوشه‌ای مستقل از سه‌گاه و ردیف مستقلی است که هم‌چون مثنوی، صوت و صدا و اشعار بسیاری را به خود اختصاص داده است. این نوع از مثنوی با مثنوی بیات ترک متفاوت است […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) ۱۹۴ بوسلیک وزن عروضی: مفاعیلن مفاعیلن فَعُولُن U ــ ــ ــ /U ــ ــ ــ /U ــ ــ بحر: جدید یا هزج مسدّس محذوف جهان انسان شد و انسان جهانی از این پاکیزه‌تر نبود بیانی ۱۹۵ بیات […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) سه‌گاه، دستگاه عشق و سرور است. شادی‌آفرین بوده و از لطافت و ظرافت خاصی برخوردار است. این دستگاه سنگین است و زیر و بم برابر و یکسانی دارد. حالات مختلف آن از تناسب طبیعی ویژه‌ای برخوردار است. […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) ۹۹ آشوری وزن عروضی: مستفعل فاعلات مستفعل فَع ــ ــ U U / ــ U U / ــU U / ــ بحر: هزج مثمن اخرب مکفوف من گرسنه در برابرم دکهٔ نان هم‌چون عذبم بر در حمام […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) افشاری دستگاهی است حزن‌آور که زبانِ دل مغموم است. کم می‌شود که برای شادی و سرور از آن استفاده شود. این دستگاه در بیانِ حال، متانت و وارستگی خاصی دارد. بسیاری از اشعار فارسی در این مایه […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) گوشه‌های دستگاه شور ۳۶ بوسلیک وزن عروضی:فاعلاتن فعلاتن فع لن ــ U ــ ــ /U U ــ ــ / ــ ــ بحر: رمل مسدّس مخبون مقصور نازپرورد تنعم نبرد راه به دوست عاشقی شیوهٔ رندان بلاکش باشد […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) دستگاه شور، سنگین‌ترین دستگاه و بسیار زیبا و مستی‌آور است. انگیزه‌های عرفانی دارد و صبح‌گاهان، دل‌نوازی خاصی می‌آفریند. شور از درآمد به شهناز می‌رود و ترکیب افشاری را همراه می‌گیرد و از عشاق تا شور شیراز ـ […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) فصل سوم: ردیف‌های موسیقی شانزده دستگاه معروف موسیقایی مقامات و دستگاه‌ها (ردیف‌ها) ی آواز سنتی ایرانی از قدیمی‌ترین و اصیل‌ترین نوع موسیقی در جهان است که همواره اساتید ماهر و گاه نوآوری به خود دیده است. همان‌گونه […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) همان‌گونه که زیاده‌خواهی در شنیدن غنا و موسیقی آسیب می‌رساند، تفریط در شنیدن موسیقی نیز زیان دارد. کوتاهی در موسیقی موجب قساوت قلب، خشکی دل و وسواس می‌گردد. افلاطون گوید: «کسی که عاشق صورت زیبا نشود و […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) غناخوانی و موسیقی هیچ گاه نباید به عنوان شغل دایمی و اول مورد برگزیده شود، بلکه باید آن را یک هنر در کنار شغل رسمی خود دانست. نیازهای آدمی با توجه به معیار میزان مصرف، به دو […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) گفتیم موسیقی به خودی خود مُجاز است. موسیقی اگر با برخی گناهان همراه شود، تولید و استماع آن حرام می‌گردد. این گناهان عبارت است از: تبلیغ دستگاه حاکم جور، احیای نمادهای باطل و سبک‌های افراد منتسب به […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) در کتاب هفت جلدی «فقه غنا و موسیقی» این بحث فقهی را تحلیل و مستدل نموده‌ایم که موسیقی به خودی خود مجاز است. اگر هیچ کار باطل یا حرامی به همراه آواز غنایی و موسیقایی نباشد، غنا […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) اسلام نه تنها با نشاط، کامجویی و شادمانی مخالفتی ندارد، بلکه آن را امری طبیعی و نیازی فطری می‌داند و در موارد فراوانی آن را تشویق کرده و برای آن ثواب‌های فراوانی قرار داده است، اما با […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) عصر نهضت علمی اجتهاد بر دو گونهٔ اجتهاد اجتماعی و پیشتاز و اجتهاد انزوایی، واپس‌گرا و عزلت جو تقسیم می‌شود. اجتهاد انزوایی به این معناست که مجتهد با نشناختن موضوع و درک نکردن واقعیت‌های جامعه، فتوا صادر […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) دین در هر دوره‌ای به نظریه‌پرداز و لیدر نیاز دارد. رهبری که مذاق دین را به دست آورده باشد و بر آن باشد تا در مبارزه با جهان‌خواران ـ که از اهرم لذایذ نفسانی برای تسخیر ذهن […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) هم‌اکنون می‌شود اموری چون غنا، موسیقی و رقص را سالم‌سازی نمود. اگر نظام اسلامی بخواهد از این اهرم و ابزار بهره ببرد، باید با برنامه‌ریزی دقیق، از کاربردهای فاسد موسیقی بکاهد و با استانداردهایی که قرار می‌دهد، […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) چیرگی فقیهان اخباری در زمانی دراز که بر حرمت مطلق موسیقی پای می‌فشردند و شعار احتیاط را در پیش داشتند و نیز حاکمیت یافتن دراویش در دورهٔ صفویان که راه افراط را در موسیقی پیش گرفتند و […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) در دانش موسیقی کتاب‌های «فارابی» و «ابن سینا» از مهم‌ترین آن‌ها به شمار می‌رود. فارابی و ابن‌سینا از عالمان و فیلسوفان شیعی می‌باشند. آنان در نوشته‌های خود تأکید نمودند که دستگاه‌های موسیقی ریشه‌ای در درون آدمی دارد […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) سعهٔ وجودی و گسترهٔ صوتی صوت و صدا ترکیبی از مَد، ترجیع، لحن، تناسب، اوج، حضیض و کلمات است و این امور علت ظهور و بروز صوت و صداست. این امور آمیزه‌ای از وحدت و کثرت است. […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) صوت و صدا؛ امری مادی صوت و صدای شناخته شده و رایج که موسیقاران از آن بهره می‌برند، امری مادی است. صوت و صدا جسمانی است. امواج، تقریعات، تألیفات و ایقاعات از اجزای صوت و صداست و […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) ضرورت شناخت دستگاه‌های موسیقی فقیه دینی برای ارایهٔ حکم شرعی باید دستگاه‌های موسیقی را بشناسد تا بتواند حکم شرعی آن را به دست آورد؛ ولی حکیم افزوده بر شناخت آن، باید بتواند آن را اجرا کند. فیلسوفی […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) سماع و رقص در منازل و مقامات معنوی از «سَماع» یاد می‌شود و آن را یکی از منازل قرار می‌دهند. این مطلب در کتاب منازل السائرین آمده است. ما در جلد سوم شرح خود بر این کتاب، […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) نقش دستگاه‌های موسیقی در سلوک عارفانه موضوع سخن ما در این بخش، مرید و سالک راه الهی است، نه عموم افراد عادی. سخن ما این است که مرید و سالک به غنا و موسیقی نیاز دارد. تجویز […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) پیش‌تر گفتیم که موسیقی و غنا هم غذا و هم داروست. حال می‌گوییم انرژی حاصل از موسیقی مددکار و تشویق‌گر انسان بر انجام کارهاست، همان‌طور که می‌توان از صبر و نماز کمک گرفت، از مَد و ترجیع […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) صوت و صدا حقیقتی انکارناپذیر است و استفادهٔ غذایی برای روح و روان دارد و مانند بوییدنی‌ها و دیدنی‌ها می‌تواند غذای حس شامه و بینایی و روح و نفس آدمی واقع شود؛ ولی مهندسی این نوع تغذیه، […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) دانش صوت‌شناسی، این توانایی را به صوت‌شناس می‌دهد که فرد «منطق الطیر» یا زبان حیوانات، بلکه تمامی پدیده‌ها را درک کند. کسی می‌تواند به فهم زبان حیوانات نایل آید که نخست بداند آن حیوان به چه دستگاهی […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) پیش از این، از صوت‌های عقلانی گفتیم. صوت و صدای عقلانی وصول و قرب حقی می‌آورد. انبیا و اولیای الهی در مقام دعا، مناجات و قرائت قرآن کریم و در نهایتِ وصول کمال، غایت عالی صوت را […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) رجزخوانی از آهنگ‌های نظامی است که اسلام هم آن را بسیار مورد استفاده قرار داده است. گاه رجزخوانی از عوامل مهم در روحیه‌بخشی به سربازان خودی و ایجاد پیروزی و تضعیف روحیهٔ دشمن و شکست لشگر آنان […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) نماز دارای لحن است. ضرورت لحن حتی در قرائت نیز هست. «ولا الضالین»با مدّی که دارد، خود دستگاهی از دستگاه‌های موسیقی را می‌آفریند و مایه‌ای از آن بیرون می‌آید که شکفتن لحن را به همراه دارد. «ولا […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) موسیقی دعای غیبت آیات قرآن کریم و ادعیه همه دارای ریتم و دستگاه خاص خود است. دعای معروف: «اللهمّ کن لولیک الحجة ابن الحسن، صلواتک علیه و علی ابائه، فی هذه الساعة وفی کلّ الساعة، ولیا وحافظا […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) روایت زیر، نحوهٔ قرائت قرآن کریم را آموزش می‌دهد و می‌فرماید: «قرآن با حزن فرود آمده است پس به گاه قرائت آن گریه کنید و چنان‌چه گریه نمی‌کنید، خود را به گریه وا دارید و صورت گریان […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) دستگاه موسیقایی مناجات عارفان و صحیفهٔ سجادیه حضرت امام سجاد علیه‌السلام در مناجات عارفان از دستگاه‌هایی ویژه استفاده می‌کنند! اگر آن حضرت در مدت چهل سالی که بعد از واقعهٔ کربلا زنده بودند، در عالم عشق و […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) حضرت امیرمؤمنان علیه‌السلام چون کمیل را می‌یابد، دعای خضر را به او تعلیم می‌دهد که به نام وی، به «دعای کمیل» مشهور می‌شود. دعایی که بیش‌تر مداحان فعلی، آن را هم‌چون شعر مولانا و به سبک آن […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) صوت موسیقایی قرآن کریم قرآن کریم، این تنها کتاب کامل الهی، انواع دستگاه‌های موسیقایی را در خود دارد. دستگاه‌هایی که ویژهٔ این کتاب آسمانی است. چنان‌چه استادی موسیقی‌دان در آیات قرآن کریم تأمل کند سراسر آن را […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) فصل دوم: اهمیت نواها و موسیقی اهمیت شناخت دستگاه‌ها گفتیم صوت دارای ردیف‌ها و نُت‌های فراوانی است که کنار هم می‌نشینند و مثل حروف الفبا، کلماتی را تشکیل می‌دهند. تشخیص این نت‌ها سخنِ دل صاحب صوت را […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) عروض موزون بودن شعر سبب می‌شود این قالب گفتاری دستگاه موسیقی پیدا کند. نمی‌شود شعری یکی از دستگاه‌ها و مقامات موسیقی را نداشته باشد. کسی که به موسیقی آگاه باشد، به خوبی می‌داند هر شعری در چه […]
منبع: آموزش مقامات موسیقی ایرانی ( دستگاه‌ها و گوشه‌ها و تحلیل فلسفی و درمانی نواها و آهنگ‌ها ) صوت همانند حرکت خودرو است. حرکت خودرو با دندهٔ سنگین، کند است؛ ولی در این صورت، قدرت دارد. این دنده برای شروع حرکت خودرو و در مواردی که حرکت نیاز به قدرت دارد، نه سرعت بالا، مناسب […]