براي مطالعه كتاب چشم‌انداز کلیات دیوان نکو ( با شرح و توضیح برخی غزلیات ) روي لينك كليك نماييد: چشم‌انداز کلیات دیوان نکو
محبوبان و محبان تبیین عرفان محبوبان عاشق و دقایق و ظرایف قرب محبوبی و سیر سرخ و تفاوت‌های آن با سیر محبی و سلوک تشبّهی مشتاقان و شوریدگان شناسنامه محبوبان و محبان سرشناسه: نکونام، محمدرضا، ۱۳۲۷ـ عنوان و نام پدیدآور: محبوبان و محبان: تبیین عرفان محبوبان عاشق و دقایق و ظرایف قرب محبوبی […]
محبوبان و محبان بخش یکم: قرب محبوبی ۱ جناب حضرت حق‌تعالی در دستگاه چارگاه و گوشهٔ زابل مناسب است وزن عروضی: مفاعیلن مفاعیلن،مفاعیلن مفاعیلن U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ ،U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ بحر: هزّج مثمن سالم متن غزل: جناب حضرت حق، تا بریدی خود […]
۲۳ سِرّ تنهایی در دستگاه نوا و گوشهٔ نفیر مناسب است وزن عروضی: مفاعیلن مفاعیلن فَعُولُن U ــ ــ ــ U ــ ــ ــ U ــ ــ بحر: جدید یا هزج مسدّس محذوف متن غزل: به من تنگ آمد این دنیا و عقبا برفتم از سر پنهان و پیدا نمی‌خواهم به خود غیر از […]
بخش دوم: عاشقی و مشتاقی ۴۰ دیار بی‌نشان دخالتی نداشته باشد، اصحاب آن، «محبوبی» نامیده می‌شوند؛ ولی اگر گنج پنهان معرفت در نهاد برخی از برگزیدگان، آنان را به سیر و مشاهدهٔ منازل در پرتو ریاضت و سختی بکشاند تا آن‌چه را به اجمال دارند، به گام حق تفصیل دهند، چنین کسانی را […]
محبـوب عشــق حضرت آیت‌الله العظمی محمدرضا نکونام (مد ظله العالی) شناسنامه محبـوب عشــق سرشناسه : نکونام، محمدرضا، ۱۳۲۷ - عنوان و نام پديدآور : محبوب عشق/ محمدرضا نکونام. مشخصات نشر : تهران: انتشارات صبح فردا، ۱۳۹۲. مشخصات ظاهری : ۲۵۱ ص. فروست : مجموعه آثار؛ ۱۹۴. شابک : ۱۵۰۰۰۰ ریال : ۹۷۸-۶۰۰-۷۳۴۷-۰۵-۸ وضعیت فهرست […]
فصل دوم: نقد صافی میراث ادبیات عرفانی اندیشه بشر در مسیر تاریخ، تحولات گوناگونی را پیشِ رو داشته و این امر، جهان‌بینی متفاوتی را برای انسان ایجاد نموده است. پیچیده‌ترین اندیشه‌ها را می‌توان در دنیای اسلام دید که فراوانی افراد و افکار متفاوت و دوره‌های گوناگون آن چشم‌گیر است، که در چهره‌ای کلی می‌توان […]
فصل سوم: سوز و ساز الهام عشق سخن در دو قالب نثر و نظم است. نثر تنوع، کثرت و پراکندگی قالب‌ها را در پی دارد، ولی شعر که در قالب نظم است، از آن جهت نظم نامیده می‌شود که وزان و هماهنگی خاصی را در چینش الفاظ و حروف پی می‌گیرد و عروض و […]
فصل چهارم: ناز و نیاز حضرت عشق مثنوی از معروف‌ترین و پرکاربردترین قالب‌های شعر فارسی است که ایرانیان آن را ابداع کرده‌اند. بسیاری از شعرهای فاخر ایرانی در این قالب سروده شده که حماسه‌سرای نام‌آور، فردوسی، کتاب شاهنامه را در این قالب آورده است. هم‌چنین نظامی، خاقانی، سنایی، عطار و مولوی در این […]
فصل پنجم: ولایت و نورانیت حقیقت ولایت «ولایت» در راستای بلند آن، همان ظهور و بروز در ساحت ذات وجود و تجلیات ذاتی، صفاتی و فعلی حضرت حق تعالی است که با «عشق» همراه است و شکفته ساختار عرفان محبوبان می‌باشد. «وِلا» نزدیکی و قرب حق را دارد و به تجلی بندگی، در چهار […]
فصل ششم: خون دل عریانی عشق یکی از قالب‌های شعری که اهمیت خاص دارد «رباعی» است. رباعی از عالی‌ترین قالب‌های شعری است که کوتاهی، پیوستگی و آراستگی، از امتیازات آن است. پیشینه آن به پیش از اسلام می‌رسد و هر موضوع و محتوایی را می‌توان در این قالب آورد. رباعی می‌تواند عاشقانه، حکمت‌آمیز، […]
فصل هفتم: قرب یار آزادی عشق دوبیتی، تریبونی آزاد است که هر موضوعی از عامیانه تا حکیمانه و نیز گویش‌های محلی را می‌شود محتوای آن قرار داد و در این ویژگی و نیز در قافیه، با رباعی همانندی دارد؛ اما تفاوت آن با رباعی در وزن آن است. وزن عروضی دوبیتی «مفاعیلن […]
آیا می‌شود پدیده‌ای باشد که دل وی نقطه عطف حق‌تعالی باشد و خداوند پی در پی بر دل او نظر داشته باشد؟ غزل «لطف حضور» از محبوبان ازلی و ابدی حق‌تعالی می‌گوید؛ آنان که نه تنها در لطفی مدام از عشقْ خستگی و بریدگی ندارند، بلکه همواره خجسته‌تر و پرطراوت‌تر می‌شوند: وصل دلدار ازل در […]
محبوبی در رؤیت محبوبْ مستغرق است، ولی غم وصل و درد فراق نیز با اوست. محبوبی هنگامی که از غم این دلِ محزون، ولی سرمست می‌گوید، محبوبْ برای او ناز می‌آورد؛ نازی که محبوبی خریدار آن می‌گردد و از ناز حق‌تعالی که در چهرهٔ آتش و درد عشق و بلاها می‌باشد، استقبال می‌کند. حق‌تعالی نیز […]
«شاهد هرجایی» و «لوده مست» «در ابتدای دوران کودکی، در هر گذرگاهی که خود را مشاهده می کردم، با تمام دیده های مختلف، تنها دیده ام بر چشم کسی می‌افتاد که همیشه و در هر رؤیتی آن جناب را دیده بودم و آن حضرت را در شعرهای خود با عنوان «شاهد هرجایی» و «لوده مست» […]
کسی که آرزوی وصل جناب حضرت حق‌تعالی را دارد، ماجرای آن را می‌تواند از غزل «بکش ما را» جویا شود. حق‌تعالی کسی را به بارگاه خود می‌خواند و در مجلس هیمانی خویش، بی‌گفت و گو به مغازله می‌خواند که نخست «امان»، «امنیت» و «آرامش» را از او گرفته باشد و صبر و بردباری او را […]
غزل «زخمه نگاه» ، غزل غم‌انگیزی است که مناسبِ دستگاه شوشتری می‌باشد. این غزل بر عشق پاک و دور از هوس مقرّبان محبوبی تأکید دارد و خاطرنشان می‌شود هر هوسی قفسی است که عاشق را در خود زندانی می‌دارد: عـاشقم و عشق من از هوس نیست مـرغ دل من به پی قفس نیست هوس […]
جز دلی ساده به رنگ خدا ندارم و غزل‌هایم نیز بر همین وزان، جز مناجات‌هایی ساده نمی‌باشد که از این سینه برخاسته است. مناجات با نگار نازنینی که مِثْل و بَدیلی برای او نیست و در دوستی و رفاقت، حضرت دوست و عالی‌جناب رفیق می‌باشد؛ خدایی که در رفاقت خود چنان نابِ ناب است که […]
«شعر»، حقیقتی است شناخته‌شده برای تمامی افراد بشر با هر گویشی که دارند و «ندای دل» آدمیان است که افشا می‌شود. اگر فیلسوف، حقیقتی به نام تفکر و اندیشه را زبان عقل و خرد خویش می‌داند و آن را به نگارش می‌آورد، کسی هم به شعر می‌گراید که «دل» داشته باشد و او با […]
ظهور عشقم و عشقم به رقص آورده آن دلبر نه آن که نقص و استغنا سبب شد دلبر ما را دمم خود از دمِ عشق است و وجدم چنگ ایجادی که ظاهر کرده حسن چهرهٔ یوسف، زلیخا را جناب خواجه : اگر آن ترک شیرازی به دست آرد دل ما را به خال […]
غزل «پاک کن و نترس» خطاب به کسی دارد که از «دل» بهره‌ای داشته باشد و در نفس خود چنان تنگْ اسیر نباشد که خودخواهی‌های مضاعف و افراطی وی شور، احساس و عاطفه‌اش را به سنگی سخت در کویری خشک تبدیل کرده باشد. برای همین است که این غزل، با توصیه به پاکی «دل» شروع […]
قمار نفس‌محوران مستکبر و خودخواه می‌خواهد تنها «من و منیت» را به کرسی برتری بنشاند؛ قماری که آتش استکبار می‌افروزد و حس منیت می‌دهد و برتری‌طلبی را به غلیان می‌آورد و خودشیفتگی را رونق بازی قمار می‌سازد. استکبار قمارباز و غرور او، فخرفروشی می‌آورد و تکاثری که غیر خود را به هیچ می‌انگارد. استکباری ظلم‌خیز […]
شناسنامه سرشناسه : نکونام، محمدرضا، ۱۳۲۷ - عنوان و نام پديدآور : نفیر عشق: تاملی بر بایسته‌های شعر عرفانی/ محمدرضا نکونام. مشخصات نشر : اسلام شهر: انتشارات صبح فردا،۱۳۹۳. مشخصات ظاهری : ۱۱۵ ص.؛ ۱۱×۲۱س‌م. فروست : مجموعه آثار؛ ۴۹ . شابک : ۴۰۰۰۰ ریال: ۹۷۸-۶۰۰-۷۳۴۷-۴۵-۴ وضعیت فهرست نویسی : فاپا يادداشت : پشت جلد […]