اهلبیت (علیهم السلام) اقتصاد و معیشت انتخاب همسر و آیین همسرداری اجنه و شیاطین تعبیر رؤیا تغذیه و سلامت بدن تفسیر و علوم قرآنی جامعه شناسی حقوق خاطرات حوزوی آیت الله محمد رضا نکونام خاطرات سیاسی آیت الله محمدرضا نکونام خاطرات کودکی و نوجوانی آیت الله محمدرضا نکونام خاطرات معنوی و عرفانی آیت الله محمدرضا […]
بیستم دیماه، سالروز میلاد بابرکت ولی محبوبی حقتعالی،حضرت آیت الله العظمی محمدرضا نکونام (مدظله العالی) گرامي باد…. خاطرات حوزوی آیت الله محمد رضا نکونام خاطرات سیاسی آیت الله محمدرضا نکونام خاطرات کودکی و نوجوانی آیت الله محمدرضا نکونام خاطرات معنوی و عرفانی آیت الله محمدرضا نکونام خاطرات و زندگینامه (كتابها) خاطرات و زندگینامه (مقالات) عكس […]
غزل شماره ۴۳۹ : دیوان حافظ خواجه: دیدار شد میسر و بوس و کنار هم از بخت شکر دارم و از روزگار هم زاهد برو که طالع اگر طالع من است جامم به دست باشد و زلف نگار هم نکو: مدار بر مدار دیدار دلبر و لب و دور و کنار هم شکرم ز ذوالجلال […]
اجتماعی بودن ضرورتی برای رفع مشکلات مادی است. ناسوت و ماده، انسان را به دیگران نیازمند میکند؛ وگرنه حقیقت آدمی هرگز نیازمند زیست با دیگران نیست و انس به حق تعالی، قوت حیات و روح هستی حقیقت آدمی است؛ اگر کسی به حقیقت خود رسیده باشد. زندگی آدمی در ناسوت «تنهایی» و انزوا را بر […]
بازی، بخشی از وجود بچههاست و آنانکه کودک خود را با «تکان نخور» و «بنشین» مینشانند و نمیگذارند تحرکی داشته باشد، بسیار اشتباه میکنند. البته بازی نباید به شیطنت تبدیل شود؛ زیرا شیطنت، ایجاد مزاحمت برای اعضای خانه است….
آدمی اگر با عالم معنا ارتباط داشته باشد، بینهایت کشش برای تولید انرژی و قدرت دارد. فوتبالیستهای ما که به صورت طبیعی نود دقیقه در زمین میدوند، اگر بهگونهای تربیت شوند که خود برای خویش تولید انرژی کنند، میتوانند فینالیست فوتبال جهان باشند….
خانواده وابستگی دوسویه زن و مرد ساختار خلقتی زن و مرد به گونهای است که هر یک به دیگری وابسته است، ولی نحوه این وابستگی تفاوت دارد. مرد گویی فرزندی در دست زن است که نیاز به مراقبت او دارد و زن نیز احساس عاطفی وابستگی به مرد دارد و بدون او خود را ضعیف […]
در کربلا جز عشق نبوده است. بسیاری از آنچه دربارهٔ این حادثهٔ بیبدیل گفته میشود پیرایه و خرافه است. در كربلا، هیچ گونه التماس و خواهشی در چهره و گفتار عاشقان نبوده است…. عاشق، زیباییها را به خوبی میبیند و همه چیز معشوق برای او زیباست: اگر بر دیدهٔ مجنون نشینی به غیر از خوبی […]
قیام کربلا بیش از هر چیزی جامعه بشری را با ظالم و ظلم رهبران دروغین و چهره شکارچیان انسان آشنا ساخته و جوامع را نسبت به این امر، حساس نموده است. امام حسین علیهالسلام ظهور یک مظلومیت و اسطوره مقاومت در برابر ستم است. در موقعیت کنونی، هر ستمگری میکوشد تا ستمگری خود را پنهان […]
ارتباطهای مادی به شکل تجاذب، اتصال، اختلاط و امتزاج است و «اتحاد» و «وحدت» وصف امور مجرد مانند نفس است. در اتحاد، وصف تعدد و چندگانگی در مفهوم قابل لحاظ است اما در مفهوم وحدت هیچ گونه چندگانگی قابل انتزاع نیست. وحدت به معنای وصول و رفع تعین به تمامی است. اگر تیر از پای […]
خواندن دعای کمیل، دعای سمات یا دعای ندبه در مسجدها یا حرمها و در جمکران و مانند آن باید هم با معرفت و هم با حال همراه باشد، نه آن که به بلند کردن صدا و زیبا ساختن و حزن تصنعی آن باشد و ساعتها به طول کشیده شود و حال مردم گرفته شود و […]
ودّ، حُب و عشق، به ترتیب سه مرتبهٔ تعلق و وابستگی است. ودّ سطح بسیار نازل آن میباشد و میلی نفسانی و هوسی تغییرپذیر است که جایگزین پیدا میکند و برای نمونه با اندک دعوایی تبدیل به قهر و دوری میشود. حبّ، توسط دارد و امری قلبی است و انس و دلتنگی میآورد. کسی محبّت […]
عشق را حضرت امیرمؤمنان علیهالسلام به زهرهٔ زهرایی و ناموس الهی حضرت فاطمه علیهاالسلام داشتند. آنان عشق محض بودند و چه شایسته است که روز ازدواج آن حضرات علیهماالسلام «روز عشق» نامگذاری شود…. پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله که صدرنشین عشق الهی است محبت دنیا را در پرتو عشق خدایی خود از دست نمیدهد و از […]
سالک باید این آمادگی و توان را پیدا کند که معاصی را ترک گوید و از نواهی پذیرش و متابعت داشته باشد. ترک گناهان بدون آمادگی پذیرش، ممکن نیست. کسی که آمادگی ندارد، با پیشامد محیط گناه، خود را میبازد و نمیتواند خودنگهدار باشد. کسی که آمادگی برای ترک گناه ندارد، ناگاه بر او […]
پناه بردن به استخاره برای رهایی از ابتلاءات دنیوی و دوری از سیر طبیعی کردههای ناسوتی، محنت برزخی را در پی دارد و از این نقطهنظر شایسته نیست به مصلحتاندیشی در پرتو استخاره پناه برد؛ مگر آن که تصمیمگیری در مورد کاری باشد که نفع یا ضرر آن همگانی است یا به دیگران میرسد…..
ما باید خدمت کریمه اهل بیت علیهاالسلام که در این دیار صاحب ما و متولی سرزمین قم است، برویم و از ایشان کسب اذن نماییم و برای این مقام(توحید) اذن دخول بگیریم. برای گام برداشتن در این مسیر باید رابطه خود با آن حضرت علیهاالسلام را هموار نماییم. در محضر آن حضرت علیهاالسلام ادب را […]
باید دانست هر یک از امامان شیعه علیهمالسلام یک آنتی داشتهاند. برای نمونه، شمر با خباثتی که دارد در برابر صفای امام حسین علیهالسلام و معاویه هم تراز حضرت امیرمؤمنان علیهالسلام است. ابوسفیان نیز در این رابطه در برابر حضرت رسول اکرم صلیاللهعلیهوآله است. ابن ابی العوجا نیز نسبت به امام صادق علیهالسلام چنین موقعیتی […]
حیات آدمی سه مرحلهٔ کودکی و نوجوانی، جوانی و کهولت را دارد. کودکی دورهٔ خیالها و پندارهای کودکانه، سرگرمی و بازی است. در این دوره، کودک به حل مشکلات زندگی نمیاندیشد، بلکه بهعکس همواره مشکلآفرین میگردد. اگر کودکی از ایجاد مشکل برای اولیای خود و جامعه ناتوان باشد، از نظر روانی کمبود دارد و بیماری […]
هر نعمتی میتواند نقمت و برای استدراج باشد؛ حتی دعاها و ذکرهایی که به صورت روزانه گفته میشود! باید این خطر را جدی گرفت و برای دوری از آن، از برادران دینی التماس دعا داشت و همدیگر را دعا کرد که کسی به صورت ناگهانی به نقمت گرفتار نشود؛….
انسان میتواند از هر بدی دست بشوید، مگر از جهت امکانی خود. هر سوء و نقصی از جهت ماهیت و ماده است؛ از این رو در قنوت نماز عید فطر در مقام دعا از خدا میخواهیم که: «أَللّهُمَّ أَدْخِلْنی فی کلِّ خَیرٍ أَدْخَلْتَ فیهِ محمدا و آلَ محمدا وَ أَخْرِجْنی مِنْ کلِّ سوءٍ أَخْرَجْتَ مِنهُ […]
منبع: علوم و نظرگاههای شاخص (جلد سوّم) نفاق بر دو گونهٔ نفوذ فردی و سیستمیک (دستگاهمند) است. نفوذ سیستمیک، تمامی شریانهای حیاتی یک نظام را هدف میگیرد و با پیشامد فرصت مناسب، هدف براندازانهٔ خود را تعقیب میکند. فریبکاری و خدعه نفاق دستگاهمند به افسون و جادوی نامریی و غیرقابل کشف میماند. آنان در تظاهر […]
سورهٔ قدر : جلال ناسوتی خداوند سورهٔ قدر «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ. إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ. وَمَا أَدْرَاک مَا لَیلَةُ الْقَدْرِ. لَیلَةُ الْقَدْرِ خَیرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ. تَنَزَّلُ الْمَلاَئِکةُ وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کلِّ أَمْرٍ. سَلاَمٌ هِی حَتَّی مَطْلَعِ الْفَجْرِ». به نام خداوند رحمتگر مهربان. ما آن را در شب قدر نازل کردیم. […]
در ماه مبارك رمضان نظام عالم هستی و سیستم آن و جو در ورای دنیا و به تعبیر دیگر در متافیزیک عالم تغییر میکند و درهای رحمت باز میشود و شیاطین بسته میشوند و جهنم خاموش میشود؛ یعنی همان گونه که زمستان هوا سرد و در تابستان هوا گرم میشود و آب و هوا تغییرات […]
تخریب و تحریف عید نشاط آفرین نوروز نشانهٔ جمود و جهالت است و باید از آن دوری نمود. اگر در این عید گناه و معصیتی صورت میگیرد باید در رفع گناهان کوشید، نه آنکه زمینهٔ نشاط را از چنین روزی از میان برداشت…..
جمالِ صورت ایشان، نور رخ مبارک ایشان، و جلال صورت آن حضرت علیهالسلام ، خال صورت ایشان است. در حکومت آن حضرت علیهالسلام نیز جمال حکومت ایشان در دست محبوبان و محبان حق میباشد و جلال حکومت ایشان در دست شرورترین افراد جامعه است، که آنها نیز زیر نظر دولت امام زمان (عجل اللّه تعالی […]
«مستقیم» از اوصاف محبوبان و از صفات حضرت امیرمؤمنان علیهالسلام است. صراط با وصف مستقیم یعنی ولایت و بدون این وصف، اهمال پیدا میکند……
ستارهای بینشان مادرم نود و پنج سال سن داشت که از دنیا رفت. گاهی دلتنگش میشوم و زندگی او را مرور میکنم. او باعزت زندگی کرد. وقتی از دنیا رفت، هفتادوهشتهزار تومان پول از او بهجا ماند. گاهی شخصی میلیاردها تومان پول در اختیار دارد یا مدتی شوکت اجتماعی دارد، اما وقتی از دنیا میرود، […]
چهرهٔ عالم، جمال «هو» بود زهرهٔ زهرا، گل خوشبو بود هست ناموس الهی حضرتش روی حق را خال و هم ابرو بود دختر رعنای ختم المرسلین او ولایت را دم دلجو بود نازنین دلبر که باشد؟ فاطمه! جان جانان را،گُل گیسو بود او زن است و اصل مردان خداست بر همه خلق جهان، الگو بود […]
خداوند سالک را در ابتدا به کنده مینشاند هم گریه به او میدهد و هم خنده، هم او را به سوز مینشاند وهم به ناز و نیاز و راز و نماز و هزار هزار نقش و چهرهٔ گوناگون، و تنها با کسی مینشیند که در هیچ حالتی از خوشی و ناخوشی عرضی برای گفتن […]
اگر سالک به خباثت نفسی آلوده باشد، تنها از یافتههای خود خوشامد خواهد داشت و خود را عقل کل و کل عقل میداند و حتی برای اولیای الهی سند از حق بودن خود را ارایه میکند. چنین نفْسی سخت، قسی و مرده شده است. اگر کسی از سحرگاهان ذکر «سبحان اللّه» را دور بگیرد […]
استقبال بیست غزل خواجه رحمهالله (۳۰۰ ـ ۲۸۱) محبی که بخت خود را با اقبال تحصیل خویش و کارنمای تلاش، گشا مییابد و وادی وادی محنت و بلا را بهویژه در اودیهٔ نفس پیموده است، قرب نمییابد؛ زیرا ولایت و قرب، امری تمام موهبتی است. او میپندارد رنج دانه افکندن در زمین اکتساب، با بارش […]
در وادی معرفت بسیار دیده شده است که خداوند به کسی عنایتی کرده، ولی او به جای کتمان، دکان وعظ و ارشاد باز کرده است. چنین کسی در همانجا متوقف میشود و دیگر رشدی ندارد، بلکه بعدها از بدترین افراد میشود؛ چرا که آن عنایت را لجنمال كرده و بر انانیت و خودخواهی خویش […]
برداشت اول از نگاه نخست به دیگران حایز اهمیت است و برای انتخاب دوست، همکار و همسر کارآمد است. با کسی باید مجالست داشت که نگاه به او خداوند را به خاطر آورد……
افراد بیشخصیت و کوچکی که بزرگی یافتهاند، دارای کمبودهای روانی، اجتماعی، ارثی و اجدادی فراوانی هستند که میخواهند تمامی کمبودها را در کوتاهترین زمان ممکن جبران کنند. تظاهر، خودبینی، خودبزرگبینی، جمود و تنگنظری از خصوصیات اینگونه افراد است….
ریاضت محبوبان هجر و حرکت برای وصل؛ آن هم وصول به ذات است. خداوند، محبوبان خویش را نه تنها از فعل و صفت، بلکه از ذات خود فراق میدهد و مفارق میسازد و همین فراق است که برای آنان جانسوز است. ناسوت، زندان فراق مقربان محبوبی است. ولی محبوبی در این مقام، که مقام […]
مشکلترین فرازی که در تمامی قرآن کریم وجود دارد، در سورهٔ حمد است آنجا که میفرماید: «إِیاک نَعْبُدُ وَإِیاک نَسْتَعینُ»؛ زیرا باید ضمیر «إِیاک» را به مرجعی که دارد ارجاع داد. «إِیاک» خطابی دارای تشخص و جزیی است. دقت شود که این ضمیر برای خطاب است نه غیبت. خطاب به یک شخصیت که حضور دارد. […]
در عشق بى طمع مى شود خود را دوست داشت امّا از خود چیزى نخواست و مى شود مردم را دوست داشت و از آنها طلبکار نبود و مى شود خدا را دوست داشت براى خود عشق، امّا این که او چیزى عنایت مى کند، بحثى دیگر است و بنده در کار مولاى خود اختیارى […]
عظمت ذکر يونسيه به آن است که در رفع مشکلات و کمبودها مجرّب است و نیز نفس را جلا میدهد و آن را برای همراهی با حق آماده میسازد. در حقیقت، این ذکر برای رفع هر مشکلی کارگشاست. اهمیت نماز غفیله نیز به سبب دارا بودن این ذکر میباشد…… ذکر یونسیه از اذکار عام […]
از اوصاف نفس میگفتیم. یکی دیگر از اوصاف نفس، خوابیدن آن است. «خواب» وصف نفس و امری خلقی است و هر پدیدهای که حیات نفسانی داشته باشد به خواب نیاز دارد. حقتعالی چنین صفتی را ندارد. پدیدههای مجرد نیز ظهور و بروز و قبض و بسط را دارا میباشند. «بیداری» نیز وصف نفس است. هنگامی […]
اگر کسی ارادهای ضعیف دارد و در برابر گناه و عصیان زود دست به طغیان بر میدارد یا در نفس خود مشکلی دارد و به طور کلی هر ضعفی که دامنگیر آدمی شود با مداومت بر این ذکر، سینهٔ ذکرپرداز شرح میگیرد و بر قدرت وی میافزاید و همتش را مضاعف و طاقت و کم […]
این مرحمت، مهر، محبت و عشق است که گواراترین میوه آفریده خداوندِ مهربان است و حق میوهای شیرینتر از محبت نیافریده است. بشر، میوهای شیرینتر از محبت نچشیده است. مهر و محبت، لطف و دوستی نسبت به هر چیز و هر کس، شیرینی خاص خود را دارد و محبت به حق تعالی، طعم مخصوصی دارد […]
کسی که سیستم ویندوز دل وی فرمان «دِلِت» و پاک شدن ندارد و درایو کینه را با پایینترین سطح، فرمت نمینماید و از بدی محافظت میکند و همواره آن را در دل تکرار مینماید، جز بر گند باطن خود نمیافزاید و جز چاهی نیست که نجاست نگاه میدارد. کسی که از ضرر دیگران لذت میبرد […]
کودک چنانچه به صورت پیوسته داخل آپارتمان باشد، نهتنها صدای صافی خود را از دست میدهد، چشم، اندیشه و دل وی نیز خسته میشود و در نتیجه دگم و بسته بار میآید…..
انسان میتواند با تحقق کامل و سالم اعمال عبادی همچون قیام، رکوع و سجود، حقایق و معانی معنوی و الهی را به دست آورد. روح قیام، آدمی را مقاوم میسازد و استقامت را در جان او مستقر میگرداند. رکوع، انسان را متواضع میسازد و دیگران را از دیدهٔ آدمی به دور میدارد. هنگامی که […]
گناهی که در نفس نشسته و نهادینه شده است، نخست باید اشتهای نفس نسبت به آن مهار شود و برای این مهم باید میل، رغبت و جاذبهای که از گناه در نفس او ایجاد شده کاهش یابد تا بعد از آن، زمینه برای توبه فراهم شود. به صورت معمول، خداوند اگر بخواهد به بندهای کرامت […]
گاه مشاهده میشود از افراد مختلف، اعم از مؤمن، رباخوار، دزد و دیگر افراد، برای برپایی مراسمات مذهبی و تأمین هزینه هیأتها یا تهیه و سرو غذا یا ساخت بنای مسجد یا حسینیه پول میگیرند، ولی باید گفت: متأسفانه، گاه بدترین لقمههایی که به مردم و به نام حفظ شعایر دینی داده میشود، همین لقمههاست؛
هیچ گاه شیر مادری که همواره از غذاهای آماده و سرد مانند پیتزا و ساندویج یا غذایی که ترکیب درستی ندارد استفاده میکند نمیتواند بهترین غذا شمرده شود، …..
ناسوت لحظههایی دارد که به فرد بدون هیچ گونه بازرسی اجازهٔ عبور داده میشود؛ آن هم عبوری که ناز وی را میکشند و او را به عشقبازی میخوانند و به عکس، برخی از لحظههای ناسوت نیز هست که هیچ خاصیتی ندارد و در آن لحظه هر عبادت، ذکر ـ هرچند فراوان باشد ـ و ریاضت […]
حضرات ائمهٔ معصومین علیهمالسلام سرسلسلهٔ سادات و سررشتهٔ عرفانند؛ اما دنیای اسلام و بهویژه اهلسنت، بشر حافی را که بیش از یکصد سال بعد به دنیا آمده است، به عنوان عارف میپذیرد، آنان در علوم عقلی، ارسطو را بزرگ میکنند و افلاطون و فارابی را نشان میکنند و در عرفان نیز از بایزید و […]
سالک محبی باید به همهٔ آدم و عالَم محبت داشته باشد؛ وگرنه نمیتواند قدم از قدم بردارد و راجل و درمانده میشود. سالک باید مشق محبت نماید و اندک اندک این معنا را در خود بیاورد که همه را دوست داشته باشد و روابط خود با دیگران را از سر دوستی انجام دهد؛ هرچند […]
در کربلا در میان انبوهی از خبیثترین انسانها، امنترین نقطه، شمشیرها بوده است که امام حسین علیهالسلام به آن پناه میبرد و میفرماید: «یا سیوفُ خذینی»؛ ای شمشیرها مرا دریابید. مثل این که پناهی آسانتر از تیغ تیز و زخم شمشیر نیست و آن تیغهای برنده که بسیار هم میباشند ـ زیرا به لفظ جمع […]
از اوصاف نفس میگفتیم. یکی دیگر از اوصاف نفس، خوابیدن آن است. «خواب» وصف نفس و امری خلقی است و هر پدیدهای که حیات نفسانی داشته باشد به خواب نیاز دارد. حقتعالی چنین صفتی را ندارد. پدیدههای مجرد نیز ظهور و بروز و قبض و بسط را دارا میباشند. «بیداری» نیز وصف نفس است. هنگامی […]
در مسیر ولایت این معرفت است که ارزشساز است. کمتر مؤمنی به ساحت معنوی و غیبی و مقام نورانیت و فصل نوری صاحبان ولایت آگاهی دارد….
فرهنگ استکباری پذیرایی باعث شده ما از هم بیگانه، دور و از هم بریده شویم. خانهٔ مؤمن کافه، قهوه خانه، میدان بار، شیرینی فروشی یا رستوران نیست و چه بدتر آنکه این خانهٔ مقدس به ریاخانه یا مکانی برای چشم و هم چشم بازی تبدیل شود و مؤمن بخواهد شخصیت خود را با میوهها و […]
مومن اگر حبّ و بغضی نسبت به دشمنان حق در دلش پیدا میشود، از سر نفس و خودخواهی نیست، بلکه حب و بغض او «فی اللّه» است و جهت حقی دارد. در واقع، او با بدها بد نیست، بلکه با بدیها بد است؛ آن هم از حیث خَلقی وگرنه از حیث حقی، همهٔ شرور و […]
صفای باطن به معنای داشتن دلی صاف و نفسی ساده است. کسی که صفای نفس دارد، با خود و همه راست است و خود حقیقی خویش و خویشتن خود میباشد. برای این که کسی خود باشد و نقش دیگری را بازی نکند، باید خود را بهدرستی بشناسد و داشتهها و نداشتههای خود را بداند و […]
انسان در ناسوت در صورتی قدرت حرکت و سیر مییابد که بتواند با همه زندگی کند و با همه انس و الفت داشته باشد و عفونتی با هیچ کس پیدا نکند. بدآمد، نفرت و کینه اگر در دل کسی باشد جز حرمان چیزی برای او نمیآورد هرچند کسی به ناحق بر او سخت گرفته باشد. […]
قرائت و تدبّر در قرآن کریم قرآن کریم از قرائت، نزدیک به هشتاد مورد سخن به میان آورده است؛ ولی به تدبّر در آن فقط در دو یا سه مورد اشاره شده است. شاید این امر از این جهت باشد که نوع مردم و عموم و غالب افراد، قرائت قرآن برای آنان میسّر میباشد، اما […]