در ناسوت، اختیار با سلسلهای از امور ـ مانند: علیت، کردار، وراثت، دعا، ثنا، کرنش، فروتنی، مربی، رضایت و دعای پدر و مادر و همراهی دیگران ـ مؤثر و کارآمد میشود و کسی به تنهایی کاری را انجام نمیدهد…… سِرّ قدر در دستگاه اصفهان و گوشهٔ زمزمه مناسب است وزن عروضی: فاعلاتن، فاعلاتن، فاعلن ــ […]
وضعیت فلسفه پس از صدرا نارساتر شده و هماکنون که به نوصدراییان رسیده است، فلسفه وی هرچند به صورت اسمی احیا شده، اما نظام علمی خود را از دست داده است. این حکایت فلسفهٔ مکتوب است. اما فلسفهٔ حقیقی، ماجرای باطن آدمی است…..
«قُلْ أَرَأَیتُمْ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ لَکمْ مِنْ رِزْقٍ فَجَعَلْتُمْ مِنْهُ حَرَاما وَحَلاَلاً قُلْ آَللَّهُ أَذِنَ لَکمْ أَمْ عَلَی اللَّهِ تَفْتَرُونَ»(۱). ـ بگو به من خبر دهید آنچه از روزی که خدا برای شما فرود آورده است؛ چرا بخشی از آن را حرام و بخشی را حلال گردانیدهاید؟ بگو: آیا خدا به شما اجازه داده یا […]
مرحوم آقای شعرانی اعتقاد داشت اسفار ملاصدرا چیزی کمتر از دو جلد است و جلدهای دیگر آن، نقل اقوال و نظریات دیگران است. در واقع، «صدرا» بودن ملاصدرا به همین دو جلد نظریات اختصاصی اوست. البته، من هنوز این حرف را برای مطالب صدرایی اسفار مبالغهآمیز میدانم. وضعیت فلسفه پس از صدرا نارساتر شده است […]
انسان ظهور خداست و کمالات خدایی را به صورت ظهوری در باطن خود دارد. انسان استعداد خدایی شدن دارد. خداوند که بر اساس عشق کارپردازی دارد به کسی ذلت، فقر، امکان و نیستی نمیدهد و واژههای یاد شده عامیانه و مبتنی بر باورهای سست کلامی است. هر آنچه حق تعالی به صورت مستقل و ذاتی […]
کسی که حیث ظهوری خود و پدیدهها و خیر آنها را میشناسد به یقینی میرسد که حکمت را به او ارزانی میدارد. حکمت مبتنی بر یقین است. حکمت استحکام را میطلبد و استحکام بدون یقین شکل نمیگیرد. استحکام و یقین از معرفت حیث ظهوری پدیدهها و فعل نیکو و خیر که مبتنی بر آن است […]
اگر انسان به «سرّ القدَر» دست یابد، آنگاه همهٔ امور و همهٔ انسانها را همچون آب و آتش میشناسد و پی میبرد که چرا خداوندحکیم به یکی کمالی داده و به دیگری کمالی دیگر، به یکی زشتی داده و دیگری را زیبا ساخته است؛ چرا نادانی را دارایی و دانایی را ناداری داده است. همهٔ […]
آیا دین از سیاست جداست؟ در پاسخ باید گفت: در واقع دین از سیاست جداست و جدا نیست؛ زیرا دین و سیاست، معانی گوناگونی و برداشتهای مختلفی دارد؛ پس باید این اختلاف معانی را در نظر گرفت تا حکم به نفی و اثبات آن ممکن گردد. معنای اول دین؛ یعنی روش صحیح زندگی انسانی که […]
دین شناسی تبعات دین ظاهرگرایانِ خشک مغز از مشکلات عمده دینشناسی جوانان در حال حاضر، روش بد تبلیغ، آن هم از شریعت انحرافی دستوری، آمرانه و تحکمآمیز از دین میباشد که گریز از تمامی دین را ـ حتی از بخشهایی که تبلیغ نمیشود ـ موجب میشود. این امر باعث میشود جامعه به لجاجت، سرکشی، جبههگیری […]
ما حکم عقل را در مستقلات عقلی و نیز در حقوق فطری، کاشف از نظر شرع میدانیم. عقل، موهبتی الهی است و فاهمهای به انسان میبخشد که میتواند در دریافت حقیقت امور، مورد تمسک قرار گیرد.
چنین نیست که انسان چیزی نباشد و وجود او وهمی باشد. اگر چنین است چرا درد را حس میکند و از کتک خوردن فرار مینماید یا از خود دفاع میکند. در این موارد نمیتوان خود و اراده خویش را انکار كرد.
سرشت و سرنوشت و جبر و اختیار نفی جبر از آدمی پدیدههای هستی را که عوالم فراوانی پدید میآورند میتوان بهطور کلی به دو دسته تقسیم کرد: یکی موجودات مجبول و مشتاق و دیگری موجودات صاحب اراده و اختیار. قسم دوم منحصر در انسان است. دستهٔ نخست نیز موجودات طبیعی مادی، اعم از […]
فلسفه یعنی نگاهی که همراه با دقت عقلی است به هستی و مخلوقات . شما به هر چیزی از پنجره عقل خود نگاه می کنید.
این پرسش که «فلسفه چیست» چگونه پرسشی است؟ آیا پرسشی ماهوی است یا پرسشی وجودی و یا تنها پرسشی ادبی است؟