خداوند در وصف شراب طهور بهشتیان که فرمول آن در دنیا قابل کشف است میفرماید: «لاَ فِیهَا غَوْلٌ وَلاَ هُمْ عَنْهَا ینْزَفُونَ»(۲)؛ نه در آن فساد عقل است و نه ایشان از آن به بدمستی و فرسودگی میافتند. به دست آوردن این آشامیدنی طهور میتواند شراب نجس را از بازار جهانی جمع نماید.
«وَمِنْ ثَمَرَاتِ النَّخِیلِ وَالاْءَعْنَابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَکرا وَرِزْقا حَسَنا إِنَّ فِی ذَلِک لاَآَیةً لِقَوْمٍ یعْقِلُونَ»(۱).
ـ و از میوهٔ درختان خرما و انگور باده مستیبخش و خوراکی نیکو برای خود میگیرید. بهقطع در اینها برای مردمی که تعقل میکنند نشانهای است.
بیان: خرما و انگور در میان مسلمانان به صورت خام یا به شکل شیره یا سرکه مصرف میشود. دنیای اسلام باید آزمایشگاههای بسیار مجهز داشته باشد تا با تحقیقات علمی بتواند عصارهٔ این میوهها را بگیرد و مایعی به عمل آورد که مسکر و مستآور نباشد ولی برای آنان نشاطآور باشد و افزون بر آن، صفای دل را نیز در پی آورد. قرآن کریم در این آیه از چنین نوشیدنی سخن میگوید. «واو» در عبارت: «تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَکرا وَرِزْقا حَسَنا» عاطفه است؛ یعنی از خرما و انگور شراب و رزق نیکو به عمل میآورید، اما متأسفانه جامعهٔ اسلامی هنوز فرمول ساخت این نوشیدنی طهور اسلامی را که به تعبیر قرآن کریم «رِزْقا حَسَنا» است به دست نیاورده است و تنها چیزی که از خرما و انگور به عمل میآورد سرکه و شیره است. البته این فرمول قرآنی را نمیتوان با جهل و بدون پیشرفتهای علمی دنبال کرد؛ چرا که میفرماید: «إِنَّ فِی ذَلِک لاَآَیةً لِقَوْمٍ یعْقِلُونَ».
خداوند در آیهای دیگر در وصف شراب طهور بهشتیان که فرمول آن در دنیا قابل کشف است میفرماید: «لاَ فِیهَا غَوْلٌ وَلاَ هُمْ عَنْهَا ینْزَفُونَ»(۲)؛ نه در آن فساد عقل است و نه ایشان از آن به بدمستی و فرسودگی میافتند.
نوشیدنی یاد شده با آن که نشاط میآورد اما باید به گونهای باشد که نه مستی میآورد و نه سستی دارد وگرنه نوشیدن آن حرام است.
نوشیدن این شراب صافی که تلخ هم نیست لذت دارد اما مستی و سستی ندارد. انسانی که مست و گرم میشود، آرام آرام ناتوان و سست میگردد و تلو تلو میخورد. شرابخوار وقتی در ابتدا داغ است، شلوغ میکند ولی وقتی شراب در بدن وی رسوب میکند سست میشود و حتی نمیتواند درست راه برود در نتیجه تلو تلو میخورد.
البته گرفتن شراب منحصر به انگور و خرما نیست. شراب عصاره است و عصاره در همه چیز یافت میشود حتی در چوب، اما گرفتن آن دانش و ابزار لازم آن را میطلبد.
یکی دیگر از چیزهایی که نشاطآور است، حلیم است. حلیم از تمامی غذاها حتی کلهپاچه دیررستر است. کلهپاچه را آماده میکنند و روی آتش میگذارند تا بپزد ولی برای پختن حلیم باید چندین ساعت پای کار ایستاد و آنرا جابهجا کرد تا آماده شود. البته امروزه با دستگاههای برقی آن را بهسرعت آماده میکنند اما چنین حلیمی ارزش غذایی ندارد بلکه ممکن است سبب ناراحتی عصبی و ناآرامی شود. این تهیهٔ حلیم با روش سنتی است که آن را به بینظیرترین غذای ایرانی تبدیل میکند. گندم همچون خرما، گردو و انگور، از چیزهایی است که شراب دارد، از این رو حلیم نیز به سبب پرانرژی بودن نشاط و مستی خود را دارد که البته غیر از مستی شراب است که حرام است. استفاده از حلیم همراه شکر و روغن در فصول سرد سال مناسب است؛ زیرا حرارت حاصل از آن بهویژه که گندم گرم است، بدن را به راه میاندازد و آن را محکم مینماید.
معجزهٔ دین هنگامی تحقق مییابد که ما آموزههای علمی و نیز معارف قرآن کریم را درک و اجرایی نماییم. در این صورت است که دین همگانی میشود و کسی را یارای مقابله با آن نخواهد بود.
خرما و انگور دو میوهای است که قرآن کریم بارها از آن یاد کرده است. این همه تکرار در یادکرد از این دو میوه اهمیت فراوان آن را میرساند. قرآن کریم میفرماید: «فَأَنْشَأْنَا لَکمْ بِهِ جَنَّاتٍ مِنْ نَخِیلٍ وَأَعْنَابٍ لَکمْ فِیهَا فَوَاکهُ کثِیرَةٌ وَمِنْهَا تَأْکلُونَ»(۳)؛ پس برای شما به وسیله آن باغهایی از درختان خرما و انگور پدیدار کردیم که در آنها برای شما میوههای فراوان است و از آنها میخورید.
خرما و انگور چنان اهمیت و ارزشی در سبد غذایی انسان دارد و چنان بر بدن مؤثر است که اگر کسی در عمر خود از این دو میوه کم استفاده نماید بهحتم عمری کوتاه خواهد داشت. این دو میوه باید هر روز یا دستکم هفتهای یکبار جزو خوراکیهای روزانه باشد. خرما و انگور و نیز خرمالو مانع از یبوست میشود. بسیاری از بیماریها و عفونتها برای کم داشتن انگور در سبد خوراکی خانواده است. خرما برای مغز و انگور برای معده بسیار مناسب است. هر کس این دو میوه را به اندازهٔ کافی استفاده نماید بهراحتی بیش از صد سال عمر میکند. کسی که این دو نعمت خدادادی را فراوان تناول میکند محال است پوکی استخوان پیدا کند یا به یبوست دچار شود. خرما مانع از لرزش بدن است و بدنی لرزش دارد که از خرما کم استفاده نموده است. دنیای غرب به لرزش بدن و سستی اعصاب دچار است در حالی که مصرف خرما دوای درد آنان است؛ هرچند ممکن است به این سخن ما پوزخند زنند.
باید توجه داشت آنچه گفته شد برای خرما و انگور است و جایگزینی برای آن نمیتوان داشت. برای نمونه گردو را نمیتوان بهجای خرما گرفت. زیاد خوردن گردو افزون بر این که جذب بدن نمیشود موجب میگردد بدن عفونت پیدا کند. گردو همانند سیر است که زیادهروی در آن موجب میشود زیرپوست کورک بزند ولی خرما چنین عوارضی ندارد. خرما قند طبیعی است و استفاده از آن برای کسی که به آن حساسیت ندارد بدون عارضه است.
ما برای تأکید بر خوردن انگور و خرما باز به تأسی از قرآن کریم به ذکر آیهای دیگر نیز تبرک میجوییم: «ینْبِتُ لَکمْ بِهِ الزَّرْعَ وَالزَّیتُونَ وَالنَّخِیلَ وَالاْءَعْنَابَ وَمِنْ کلِّ الثَّمَرَاتِ إِنَّ فِی ذَلِک لاَآَیةً لِقَوْمٍ یتفکرُونَ»(۴)؛ بهوسیلهٔ آن کشت و زیتون و درختان خرما و انگور و از هر گونه محصولات دیگر برای شما میرویاند. به قطع در اینها برای مردمی که اندیشه میکنند نشانهای است.
به هر روی، میوههایی که در قرآن کریم از آن یاد شده بهترین میوهها با ارزش غذایی بسیار بالاست. به گونهای که اگر کسی از آن استفاده نبرد به ناهنجاریهای جسمانی و روحی مبتلا میگردد. زیتون، خرما و انگور که در این آیه آمده از همین میوههاست و همواره باید آن را در سبد غذایی خود داشت.
- نحل / ۶۷٫
- صافات / ۴۷٫
- مؤمنون / ۱۹٫
- نحل / ۱۱٫