ادراکات و دریافت‌های انسان از راه‌های مختلف است که حاصل می‌شود.معده، گوش، چشم و پوست و نیز عقل و قلب از راه‌های ورودی اطلاعات و معرفت به درون انسان هستند. اگر آدمی به یکی از این ورودی‌ها بسیار توجه کند از ورودی‌های دیگر غافل می‌ماند، در نتیجه اعضای دیگر دچار کمبود غذا و خوراک می‌شود. خداوند میزان ورودی را با تشریع اعمال عبادی و حلال‌ها و حرام‌ها و با قواعد فقهی تنظیم می‌نماید تا انسان به همهٔ خیر و خوبی‌ها برسد و از جادهٔ تعادل دور نشود.
اگر معدهٔ آدمی همواره پر باشد، بویایی انسان ضعیف می‌شود یا از کار می‌افتد، یا وقتی عادت نمود صداهای بلند را بشنود، صدای آهسته را نمی‌شنود یا به سختی می‌شنود. زمانی که آدمی فقط بعضی مسایل درشت را ببیند، ریزبینی او از بین می‌رود، اگر خداوند که مشرع و قانون‌گذار است روزه را تشریع می‌نماید برای آن است که انسان را به‌خوبی می‌شناسد. این که در یک ماه در طول سال، شکم باید از مواد غذایی و آشامیدنی خالی نگاه داشته شود برای این است که دیگر مبادی ادراکی آدمی و به‌ویژه عقل و قلب او رشد نماید. کسی که روزه می‌گیرد هم بویایی او رشد می‌کند و هم به هنگام افطار با تمام توجه غذا را می‌خورد، و هم گوش حساسی پیدا می‌کند و به هنگام غذا خوردن، صدای خرد شدن نان زیر دندان‌های خود را می‌شنود؛ بنابراین ماه رمضان غذای مادی را می‌گیرد و غذای تمام اعضا را تأمین می‌کند.
با رسیدن غذا به تمامی اعضا، دستگاه‌های ادراکی آدمی تقویت می‌شود. برای نمونه، قوهٔ بویایی نسبت به گذشتهٔ خود حساس‌تر می‌شود و دقت عمل آن بالا می‌رود. این روند سبب تقویت و یاری عقل و مغز می‌شود. اگر آدمی در طول سال، حرکاتی تکراری انجام دهد و با توجه به رهنمودهای شرع نتواند کنترل تمامی اعضا را به صورت متعادل در اختیار مغز و عقل قرار دهد، مغز نمی‌تواند به تمامی اعضا توجه کامل داشته باشد؛ اما وقتی نظام و سیستم کاری بدن برای یک ماه تغییر می‌نماید، مغز خود را ملزم می‌داند برای هماهنگ سازی اعضا با توجه به نظام جدید تعریف شده برای آن فعالیت نماید و طرحی نو ارایه دهد.
ماه مبارک رمضان سبب می‌شود به برخی از مغزها غذا و خوراک لازم برسد؛ به این صورت که مغز در تمام مراکز ورودی حساس می‌شود و چون با قلب و دل نیز ارتباط دارد، قلب را متحول و دگرگون می‌سازد و غذای دل را که رؤیت حق است آماده می‌کند. در این زمان است که انسان دلش به تپش می‌افتد و سفرهٔ الهی را مشاهده می‌کند که از شب قدر شروع شده و به ماه رمضان رسیده است و ماه شعبان و رجب را در نوردیده و دیگر ماه‌های سال را نیز در بر گرفته است و اگر قدر بدانی هر شب، شب قدر است و می‌توان از هر شبی به رجب و شعبان و رمضان و شب قدر رسید و سفرهٔ الهی را تماشا کرد.
