شهید مطهری:
«قرآن درباره آدم، اول می‌گوید: «همه شما را از یک پدر آفریدیم و جفت آن پدر را از جنس او قرار دادیم.
در قرآن از آن‌چه در بعضی کتب مذهبی هست که زن را از مایه‌ای پست‌تر از مایه مرد آفریده و یا این که به زن جنبه طفیلی و چپی داده‌اند و گفته‌اند که همسر آدمِ اول از عضوی از اعضای طرف چپ او آفریده شده اثر و خبری نیست.»(۱)
ـ بررسی و نقد : در هر جای نظام آفرینش که نگاه شود، زن در مرتبه دوم است. نه تنها در نظام انسانی، بلکه در نظام حیوانی و نباتی و گیاهی نیز جنس مذکر در رتبه نخست است و ماده جنس دوم و منفعل است و انفعال آن نیز کمال اوست؛ همان‌طور که کمال جنس مذکر به فعلیت اوست و این امر ویژگی نظام أحسن می‌باشد.
شهید مطهری:
«یکی دیگر از نظرات تحقیرآمیز که نسبت به زن وجود داشته این است که زن عنصر گناه است. از وجود زن شر و وسوسه بر می‌خیزد. زن شیطان کوچک است. می‌گویند: در هر گناه و جنایتی که مردان مرتکب شده‌اند زنی در آن دخالت داشته، می‌گویند: مرد در ذات خود از گناه مبراست و این زن است که مرد را به گناه می‌کشاند، می‌گویند: شیطان مستقیما در وجود مرد راه نمی‌یابد و فقط از طریق زن است که مردان را می‌فریبد؛ شیطان زن را وسوسه می‌کند و زن مرد را. می‌گویند: آدم اول که فریب شیطان را خورد و از بهشت سعادت بیرون رانده شد، از طریق زن بود؛ شیطان حوا را فریفت و حوا آدم را.»(۲)
ـ بررسی و نقد : زن عنصر گناه نیست، شیطان عنصر گناه است؛ چنان‌که مرد در ذات خود از هر گونه گناهی پاک نیست. شیطان در حضرت آدم به مستقیم وارد شد؛ نه از طریق حوا.
شهید مطهری:
«یکی دیگر از نظریات تحقیرآمیز که نسبت به زن وجود داشته است در ناحیه استعدادهای روحانی و
۱-پیشین، ص ۱۱۷٫
۲-پیشین، ص ۱۱۷٫
(۱۹)
معنوی زن است. می‌گفتند: زن به بهشت نمی‌رود، زن مقامات معنوی و الهی را نمی‌تواند طی کند و…»(۱)
ـ بررسی و نقد : البته چنین است و پیامبران و امامان از مردان بوده‌اند و زن نمی‌تواند سمت رسالت را عهده‌دار گردد. کوه طور و میقات برای زن‌ها نیست؛ چنان‌که در قرآن تنها از چند زن نام برده است و بقیه همه از مردان سخن گفته است. حتی خطاب‌های قرآنی نیز متوجه مردان است؛ مانند: «یا ایها الذین آمنوا».
وحی به مادر موسی نیز مانند وحی پیامبران نبوده است، بلکه همانند وحی به نحل و زنبور عسل است. وحی به مادر موسی (۲) یا وحی مورچه و زنبور عسل (۳) مانند وحی انبیا نیست. وحی به مادر موسی یا مورچه هم‌چون وحی ابراهیم نیست.
ما چند زن مثل حضرت مریم داشته‌ایم؟ ولی ۱۲۴۰۰۰ پیغمبر مرد داشته‌ایم. پس زن؛ حتی در مقامات معنوی در مرتبه دوم است.
شهید مطهری:
«تفاوتی که اسلام قایل است در سیر من الحق الی الخلق است؛ در بازگشت از حق بسوی مردم و تحمل مسؤولیت پیامبری است که مرد را برای این کار مناسب‌تر دانسته.»(۴)
ـ بررسی و نقد : این که شهید می‌فرماید: اسلام مرد را برای سمت رسالت مناسب‌تر دانسته، به این معناست که زن می‌توانسته پیامبر باشد، ولی مرد مناسب‌تر بوده است. حال جای این پرسش است که: اسلام مرد را مناسب‌تر دانسته یا مناسب؟ باید گفت: اسلام زن را نامناسب برای عهده‌دار شدن این سمت دانسته است. حضرت زهرا چون زن بود مناسبت نداشت که سمت رسالت را تصدی نمایند؛ در حالی که با دیگر امامان نور واحد بودند. بر این اساس، اسلام مرد را برای عهده‌داری پیامبری و امامت سیاسی مناسب و زن را نامناسب دانسته و مرد را در رتبه نخست و زن را در رتبه دوم قرار داده است.
——————————————-
۱-پیشین، ص ۱۱۸٫
۲-وحی به مادر موسی = و اوحینا الی ام موسی ان ارضعیه فاذا خفت علیه فالتقیه فی الیم و لا تخافی و التحزنی انا رادوه الیک و جاعلوه من المرسلین و… سوره قصص آیه ۷
۳-وحی به نحل = و اوحی ربک الی النحل ان اتخذی من الجبال بیوتا و من الشجره و ممایعدشون ثم کلی من کل الثمرات فاسلکی سبل ربک ذللاً و… سوره نحل آیه ۶۸
۴-پیشین، ص ۱۱۹٫