هوادرمانی

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد سوّم)

استفاده از هوای آزاد و پاک، سبب سلامتی و صفای نفس و آرامش روان می‌گردد. از ارکان برانگیزندهٔ روح و روان برای رشد و کمال، استفاده از هوای آزاد و پاک است که سبب سلامتی نفس و صفای آن می‌گردد. کسانی که توان استفاده از هوای آزاد زمستان را ندارند بهتر است تا می‌شود از بخاری و لوازم گرمایشی کم‌تری استفاده کنند تا با هواهای مرده و پخته هم‌نفس نشوند. تا می‌شود باید از هوای آزاد استفاده نمود و نه از هوای پخته، سفت یا آلوده. حتی در زمستان‌ها که هوا سرد است، لازم است از طریق پنجره و شیشه‌های آن، ارتباط خود با بیرون و به‌ویژه آسمان را حفظ کرد. استفاده از هوای آزاد، نیمی از مشکل غذایی را برطرف می‌نماید. هوا از آن‌جا که سبک است خود را بی‌درنگ به همه جای روح و بدن می‌رساند و آن دو را در احاطهٔ خود قرار می‌دهد.

تنفس هوای پاک به گونهٔ طولانی و کشیده سبب سلامتی و طول عمر و روشنی پوست و جلوگیری از کدری رنگ و چروکی پوست و مانع از بیماری‌های قلبی و نیز دل‌پیچه می‌شود. برای داشتن تنفس عمیق و کشیده باید به صورت مستمر ورزش داشت و نیز نحوهٔ نشستن و خوابیدن را تصحیح نمود تا فشاری به ریه‌ها وارد نشود و بدن به چنین تنفسی عادت کند تا بتواند عروق، ریه و معده را باز و آزاد نماید. کسی که تنفس کوتاه و بریده دارد و کیسه‌های هوایی وی اندک می‌باشد، می‌تواند به غمباد، ضعف و وسواس مبتلا گردد.

تنفس عمیق و کشیده، نیازمند هوای سالم است وگرنه در هوای آلوده با جذب میکروب‌ها و انواع باکتری و ویروس به عمق بدن، آسیب آن بیش‌تر می‌شود.

هوا لازم است نه مرطوب باشد و نه خشک. دمای آن نه پایین باشد و نه بالا، بلکه باید هوایی سبک باشد. بدیهی است ما از هوای پاک و غیرآلوده سخن می‌گوییم و هوا نباید آلوده، دودی، سربی، غباری و عفونی باشد. اگر آلودگی وارد بدن شود معلوم نیست به‌راحتی از آن بیرون آید. فرو بردن هوا آسان است، ولی خارج‌نمودن آلودگی‌های همراه آن آسان نیست و گاه مدت‌ها به درازا می‌کشد. باید به شدت مراقب تهویه‌ها بود تا هوا تمیز و خام باشد و رطوبت اثر نگذارد.

مراکزی که محل رفت و آمد عمومی و تجمع است، هوایی آلوده و گاه مسموم دارد. کسانی که در آن فضا تنفس می‌کنند سردی و گرمی هوا را خوب متوجه می‌شوند اما مرده یا زنده بودن هوای آن‌جا را توجه ندارند. همان‌طور که کم‌تر کسی حاضر می‌شود از نیم‌خوردهٔ دیگری بخورد، تنفس در فضای پرجمعیت، خوردن از نیم‌خورده‌های مسموم یا استفراغ‌های آنان است که گاه دهان به دهان چرخیده است.

تازه‌خوری هم در هوا و هم در خوراکی حایز اهمیت است. آدمی در ناسوت با «خوراک» است که جسم خود را زنده، بانشاط و قوی نگاه می‌دارد. جسمی که مرکب روح اوست و نفس بدون آن در ناسوت کارایی ندارد و کمالی به دست نمی‌آورد. خوراکی‌ها بر جسم و روح نقش مؤثر و مستقیم دارند. از این رو باید بهترین غذاها را خورد. یکی از مؤلفه‌های بهتربودن تغذیه، تازه‌بودن آن است. کسی که تازه‌خوری ندارد و غذاهای مانده می‌خورد، عمری کوتاه خواهد داشت. یخچال‌ها و فریزرها تازه‌خوری را از زندگی امروز انسان‌ها گرفته‌اند. کسانی که غذای مانده می‌خورند ذهن و فکر آنان نیز تازگی ندارد و اندیشه‌های آنان بیات است. انسان‌های شایسته هم تازه‌خور هستند و هم اذهان تازه‌ای دارند و افکارشان نیز همواره تازه و نو می‌باشد. کسانی که به مانده‌خوری عادت کرده‌اند هم سست می‌باشند، هرچند جوان باشند و هم اندیشه‌هایی غیرفعال و مانده دارند و به همین دلیل گفتیم عمری کوتاه خواهند داشت. تعامل میان ظاهر و باطن و جسم و روح چنان فراوان است که باید گفت این ظاهر است که حتی در مورد تغذیه به باطن و حقیقت آدمی کشیده شده است.

استفاده از هوای آزاد در درمان برخی از بیماری‌ها نیز مؤثر است. دانش امروز «آب‌درمانی» را قاعده‌مند نموده است، اما هنوز «هوادرمانی» را ارج نمی‌نهد. هوا نسبت به آب دارای قدرت نفوذ بیش‌تری است و در درمان بیماری‌ها می‌تواند کارآمدتر باشد.

متأسفانه امروزه در غوغای شلوغی و تراکم شهرها، سلامت هوا و هوای پاک نادیده گرفته می‌شود و آن‌گونه که از سوءتغذیه گفته می‌شود، از سوءتنفس و هوای ناپاک یاد نمی‌شود. در تغذیه، آب از غذا و هوا از آب مهم‌تر است. انسان می‌تواند تا مدتی بدون آب و غذا زنده بماند، ولی بدون هوا تنها دقایقی بسیار کوتاه زنده می‌ماند و این امر اهمیت آن را می‌رساند.

نوع هواهایی که تنفس می‌شود تازه و تُرد نیست و کربنی که با بازدم بیرون داده شده است دوباره با اندکی اکسیژن فرو داده می‌شود. باید در مسیر وزش باد نفس کشید تا کربنی که از دهان بیرون می‌آید با وزش ملایم باد و حرکت آن برود و باید گیاه و درختی داشت تا آن گیاه روزها کربن بازدم آدمی را استفاده کند و به وی اکسیژن نو و تازه دهد.

تنفس در دستشویی‌های امروزی که محیطی بسته دارد روح را می‌کشد. متأسفانه در رساله‌های عملیه هست که گفتن ذکر در این حالت مستحب است؛ در حالی که روایات آن برای زمانی است که توالت‌ها سقف نداشته و هوا آزاد بوده است. در شرایط فعلی که توالت‌ها دارای سقف‌هایی کوتاه است باید در هنگام تخلی نفس نکشید و دهان را باز نکرد وگرنه فضولات فراوانی وارد بدن می‌شود و ذکر گفتن در این حالت به تضعیف روح می‌انجامد. در این حالت، تنها می‌شود ذکر خفی داشت که برای کسی حاصل می‌گردد که شرایط آن را داشته باشد.

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد سوّم)