معناشناسی «دایم»، «دهر» و «سرمد»:
«سرمد» همیشگی یکسان و بدون فراز و نشیب را گویند. «دایم» همیشگی همراه با فراز و نشیب است و وحدت رویه ندارد. دهر به معنای زمانی طولانی و گسترده است. قرآن کریم می‌فرماید: «وَقَالُوا مَا هِی إِلاَّ حَیاتُنَا الدُّنْیا نَمُوتُ وَنَحْیا وَمَا یهْلِکنَا إِلاَّ الدَّهْرُ وَمَا لَهُمْ بِذَلِک مِنْ عِلْمٍ إِنْ هُمْ إِلاَّ یظُنُّونَ»(۱).
در سوره طه نیز دهر به معنای زمانی دراز آمده است: «هَلْ أَتَی عَلَی الاْءِنْسَانِ حِینٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ یکنْ شَیئا مَذْکورا»(۲).
«سرمد» نیز چنین است: «قُلْ أَرَأَیتُمْ إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَیکمُ اللَّیلَ سَرْمَدا إِلَی یوْمِ الْقِیامَةِ مَنْ إِلَهٌ غَیرُ اللَّهِ یأْتِیکمْ بِضِیاءٍ أَفَلاَ تَسْمَعُونَ».
در این آیه، «سرمد» با شرط «إن» آمده است که می‌رساند در خلق استعمال نمی‌شود و وصفی حقی است و بر خلق به صورت تعلیقی کاربرد دارد.
- جاثیه / ۲۴٫
- الإنسان / ۱٫