سالک در مرتبهٔ سوم است که دوباره در مشاهده و رویت قرار می‌گیرد و آن‌چه را در مرتبهٔ میانی به صورت علمی یافته است در مرتبهٔ نهایی به صورت شکل‌دار، مجسد، متمثل و عینی می‌بیند.
ذکر، قرائت قرآن کریم و انس با آن در این مرتبه است که کارآمد است و به سالکی که در مرتبهٔ نخست یا دوم است ذکر داده نمی‌شود. در این مرحله باید در استفاده از ذکر، حد اعتدال را رعایت نمود و از پرذکری و نیز داشتن اذکار متعدد برای سالکی که در این مرحله نوپاست خودداری نمود. «منازل السائرین» نیز از این مرتبه است که قابل پی‌گیری می‌باشد.
سالک در این مرتبه است که رو به مناجات، خلوت، شعر و گاه انس با پدیده‌های ارضی مانند گیاهان و حیوانات یا برخی از انسان‌ها و یا با پدیده‌های سماوی و نیز زیارت اهل قبور و اولیای خدا رو می‌آورد. وی چه بسا که با فرشتگان و عالم عقول و ملکوت ارتباط یابد و چنان‌چه رشد نماید به انس با اسمای الهی و قرب به صفات پروردگار نایل می‌آید و تا قرب ذاتی می‌تواند تعالی داشته باشد. کسی که به قرب ذاتی می‌رسد برزخ خود را در دنیا طی کرده است و قیامت وی در همین دنیا قایم می‌گردد و مرگ حادثه‌ای جدید و پیشامدی نو و ناشناخته برای او ندارد و با معرفت، به دیدار حق تعالی و زیارت او توفیق می‌یابد. وی دیده‌ای خداشناس پیدا می‌کند که خداوند را در هر تجلی می‌شناسد.
رسیدن به این مرتبه شرط سنی ندارد و هر کسی به فراخور استعداد و قوت استاد و مربی خود ممکن است در زمانی کوتاه یا دراز به آن وارد شود.
محبوبانی که محب هستند در مرتبهٔ نخست به مرتبهٔ سوم می‌رسند و محبوبان محبوب از این تقسیم خارج هستند و آنان بدون ریاضت و ذکر، حرکت نهایی خود را به صورت اعطایی دارند و خداوند از آنان دست‌گیری می‌کند.
