غیر از ناسوت، عوالم تجرّدی فراوان و پدیدههای مثالی، نوری، مفارقی و ماورایی بسیاری است که بسیاری از آن قدرت دخالت در زندگی انسانها و زیستمحیط او را دارند.
شمار این عوالم و پدیدههای ماورایی چنان فراوان است که حتی ادراک کلی آن در خور ذهنهای محقّق و واصل نیست. شناخت امور ماورایی بسیار با اهمیت است. در این نوشتار به بیان نقش امور ماورایی در سلامت زندگی می پردازیم.
شریعت به گروههایی از پدیده های ماورایی با عنوان فرشته و اجنه به طور کلی اشاره کرده است. عقل و فلسفه میتواند اثبات کلّی این عوالم ماورایی را عهدهدار گردد، ولی خصوصیات خارجی و اثبات جزئیات آن در خور عقل که به ادراک کلیات میپردازد نیست و تنها آن را از طریق وحی (قرآن کریم) و روایات درست اهل بیت عصمت و طهارت یا شهود صحیح صاحبان وصول و معرفت میتوان شناخت.
فرشتگان و اجنه از پدیدههای غیبی و ماورایی میباشند که میتوانند در سلامت زندگی افراد دخالت نمایند و نقش ایجابی یا منفی داشته باشند. فرشتگان انواع مختلفی دارند که فرشتگان رحمت نمونهای از آنها میباشند.
فرشتگان میتوانند مایه رحمت و نعمت باشند. برای نمونه، دعاها را فرشتگان بالا میبرند و در خانهای که دعای مستجابی وجود ندارد یا دعایی نمیشود، فرشتگان رحمت وارد نمیشوند. وارد شدن و خارج شدن فرشتگان رحمت بر اساس وزان و ملاک است و چنین نیست که آنها به هر جایی حضور یابند. تا در خانهای حال دعا نباشد، دعایی مستجاب در آن نخواهد بود که ملکی بخواهد آن را بالا برد. البته ملائکه رحمانی، عطوفی، استجابی و دعایی هستند که بر همه جا داخل نمیشوند و شرطی و اقتضایی میباشند. خیرات و نیکوییها به وسیله چنین فرشتگانی نازل میشود.
اجنه نیز جزو پدیده های ماورایی هستند و برای خود گستردگیهایی دارند. بزرگترین آنان در دشمنی با خداوند و انسان، جناب «ابلیس» است. ابلیس کسی است که توانسته آگاهانه در مقابل حق بایستد و به همین سبب باید گفت: لعنة اللّه علیه؛ لعنت خدا بر شیطان. فرد عادی که توان چندانی ندارد و در برابر ابلیس ضعیف است نباید به صورت مستقیم با شیطان روبهرو شود و او را چنین لعن کند: لعنت بر شیطان، بلکه همانطور که گفته شد باید لعنت خداوند را برای او داشته باشد. کسانی که دنیا، هوس، گناه، عصیان و شیطان را کوچک میشمارند، در حقیقت آن را نمیشناسند و کسی که دشمن را کوچک میشمارد، بهحتم شکست خواهد خورد.
روایات زیادی درباره پدیده های ماورایی در دست است. در روایت است اگر در خانهای زنان خواننده و رقاص در آن مشغول آواز شوند و مردان هم به آن جمع داخل گردند، یکی از شیاطین جنی به نام «قفندر» (کافی، ج ۶، ص ۴۳۳) به سراغ صاحب خانه میآید و او را که مسؤول به راه انداختن این جمع است میگیرد و هر عضو خود را روی عضو او میگذارد؛ یعنی پای خود را روی پای او و دست او را روی دست او و همینطور تمام اعضای خود را روی تمام اعضای بدن او قرار میدهد و آنگاه یک دم به او میدمد. با این دم، غیرت از او رخت میبندد و اگر مردان بر ناموس او نیز وارد شوند، برای او امری عادی است و غیرت او برانگیخته نمیگردد و اجنه و مردان انسی وقتی به زنان او تجاوز میکنند او هیچ به غیرت نمیآید.
روان شناسی نیز نقش پدیده های ماورایی در زندگی را مورد بررسی قرار داده است. روانشناختی اجتماعی ثابت نموده است که اگر کسی با زنی فاسد و زناکار که نزد دیگران بوده و به آنان هم زنا داده است نزدیکی کند، ویروس بیغیرتی از آن زن، مانند میکروبی به این مرد سرایت میکند و او را نیز بیغیرت میسازد. همین امر باعث میشود که با وجود زنی آلوده در یک محیط، زنا در آنجا رو به افزایش میگذارد؛ از این روست که شریعت ازدواج زن زناکار را تنها برای مرد فاسد و زناکار تجویز میکند (نور / ۳). همچنین زنان فاسد به عنوان دامگاه شیطان معرفی شدهاند و شیاطین با آنان است که به شکار انسانها میپردازد.