چشمه چشمه زندگی
چشمهٔ « ۷۵ » علوم قرآنی
علوم قرآنی را باید از خود قرآن کریم یافت و آن را قرائت نمود که بهترین و برترین کتاب است.
چشمهٔ « ۷۶ » قرآن کریم و تحصیل دانش
در قرآن کریم هر چیزی هست. قرآن کریم بهترین منبع برای تحصیل دانش‌های تجربی و کسب قدرت مالی با انتقال فن‌آوری‌های به دست آمده از آن است اما ما از آن هیچ استفاده‌ای نمی‌بریم.
چشمهٔ « ۷۷ » نسیم قرآنی و فیض همگانی
قرآن کریم همانند نسیم است که به هر کسی بهره می‌رساند. آن که بیدار است از این نسیم الهی بسیار فیض می‌برد و آن که خواب است نیز از
(۶۹)
آن بی‌نصیب و بی‌بهره نیست و از خنکای لذت‌آور آن به بهجت می‌آید و مشعوف می‌شود.
چشمهٔ « ۷۸ » شخصیت قرآن کریم
قرآن کریم شخصیتی حقیقی دارد که ما آن را در ساختار وحی و کتاب می‌بینیم و کتاب مقدسی که در دست ماست تنها شناسنامه یا نقشهٔ این شخصیت قدسی و معنوی است.
قرآن کریم همانند امام معصوم علیه‌السلام است و مراجعه‌کننده را ویزیت می‌کند. قرآن کریم ثقل اکبر است و معصومین با این ثقل مبانی را به دست می‌آوردند از این رو خود ملاک صحت روایات و میزان آن را قرآن کریم دانسته و خواسته‌اند روایات با آن سنجیده شود.
قرآن کریم مجمع همهٔ علوم است و هر علمی را باید از آن آغاز نمود، حتی بهترین کتاب لغت قرآن کریم است.
بزرگ‌ترین اشتباه این است که قرآن کریم را با کتاب‌های دیگر مقایسه نمود که چنین قیاسی همانند قیاس خداوند با پدیده‌های هستی است.
قرآن کریم کتاب علمی نیست، بلکه «کتاب العلم» است. کتابی پُر لایه و پر بطن که برای بطن‌های آن نهایتی نیست. قرآن کریم کتابی آموزشی نیز نیست؛ همان‌گونه که کتابی درسی نیست، بلکه کتابی قربی است و انسان را نه تنها راه می‌نماید بلکه راه می‌برد. البته قرآن کریم افزون بر شأن هدایت‌گری، برای ظالمان گمراه‌کننده و مضل نیز می‌باشد و هر دو شأن را به صورت یکسان دارد. قرآن کریم حقیقتی در عالم است و تشخص و
(۷۰)
شخصیت دارد که قاری خود را می‌شناسد و می‌فهمد که چه کسی و با چه نیتی او را می‌خواند و بر اساس انگیزهٔ خوانده با او مواجه می‌شود.
چشمهٔ « ۷۹ » محکم و متشابه
هیچ یک از آیات قرآن کریم برای صاحب بصیرت از متشابهات نیست و تمامی آیات آن محکم است. کسی در معنای آیه شبهه دارد که چشمی ضعیف داشته و در دانش ناتوان باشد. برای اولیای الهی هیچ آیهٔ متشابهی در قرآن کریم وجود ندارد.
چشمهٔ « ۸۰ » قرائت قرآن کریم
قرائت قرآن کریم دارای آداب و قواعدی است و چنین نیست که ساده‌انگارانه بتوان آن را به صورت مداوم قرائت داشت. قرائت برخی از آیات قرآن کریم به‌ویژه آیات عذاب آن هم‌چون ورود به صحرای سوزان و خشکی است که توقف نمودن بر آن یا تکرار مداوم آن می‌تواند به انسان آسیب برساند و او را به تشنگی مفرط و تفتیدگی لب‌ها و سوخته شدن پوست صورت و گونه‌ها بکشاند. البته آیاتی نیز هست که از نعمت و بهشت الهی می‌گوید و توقف بر آن یا تکرار آن لذت‌آور و بهجت‌زاست و همانند ورود به جنگلی سبز، خرم و امن یا بوستانی است که هر چه گذشت از آن آرام‌تر باشد، از هوای آن منطقه بیش‌تر بهره می‌برد و از زیبایی‌های آن مشعوف می‌شود.
(۷۱)
چشمهٔ « ۸۱ » نسخهٔ درمان بیماری‌های روانی
امروزه ارزش کار پزشکان به چشم می‌آید و اگر آنان یک ماه اعتصاب نمایند، آمار مرگ و میر بسیار بالا می‌رود اما نه امراض روحی به چشم می‌آید و نه کسی در پی درمان آن است و نه درمان‌گری برای آن می‌توان سراغ داشت. اگر ذکرهایی که در قرآن کریم وجود دارد مورد شناسایی قرار گیرد، بسیاری از بیماری‌های روانی با آن قابل علاج و درمان است. البته، روزی دنیا شاهد این معنا خواهد بود و مراکز درمانی ویژه‌ای که ذکر قرآنی می‌دهند تأسیس خواهد شد. مراکزی که تخصص بالایی را می‌طلبد و هر کسی نمی‌تواند به‌راحتی به عنوان درمان‌گر به آن راه یابد.
چشمهٔ « ۸۲ » انزال و تنزیل قرآن کریم
نزول قرآن کریم دارای دو مرحلهٔ انزالی و تنزیلی است. انزال که در سورهٔ قدر آمده است: «إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ»(۱)، امری مربوط به باطن است و بدون واسطه و دفعی است و تنزیل مربوط به ظاهر است که با واسطهٔ جبرائیل و به تدریج در طول زمانی دراز محقق شده است؛ چنان که می‌فرماید: «وَقُرْآَنا فَرَقْنَاهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَی النَّاسِ عَلَی مُکثٍ وَنَزَّلْنَاهُ تَنْزِیلاً»(۲).
- قدر / ۱٫
- اسراء / ۱۰۶٫
(۷۲)
چشمهٔ « ۸۳ » سنت؛ مبین کتاب
قرآن کریم کاستی ندارد تا نیاز باشد سنت آن را کامل کند؛ بلکه سنت معلم کامل و شارح آن است برای کسانی که قدرت دریافت و تبیین ظرایف قرآن کریم را ندارند.
چشمهٔ « ۸۴ » نفی تفسیر خانگی
بهترین شیوهٔ تفسیر قرآن کریم این است که مجمعی بین المللی از دانشمندان متخصص و سرشناس رشته‌های گوناگون علمی بدون ملاحظات سیاسی و بدون نگاه به کفر و ایمان آنان و با صرف نگاه علمی دعوت شوند تا هر گروه از آنان، آیات مربوط به رشتهٔ خود را بررسی و تحقیق نمایند و علوم گوناگون تجربی و فرامادی را به دست آورند. کسی با نشستن در گوشهٔ خانهٔ خود و نوشتن تفسیر فردی راه به جایی نمی‌برد و تفسیری که ارایه می‌دهد در شأن قرآن کریم نیست.
چشمهٔ « ۸۵ » گفتمان ادیان
قرآن کریم معجزهٔ جاودان پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله است اما در این زمان در صورتی می‌توان این ادعا را ثابت نمود که به میدان مباحثه آید و با دیگر کتاب‌های آسمانی گفتمان علمی داشته باشد. نظام اسلامی باید
(۷۳)
همان‌گونه که قرآن کریم را در رشته‌های علمی مرتبط مانند تفسیر تدریس می‌نماید، باید دیگر کتاب‌های مقدس ادیان را تدریس نماید و چنین نباشد که پشت درهای بسته از عقاید خود تبلیغ و تمجید کند و کسی را برای مناظره و گفت و گو به درون راه ندهد.
چشمهٔ « ۸۶ » کتاب ذکر
یک از نام‌های قرآن کریم «ذکر» است؛ چنان که می‌فرماید: «کذَلِک نَقُصُّ عَلَیک مِنْ أَنْبَاءِ مَا قَدْ سَبَقَ وَقَدْ آَتَینَاک مِنْ لَدُنَّا ذِکرا»(۱). ذکری بالاتر از قرآن کریم نیست: «وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآَنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِینَ وَلاَ یزِیدُ الظَّالِمِینَ إِلاَّ خَسَارا»(۲).
تمامی آیات قرآن کریم ذکر است و می‌توان هر یک را برای تحقق چیزی ذکر قرار داد. برای نمونه، آیهٔ شریفهٔ: «خَتَمَ اللَّهُ عَلَی قُلُوبِهِمْ»(۳) ذکری جلالی است که با شماره‌ای خاص برای سحر به کار می‌رود.
چشمهٔ « ۸۷ » راز حروف مقطعه
حروف مقطعه در قرآن کریم به پدیده‌هایی ناملموس و نادیدنی همانند جن اشاره دارد که برای بشر عادی شناخته‌شده نیست. این
- طه / ۹۹٫
- اسراء / ۸۲٫
- البقرة/ ۷٫
(۷۴)
پدیده‌ها بسیار فراوان هستند و منحصر در اجنه و پریان نمی‌باشند.
چشمهٔ « ۸۸ » صلوات، آنتی بیوتیک اسما
بهتر است صلوات با هر ذکری گفته شود؛ چرا که به آنتی بیوتیک می‌ماند و موجب می‌شود ذکری اثر سوئی بر فرد نگذارد، همانند آب انار یا آبلیمویی که روی غذای چرب خورده می‌شود و چربی آن را از بین می‌برد.
چشمهٔ « ۸۹ » سورهٔ بقره
نخستین شرط برای انس گرفتن با قرآن کریم و قرب به آن، قرائت این کتاب آسمانی است. قرائت قرآن کریم افزون بر این که سبب انس با قرآن کریم و ورود به دریای دانش بی‌نهایت این کتاب آسمانی می‌شود، برخی فواید را نیز همراه دارد. برای نمونه، امراض روحی و بیماری‌های روانی را کاهش می‌دهد یا از بین می‌برد. البته هر آیه یا هر سوره نیز خاصیت درمانی ویژه‌ای دارد؛ مثل آن که سورهٔ بقره به‌خاطر داشتن سیلاب‌های بلند، برای کسانی که ضعف اعصاب، تنیدگی، اضطراب و نگرانی دارند و عجول هستند یا نبض آنان تند می‌زند و یا برای زنان حامله تجویز می‌شود. برخی از روایات، این سوره را با وصف «فسطاط» یا «خیمه» یاد کرده است تا پوشش امنیتی آن را یادآور باشد. باید توجه داشت شرط بهره بردن از آثار وضعی سوره‌های قرآن کریم، داشتن ایمان نیست و
(۷۵)
مواهب وضعی قرآن کریم حتی اگر کافری نیز از آن بهره برد به وی می‌رسد. قرآن کریم کتابی جهانی و رهنمودهای آن جهان‌شمول است که برای تمامی بشریت در تمامی اعصار است که هر کسی هرچند به آن ایمان نداشته باشد می‌تواند از آن بهره برد.
شایسته است انسان قرآن کریم را به ترتیب بخواند. به این معنا که قرائت خود را از همان ابتدای قرآن کریم آغاز نموده و آن را تا پایان ختم کند و سوره‌ای یا آیه‌ای را گزینشی نخواند تا نفس وی تعادل خود را حفظ نماید و اثر وضعی نامناسبی نبیند. برخی این روش را بر نمی‌گزینند و سوره‌ای خاص را با قصد انشا می‌خوانند، در نتیجه ممکن است پس از مدتی یکی از پدیده‌های غیبی را ببینند و بیمار شوند یا زندگی آنان آسیب ببیند چرا که برخی آیات که برای طلسمات و مانند آن است ناگزیر چنین عوارضی دارد و همانند مصرف زیادی دارو آن هم بدون نسخهٔ پزشک است. برای مصون ماندن از این عوارض، بهترین کار این است که قرآن کریم به ترتیب خوانده شود و از سورهٔ فاتحه آغاز و به سورهٔ ناس ختم شود.
این امر در ذکر نیز باید مورد توجه باشد. اگر کسی می‌خواهد اسمای الهی را به قصد انشا ذکر خود قرار دهد، باید با نسخهٔ آگاهان کارآزموده باشد. برای نمونه، اسم «باطش» از اسمایی است که باید بسیار اندک گفته شود؛ زیرا اسمی جلالی است و قدرت تخریب بسیار بالایی دارد به طوری که شاید دامن‌گیر خود فرد هم شود. به عکس اسم «کریم» هر قدر هم گفته شود برای فرد سودمند است و آثار معنوی دارد.
البته قرائت قرآن کریم با آن که ثواب دارد، برای حوزویان امری لازم است و طلبه مدیون است اگر همواره به خواندن قرآن کریم برای رسیدن
(۷۶)
به ثواب آن بسنده کند و بر آیات قرآن کریم برای کشف نکته‌های تازهٔ علمی تدبر نداشته باشد و مسایل غیبی و علمی آن را مورد دقت و بررسی قرار ندهد که در غیر این صورت، هم مدیون قرآن کریم است و هم وجوهات را در برابر تحصیل علم مصرف ننموده است؛ چرا که در پی ثواب بودن نیاز به ورود به حوزه و مصرف وجوهات ندارد که اگر چنین باشد، خودخواهی و بدهکاری است.
چشمهٔ « ۹۰ » چهار قل
از بهترین طلسم‌شکن‌ها چهار قل است؛ البته اگر به این ترتیب خوانده شود:
الف، سورهٔ فلق؛
ب، سورهٔ ناس؛
ج، سورهٔ کافرون؛
د، سورهٔ توحید.
چشمهٔ « ۹۱ » ذکر «یا مؤخّر»
«مؤخِّر» از اسمای حق تعالی است. خداوند گاه کاری را از سر مهر به تأخیر می‌اندازد و گاه از سر قهر. ذکر «یا مؤخّر» از بهترین اذکاری است که انسان را محکم می‌کند و قدرت تعقل وی را بالا می‌برد. افزون بر این، برای درمان درد نیز ایجاد تسکین می‌نماید و برای رفع توهم، وسوسه و
(۷۷)
ترس بسیار مؤثر است. این ذکر را می‌توان به سه صورت گفت: دو به سه؛ مانند: «یا مؤخّر، یا مؤخّر»، «یا مؤخّر، یا مؤخّر، یا مؤخّر»، سه به یک و یک به سه.
چشمهٔ « ۹۲ » ذکر «یا مَنْ یبْدِئُ وَیعِیدُ»
خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: «إِنَّهُ هُوَ یبْدِئُ وَیعِیدُ»(۱). ذکر «یا مَنْ یبْدِئُ وَیعِیدُ» از بهترین اذکار برای دفع وسواس، ترس، رخوت، سستی و بعضی دیگر از ناراحتی‌های روحی است. این ذکر تسکین دهنده نیز می‌باشد. کسانی که می‌خواهند از خواب زیاد نجات پیدا کنند، می‌توانند آن را ذکر خود قرار دهند. این ذکر موجب می‌شود آب وجود آدمی به هم بریزد تا مرداب نشود. این ذکر چنان قدرتی دارد که توصیه می‌شود هنگام حرکت از آن استفاده نشود چرا که موجب حرکت در حرکت می‌شود و هر کسی را توان آن نیست که بازتاب‌های آن را تحمل نماید. بهترین حالت برای این ذکر پیش از خواب و پس از بیداری است. آن را در سجده نیز می‌توان گفت.
چشمهٔ « ۹۳ » «یا مؤثّر»
«موثّر» از اسمای الهی است. خداوند برای هر چیزی اثر خاصی قرار داده است که هر کس آن اثر خاص را دریابد بار خویش را بسته است.
- بروج / ۱۳٫
(۷۸)
چشمهٔ « ۹۴ » آیهٔ طلسم
یکی از طلسمات قرآن کریم آیهٔ شریفهٔ زیر است: «قَالَ بَصُرْتُ بِمَا لَمْ یبْصُرُوا بِهِ فَقَبَضْتُ قَبْضَةً مِنْ أَثَرِ الرَّسُولِ فَنَبَذْتُهَا وَکذَلِک سَوَّلَتْ لِی نَفْسِی»(۱).
در این آیهٔ شریفه، چگونگی انجام سحر آمده است و آگاهان به این مسایل می‌توانند کارهای بسیاری با آن انجام دهند.
چشمهٔ « ۹۵ » تو را دوست دارم
یکی از بهترین ذکرهای باطنی ذکر «إنّی أحبّک» است. بهتر است این ذکر را در حالت سجده بسیار گفت تا رفته رفته باور نمود که می‌شود خدا را دوست داشت.
چشمهٔ « ۹۶ » ذکر روزانه
از بهترین ذکرهای روزانه که شایسته است همواره از آن استفاده نمود صلوات، استغفار، وذکر حوقله: «لاحول ولاقوّة إلاّ باللّه العلی العظیم» است.
- طه / ۹۶٫
(۷۹)
هم‌چنین دو ذکر زیر نیز دارای موکل است و انسان را از هر آسیبی حفظ می‌کند به گونه‌ای که در شدیدترین تصادف‌ها، محفوظ می‌ماند: یکی ذکر: «إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَیهِ رَاجِعُونَ»(۱) و دو دیگر ذکر: «سبحان اللّه والحمدللّه و لا اله الا اللّه واللّه اکبر» است.
چشمهٔ « ۹۷ » طریقهٔ ذکر
برخی از اذکار که شمارهٔ معینی دارد، در صوتی که حفظ شماره به کیفیت آن آسیب می‌رساند، می‌توان شمارهٔ آن را کاست و بر کیفیت آن افزود.
چشمهٔ « ۹۸ » ذکر و بهداشت ذكر
گفتن ذکر به هنگام تخلیه در دستشویی‌های که فضایی سربسته ندارد توصیه شده است اما امروزه هر گونه سخن گفتنی در دستشویی‌هایی که سربسته است سبب تنفس و شدت دم و بازدم می‌شود و بخارات حاصل از قاذورات را به درون شش‌ها فرو می‌برد مگر آن که ذکر نفسی باشد و آن را در ذهن خود داشت و نه بر زبان. در ذکر نفسی این باطن آدمی است که زبان می‌گشاید و ذکر می‌گوید نه زبان ظاهر.
- بقره / ۱۵۶٫
(۸۰)
