دانش استخاره / جلد دومدانش استخاره / جلد دوم
تطبیق قواعد، اصطلاحات و رموز استخاره بر آیات قرآن كريم
دانش استخاره، ج۲، ص: ۱۹۵
سورهٔ نساء
۱- «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ، یا أَیهَا النَّاسُ، اتَّقُوا رَبَّکمُ الَّذِی خَلَقَکمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ، وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا، وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا کثِیراً وَنِسَاءً، وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِی تَسَاءَلُونَ بِهِ وَالْأَرْحَامَ، إِنَّ اللَّهَ کانَ عَلَیکمْ رَقِیباً».
این آیه به اعتبار: «بِسْمِ اللَّهِ» خوب است اما میزان و درصد خوبی آن که با ملاحظهٔ تمامی سوره و با احاطه به آن به دست می‌آید تنها در توان صاحب استخاره است.
«یا أَیهَا النَّاسُ»: کار مورد نظر وسعت و گشایش دارد و انجام آن در توان هر کسی است. چگونگی کار باز و روشن است. عمومیت دارد.
«الَّذِی خَلَقَکمْ»: سخن گفتن از آفرینش بر وسعت، گشایش کار، گستردگی و قدرت مانور و استقرار آن دلالت دارد.
کار بسیار خوب، باز و شادی است.
۲- «وَآتُوا الْیتَامَی أَمْوَالَهُمْ، وَلَا تَتَبَدَّلُوا الْخَبِیثَ بِالطَّیبِ، وَلَا تَأْکلُوا أَمْوَالَهُمْ إِلَی أَمْوَالِکمْ، إِنَّهُ کانَ حُوباً کبِیراً». «وَآتُوا»: تمامی موارد «ایتاء» خیلی خوب است.
«وَلَا تَتَبَدَّلُوا الْخَبِیثَ بِالطَّیبِ»: ترک آن بد است.
۳- «وَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تُقْسِطُوا فِی الْیتَامَی فَانْکحُوا مَا طَابَ لَکمْ مِنَ النِّسَاءِ مَثْنَی وَثُلَاثَ وَرُبَاعَ، فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تَعْدِلُوا فَوَاحِدَةً أَوْ مَا مَلَکتْ أَیمَانُکمْ، ذَلِک
دانش استخاره، ج۲، ص: ۱۹۶
أَدْنَی أَلَّا تَعُولُوا».
خیلی خوب است. شروع آن با مشکلاتی همراه است و نگرانی و اضطراب هم در صدر و هم در ذیل آن وجود دارد که می‌رساند کار سنگین است.
«خِفْتُمْ»: کار مورد نظر سنگین و سخت است.
۴- «وَآتُوا النِّسَاءَ صَدُقَاتِهِنَّ نِحْلَةً، فَإِنْ طِبْنَ لَکمْ عَنْ شَی‌ءٍ مِنْهُ نَفْساً فَکلُوهُ هَنِیئاً مَرِیئاً».
بسیار عالی است. «ایتاء»، «صدقه»، «نحلة»، «طبن» و به‌ویژه «هنیئاً مریئا» همه از خوبی و حسن کار حکایت دارد.
۵- «وَلَا تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَکمُ الَّتِی جَعَلَ اللَّهُ لَکمْ قِیاماً، وَارْزُقُوهُمْ فِیهَا، وَاکسُوهُمْ، وَقُولُوا لَهُمْ قَوْلًا مَعْرُوفاً».
صدر آن نهی دارد و از سفیهان و اموال سخن می‌گوید که بر گرفتاری و درگیری دلالت دارد و ذیل آن به ترک کار اشاره دارد که ترک آن خوب است و در واقع می‌گوید این کار را نکنید و کار دیگری انجام دهید.
۶- «وَابْتَلُوا الْیتَامَی حَتَّی إِذَا بَلَغُوا النِّکاحَ، فَإِنْ آنَسْتُمْ مِنْهُمْ رُشْداً فَادْفَعُوا إِلَیهِمْ أَمْوَالَهُمْ، وَلَا تَأْکلُوهَا إِسْرَافاً وَبِدَاراً أَنْ یکبَرُوا، وَمَنْ کانَ غَنِیاً فَلْیسْتَعْفِفْ، وَمَنْ کانَ فَقِیراً فَلْیأْکلْ بِالْمَعْرُوفِ، فَإِذَا دَفَعْتُمْ إِلَیهِمْ أَمْوَالَهُمْ فَأَشْهِدُوا عَلَیهِمْ، وَکفَی بِاللَّهِ حَسِیباً».
خیلی خوب است، اما مشکلاتی قهری دارد که برطرف می‌شود.
«وَابْتَلُوا»: ابتلا بر گزینشی نبودن کار و رزقی بودن آن دلالت دارد.
۷- «لِلرِّجَالِ نَصِیبٌ مِمَّا تَرَک الْوَالِدَانِ وَالْأَقْرَبُونَ، وَلِلنِّسَاءِ نَصِیبٌ مِمَّا تَرَک الْوَالِدَانِ وَالْأَقْرَبُونَ مِمَّا قَلَّ مِنْهُ أَوْ کثُرَ، نَصِیباً مَفْرُوضاً».
کاری بسیار خوب است که هیچ مشکلی ندارد و منافع و بهره‌های آن متفاوت و برای افراد مختلفی است.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۱۹۷
۸- «وَإِذَا حَضَرَ الْقِسْمَةَ أُولُو الْقُرْبَی وَالْیتَامَی وَالْمَسَاکینُ، فَارْزُقُوهُمْ مِنْهُ، وَقُولُوا لَهُمْ قَوْلًا مَعْرُوفاً».
خیلی خوب است. قسمت، رزق و قول معروف، خوبی کار و مشکل نداشتن آن را می‌رساند. این آیه با آن که هم‌چون آیهٔ شریفهٔ پنجم دارای «فَارْزُقُوهُمْ» است، اما به اعتبار ذیل آیه با آن متفاوت است.
۹- «وَلْیخْشَ الَّذِینَ لَوْ تَرَکوا مِنْ خَلْفِهِمْ ذُرِّیةً ضِعَافاً خَافُوا عَلَیهِمْ، فَلْیتَّقُوا اللَّهَ، وَلْیقُولُوا قَوْلًا سَدِیداً».
خوب نیست. خطرهای زیادی خواهان را تهدید می‌کند و در آن شرط، خوف و خشیت است، بر این اساس، ترک آن بهتر است.
۱۰- «إِنَّ الَّذِینَ یأْکلُونَ أَمْوَالَ الْیتَامَی ظُلْماً إِنَّمَا یأْکلُونَ فِی بُطُونِهِمْ نَاراً، وَسَیصْلَوْنَ سَعِیراً».
بسیار بد است. موضوع آن فرد عاصی، گناه، حرمان، فسق و کینه است و انجام آن خطرات بسیاری دارد و ترک آن لازم است.
۱۱- «یوصِیکمُ اللَّهُ فِی أَوْلَادِکمْ لِلذَّکرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَیینِ فَإِنْ کنَّ نِسَاءً فَوْقَ اثْنَتَینِ فَلَهُنَّ ثُلُثَا مَا تَرَک وَإِنْ کانَتْ وَاحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ وَلِأَبَوَیهِ لِکلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ مِمَّا تَرَک إِنْ کانَ لَهُ وَلَدٌ فَإِنْ لَمْ یکنْ لَهُ وَلَدٌ وَوَرِثَهُ أَبَوَاهُ فَلِأُمِّهِ الثُّلُثُ فَإِنْ کانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلِأُمِّهِ السُّدُسُ مِنْ بَعْدِ وَصِیةٍ یوصِی بِهَا أَوْ دَینٍ آبَاؤُکمْ وَأَبْنَاؤُکمْ لَا تَدْرُونَ أَیهُمْ أَقْرَبُ لَکمْ نَفْعاً فَرِیضَةً مِنَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ کانَ عَلِیماً حَکیماً».
توصیه، تقسیم ارث، وراثت که احکام گوناگون و بسیاری دارد در آن هست که بر شلوغی کار دلالت دارد و نه بر سنگینی آن. کار مورد نظر عمومی، مستمر و گشاده است. طولانی بودن آیه را نباید از نظر دور داشت که به سنگین و زمان‌بر بودن کار اشاره دارد. خوب است.
۱۲- «وَلَکمْ نِصْفُ مَا تَرَک أَزْوَاجُکمْ إِنْ لَمْ یکنْ لَهُنَّ وَلَدٌ، فَإِنْ کانَ لَهُنَّ وَلَدٌ فَلَکمُ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَکنَ، مِنْ بَعْدِ وَصِیةٍ یوصِینَ بِهَا أَوْ دَینٍ، وَلَهُنَّ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَکتُمْ
دانش استخاره، ج۲، ص: ۱۹۸
إِنْ لَمْ یکنْ لَکمْ وَلَدٌ، فَإِنْ کانَ لَکمْ وَلَدٌ فَلَهُنَّ الثُّمُنُ مِمَّا تَرَکتُمْ، مِنْ بَعْدِ وَصِیةٍ تُوصُونَ بِهَا أَوْ دَینٍ، وَإِنْ کانَ رَجُلٌ یورَثُ کلَالَةً أَوِ امْرَأَةٌ وَلَهُ أَخٌ أَوْ أُخْتٌ فَلِکلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ، فَإِنْ کانُوا أَکثَرَ مِنْ ذَلِک فَهُمْ شُرَکاءُ فِی الثُّلُثِ مِنْ بَعْدِ وَصِیةٍ یوصَی بِهَا أَوْ دَینٍ غَیرَ مُضَارٍّ وَصِیةً مِنَ اللَّهِ، وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَلِیمٌ».
با توجه به تنوع موضوعات آن، خیلی شلوغ است ولی سنگین نیست. انجام آن خوب است.
۱۳- «تِلْک حُدُودُ اللَّهِ، وَمَنْ یطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ یدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ، خَالِدِینَ فِیهَا، وَذَلِک الْفَوْزُ الْعَظِیمُ».
خیلی خوب است. شلوغی ندارد. شاید کار خواهان به ازدواج منجر شود یا فرزندان صالحی بیابد و خلاصه بر نتیجهٔ کار دلالت دارد.
۱۴- «وَمَنْ یعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَیتَعَدَّ حُدُودَهُ یدْخِلْهُ نَاراً، خَالِداً فِیهَا، وَلَهُ عَذَابٌ مُهِینٌ».
خیلی بد است و سبب حرمان می‌شود.
۱۵- «وَاللَّاتِی یأْتِینَ الْفَاحِشَةَ مِنْ نِسَائِکمْ، فَاسْتَشْهِدُوا عَلَیهِنَّ أَرْبَعَةً مِنْکمْ، فَإِنْ شَهِدُوا فَأَمْسِکوهُنَّ فِی الْبُیوتِ حَتَّی یتَوَفَّاهُنَّ الْمَوْتُ، أَوْ یجْعَلَ اللَّهُ لَهُنَّ سَبِیلًا». «الْفَاحِشَةَ»: آبروریزی و لکه‌دار شدن حیثیت خواهان در آن پیش می‌آید.
خیلی بد است. این کار به شکست می‌انجامد و چه بسا که سبب مرگ وی شود.
۱۶- «وَاللَّذَانِ یأْتِیانِهَا مِنْکمْ فَآَذُوهُمَا فَإِنْ تَابَا وَأَصْلَحَا فَأَعْرِضُوا عَنْهُمَا، إِنَّ اللَّهَ کانَ تَوَّاباً رَحِیماً».
خوب نیست گرچه پایان آن نوعی سبک‌باری را دارد.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۱۹۹
۱۷- «إِنَّمَا التَّوْبَةُ عَلَی اللَّهِ لِلَّذِینَ یعْمَلُونَ السُّوءَ بِجَهَالَةٍ، ثُمَّ یتُوبُونَ مِنْ قَرِیبٍ، فَأُولَئِک یتُوبُ اللَّهُ عَلَیهِمْ، وَکانَ اللَّهُ عَلِیماً حَکیماً».
بد نیست و متوسط است. گرفتاری و مشکلاتی دارد که زشت و ناپسند نیست.
«التَّوْبَةُ»: بر وجود گرفتاری و مشکلی که ناپسند نیست دلالت دارد.
۱۸- «وَلَیسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذِینَ یعْمَلُونَ السَّیئَاتِ حَتَّی إِذَا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ، قَالَ إِنِّی تُبْتُ الْآَنَ، وَلَا الَّذِینَ یمُوتُونَ وَهُمْ کفَّارٌ، أُولَئِک أَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَاباً أَلِیماً».
خیلی بد است. باید توجه داشت این آیه می‌فرماید: (لَیسَتِ التَّوْبَةُ»؛ یعنی موضوع توبه را نفی می‌کند، از این رو نباید آن را متوسط دانست.
۱۹- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَایحِلُّ لَکمْ أَنْ تَرِثُوا النِّسَاءَ کرْهاً، وَلَا تَعْضُلُوهُنَّ لِتَذْهَبُوا بِبَعْضِ مَا آتَیتُمُوهُنَّ إِلَّا أَنْ یأْتِینَ بِفَاحِشَةٍ مُبَینَةٍ، وَعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ، فَإِنْ کرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسَی أَنْ تَکرَهُوا شَیئاً وَیجْعَلَ اللَّهُ فِیهِ خَیراً کثِیراً».
انجام آن خوب نیست.
با توجه به فراز اخیر این آیه، اگر خواهان به استخاره عمل نکرد و آن را انجام داد، باید کار را در میانهٔ آن رها نکند و آن را تا پایان انجام دهد، شاید برخی از ضررهای آن جبران شود.
۲۰- «وَإِنْ أَرَدْتُمُ اسْتِبْدَالَ زَوْجٍ مَکانَ زَوْجٍ وَآتَیتُمْ إِحْدَاهُنَّ قِنْطَاراً فَلَا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَیئاً، أَتَأْخُذُونَهُ بُهْتَاناً وَإِثْماً مُبِیناً». «اسْتِبْدَالَ»: تغییری است ناشی از طبیعت و دست تقدیر در آن دخالت دارد و نه ارادهٔ آدمی.
در انجام هر کاری باید به طبیعت و تقدیر آن کار تن داد و نباید به ارادهٔ خود اصرار و امتنانی داشت یا پیوسته برای انجام هر کاری استخاره نمود تا بتواند بهترین ارادهٔ خود را اعمال دارد. ممکن است
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۰۰
خواست طبیعت با آن همراه شود و به نتیجه رسد و ممکن است چنین نشود، بر این اساس، باید توکل نمود و نذر، صدقه و فعل خیری داشت.
کار مورد نظر سخت و سنگین است و خیلی خوب نیست و باید در آن صبر و حوصله داشت و بی‌تابی ننمود.
۲۱- «وَکیفَ تَأْخُذُونَهُ وَقَدْ أَفْضَی بَعْضُکمْ إِلَی بَعْضٍ، وَأَخَذْنَ مِنْکمْ مِیثَاقاً غَلِیظاً».
خیلی بد است.
«کیفَ»: خیلی سنگین است و حکم لای نهی به اضافهٔ تهدید را دارد. البته در نتیجه‌گیری نهایی باید دید چیزی هست که آن را به جواز کار تنزل بخشد یا خیر؟
«أَخَذْنَ مِنْکمْ مِیثَاقاً غَلِیظاً»: ترک عهد و میثاق است که ناجوان‌مردی، سبک‌سری، کار غیر عاقلانه، زیاده‌روی و زیاده‌خواهی را می‌رساند.
۲۲- «وَلَا تَنْکحُوا مَا نَکحَ آبَاؤُکمْ مِنَ النِّسَاءِ إِلَّا مَا قَدْ سَلَفَ، إِنَّهُ کانَ فَاحِشَةً وَمَقْتاً، وَسَاءَ سَبِیلًا».
خوب نیست و ترک آن لازم است و نمی‌شود برای ترک آن استخاره کرد.
«مَا نَکحَ آبَاؤُکمْ مِنَ النِّسَاءِ»: کاری است تکراری، دارای مشکل، از پیش مانده، غیر عادی که به ماجراجویی می‌ماند.
۲۳- «حُرِّمَتْ عَلَیکمْ أُمَّهَاتُکمْ، وَبَنَاتُکمْ، وَأَخَوَاتُکمْ، وَعَمَّاتُکمْ، وَخَالَاتُکمْ، وَبَنَاتُ الْأَخِ، وَبَنَاتُ الْأُخْتِ، وَأُمَّهَاتُکمُ اللَّاتِی أَرْضَعْنَکمْ، وَأَخَوَاتُکمْ مِنَ الرَّضَاعَةِ، وَأُمَّهَاتُ نِسَائِکمْ، وَرَبَائِبُکمُ اللَّاتِی فِی حُجُورِکمْ مِنْ نِسَائِکمُ اللَّاتِی دَخَلْتُمْ بِهِنَّ، فَإِنْ لَمْ تَکونُوا دَخَلْتُمْ بِهِنَّ فَلَا جُنَاحَ عَلَیکمْ، وَحَلَائِلُ أَبْنَائِکمُ الَّذِینَ مِنْ أَصْلَابِکمْ، وَأَنْ تَجْمَعُوا بَینَ الْأُخْتَینِ إِلَّا مَا قَدْ سَلَفَ، إِنَّ اللَّهَ کانَ غَفُوراً رَحِیماً».
خوب نیست و بهتر است ترک شود. چیزی جز محدودیت، گرفتاری
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۰۱
و پریشانی ندارد. ممکن است با بستگان و آشنایان خود درگیر شود.
البته، نقاط مثبتی چون: «أُمَّهَاتُکمْ»، «رَبَائِبُکمُ» و «غَفُوراً رَحِیماً» در آن است، اما شدت درگیری آن چنان زیاد است که به ترک آن توصیه می‌شود.
۲۴- «وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ النِّسَاءِ إِلَّا مَا مَلَکتْ أَیمَانُکمْ کتَابَ اللَّهِ عَلَیکمْ، وَأُحِلَّ لَکمْ مَا وَرَاءَ ذَلِکمْ أَنْ تَبْتَغُوا بِأَمْوَالِکمْ مُحْصِنِینَ غَیرَ مُسَافِحِینَ، فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآَتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِیضَةً، وَلَا جُنَاحَ عَلَیکمْ فِیمَا تَرَاضَیتُمْ بِهِ مِنْ بَعْدِ الْفَرِیضَةِ، إِنَّ اللَّهَ کانَ عَلِیماً حَکیماً».
خیلی خوب است. کاری است مقدس، متشخص، شیرین، زیبا و تمیز که استمتاع و بهره‌دهی دارد.
۲۵- «وَمَنْ لَمْ یسْتَطِعْ مِنْکمْ طَوْلًا أَنْ ینْکحَ الْمُحْصَنَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ، فَمِنْ مَا مَلَکتْ أَیمَانُکمْ مِنْ فَتَیاتِکمُ الْمُؤْمِنَاتِ، وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِإِیمَانِکمْ بَعْضُکمْ مِنْ بَعْضٍ، فَانْکحُوهُنَّ بِإِذْنِ أَهْلِهِنَّ، وَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ، مُحْصَنَاتٍ غَیرَ مُسَافِحَاتٍ، وَلَا مُتَّخِذَاتِ أَخْدَانٍ، فَإِذَا أُحْصِنَّ فَإِنْ أَتَینَ بِفَاحِشَةٍ فَعَلَیهِنَّ نِصْفُ مَا عَلَی الْمُحْصَنَاتِ مِنَ الْعَذَابِ، ذَلِک لِمَنْ خَشِی الْعَنَتَ مِنْکمْ، وَأَنْ تَصْبِرُوا خَیرٌ لَکمْ، وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ».
خوب است، اما با توجه به بلندی آیه، کار مورد نظر فرسایشی و سخت است، از این رو نباید بدون آگاهی و آمادگی به آن وارد شد. بله، صاحب استخاره این توان را دارد که با احاطهٔ خویش بر آیه، بخشی از آن را به عنوان آیهٔ استخاره بر گزیند.
۲۶- «یرِیدُ اللَّهُ لِیبَینَ لَکمْ، وَیهْدِیکمْ سُنَنَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکمْ، وَیتُوبَ عَلَیکمْ، وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَکیمٌ».
خیلی عالی است. در هر موردی که از ارادهٔ خدا سخن رود، انجام آن کار شایسته و آبرومند است.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۰۲
۲۷- «وَاللَّهُ یرِیدُ أَنْ یتُوبَ عَلَیکمْ، وَیرِیدُ الَّذِینَ یتَّبِعُونَ الشَّهَوَاتِ أَنْ تَمِیلُوا مَیلًا عَظِیماً».
بسیار خوب است، اما باید سعی و تلاش داشته باشد از خلاف، حیله و خدعه بپرهیزد.
۲۸- «یرِیدُ اللَّهُ أَنْ یخَفِّفَ عَنْکمْ، وَخُلِقَ الْإِنْسَانُ ضَعِیفاً».
انجام آن خوب است؛ اگرچه سستی و ضعف خود را دارد و کار وی عظیم و محکم نیست.
۲۹- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَاتَأْکلُوا أَمْوَالَکمْ بَینَکمْ بِالْبَاطِلِ إِلَّا أَنْ تَکونَ تِجَارَةً عَنْ تَرَاضٍ مِنْکمْ، وَلَا تَقْتُلُوا أَنْفُسَکمْ، إِنَّ اللَّهَ کانَ بِکمْ رَحِیماً».
خیلی عالی است. تلاش و زندگی در آن هست ولی باید مواظب بود آلوده به حرام نشود و به سبب عنوان کردن از چند موضوع متفاوت، کار مورد نظر سنگین است.
۳۰- «وَمَنْ یفْعَلْ ذَلِک عُدْوَاناً وَظُلْماً فَسَوْفَ نُصْلِیهِ نَاراً، وَکانَ ذَلِک عَلَی اللَّهِ یسِیراً».
خیلی بد است و باید ترک شود.
۳۱- «إِنْ تَجْتَنِبُوا کبَائِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکفِّرْ عَنْکمْ سَیئَاتِکمْ، وَنُدْخِلْکمْ مُدْخَلًا کرِیماً».
کاری پاک و مقدس است که خیری ارفاقی و آسایش و آرامشی قهری و غیر کسبی دارد، بر این اساس، عالی است. نیاز به نیت سالم دارد.
۳۲- «وَلَا تَتَمَنَّوْا مَا فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَکمْ عَلَی بَعْضٍ، لِلرِّجَالِ نَصِیبٌ مِمَّا اکتَسَبُوا، وَلِلنِّسَاءِ نَصِیبٌ مِمَّا اکتَسَبْنَ، وَاسْأَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ، إِنَّ اللَّهَ کانَ بِکلِّ شَی‌ءٍ عَلِیماً».
خیلی خوب است در صورتی که خواهان فردی آزاداندیش و غیرمتعصب و باز باشد نه سختگیر که در غیر این حال برای وی مناسب و مفید نیست.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۰۳
۳۳- «وَلِکلٍّ جَعَلْنَا مَوَالِی مِمَّا تَرَک الْوَالِدَانِ وَالْأَقْرَبُونَ وَالَّذِینَ عَقَدَتْ أَیمَانُکمْ، فَآَتُوهُمْ نَصِیبَهُمْ، إِنَّ اللَّهَ کانَ عَلَی کلِّ شَی‌ءٍ شَهِیداً».
خیلی خوب است. بر کار چیره و محیط است.
۳۴- «الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَی النِّسَاءِ، بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَی بَعْضٍ، وَبِمَا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ، فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِلْغَیبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ، وَاللَّاتِی تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ، وَاهْجُرُوهُنَّ فِی الْمَضَاجِعِ، وَاضْرِبُوهُنَّ، فَإِنْ أَطَعْنَکمْ فَلَا تَبْغُوا عَلَیهِنَّ سَبِیلًا، إِنَّ اللَّهَ کانَ عَلِیاً کبِیراً».
بسیار خوب است. با توجه به یادکرد از: «النِّسَاءِ» کار شیرین و دلپذیر و خوشایندی است. در آن تبدل و تغییر پذیری است. درگیری نیز دارد.
۳۵- «وَإِنْ خِفْتُمْ شِقَاقَ بَینِهِمَا فَابْعَثُوا حَکماً مِنْ أَهْلِهِ وَحَکماً مِنْ أَهْلِهَا، إِنْ یرِیدَا إِصْلَاحاً یوَفِّقِ اللَّهُ بَینَهُمَا، إِنَّ اللَّهَ کانَ عَلِیماً خَبِیراً».
شروع آن سخت و پایان آن خوب است.
«شِقَاقَ»: مشکلات و سختی‌هایی دارد.
۳۶- «وَاعْبُدُوا اللَّهَ، وَلَا تُشْرِکوا بِهِ شَیئاً، وَبِالْوَالِدَینِ إِحْسَاناً، وَبِذِی الْقُرْبَی وَالْیتَامَی وَالْمَسَاکینِ، وَالْجَارِ ذِی الْقُرْبَی، وَالْجَارِ الْجُنُبِ، وَالصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ، وَابْنِ السَّبِیلِ، وَمَا مَلَکتْ أَیمَانُکمْ، إِنَّ اللَّهَ لَایحِبُّ مَنْ کانَ مُخْتَالًا فَخُوراً».
در این کار مشکلات، گرفتاری، پریشانی، انحراف و ظلم برای طرف مقابل خواهان اقتضا و زمینه دارد و وی مظلوم و ستمدیده واقع می‌شود، از این رو اگر خواهان فردی مؤمن است که رعایت حال ضعیفان را دارد انجام آن برای وی خوب است؛ چرا که به کسی ظلم روا نمی‌دارد و از عوارض آن مصون می‌ماند، اما در صورتی که وی خود نگه‌دار نیست، باید آن را ترک کند.
۳۷- «الَّذِینَ یبْخَلُونَ وَیأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ وَیکتُمُونَ مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ، وَأَعْتَدْنَا لِلْکافِرِینَ عَذَاباً مُهِیناً».
خوب نیست. با افرادی خبیث و خودخواه که همه چیز را برای خود
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۰۴
می‌خواهند و نسبت به بذل کمالات و علوم و تخصص یا اموال خویش بذلی ندارند و انحصارگرا می‌باشند رو به‌رو می‌شود.
۳۸- «وَالَّذِینَ ینْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ رِئَاءَ النَّاسِ، وَلَا یؤْمِنُونَ بِاللَّهِ، وَلَا بِالْیوْمِ الْآَخِرِ، وَمَنْ یکنِ الشَّیطَانُ لَهُ قَرِیناً فَسَاءَ قَرِیناً».
از انفاق سخن به میان آمده، پس اصل عمل خیر است ولی کار مورد نظر امری معنوی نیست؛ به این معنا که حُسن فعلی دارد ولی حُسن فاعلی ندارد، از این رو خوب نیست.
۳۹- «وَمَاذَا عَلَیهِمْ لَوْ آمَنُوا بِاللَّهِ وَالْیوْمِ الْآَخِرِ وَأَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقَهُمُ اللَّهُ، وَکانَ اللَّهُ بِهِمْ عَلِیماً».
این کار نتیجه‌بخش نیست.
۴۰- «إِنَّ اللَّهَ لَایظْلِمُ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ، وَإِنْ تَک حَسَنَةً یضَاعِفْهَا، وَیؤْتِ مِنْ لَدُنْهُ أَجْراً عَظِیماً».
شک و شبهه‌ای در آن پیش نمی‌آید و کار مورد نظر سنگین و سخت است و عوارض و پی‌آمدهایی دارد. خیراتی قهری نیز دارد. انجام آن خوب است.
۴۱- «فَکیفَ إِذَا جِئْنَا مِنْ کلِّ أُمَّةٍ بِشَهِیدٍ، وَجِئْنَا بِک عَلَی هَؤُلَاءِ شَهِیداً».
خیلی خوب است. شهادت و گواهی نشانهٔ باز بودن و عاقبت خیر است، اما با توجه به «فَکیفَ» که نهی همراه با تهدید است مشکلاتی در کار ظاهر می‌شود که خود را زود نشان می‌دهد، از این رو سنگین و سخت است و به لحاظ وجود شهادت و گواهی است که می‌توان آن را انجام داد.
۴۲- «یوْمَئِذٍ یوَدُّ الَّذِینَ کفَرُوا، وَعَصَوُا الرَّسُولَ، لَوْ تُسَوَّی بِهِمُ الْأَرْضُ، وَلَا یکتُمُونَ اللَّهَ حَدِیثاً».
خوب نیست: چون دشمنی، درگیری، ناراحتی، ملاحظهٔ رفیق و آشنایان و پارتی بازی در آن است و کار به هیچ وجه پاک و طیب نیست؛ چرا که می‌فرماید: «لَوْ تُسَوَّی بِهِمُ الْأَرْضُ».
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۰۵
۴۳- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، لَاتَقْرَبُوا الصَّلَاةَ وَأَنْتُمْ سُکارَی، حَتَّی تَعْلَمُوا مَا تَقُولُونَ، وَلَا جُنُباً إِلَّا عَابِرِی سَبِیلٍ، حَتَّی تَغْتَسِلُوا، وَإِنْ کنْتُمْ مَرْضَی أَوْ عَلَی سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِنْکمْ مِنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَیمَّمُوا صَعِیداً طَیباً، فَامْسَحُوا بِوُجُوهِکمْ وَأَیدِیکمْ، إِنَّ اللَّهَ کانَ عَفُوّاً غَفُوراً». «لَا تَقْرَبُوا الصَّلَاةَ»: مشکلات و سختی‌هایی فراوان در روند این کار پیش می‌آید اما انجام آن اشکال ندارد. البته، با توجه به مقید بودن آن، در صورت پیشامد ضرورت، اگر کسی مایل به انجام آن شود باید همت و توکل داشته باشد.
۴۴- «أَلَمْ تَرَ إِلَی الَّذِینَ أُوتُوا نَصِیباً مِنَ الْکتَابِ یشْتَرُونَ الضَّلَالَةَ وَیرِیدُونَ أَنْ تَضِلُّوا السَّبِیلَ».
خوب نیست. «أَلَمْ تَرَ»، «الَّذِینَ أُوتُوا نَصِیباً مِنَ الْکتَابِ» و «وَیرِیدُونَ أَنْ تَضِلُّوا السَّبِیلَ» که کفران نعمت و تغییر دادن راه هدایت و مسیر درستی و گمراه کردن انسان‌ها در آن است و می‌خواهد علایم راهنمایی را تغییر جهت دهد.
۴۵- «وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِأَعْدَائِکمْ، وَکفَی بِاللَّهِ وَلِیاً، وَکفَی بِاللَّهِ نَصِیراً».
خیلی خوب است. ظاهر آن سخت و مشکل زاست ولی پایان بسیار خوبی دارد. آمدن دو «وَکفَی» به این معناست که خداوند به صورت مضاعف و دو برابر از خواهان حمایت می‌کند.
۴۶- «مِنَ الَّذِینَ هَادُوا یحَرِّفُونَ الْکلِمَ عَنْ مَوَاضِعِهِ، وَیقُولُونَ سَمِعْنَا وَعَصَینَا، وَاسْمَعْ غَیرَ مُسْمَعٍ، وَرَاعِنَا لَیاً بِأَلْسِنَتِهِمْ، وَطَعْناً فِی الدِّینِ، وَلَوْ أَنَّهُمْ قَالُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا، وَاسْمَعْ وَانْظُرْنَا لَکانَ خَیراً لَهُمْ وَأَقْوَمَ، وَلَکنْ لَعَنَهُمُ اللَّهُ بِکفْرِهِمْ، فَلَا یؤْمِنُونَ إِلَّا قَلِیلًا».
بسیار بد است و نتیجه‌ای ندارد. با افراد حیله‌گر و هفت خط رو به‌رو می‌شود که ظاهر ساز، خوش زبان، خوش برخورد و بد باطن و زیان بار
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۰۶
هستند و این آیه از نزدیک شدن به آنان بسیار هشدار می‌دهد و در این جهت کم‌تر می‌توان مانند آن را یافت. آنان آگاه و دانا هستند و عالمانه و عامدانه حیله‌گری می‌کنند، از این رو خیلی سخت تغییر می‌کنند.
۴۷- «یا أَیهَا الَّذِینَ أُوتُوا الْکتَابَ، آمِنُوا بِمَا نَزَّلْنَا مُصَدِّقاً لِمَا مَعَکمْ، مِنْ قَبْلِ أَنْ نَطْمِسَ وُجُوهاً، فَنَرُدَّهَا عَلَی أَدْبَارِهَا، أَوْ نَلْعَنَهُمْ کمَا لَعَنَّا أَصْحَابَ السَّبْتِ، وَکانَ أَمْرُ اللَّهِ مَفْعُولًا».
خوب است، اما از مشکلات و گرفتاری خالی نیست، با این وجود، انجام شدنی است: «وَکانَ أَمْرُ اللَّهِ مَفْعُولًا».
۴۸- «إِنَّ اللَّهَ لَایغْفِرُ أَنْ یشْرَک بِهِ، وَیغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِک لِمَنْ یشَاءُ، وَمَنْ یشْرِک بِاللَّهِ فَقَدِ افْتَرَی إِثْماً عَظِیماً».
خوب نیست و پایان خوشی ندارد.
«لَا یغْفِرُ»: سخت‌گیری تمام است.
۴۹- «أَلَمْ تَرَ إِلَی الَّذِینَ یزَکونَ أَنْفُسَهُمْ، بَلِ اللَّهُ یزَکی مَنْ یشَاءُ، وَلَا یظْلَمُونَ فَتِیلًا».
خوب نیست و ظاهر سازی در آن است و باطنی ندارد.
۵۰- «انْظُرْ کیفَ یفْتَرُونَ عَلَی اللَّهِ الْکذِبَ، وَکفَی بِهِ إِثْماً مُبِیناً».
خوب نیست.
۵۱- «أَلَمْ تَرَ إِلَی الَّذِینَ أُوتُوا نَصِیباً مِنَ الْکتَابِ، یؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ، وَیقُولُونَ لِلَّذِینَ کفَرُوا هَؤُلَاءِ أَهْدَی مِنَ الَّذِینَ آمَنُوا سَبِیلًا».
بسیار بد است؛ به ویژه آن که افزوده بر اهل کتاب، از جبت و طاغوت نیز سخن می‌گوید.
۵۲- «أُولَئِک الَّذِینَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ، وَمَنْ یلْعَنِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ نَصِیراً».
لعن پرودگار در آن است؛ به ویژه لعن دوم آن که هم خاص است و هم مانند مطاوعه و اثرپذیری، تحقق یافته است. بسیار بد است.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۰۷
«لَعَنَهُمُ اللَّهُ»: این کار گناه کبیره و در ردیف قتل، غارت و خیانت است. هم‌چنین ابتر و بی‌نتیجه است.
«فَلَنْ تَجِدَ لَهُ نَصِیراً»: شکست و نابودی آن حتمی است و هیچ کس نمی‌تواند او را یاری و نصرت کند.
۵۳- «أَمْ لَهُمْ نَصِیبٌ مِنَ الْمُلْک، فَإِذاً لَایؤْتُونَ النَّاسَ نَقِیراً».
خوب نیست. کار مورد نظر سود، بهره و خیری دارد که چون به خواهان برسد و وی بر آن چیره شود، همه را از آن محروم می‌کند. با آن که نصیب و مُلک دارد، ولی: «فَإِذاً لَایؤْتُونَ النَّاسَ نَقِیراً»: موفقیت خواهان و به نتیجه رسیدن کار همان و شکست و حرمان وی نیز همان.
۵۴- «أَمْ یحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَی مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ، فَقَدْ آتَینَا آلَ إِبْرَاهِیمَ الْکتَابَ وَالْحِکمَةَ، وَآتَینَاهُمْ مُلْکاً عَظِیماً».
بسیار خوب است.
«یحْسُدُونَ»: درگیری با افراد آلوده، نگرانی، پریشانی، اذیت و آزار دارد. حسد همان بیماری‌ها و مشکلات اخلاقی، روانی، اجتماعی است.
به صورت کلی هرگاه یکی از مشتقات حسد در آیه بیاید و متعلق آن کمالات و موفقیت باشد، انجام آن کار خوب است؛ چرا که انسانی که موفق و پیروز می‌شود و بلندی مرتبه پیدا می‌کند، مورد حسد واقع می‌شود. حسد همواره در انسان‌های ضعیفی که نمی‌توانند به متعلق حسد دست یابند دیده می‌شود.
۵۵- «فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ بِهِ، وَمِنْهُمْ مَنْ صَدَّ عَنْهُ، وَکفَی بِجَهَنَّمَ سَعِیراً».
خیلی بد و خطرناک است.
۵۶- «إِنَّ الَّذِینَ کفَرُوا بِآَیاتِنَا سَوْفَ نُصْلِیهِمْ نَاراً، کلَّمَا نَضِجَتْ جُلُودُهُمْ بَدَّلْنَاهُمْ جُلُوداً غَیرَهَا، لِیذُوقُوا الْعَذَابَ، إِنَّ اللَّهَ کانَ عَزِیزاً حَکیماً».
خیلی بد است. این کار جز شکست، عقب‌ماندگی و حرمان چیزی ندارد.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۰۸
«کلَّمَا نَضِجَتْ جُلُودُهُمْ بَدَّلْنَاهُمْ جُلُوداً غَیرَهَا»: همهٔ تلاش‌های خواهان بی‌نتیجه می‌ماندو باید آن را در هر مرحله‌ای که هست رها کند، به این معنا که اگر ازدواج نموده باید همسرش را طلاق دهد، چنان‌چه با کسی شریک شده است، باید از او جدا شود، اگر کاسبی نموده باید آن را تعطیل کند و هر گونه تلاشی برای ادامهٔ روند فعلی راه به جایی نمی‌برد و جز عذاب بیش‌تر برای او حاصلی ندارد.
۵۷- «وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا أَبَداً لَهُمْ فِیهَا أَزْوَاجٌ مُطَهَّرَةٌ وَنُدْخِلُهُمْ ظِلّاً ظَلِیلًا».
بسیار عالی است. نقد، شفاف، راحت و با آرامش و طمأنینه است.
برای ازدواج و تحصیل علم بسیار مناسب است.
«وَنُدْخِلُهُمْ ظِلًاّ ظَلِیلًا»: آرامش می‌آورد. نباید آرامش‌ها و زاد خیر خود را به بحران‌ها و شر با تصمیم‌گیری برای خود و نادیده گرفتن خواسته‌های الهی تحویل برد.
۵۸- «إِنَّ اللَّهَ یأْمُرُکمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَمَانَاتِ إِلَی أَهْلِهَا، وَإِذَا حَکمْتُمْ بَینَ النَّاسِ أَنْ تَحْکمُوا بِالْعَدْلِ، إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا یعِظُکمْ بِهِ، إِنَّ اللَّهَ کانَ سَمِیعاً بَصِیراً».
بسیار عالی است؛ چرا که امانت، حکم و عدل در آن است.
۵۹- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ، وَأُولِی الْأَمْرِ مِنْکمْ، فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِی شَی‌ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَی اللَّهِ وَالرَّسُولِ، إِنْ کنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْیوْمِ الْآَخِرِ، ذَلِک خَیرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِیلًا».
خیلی خوب است.
«أَطِیعُوا اللَّهَ»: بسیار سنگین است.
«فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِی شَی‌ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَی اللَّهِ»: نزاع و درگیری آن نیز به خداوند باز می‌گردد و درگیری آن نیز شیرین است.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۰۹
۶۰- «أَلَمْ تَرَ إِلَی الَّذِینَ یزْعُمُونَ أَنَّهُمْ آمَنُوا بِمَا أُنْزِلَ إِلَیک وَمَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِک، یرِیدُونَ أَنْ یتَحَاکمُوا إِلَی الطَّاغُوتِ، وَقَدْ أُمِرُوا أَنْ یکفُرُوا بِهِ، وَیرِیدُ الشَّیطَانُ أَنْ یضِلَّهُمْ ضَلَالًا بَعِیداً».
خیلی بد است. «أَلَمْ تَرَ» تهدید و «الطَّاغُوتِ» گرفتاری و «یرِیدُ الشَّیطَانُ» خواست و ارادهٔ شیطان و گمراهی، ظلم، جور و ستم است.
۶۱- «وَإِذَا قِیلَ لَهُمْ تَعَالَوْا إِلَی مَا أَنْزَلَ اللَّهُ وَإِلَی الرَّسُولِ، رَأَیتَ الْمُنَافِقِینَ یصُدُّونَ عَنْک صُدُوداً».
بسیار بد است و در آن نفاقی است که قرب دینی دارد.
۶۲- «فَکیفَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِیبَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَیدِیهِمْ، ثُمَّ جَاءُوک یحْلِفُونَ بِاللَّهِ، إِنْ أَرَدْنَا إِلَّا إِحْسَاناً وَتَوْفِیقاً».
خوب نیست و گرفتاری و اجبار در آن هست و ناچار می‌شود مشکلات و گرفتاری‌های آن را بپذیرد. البته در صورتی که احسان خداوند شامل وی شود، پایان آن خوب است.
۶۳- «أُولَئِک الَّذِینَ یعْلَمُ اللَّهُ مَا فِی قُلُوبِهِمْ، فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ، وَعِظْهُمْ، وَقُلْ لَهُمْ فِی أَنْفُسِهِمْ قَوْلًا بَلِیغاً».
بسیار بد است. باید آن را ترک کرد.
۶۴- «وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا لِیطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ، وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوک فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ، وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ، لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِیماً».
خوب است ولی مشکلات، گرفتاری، ستم‌دیدگی و سختی‌هایی دارد که در نهایت برطرف می‌شود.
۶۵- فَلَاوَرَبک لَا یومِنُونَ حَتی یحَکمُوک فِیمَا شَجَرَ بَینَهُم ثُمَ لَا یجِدُوا فِی انفُسِهِم حَرَجا مِما قَضَیتَ وَیسَلمُوا تَسلِیما
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۱۰
۶۶- «وَلَوْ أَنَّا کتَبْنَا عَلَیهِمْ أَنِ اقْتُلُوا أَنْفُسَکمْ أَوِ اخْرُجُوا مِنْ دِیارِکمْ مَا فَعَلُوهُ إِلَّا قَلِیلٌ مِنْهُمْ، وَلَوْ أَنَّهُمْ فَعَلُوا مَا یوعَظُونَ بِهِ لَکانَ خَیراً لَهُمْ، وَأَشَدَّ تَثْبِیتاً».
بسیار سنگین، خطرناک و پر زحمت است و با آن که اگر خواهان بتواند آن را به پایان برساند خوب است، ولی انجام آن بعید است و درصد موفقیت آن خیلی اندک است.
۶۷- «وَإِذاً لَآَتَینَاهُمْ مِنْ لَدُنَّا أَجْراً عَظِیماً».
بسیار خوب است. کاری است کوتاه و زودبازده که موفقیت آن فوری و نتیجهٔ آن قطعی است و هیچ مشکلی نیز ندارد.
۶۸- «وَلَهَدَینَاهُمْ صِرَاطاً مُسْتَقِیماً».
همانند آیهٔ پیشین، شیرین، گوارا و زود بازده است.
۶۹- «وَمَنْ یطِعِ اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَأُولَئِک مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیهِمْ، مِنَ النَّبِیینَ وَالصِّدِّیقِینَ وَالشُّهَدَاءِ وَالصَّالِحِینَ، وَحَسُنَ أُولَئِک رَفِیقاً». «وَمَنْ یطِعِ اللَّهَ»: اطاعت بر حسن کار دلالت دارد ولی سخت و سنگین است. این کار جمعی و ماندگار است و ظاهر و باطن آن خیلی خوب است.
۷۰- «ذَلِک الْفَضْلُ مِنَ اللَّهِ، وَکفَی بِاللَّهِ عَلِیماً».
خیلی خوب است؛ خواه ادامه و ذیل آیهٔ پیشین گرفته شود یا آیهٔ مستقل لحاظ شود.
۷۱- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، خُذُوا حِذْرَکمْ، فَانْفِرُوا ثُبَاتٍ، أَوِ انْفِرُوا جَمِیعاً».
کاری سخت، سنگین و خسته کننده است که با فراز و نشیب و برد و باخت و شکست و پیروزی همراه است: «فَانْفِرُوا ثُبَاتٍ، أَوِ انْفِرُوا جَمِیعاً»، اما احتمال موفقیت آن بالاست و انجام آن خوب است.
۷۲- «وَإِنَّ مِنْکمْ لَمَنْ لَیبَطِّئَنَّ، فَإِنْ أَصَابَتْکمْ مُصِیبَةٌ قَالَ قَدْ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَی، إِذْ لَمْ أَکنْ مَعَهُمْ شَهِیداً».
خوب نیست. خیلی سخت و سنگین است و مشکلات و ناهمواری و
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۱۱
شکست دارد. هرگاه ادعایی در آیه‌ای طرح می‌شود، بدون قرینه نمی‌توان آن را کاری موفق دانست. بد آموزی و ضد ارزش نیز در آن هست.
۷۳- «وَلَئِنْ أَصَابَکمْ فَضْلٌ مِنَ اللَّهِ لَیقُولَنَّ کأَنْ لَمْ تَکنْ بَینَکمْ وَبَینَهُ مَوَدَّةٌ، یا لَیتَنِی کنْتُ مَعَهُمْ، فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِیماً».
سخت، سنگین و دیربازده است ولی پایان آن بسیار عالی و خوش هست، اما بهتر است خواهان در صورتی که می‌تواند راه دیگری برای انجام آن برگزیند و تغییر روش دهد.
۷۴- «فَلْیقَاتِلْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ الَّذِینَ یشْرُونَ الْحَیاةَ الدُّنْیا بِالْآَخِرَةِ، وَمَنْ یقَاتِلْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَیقْتَلْ أَوْ یغْلِبْ فَسَوْفَ نُؤْتِیهِ أَجْراً عَظِیماً».
خوب نیست. خیلی سخت و خطرناک است و درگیری دارد، اما با این وجود، از لحاظ معنوی و نه دنیایی خیلی خوب است، اما برای غالب افراد مناسب نیست و خواهان خود را می‌طلبد، از این رو، باید بیش‌تر افراد را از آن پرهیز داد.
۷۵- «وَمَا لَکمْ لَاتُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ، وَالْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ، الَّذِینَ یقُولُونَ رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْ هَذِهِ الْقَرْیةِ الظَّالِمِ أَهْلُهَا، وَاجْعَل لَنَا مِنْ لَدُنْک وَلِیاً، وَاجْعَل لَنَا مِنْ لَدُنْک نَصِیراً».
خوب نیست. به لحاظ مقاتله و جنگ بسیار سخت و سنگین است و احتمال مرگ و کشته شدن در آن وجود دارد. پرهیز از آن لازم است، مگر برای کسی که چنان توانمند باشد که بتواند از مشکلات آن در گذرد.
۷۶- «الَّذِینَ آمَنُوا یقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ، وَالَّذِینَ کفَرُوا یقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ الطَّاغُوتِ، فَقَاتِلُوا أَوْلِیاءَ الشَّیطَانِ، إِنَّ کیدَ الشَّیطَانِ کانَ ضَعِیفاً».
این آیه از بحث مستضعفان خارج می‌شود. انجام آن خوب است و مشکلات آن ظاهری و گذراست و زود رفع می‌شود. ترک آن نیز خیلی بد است و حرمان، پریشانی و گرفتاری می‌آورد.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۱۲
۷۷- «أَلَمْ تَرَ إِلَی الَّذِینَ قِیلَ لَهُمْ: کفُّوا أَیدِیکمْ، وَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ، وَآتُوا الزَّکاةَ، فَلَمَّا کتِبَ عَلَیهِمُ الْقِتَالُ إِذَا فَرِیقٌ مِنْهُمْ یخْشَوْنَ النَّاسَ کخَشْیةِ اللَّهِ، أَوْ أَشَدَّ خَشْیةً، وَقَالُوا رَبَّنَا لِمَ کتَبْتَ عَلَینَا الْقِتَالَ، لَوْلَا أَخَّرْتَنَا إِلَی أَجَلٍ قَرِیبٍ، قُلْ: مَتَاعُ الدُّنْیا قَلِیلٌ، وَالْآَخِرَةُ خَیرٌ لِمَنِ اتَّقَی، وَلَا تُظْلَمُونَ فَتِیلًا».
بسیاری از ضعف‌ها، گمراهی‌ها و بی‌ایمانی‌ها برای ترس است. فرد ترسو در هر زمینه‌ای که وارد شود، محافظه‌کار شده و لحاظ مردم و اطرافیان را دارد و آن کار را به ناسامانی می‌کشد.
کار مورد نظر سنگین است و مشکلات و درگیری دارد، اما باطن بسیار خوبی دارد ولی چون نوع مردم در پی منافع و زندگی دنیوی خود هستند، باید به چنین افرادی گفت استخارهٔ آن بد است، مگر برای اهل آن که اندک پیش می‌آید، و برای چنین شخصی شهادت در پایان کار است و سختی‌ها و تهدیدها و تکلیف‌های بسیار از آن می‌بیند.
۷۸- «أَینَمَا تَکونُوا یدْرِککمُ الْمَوْتُ، وَلَوْ کنْتُمْ فِی بُرُوجٍ مُشَیدَةٍ، وَإِنْ تُصِبْهُمْ حَسَنَةٌ یقُولُوا هَذِهِ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ، وَإِنْ تُصِبْهُمْ سَیئَةٌ یقُولُوا هَذِهِ مِنْ عِنْدِک، قُلْ کلٌّ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ، فَمَالِ هَؤُلَاءِ الْقَوْمِ لَایکادُونَ یفْقَهُونَ حَدِیثاً».
خوب نیست. از مرگ و مردن سخن می‌گوید. سنگین، پیچیده و همراه با درگیری است و باید از خیر باطنی آن گذشت و این کار پر دردسر را رها ساخت.
۷۹- «مَا أَصَابَک مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ، وَمَا أَصَابَک مِنْ سَیئَةٍ فَمِنْ نَفْسِک، وَأَرْسَلْنَاک لِلنَّاسِ رَسُولًا، وَکفَی بِاللَّهِ شَهِیداً».
مشکلات و سختی دارد و ممکن است به شکست بینجامد و باید با احتیاط و دقت ویژه آن را انجام داد و در این مسیر، کسی نیز مددکار وی نیست.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۱۳
۸۰- «مَنْ یطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ وَمَنْ تَوَلَّی فَمَا أَرْسَلْنَاک عَلَیهِمْ حَفِیظاً».
خیلی سنگین و پر از مشکل و خطر است و اگر در روند کار آسیبی به خواهان برسد، کسی از وی حمایت نخواهد کرد. ترک آن خوب است اما انجام آن با حفظ احتیاط و مراقبت و هوشمندی بد نیست.
۸۱- «وَیقُولُونَ طَاعَةٌ، فَإِذَا بَرَزُوا مِنْ عِنْدِک بَیتَ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ غَیرَ الَّذِی تَقُولُ، وَاللَّهُ یکتُبُ مَا یبَیتُونَ، فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ، وَتَوَکلْ عَلَی اللَّهِ، وَکفَی بِاللَّهِ وَکیلًا».
سخت و سنگین است و در آن درگیری وجود دارد، ترک آن بهتر است و انجام دادن آن بد نیست، اما به آفات، بلایا و آسیب‌های آن گرفتار می‌شود.
۸۲- «أَفَلَا یتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ، وَلَوْ کانَ مِنْ عِنْدِ غَیرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِیهِ اخْتِلَافاً کثِیراً».
کار از روی عدم تدبیر انجام می‌شود و نتیجه‌ای ندارد. اختلاف و درگیری دارد و انجام آن خوب نیست و باید ترک شود.
۸۳- «وَإِذَا جَاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُوا بِهِ، وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَی الرَّسُولِ وَإِلَی أُولِی الْأَمْرِ مِنْهُمْ، لَعَلِمَهُ الَّذِینَ یسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ، وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیکمْ وَرَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّیطَانَ إِلَّا قَلِیلًا».
خوب اما به دلیل پاره‌ای مشکلات، سنگین است و فضل آن مشروط و لولایی است و معلوم نیست بهرهٔ چه کسی می‌گردد، از این رو ترک آن خوب است، اما انجام دادن آن بد نیست.
۸۴- «فَقَاتِلْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ، لَاتُکلَّفُ إِلَّا نَفْسَک، وَحَرِّضِ الْمُؤْمِنِینَ، عَسَی اللَّهُ أَنْ یکفَّ بَأْسَ الَّذِینَ کفَرُوا، وَاللَّهُ أَشَدُّ بَأْساً وَأَشَدُّ تَنْکیلًا».
خوب نیست چون قتل و تکلیف در آن آمده و پایان آن نیز از شدت عمل سخن گفته شده، که در این صورت خواهان با ضعف و کمبود مواجه می‌شود و نمی‌تواند کار را به سامان و نتیجه برساند.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۱۴
۸۵- «مَنْ یشْفَعْ شَفَاعَةً حَسَنَةً یکنْ لَهُ نَصِیبٌ مِنْهَا، وَمَنْ یشْفَعْ شَفَاعَةً سَیئَةً یکنْ لَهُ کفْلٌ مِنْهَا، وَکانَ اللَّهُ عَلَی کلِّ شَی‌ءٍ مُقِیتاً».
خوب است، چرا که شفاعت دارد. البته خوبی آن به اعتبار یادکرد از گناه، مشروط است و بهتر است نخست صدقه و خیراتی بدهد، سپس آن را انجام دهد.
۸۶- «وَإِذَا حُییتُمْ بِتَحِیةٍ فَحَیوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا، أَوْ رُدُّوهَا، إِنَّ اللَّهَ کانَ عَلَی کلِّ شَی‌ءٍ حَسِیباً».
خیلی خوب است. مبارک است و مشکلی ندارد و پایان آن ضرری ندارد؛ هرچند سود قابل توجهی نیز ندارد. «إِنَّ اللَّهَ کانَ عَلَی کلِّ شَی‌ءٍ حَسِیباً»: حساب سختی کار را می‌رساند.
۸۷- «اللَّهُ لَاإِلَهَ إِلَّا هُوَ، لَیجْمَعَنَّکمْ إِلَی یوْمِ الْقِیامَةِ، لَارَیبَ فِیهِ، وَمَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ حَدِیثاً».
خوب است و ترک آن بد است. باطن آن از ظاهر آن بهتر است؛ چرا که گردآوری تا دامنهٔ قیامت امری سخت است.
۸۸- «فَمَا لَکمْ فِی الْمُنَافِقِینَ فِئَتَینِ، وَاللَّهُ أَرْکسَهُمْ بِمَا کسَبُوا، أَتُرِیدُونَ أَنْ تَهْدُوا مَنْ أَضَلَّ اللَّهُ، وَمَنْ یضْلِلِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ سَبِیلًا».
بسیار بد است.
«فَمَا لَکمْ»: تهدید آن بسیار است.
هدایت و گمراهی امری مشاعی است و از علل خود تأثیر می‌پذیرد و انسان تنها باید حسب تکلیف و وظیفهٔ خود عمل کند و نتیجه بخشی آن در پرتو قانون مشاعی بودن کردار است و به آن نظام مرتبط می‌باشد.
۸۹- «وَدُّوا لَوْ تَکفُرُونَ کمَا کفَرُوا فَتَکونُونَ سَوَاءً، فَلَا تَتَّخِذُوا مِنْهُمْ أَوْلِیاءَ حَتَّی یهَاجِرُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ، فَإِنْ تَوَلَّوْا فَخُذُوهُمْ، وَاقْتُلُوهُمْ حَیثُ وَجَدْتُمُوهُمْ،
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۱۵
وَلَا تَتَّخِذُوا مِنْهُمْ وَلِیاً، وَلَا نَصِیراً».
نهی دارد و باید ترک شود. نتیجه‌ای ندارد؛ چرا که به بی‌پناهی مبتلا می‌گردد.
۹۰- «إِلَّا الَّذِینَ یصِلُونَ إِلَی قَوْمٍ بَینَکمْ وَبَینَهُمْ مِیثَاقٌ، أَوْ جَاءُوکمْ حَصِرَتْ صُدُورُهُمْ أَنْ یقَاتِلُوکمْ، أَوْ یقَاتِلُوا قَوْمَهُمْ، وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَسَلَّطَهُمْ عَلَیکمْ، فَلَقَاتَلُوکمْ، فَإِنِ اعْتَزَلُوکمْ فَلَمْ یقَاتِلُوکمْ، وَأَلْقَوْا إِلَیکمُ السَّلَمَ، فَمَا جَعَلَ اللَّهُ لَکمْ عَلَیهِمْ سَبِیلًا».
با توجه به استثنا، کاری است سخت و سنگین که مشکلات و درگیری فراوانی دارد. خوب است آن را ترک کند؛ هرچند انجام آن بد نیست.
۹۱- «سَتَجِدُونَ آخَرِینَ یرِیدُونَ أَنْ یأْمَنُوکمْ، وَیأْمَنُوا قَوْمَهُمْ، کلَّ مَا رُدُّوا إِلَی الْفِتْنَةِ أُرْکسُوا فِیهَا، فَإِنْ لَمْ یعْتَزِلُوکمْ وَیلْقُوا إِلَیکمُ السَّلَمَ وَیکفُّوا أَیدِیهُمْ فَخُذُوهُمْ، وَاقْتُلُوهُمْ حَیثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ، وَأُولَئِکمْ جَعَلْنَا لَکمْ عَلَیهِمْ سُلْطَاناً مُبِیناً».
چیزی جز سختی ندارد و سنگین است ولی منافع و خیراتی دارد. با توجه به فراوانی مشکلات آن، بهتر است ترک شود.
می‌توان برای این کار به تغییر در شیوه، یا در وقتی دیگر یا با نیتی دیگر و به صورت کلی با تغییر در یکی از جهات و حیثیات آن استخاره‌ای دیگر گرفت و چنان‌چه خوب آید، آن را به گونهٔ یادشده انجام داد.
۹۲- «وَمَا کانَ لِمُؤْمِنٍ أَنْ یقْتُلَ مُؤْمِناً إِلَّا خَطَأً، وَمَنْ قَتَلَ مُؤْمِناً خَطَأً فَتَحْرِیرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ وَدِیةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلَی أَهْلِهِ، إِلَّا أَنْ یصَّدَّقُوا، فَإِنْ کانَ مِنْ قَوْمٍ عَدُوٍّ لَکمْ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَتَحْرِیرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ، وَإِنْ کانَ مِنْ قَوْمٍ بَینَکمْ وَبَینَهُمْ مِیثَاقٌ فَدِیةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلَی أَهْلِهِ وَتَحْرِیرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ، فَمَنْ لَمْ یجِدْ فَصِیامُ شَهْرَینِ مُتَتَابِعَینِ، تَوْبَةً مِنَ اللَّهِ، وَکانَ اللَّهُ عَلِیماً حَکیماً».
خوب نیست. قتل و آزاد سازی بنده: «فَتَحْرِیرُ رَقَبَةٍ» چیزی جز خطر
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۱۶
و خسارت نیست و در پایان نیز به لحاظ دیه: «دِیةٌ مُسَلَّمَةٌ» باید تاوان بدهد.
۹۳- «وَمَنْ یقْتُلْ مُؤْمِناً مُتَعَمِّداً فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ، خَالِداً فِیهَا، وَغَضِبَ اللَّهُ عَلَیهِ، وَلَعَنَهُ، وَأَعَدَّ لَهُ عَذَاباً عَظِیماً».
باید ترک شود. بسیار خطرناک است و ممکن است به قتل، بهتان و تهمت دچار شود و آبرو و دین کسی به مخاطره افتد. مراد از قتل تنها کشتن فیزیکی نیست و ترور شخصیت و ریختن آبرو و زدن بهتان را نیز در بر می‌گیرد.
۹۴- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، إِذَا ضَرَبْتُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَتَبَینُوا، وَلَا تَقُولُوا لِمَنْ أَلْقَی إِلَیکمُ السَّلَامَ لَسْتَ مُؤْمِناً، تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَیاةِ الدُّنْیا، فَعِنْدَ اللَّهِ مَغَانِمُ کثِیرَةٌ، کذَلِک کنْتُمْ مِنْ قَبْلُ، فَمَنَّ اللَّهُ عَلَیکمْ، فَتَبَینُوا، إِنَّ اللَّهَ کانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیراً».
با آن که ظاهر آیه ممکن است مشکلاتی داشته باشد ولی باطن خوب و نیکی دارد و خیلی خوب است.
«ضَرَبْتُمْ»: نشان از باز و گسترده بودن آن است.
«فَتَبَینُوا»: در کار آزادی عمل وجود دارد؛ به این معنا که کار به هر صورت که انجام شود، مشکلات آن برطرف می‌گردد.
۹۵- «لَایسْتَوِی الْقَاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ غَیرُ أُولِی الضَّرَرِ وَالْمُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ، فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِینَ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ عَلَی الْقَاعِدِینَ دَرَجَةً، وَکلًاّ وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنَی، وَفَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِینَ عَلَی الْقَاعِدِینَ أَجْراً عَظِیماً».
خیلی خوب است. تلاش و کوشش و زحمت بسیار می‌طلبد و برای فرد تنبل مناسب نیست.
۹۶- «دَرَجَاتٍ مِنْهُ وَمَغْفِرَةً وَرَحْمَةً، وَکانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً».
بسیار عالی است.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۱۷
۹۷- «إِنَّ الَّذِینَ تَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِکةُ ظَالِمِی أَنْفُسِهِمْ قَالُوا فِیمَ کنْتُمْ؟ قَالُوا: کنَّا مُسْتَضْعَفِینَ فِی الْأَرْضِ. قَالُوا: أَلَمْ تَکنْ أَرْضُ اللَّهِ وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُوا فِیهَا، فَأُولَئِک مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ، وَسَاءَتْ مَصِیراً».
از بازخواست و استضعاف و عذاب سخن می‌گوید و خوب نیست.
این آیه می‌فرماید به صورت غالبی افراد تنبل و هوس مدار هستند که به استضعاف کشیده می‌شوند و تنها به خوشامد نفس خویش می‌اندیشند.
این کار نتیجه‌ای جز زیان، شکست و ورشکستگی ندارد.
۹۸- «إِلَّا الْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ، لَایسْتَطِیعُونَ حِیلَةً، وَلَا یهْتَدُونَ سَبِیلًا».
این آیه به معرفی استضعاف واقعی می‌پردازد. خوب نیست.
۹۹- «فَأُولَئِک عَسَی اللَّهُ أَنْ یعْفُوَ عَنْهُمْ، وَکانَ اللَّهُ عَفُوّاً غَفُوراً».
خوب نیست، مگر آن که به انجام آن مجبور باشد.
۱۰۰- «وَمَنْ یهَاجِرْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ یجِدْ فِی الْأَرْضِ مُرَاغَماً کثِیراً وَسَعَةً، وَمَنْ یخْرُجْ مِنْ بَیتِهِ مُهَاجِراً إِلَی اللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ یدْرِکهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی اللَّهِ، وَکانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً».
شروعی سخت دارد که تغییر حالت گذشته و مهاجرت است ولی پایان آن خوش است. انجام آن خیلی خوب است.
۱۰۱- «وَإِذَا ضَرَبْتُمْ فِی الْأَرْضِ فَلَیسَ عَلَیکمْ جُنَاحٌ أَنْ تَقْصُرُوا مِنَ الصَّلَاةِ، إِنْ خِفْتُمْ أَنْ یفْتِنَکمُ الَّذِینَ کفَرُوا، إِنَّ الْکافِرِینَ کانُوا لَکمْ عَدُوّاً مُبِیناً».
درگیری و زحمت بسیار دارد. بهتر است ترک شود؛ اگرچه انجام آن بد نیست.
۱۰۲- «وَإِذَا کنْتَ فِیهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلَاةَ فَلْتَقُمْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَک، وَلْیأْخُذُوا أَسْلِحَتَهُمْ، فَإِذَا سَجَدُوا فَلْیکونُوا مِنْ وَرَائِکمْ، وَلْتَأْتِ طَائِفَةٌ أُخْرَی لَمْ یصَلُّوا فَلْیصَلُّوا مَعَک، وَلْیأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَأَسْلِحَتَهُمْ وَدَّ الَّذِینَ کفَرُوا لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۱۸
أَسْلِحَتِکمْ وَأَمْتِعَتِکمْ فَیمِیلُونَ عَلَیکمْ مَیلَةً وَاحِدَةً، وَلَا جُنَاحَ عَلَیکمْ إِنْ کانَ بِکمْ أَذًی مِنْ مَطَرٍ، أَوْ کنْتُمْ مَرْضَی أَنْ تَضَعُوا أَسْلِحَتَکمْ، وَخُذُوا حِذْرَکمْ، إِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْکافِرِینَ عَذَاباً مُهِیناً».
باید به بلندی آیه توجه داشت و نیز از نماز خوف و جنگ سخن به میان می‌آید که سنگینی و خطرناک بودن کار مورد نظر و درگیری و مصیبت زا بودن آن را می‌رساند.
۱۰۳- «فَإِذَا قَضَیتُمُ الصَّلَاةَ فَاذْکرُوا اللَّهَ قِیاماً وَقُعُوداً، وَعَلَی جُنُوبِکمْ، فَإِذَا اطْمَأْنَنْتُمْ فَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ، إِنَّ الصَّلَاةَ کانَتْ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ کتَاباً مَوْقُوتاً».
خوب است.
۱۰۴- «وَلَا تَهِنُوا فِی ابْتِغَاءِ الْقَوْمِ إِنْ تَکونُوا تَأْلَمُونَ، فَإِنَّهُمْ یأْلَمُونَ کمَا تَأْلَمُونَ، وَتَرْجُونَ مِنَ اللَّهِ مَا لَایرْجُونَ، وَکانَ اللَّهُ عَلِیماً حَکیماً».
خوب است ولی مشقت، رنج و زحمت را می‌طلبد و مشکلات دارد اما به موفقیت می‌رسد: «وَتَرْجُونَ مِنَ اللَّهِ مَا لَایرْجُونَ».
۱۰۵- «إِنَّا أَنْزَلْنَا إِلَیک الْکتَابَ بِالْحَقِّ، لِتَحْکمَ بَینَ النَّاسِ بِمَا أَرَاک اللَّهُ، وَلَا تَکنْ لِلْخَائِنِینَ خَصِیماً».
خوب است.
«بِمَا أَرَاک اللَّهُ»: خواهان می‌داند که چه کاری انجام می‌دهد.
«وَلَا تَکنْ لِلْخَائِنِینَ خَصِیماً»: باید در انجام آن احتیاط کند تا به انحراف، گناه، اجحاف و ظلم به دیگران مبتلا نشود.
۱۰۶- «وَاسْتَغْفِرِ اللَّهَ، إِنَّ اللَّهَ کانَ غَفُوراً رَحِیماً».
خوب است. خیرات قهری نیز دارد.
۱۰۷- «وَلَا تُجَادِلْ عَنِ الَّذِینَ یخْتَانُونَ أَنْفُسَهُمْ، إِنَّ اللَّهَ لَایحِبُّ مَنْ کانَ خَوَّاناً أَثِیماً».
خوب نیست. جدال و خیانت در آن است و در فضایی آلوده انجام می‌شود.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۱۹
۱۰۸- «یسْتَخْفُونَ مِنَ النَّاسِ، وَلَا یسْتَخْفُونَ مِنَ اللَّهِ، وَهُوَ مَعَهُمْ، إِذْ یبَیتُونَ مَا لَا یرْضَی مِنَ الْقَوْلِ، وَکانَ اللَّهُ بِمَا یعْمَلُونَ مُحِیطاً».
خوب نیست. استخفاف، اهانت، پنهان کاری و استکبار در آن است.
تهدیدی که در آیه است بر بسته بودن کار دلالت دارد.
۱۰۹- «هَا أَنْتُمْ هَؤُلَاءِ جَادَلْتُمْ عَنْهُمْ فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا، فَمَنْ یجَادِلُ اللَّهَ عَنْهُمْ یوْمَ الْقِیامَةِ، أَمْ مَنْ یکونُ عَلَیهِمْ وَکیلًا».
خوب نیست. جدال، درگیری، اختلاف و زیان در آن است و فضای کار سلامت لازم را ندارد.
۱۱۰- «وَمَنْ یعْمَلْ سُوءاً أَوْ یظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ یسْتَغْفِرِ اللَّهَ یجِدِ اللَّهَ غَفُوراً رَحِیماً».
خوب نیست؛ هرچند در صورت پرداختن به آن، ممکن است پایان آن خوب باشد و از عوارض آن کاسته گردد.
۱۱۱- «وَمَنْ یکسِبْ إِثْماً فَإِنَّمَا یکسِبُهُ عَلَی نَفْسِهِ، وَکانَ اللَّهُ عَلِیماً حَکیماً».
خوب نیست. هیچ نتیجه‌ای ندارد و اصل کار وی گناه است.
۱۱۲- «وَمَنْ یکسِبْ خَطِیئَةً أَوْ إِثْماً ثُمَّ یرْمِ بِهِ بَرِیئاً فَقَدِ احْتَمَلَ بُهْتَاناً وَإِثْماً مُبِیناً».
بد است. خواهان در معرض اتهام و تهمت قرار می‌گیرد.
۱۱۳- «وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیک وَرَحْمَتُهُ لَهَمَّتْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ أَنْ یضِلُّوک، وَمَا یضِلُّونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ، وَمَا یضُرُّونَک مِنْ شَی‌ءٍ، وَأَنْزَلَ اللَّهُ عَلَیک الْکتَابَ وَالْحِکمَةَ، وَعَلَّمَک مَا لَمْ تَکنْ تَعْلَمُ، وَکانَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَیک عَظِیماً».
با اهتمام ویژه خوب است.
«وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیک»: در انجام این کار باید توجه، اهتمام، احتیاط، توکل و طرح و برنامه داشت. اگر خواهان بخواهد به صورت عادی به کار بپردازد خوب نیست و جز ضرر نتیجه‌ای ندارد.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۲۰
۱۱۴- «لَاخَیرَ فِی کثِیرٍ مِنْ نَجْوَاهُمْ إِلَّا مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَةٍ أَوْ مَعْرُوفٍ أَوْ إِصْلَاحٍ بَینَ النَّاسِ، وَمَنْ یفْعَلْ ذَلِک ابْتِغَاءَ مَرْضَاةِ اللَّهِ فَسَوْفَ نُؤْتِیهِ أَجْراً عَظِیماً».
با آن که ظاهری باشکوه دارد و پایان آن از شروع آن بهتر است ولی خیلی خوب نیست مگر آن که قصد خیر و نیت قربت داشته باشد و بخواهد برای نمونه، دیگری را با خود شریک سازد یا صدقه و خیراتی دهد.
۱۱۵- «وَمَنْ یشَاقِقِ الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَینَ لَهُ الْهُدَی، وَیتَّبِعْ غَیرَ سَبِیلِ الْمُؤْمِنِینَ نُوَلِّهِ مَا تَوَلَّی، وَنُصْلِهِ جَهَنَّمَ، وَسَاءَتْ مَصِیراً».
هم برای خواهان و هم برای دیگران بسیار بد است.
«یشَاقِقِ الرَّسُولَ»: عناد، درگیری، کلاه‌برداری و فریب در این کار وجود دارد.
«غَیرَ سَبِیلِ الْمُؤْمِنِینَ»: راهی را برگزیده است که به نابودی وی می‌انجامد.
۱۱۶- «إِنَّ اللَّهَ لَایغْفِرُ أَنْ یشْرَک بِهِ، وَیغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِک لِمَنْ یشَاءُ، وَمَنْ یشْرِک بِاللَّهِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا بَعِیداً».
خوب نیست. استکبار و اهتمام به نفس در آن است و خواهان توکل و اعتماد بر خداوند ندارد. خیلی بد است. گرفتاری، آلودگی و شکست را در پی دارد و به هیچ وجه ملاحظه نمی‌شود.
۱۱۷- «إِنْ یدْعُونَ مِنْ دُونِهِ إِلَّا إِنَاثاً، وَإِنْ یدْعُونَ إِلَّا شَیطَاناً مَرِیداً».
خیلی بد است و هیچ نتیجه‌ای از آن به دست نمی‌آورد و تمامی تلاش و کوشش وی بی‌اثر است.
۱۱۸- «لَعَنَهُ اللَّهُ، وَقَالَ لَأَتَّخِذَنَّ مِنْ عِبَادِک نَصِیباً مَفْرُوضاً».
بد است.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۲۱
۱۱۹- «وَلَأُضِلَّنَّهُمْ، وَلَأُمَنِّینَّهُمْ، وَلَآَمُرَنَّهُمْ، فَلَیبَتِّکنَّ آذَانَ الْأَنْعَامِ، وَلَآَمُرَنَّهُمْ، فَلَیغَیرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ، وَمَنْ یتَّخِذِ الشَّیطَانَ وَلِیاً مِنْ دُونِ اللَّهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَاناً مُبِیناً».
خیلی بد است و تمامی آن پر از مشکلات و سنگلاخ است. قرائت این آیه به اعتبار تشدیدها و ناهنجاری‌های لفظی قلق دارد و چنین آیاتی منتهای گرفتاری، فلاکت و بدبختی را می‌رساند و هنجارها را از بین می‌برد.
۱۲۰- «یعِدُهُمْ وَیمَنِّیهِمْ، وَمَا یعِدُهُمُ الشَّیطَانُ إِلَّا غُرُوراً».
بسیار بد است.
۱۲۱- «أُولَئِک مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ، وَلَا یجِدُونَ عَنْهَا مَحِیصاً».
بسیار بد است و خواهان در کاری قرار می‌گیرد که هیچ راه چاره‌ای برای گذر از آن ندارد.
۱۲۲- «وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ، خَالِدِینَ فِیهَا أَبَداً، وَعْدَ اللَّهِ حَقّاً، وَمَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ قِیلًا».
بسیار خوب است و خواهان در پی اقدام بر هر کاری باشد، میمنت، مرحمت، پاکی، طهارت و نیز به اعتبار وعدهٔ الهی ضمانت اجرایی دارد اما هم زحمت دارد: «وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ» و هم دیر بازده است:
«سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی».
۱۲۳- «لَیسَ بِأَمَانِیکمْ، وَلَا أَمَانِی أَهْلِ الْکتَابِ، مَنْ یعْمَلْ سُوءاً یجْزَ بِهِ، وَلَا یجِدْ لَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِیاً وَلَا نَصِیراً».
خیلی بد است و جز خیال‌پردازی و آرزوهای دور دست چیزی در آن نیست. کسی نیز وی را در انجام آن یاری نمی‌رساند. نتیجه‌ای نیز که به دست می‌آورد عکس انتظار اوست. در آن اختلاف و درگیری وجود دارد و باید ترک شود.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۲۲
۱۲۴- «وَمَنْ یعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ مِنْ ذَکرٍ أَوْ أُنْثَی وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِک یدْخُلُونَ الْجَنَّةَ، وَلَا یظْلَمُونَ نَقِیراً».
عالی است. عمل پیش از ایمان آمده و از ملکوت آن نسبت به آیهٔ ۱۲۲ همین سوره کاسته شده است. پایان آن خالی از مشکلات نیست و کفران، انحراف یا ضرر و زیان اعتقادی و ذهنی در آن دیده می‌شود و از این نظر باید دقت و احتیاط را داشت و با نیت خیر وارد کار شد.
۱۲۵- «وَمَنْ أَحْسَنُ دِیناً مِمَّنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّهِ وَهُوَ مُحْسِنٌ، وَاتَّبَعَ مِلَّةَ إِبْرَاهِیمَ حَنِیفاً، وَاتَّخَذَ اللَّهُ إِبْرَاهِیمَ خَلِیلًا».
خیلی عالی است. این آیه معنا و مصداق را با هم می‌آورد.
«وَاتَّبَعَ مِلَّةَ إِبْرَاهِیمَ»: آزادی عمل آن اندک است و باید مدار و نظامی برای حرکت داشته باشد و قوانین کار مورد نظر را نادیده نگیرد، از این رو محدود می‌شود.
۱۲۶- «وَلِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ، وَکانَ اللَّهُ بِکلِّ شَی‌ءٍ مُحِیطاً». «وَلِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ»: کار مورد نظر را با هر شیوه‌ای که انجام دهد خوب است و در آن آزادی عمل کامل دارد و توان تغییر روش در آن بسیار است و در هر شیوه‌ای که کار به بن بست رسد، می‌تواند راه دیگری را برگزیند و آن را تجربه نماید.
۱۲۷- «وَیسْتَفْتُونَک فِی النِّسَاءِ، قُلِ اللَّهُ یفْتِیکمْ فِیهِنَّ، وَمَا یتْلَی عَلَیکمْ فِی الْکتَابِ فِی یتَامَی النِّسَاءِ اللَّاتِی لَاتُؤْتُونَهُنَّ مَا کتِبَ لَهُنَّ، وَتَرْغَبُونَ أَنْ تَنْکحُوهُنَّ، وَالْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الْوِلْدَانِ، وَأَنْ تَقُومُوا لِلْیتَامَی بِالْقِسْطِ، وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَیرٍ فَإِنَّ اللَّهَ کانَ بِهِ عَلِیماً».
انجام آن بد نیست، ولی ترک آن بهتر است. با اقدام بر آن، مشکل، گره، درگیری و چه بسا آلودگی پدید آید. استفتا، یتامی و مستضعفان از موضوعاتی است که گرفتاری در کار را می‌رساند.
«وَیسْتَفْتُونَک»: استفتا بر وجود مشکل و گرفتاری در کار دلالت دارد.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۲۳
۱۲۸- «وَإِنِ امْرَأَةٌ خَافَتْ مِنْ بَعْلِهَا نُشُوزاً أَوْ إِعْرَاضاً فَلَا جُنَاحَ عَلَیهِمَا أَنْ یصْلِحَا بَینَهُمَا صُلْحاً، وَالصُّلْحُ خَیرٌ، وَأُحْضِرَتِ الْأَنْفُسُ الشُّحَّ، وَإِنْ تُحْسِنُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ کانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیراً».
با توجه به این که آیه با تأنیث شروع شده، کار مورد نظر در ابتدا پر مخاطره و سنگین است و در پایان آن گشایش بیش‌تری وجود دارد.
۱۲۹- «وَلَنْ تَسْتَطِیعُوا أَنْ تَعْدِلُوا بَینَ النِّسَاءِ، وَلَوْ حَرَصْتُمْ فَلَا تَمِیلُوا کلَّ الْمَیلِ، فَتَذَرُوهَا کالْمُعَلَّقَةِ، وَإِنْ تُصْلِحُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ کانَ غَفُوراً رَحِیماً».
خوب نیست و نمی‌توان آن را انجام داد و باید ترک شود. این آیه می‌فرماید شما نمی‌توانید میان چند همسر خود به صورت عادلانه رفتار کنید؛ چرا که یکی زیباتر، مهربان‌تر و دوست داشتنی‌تر از دیگران است، اما در این صورت، یکی را نیز به‌کلی ترک نکنید.
۱۳۰- «وَإِنْ یتَفَرَّقَا یغْنِ اللَّهُ کلًاّ مِنْ سَعَتِهِ، وَکانَ اللَّهُ وَاسِعاً حَکیماً».
خوب است و کار اساسی و محکم می‌شود.
۱۳۱- «وَلِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ، وَلَقَدْ وَصَّینَا الَّذِینَ أُوتُوا الْکتَابَ مِنْ قَبْلِکمْ، وَإِیاکمْ أَنِ اتَّقُوا اللَّهَ، وَإِنْ تَکفُرُوا فَإِنَّ لِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ، وَکانَ اللَّهُ غَنِیاً حَمِیداً».
کار مورد نظر باز و گسترده است و خواهان در انجام آن آزادی عمل دارد، ولی این کار چون امری معنوی است سنگین و سخت است و به لحاظ: «وَکانَ اللَّهُ غَنِیاً حَمِیداً» در آن تهدید است.
۱۳۲- «وَلِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ، وَکفَی بِاللَّهِ وَکیلًا».
اقدام بر آن هیچ مشکلی ندارد. خواهان در انجام آن دارای پشتوانه است و محکم می‌تواند آن را عملی سازد و ترک آن نیز خوب نیست.
۱۳۳- «إِنْ یشَأْ یذْهِبْکمْ أَیهَا النَّاسُ، وَیأْتِ بِآَخَرِینَ، وَکانَ اللَّهُ عَلَی ذَلِک قَدِیراً».
خوب نیست.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۲۴
«إِنْ یشَأْ یذْهِبْکمْ»: کار تغییر می‌کند و برخلاف انتظار، دگرگون می‌شود و مشکلاتی را برای خواهان پیش می‌آورد.
۱۳۴- «مَنْ کانَ یرِیدُ ثَوَابَ الدُّنْیا فَعِنْدَ اللَّهِ ثَوَابُ الدُّنْیا وَالْآَخِرَةِ، وَکانَ اللَّهُ سَمِیعاً بَصِیراً».
خوب است. هم دنیا و هم آخرت در آن است. در هر موردی که اراده در آن باشد، خوب است.
۱۳۵- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، کونُوا قَوَّامِینَ بِالْقِسْطِ، شُهَدَاءَ لِلَّهِ، وَلَوْ عَلَی أَنْفُسِکمْ، أَوِ الْوَالِدَینِ وَالْأَقْرَبِینَ، إِنْ یکنْ غَنِیاً أَوْ فَقِیراً فَاللَّهُ أَوْلَی بِهِمَا، فَلَا تَتَّبِعُوا الْهَوَی أَنْ تَعْدِلُوا، وَإِنْ تَلْوُوا أَوْ تُعْرِضُوا فَإِنَّ اللَّهَ کانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیراً».
اقامهٔ قسط امری سخت و سنگین است و مکافات و تغییر دادن وضع موجود و فراز و نشیب را در پی دارد و شاید حتی به ضرر خواهان باشد، ولی انجام آن برای افراد شایسته خوب است.
۱۳۶- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، آمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالْکتَابِ، الَّذِی نَزَّلَ عَلَی رَسُولِهِ، وَالْکتَابِ الَّذِی أَنْزَلَ مِنْ قَبْلُ، وَمَنْ یکفُرْ بِاللَّهِ وَمَلَائِکتِهِ وَکتُبِهِ وَرُسُلِهِ وَالْیوْمِ الْآَخِرِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا بَعِیداً».
اگرچه اصل کار خوب است، بسیار سنگین و دشوار می‌باشد و خطر کفران نعمت نیز در آن وجود دارد، از این رو ترک آن بهتر است.
۱۳۷- «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا ثُمَّ کفَرُوا ثُمَّ آمَنُوا ثُمَّ کفَرُوا ثُمَّ ازْدَادُوا کفْراً لَمْ یکنِ اللَّهُ لِیغْفِرَ لَهُمْ، وَلَا لِیهْدِیهُمْ سَبِیلًا».
خیلی بد است. تذبذب و تغییر جبهه در آن بسیار است. شکست، پریشانی، شک و توهمات گریبانگیر خواهان می‌شود.
۱۳۸- «بَشِّرِ الْمُنَافِقِینَ بِأَنَّ لَهُمْ عَذَاباً أَلِیماً».
از منافقان سخن می‌گوید که تذبذب و سستی عقیده و قدم دارند.
بسیار بد است.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۲۵
۱۳۹- «الَّذِینَ یتَّخِذُونَ الْکافِرِینَ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِینَ أَیبْتَغُونَ عِنْدَهُمُ الْعِزَّةَ فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِیعاً».
خوب نیست. موضوع آن منافقان است.
۱۴۰- «وَقَدْ نَزَّلَ عَلَیکمْ فِی الْکتَابِ أَنْ إِذَا سَمِعْتُمْ آیاتِ اللَّهِ یکفَرُ بِهَا، وَیسْتَهْزَأُ بِهَا، فَلَا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتَّی یخُوضُوا فِی حَدِیثٍ غَیرِهِ، إِنَّکمْ إِذاً مِثْلُهُمْ، إِنَّ اللَّهَ جَامِعُ الْمُنَافِقِینَ وَالْکافِرِینَ فِی جَهَنَّمَ جَمِیعاً».
خیلی بد است و از انجام آن پرهیز می‌دهد و به‌ویژه برای ازدواج یا معامله بسیار بد است.
۱۴۱- «الَّذِینَ یتَرَبَّصُونَ بِکمْ، فَإِنْ کانَ لَکمْ فَتْحٌ مِنَ اللَّهِ قَالُوا أَلَمْ نَکنْ مَعَکمْ، وَإِنْ کانَ لِلْکافِرِینَ نَصِیبٌ قَالُوا أَلَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَیکمْ وَنَمْنَعْکمْ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ، فَاللَّهُ یحْکمُ بَینَکمْ یوْمَ الْقِیامَةِ، وَلَنْ یجْعَلَ اللَّهُ لِلْکافِرِینَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا».
موضوع آن منافقین است. خیلی بد و خطرناک است.
۱۴۲- «إِنَّ الْمُنَافِقِینَ یخَادِعُونَ اللَّهَ، وَهُوَ خَادِعُهُمْ، وَإِذَا قَامُوا إِلَی الصَّلَاةِ قَامُوا کسَالَی، یرَاءُونَ النَّاسَ، وَلَا یذْکرُونَ اللَّهَ إِلَّا قَلِیلًا».
بسیار بد است. این آیه می‌فرماید میزان نفاق هر آدمی به میزان فراموشی او از یاد خداست.
۱۴۳- «مُذَبْذَبِینَ بَینَ ذَلِک، لَاإِلَی هَؤُلَاءِ وَلَا إِلَی هَؤُلَاءِ، وَمَنْ یضْلِلِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ سَبِیلًا».
بسیار بد است. این کار سبب سرگردانی و گمراهی می‌شود و راه چاره‌ای برای برون رفت از آسیب‌ها و مشکلات آن نمی‌یابد.
۱۴۴- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، لَاتَتَّخِذُوا الْکافِرِینَ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِینَ، أَتُرِیدُونَ أَنْ تَجْعَلُوا لِلَّهِ عَلَیکمْ سُلْطَاناً مُبِیناً».
بسیار بد است و هرچه کار کند باز مورد بازخواست و نکوهش واقع می‌شود.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۲۶
۱۴۵- «إِنَّ الْمُنَافِقِینَ فِی الدَّرْک الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ، وَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ نَصِیراً».
موضوع آیه همان مسلمانانی است که در برابر امام معصوم علیه السلام می‌ایستادند و نفاق داشتند. خیلی بد است.
۱۴۶- «إِلَّا الَّذِینَ تَابُوا، وَأَصْلَحُوا، وَاعْتَصَمُوا بِاللَّهِ، وَأَخْلَصُوا دِینَهُمْ لِلَّهِ، فَأُولَئِک مَعَ الْمُؤْمِنِینَ، وَسَوْفَ یؤْتِ اللَّهُ الْمُؤْمِنِینَ أَجْراً عَظِیماً».
بد است. درگیری، سختی، پریشانی، شکست، نابودی، انحراف و گمراهی در آن است.
۱۴۷- «مَا یفْعَلُ اللَّهُ بِعَذَابِکمْ، إِنْ شکرتُمْ وَآمَنْتُمْ، وَکانَ اللَّهُ شَاکراً عَلِیماً».
در این کار سوء ظن و بدگمانی پیش می‌آید و ظاهر ناخوشایندی دارد.
اگر خواهان اهل دقت، توجه، احتیاط و شکر نعمت است، پایان آن خوب است وگرنه ترک آن بهتر است.
۱۴۸- «لَایحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ، إِلَّا مَنْ ظُلِمَ، وَکانَ اللَّهُ سَمِیعاً عَلِیماً».
انجام آن زحمت، رنج و چه بسا ابتلای به ظلم دارد و ترک آن خوب است ولی با توجه به ذیل آیه، اگر آن را انجام دهد، پایان آن خیر است.
۱۴۹- «إِنْ تُبْدُوا خَیراً أَوْ تُخْفُوهُ أَوْ تَعْفُوا عَنْ سُوءٍ، فَإِنَّ اللَّهَ کانَ عَفُوّاً قَدِیراً». «إِنْ»: تزلزل را می‌رساند و بر انجام ندادن کار اشاره دارد.
«عَنْ سُوءٍ»: بر این که ترک کار بهتر است دلالت دارد.
انجام آن گرفتاری و عدم موفقیت را در پی دارد و ترک آن بهتر است؛ هرچند پایان آن با لحاظ: «فَإِنَّ اللَّهَ کانَ عَفُوّاً قَدِیراً» خوب است.
۱۵۰- «إِنَّ الَّذِینَ یکفُرُونَ بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ وَیرِیدُونَ أَنْ یفَرِّقُوا بَینَ اللَّهِ وَرُسُلِهِ وَیقُولُونَ نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَنَکفُرُ بِبَعْضٍ وَیرِیدُونَ أَنْ یتَّخِذُوا بَینَ ذَلِک سَبِیلًا».
خوب نیست. تفرقه و تبعیض در آن است؛ هرچند پایان آن خوب است و انجام آن نیاز به اراده و اتخاذ دارد و بسیار سنگین است.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۲۷
۱۵۱- «أُولَئِک هُمُ الْکافِرُونَ حَقّاً، وَأَعْتَدْنَا لِلْکافِرِینَ عَذَاباً مُهِیناً».
خیلی بد است و ناهنجاری، پریشانی، گرفتاری و پشیمانی را سبب می‌شود و نتیجهٔ عکس دارد.
۱۵۲- «وَالَّذِینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ وَلَمْ یفَرِّقُوا بَینَ أَحَدٍ مِنْهُمْ أُولَئِک سَوْفَ یؤْتِیهِمْ أُجُورَهُمْ، وَکانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً».
خوب است. امری دنیایی و پر زحمت است که نتیجهٔ آن محدود و ناماندگار است.
۱۵۳- «یسْأَلُک أَهْلُ الْکتَابِ أَنْ تُنَزِّلَ عَلَیهِمْ کتَاباً مِنَ السَّمَاءِ فَقَدْ سَأَلُوا مُوسَی أَکبَرَ مِنْ ذَلِک، فَقَالُوا أَرِنَا اللَّهَ جَهْرَةً، فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ، ثُمَّ اتَّخَذُوا الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمُ الْبَینَاتُ، فَعَفَوْنَا عَنْ ذَلِک، وَآتَینَا مُوسَی سُلْطَاناً مُبِیناً».
انجام آن با مشکلات همراه است و سبب گمراهی می‌شود و پر مشقت است. برآوردی که خواهان از کار دارد خیال‌پردازی است و به نتیجه نمی‌رسد.
این آیه دارای دو استخاره است و آیهٔ دوم آن: «وَآتَینَا مُوسَی سُلْطَاناً مُبِیناً» است که خوب است. صاحب استخاره آیهٔ مربوط به خواهان را تشخیص می‌دهد و عالم به استخاره چنان‌چه قلب وی بر یکی از آیات استقرار نیافت باید استخاره‌ای دیگر بگیرد.
۱۵۴- «وَرَفَعْنَا فَوْقَهُمُ الطُّورَ بِمِیثَاقِهِمْ، وَقُلْنَا لَهُمُ ادْخُلُوا الْبَابَ سُجَّداً، وَقُلْنَا لَهُمْ لَاتَعْدُوا فِی السَّبْتِ، وَأَخَذْنَا مِنْهُمْ مِیثَاقاً غَلِیظاً».
اصل کار خیلی خوب است. ماده‌های: رفع، فوق، میثاق، دخل، باب بر خوبی کار دلالت دارد ولی پایان آن غفلت، عافیت‌طلبی و منفعت‌طلبی است و خواهان به حرمان دچار می‌شود، و باید او را از این امور پرهیز داد.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۲۸
۱۵۵- «فَبِمَا نَقْضِهِمْ مِیثَاقَهُمْ وَکفْرِهِمْ بِآَیاتِ اللَّهِ وَقَتْلِهِمُ الْأَنْبِیاءَ بِغَیرِ حَقٍّ وَقَوْلِهِمْ قُلُوبُنَا غُلْفٌ، بَلْ طَبَعَ اللَّهُ عَلَیهَا بِکفْرِهِمْ، فَلَا یؤْمِنُونَ إِلَّا قَلِیلًا».
بسیار بد است. باید ترک شود؛ زیرا غیر از تجاوز، تعدی و مشکلات چیزی در آن نیست. در ضمن از «قلوبنا غلف» فهمیده می‌شود کار بسته می‌گردد و راه برون‌رفتی از مشکلات آن یافت نمی‌شود. این کار زیان‌بار بوده و نتیجهٔ عکس می‌دهد.
۱۵۶- «وَبِکفْرِهِمْ وَقَوْلِهِمْ عَلَی مَرْیمَ بُهْتَاناً عَظِیماً».
انجام این کار درست نیست؛ چون کاری باطل است و حقانیتی ندارد.
۱۵۷- «وَقَوْلِهِمْ إِنَّا قَتَلْنَا الْمَسِیحَ عِیسَی ابْنَ مَرْیمَ رَسُولَ اللَّهِ، وَمَا قَتَلُوهُ، وَمَا صَلَبُوهُ، وَلَکنْ شُبِّهَ لَهُمْ، وَإِنَّ الَّذِینَ اخْتَلَفُوا فِیهِ لَفِی شَک مِنْهُ، مَا لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِلَّا اتِّبَاعَ الظَّنِّ، وَمَا قَتَلُوهُ یقِیناً».
اقدام به این کار خطرناک است و مشکلات دارد و نتیجه‌ای از انجام آن برای خواهان به دست نمی‌آید اما راه برای سامان گرفتن کار دیگری هموار می‌شود، به این صورت که برای نمونه اگر همسر خود را طلاق گوید یا شراکت خود را فسخ نماید، همسر او با فرد دیگری ازدواج می‌کند و کار شوهر دوم او سامان می‌گیرد یا شریک وی با دیگری شریک می‌شود و رونق کار با فرد سوم است.
۱۵۸- «بَلْ رَفَعَهُ اللَّهُ إِلَیهِ، وَکانَ اللَّهُ عَزِیزاً حَکیماً».
اقدام به این کار خوب نیست؛ زیرا مشکلات آن برای خواهان است و نتیجه و فایدهٔ کار به دیگری می‌رسد.
۱۵۹- «وَإِنْ مِنْ أَهْلِ الْکتَابِ إِلَّا لَیؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ، وَیوْمَ الْقِیامَةِ یکونُ عَلَیهِمْ شَهِیداً».
خوب نیست. کار بدون هیچ نتیجه‌ای به درازا می‌کشد.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۲۹
۱۶۰- «فَبِظُلْمٍ مِنَ الَّذِینَ هَادُوا حَرَّمْنَا عَلَیهِمْ طَیبَاتٍ أُحِلَّتْ لَهُمْ، وَبِصَدِّهِمْ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ کثِیراً».
بسیار بد است. چالش، درگیری، مشکلات، مخاطرات و زیان‌باری کار فراوان است و نتیجه‌ای نیز ندارد.
۱۶۱- «وَأَخْذِهِمُ الرِّبَا وَقَدْ نُهُوا عَنْهُ وَأَکلِهِمْ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ وَأَعْتَدْنَا لِلْکافِرِینَ مِنْهُمْ عَذَاباً أَلِیماً».
بسیار بد است. نتیجهٔ عکس و زیان‌بار می‌دهد و سبب ناسپاسی، گرفتاری و رنج می‌گردد.
۱۶۲- «لَکنِ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ مِنْهُمْ وَالْمُؤْمِنُونَ یؤْمِنُونَ بِمَا أُنْزِلَ إِلَیک، وَمَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِک، وَالْمُقِیمِینَ الصَّلَاةَ وَالْمُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَالْمُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْیوْمِ الْآَخِرِ أُولَئِک سَنُؤْتِیهِمْ أَجْراً عَظِیماً».
انجام آن خوب است و ترک آن نیز اشکال ندارد.
«لَکنِ»، «الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ» و «مِنْهُمْ» علامت بسته بودن و نداشتن آزادی عمل در کار است.
یادکرد از عبادات یاد شده به سختی کار، مشکلات و عوارض آن اشاره دارد.
«أَجْراً عَظِیماً»: کار مورد نظر نتیجهٔ دنیوی دارد.
۱۶۳- «إِنَّا أَوْحَینَا إِلَیک کمَا أَوْحَینَا إِلَی نُوحٍ وَالنَّبِیینَ مِنْ بَعْدِهِ، وَأَوْحَینَا إِلَی إِبْرَاهِیمَ وَإِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَاقَ وَیعْقُوبَ وَالْأَسْبَاطِ وَعِیسَی وَأَیوبَ وَیونُسَ وَهَارُونَ وَسُلَیمَانَ، وَآتَینَا دَاوُودَ زَبُوراً».
انجام کار مورد نظر بسیار عالی و لازم است. در روند انجام این کار هیچ مشکلی به وجود نمی‌آید. ترک آن بد است.
«أَوْحَینَا»: تکرار آن در این آیه بر آزادی عمل و قدرت مانور کار دلالت دارد.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۳۰
«إِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَاقَ»: نتیجه و منافع کار درازمدت و مستمر است.
«یعْقُوبَ»: کار مورد نظر امری معنوی است.
«الْأَسْبَاطِ»: این کار دارازمدت و مستمر است.
«سُلَیمَانَ»: کار خواهان امری دنیوی است.
۱۶۴- «وَرُسُلًا قَدْ قَصَصْنَاهُمْ عَلَیک مِنْ قَبْلُ، وَرُسُلًا لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَیک، وَکلَّمَ اللَّهُ مُوسَی تَکلِیماً».
بسیار خوب است. انجام آن آزادی عمل دارد. کاری است معنوی که هیچ مشکلی در انجام آن پیش نمی‌آید.
۱۶۵- «رُسُلًا مُبَشِّرِینَ وَمُنْذِرِینَ لِئَلَّا یکونَ لِلنَّاسِ عَلَی اللَّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ، وَکانَ اللَّهُ عَزِیزاً حَکیماً».
بسیار خوب است و شادی در کار را می‌رساند؛ به‌ویژه اگر آن کار همکاری و همنشینی با دیگری هم‌چون شراکت، ازدواج، مسافرت و تجارت باشد.
۱۶۶- «لَکنِ اللَّهُ یشْهَدُ بِمَا أَنْزَلَ إِلَیک، أَنْزَلَهُ بِعِلْمِهِ، وَالْمَلَائِکةُ یشْهَدُونَ، وَکفَی بِاللَّهِ شَهِیداً». «لَکنِ»: کاری است سخت و مشکل.
«یشْهَدُ»: کسانی ناظر انجام کار هستند.
«بِمَا أَنْزَلَ إِلَیک»: کاری دقیق و سنگین است.
«وَالْمَلَائِکةُ یشْهَدُونَ»: این کار رقیب دارد و باید دقت و احتیاط داشت.
«وَکفَی بِاللَّهِ شَهِیداً»: مادهٔ کفی بر به نتیجه نرسیدن برخی دلالت دارد.
خیلی خوب است ولی باید به اقتضای کار، احتیاط، توجه، کارشناسی، مشاوره و شریک داشت و با ثبت و سند و نوشتن قراردادی
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۳۱
که همهٔ وجوه کار را به روشنی تعیین کرده بر آن اقدام کرد تا کار به اختلاف و حتی به دادگاه کشیده نشود.
۱۶۷- «إِنَّ الَّذِینَ کفَرُوا وَصَدُّوا عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ قَدْ ضَلُّوا ضَلَالًا بَعِیداً».
بسیار بد است و ترک آن لازم است. سبب گمراهی می‌شود و هیچ خیر کسبی یا قهری ندارد.
۱۶۸- «إِنَّ الَّذِینَ کفَرُوا وَظَلَمُوا لَمْ یکنِ اللَّهُ لِیغْفِرَ لَهُمْ وَلَا لِیهْدِیهُمْ طَرِیقاً».
این آیه با آیهٔ بعد یک استخاره دارد. خیلی بد، خطرناک و مشکل‌زاست و سبب حرمان می‌شود. کار هرچه پیش رود بر بدی آن افزوده می‌شود. باید ترک شود.
۱۶۹- «إِلَّا طَرِیقَ جَهَنَّمَ خَالِدِینَ فِیهَا أَبَداً وَکانَ ذَلِک عَلَی اللَّهِ یسِیراً».
گذشت که بسیار بد است و باید ترک شود.
۱۷۰- «یا أَیهَا النَّاسُ، قَدْ جَاءَکمُ الرَّسُولُ بِالْحَقِّ مِنْ رَبِّکمْ، فَآَمِنُوا خَیراً لَکمْ، وَإِنْ تَکفُرُوا فَإِنَّ لِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ، وَکانَ اللَّهُ عَلِیماً حَکیماً».
بسیار خوب است. کار مورد نظر پر مخاطره است اما پایان خوبی دارد.
۱۷۱- «یا أَهْلَ الْکتَابِ، لَاتَغْلُوا فِی دِینِکمْ، وَلَا تَقُولُوا عَلَی اللَّهِ إِلَّا الْحَقَّ، إِنَّمَا الْمَسِیحُ عِیسَی ابْنُ مَرْیمَ رَسُولُ اللَّهِ، وَکلِمَتُهُ أَلْقَاهَا إِلَی مَرْیمَ، وَرُوحٌ مِنْهُ فَآَمِنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ وَلَا تَقُولُوا ثَلَاثَةٌ انْتَهُوا خَیراً لَکمْ إِنَّمَا اللَّهُ إِلَهٌ وَاحِدٌ سُبْحَانَهُ أَنْ یکونَ لَهُ وَلَدٌ لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَکفَی بِاللَّهِ وَکیلًا».
هرچند بد نیست ولی: «أَهْلَ الْکتَابِ» و تکرار «لَا» و نیز وجود شش فراز که هر یک آهنگی خاص دارد: «إِنَّمَا الْمَسِیحُ»، «فَآَمِنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ»، «وَلَا تَقُولُوا ثَلَاثَةٌ»، «انْتَهُوا خَیراً لَکمْ»، «إِنَّمَا اللَّهُ إِلَهٌ وَاحِدٌ» و «لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ» می‌رساند کار مورد نظر گره‌دار، سنگین، سخت و مشکل‌زاست و به‌راحتی انجام نمی‌شود و موانعی در اجرای آن پیش
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۳۲
می‌آید. به این معنا که اگر کار خواهان، ساخت و ساز باشد ممکن است کار با مشکلات اداری رو به‌رو شود و چنان‌چه ازدواج باشد، ممکن است به دعوا، طلاق یا عقیمی دچار شود یا یکی از آنان بیمار شود. خوب نیست.
۱۷۲- «لَنْ یسْتَنْکفَ الْمَسِیحُ أَنْ یکونَ عَبْداً لِلَّهِ، وَلَا الْمَلَائِکةُ الْمُقَرَّبُونَ، وَمَنْ یسْتَنْکفْ عَنْ عِبَادَتِهِ وَیسْتَکبِرْ فَسَیحْشُرُهُمْ إِلَیهِ جَمِیعاً».
خوب نیست. کار مورد نظر خلاف و ممنوع یا دست‌کم ناروا، غیر مناسب و یا انجام نشدنی است.
۱۷۳- «فَأَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَیوَفِّیهِمْ أُجُورَهُمْ، وَیزِیدُهُمْ مِنْ فَضْلِهِ، وَأَمَّا الَّذِینَ اسْتَنْکفُوا وَاسْتَکبَرُوا فَیعَذِّبُهُمْ عَذَاباً أَلِیماً، وَلَا یجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِیاً وَلَا نَصِیراً».
این آیه دو استخاره دارد و آیهٔ دوم از: «وَأَمَّا الَّذِینَ اسْتَنْکفُوا» شروع می‌شود. استخارهٔ نخست خوب است و دومی بد است و سبب غفلت و پشیمانی می‌شود.
۱۷۴- «یا أَیهَا النَّاسُ، قَدْ جَاءَکمْ بُرْهَانٌ مِنْ رَبِّکمْ، وَأَنْزَلْنَا إِلَیکمْ نُوراً مُبِیناً».
بسیار خوب و عالی است.
«یا أَیهَا النَّاسُ»: کار مورد نظر باز و گسترده است و آزادی عمل دارد.
«قَدْ جَاءَکمْ بُرْهَانٌ مِنْ رَبِّکمْ»: این کار زحمت و رنج ندارد و به آسانی به فراچنگ می‌آید.
«نُوراً مُبِیناً»: دارای صفا و آرامش است و پرتو دارد؛ به این معنا که خیر آن انحصاری خواهان نیست و دیگران نیز از آن بهره‌مند می‌شوند.
۱۷۵- «فَأَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَاعْتَصَمُوا بِهِ فَسَیدْخِلُهُمْ فِی رَحْمَةٍ مِنْهُ وَفَضْلٍ، وَیهْدِیهِمْ إِلَیهِ صِرَاطاً مُسْتَقِیماً».
این کار بسیار خوب و عالی است.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۳۳
واژگان: «وَاعْتَصَمُوا بِهِ»، «فِی رَحْمَةٍ مِنْهُ»، «فَضْلٍ»، «وَیهْدِیهِمْ» و «صِرَاطاً مُسْتَقِیماً» بر گستردگی و باز بودن کار دلالت دارد.
۱۷۶- «یسْتَفْتُونَک، قُلِ اللَّهُ یفْتِیکمْ فِی الْکلَالَةِ، إِنِ امْرُؤٌ هَلَک لَیسَ لَهُ وَلَدٌ وَلَهُ أُخْتٌ فَلَهَا نِصْفُ مَا تَرَک، وَهُوَ یرِثُهَا إِنْ لَمْ یکنْ لَهَا وَلَدٌ، فَإِنْ کانَتَا اثْنَتَینِ فَلَهُمَا الثُّلُثَانِ مِمَّا تَرَک، وَإِنْ کانُوا إِخْوَةً رِجَالًا وَنِسَاءً فَلِلذَّکرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَیینِ، یبَینُ اللَّهُ لَکمْ أَنْ تَضِلُّوا، وَاللَّهُ بِکلِّ شَی‌ءٍ عَلِیمٌ».
خوب است.
«یسْتَفْتُونَک»: این کار حیرت، سرگردانی و سردرگمی دارد.
«الْکلَالَةِ»: کار مورد نظر چیزی فرعی، زاید، زودگذر و مقطعی است، نه مستمر و ریشه‌دار که خیر قابل توجهی ندارد.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۳۵
سورهٔ مائده
۱- «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ، یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، أَوْفُوا بِالْعُقُودِ، أُحِلَّتْ لَکمْ بَهِیمَةُ الْأَنْعَامِ إِلَّا مَا یتْلَی عَلَیکمْ، غَیرَ مُحِلِّی الصَّیدِ وَأَنْتُمْ حُرُمٌ، إِنَّ اللَّهَ یحْکمُ مَا یرِیدُ».
با توجه به این که امر دارد: «أَوْفُوا بِالْعُقُودِ»، خیلی خوب است اما به لحاظ یادکرد از اهل ایمان و پاره‌ای از تکالیف الهی مشکلاتی دارد و فعل، حرکت و تلاش را می‌طلبد. طیب و غیر طیب و مشوب در این کار به هم آمیخته است و باید تلاش نمود که خود را از امور شبهه‌ناک و ممنوع پرهیز داشت و از آلودگی دوری نمود. ذکر خوراکی‌ها می‌رساند کار بسیار شیرین و گواراست.
۲- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، لَاتُحِلُّوا شَعَائِرَ اللَّهِ، وَلَا الشَّهْرَ الْحَرَامَ، وَلَا الْهَدْی، وَلَا الْقَلَائِدَ، وَلَا آمِّینَ الْبَیتَ الْحَرَامَ، یبْتَغُونَ فَضْلًا مِنْ رَبِّهِمْ وَرِضْوَاناً، وَإِذَا حَلَلْتُمْ فَاصْطَادُوا، وَلَا یجْرِمَنَّکمْ شَنَآَنُ قَوْمٍ أَنْ صَدُّوکمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ أَنْ تَعْتَدُوا، وَتَعَاوَنُوا عَلَی الْبِرِّ وَالتَّقْوَی، وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَی الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ، وَاتَّقُوا اللَّهَ، إِنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ».
با توجه به این که محرماتی که در این آیه آمده بسیار است مشکلات این کار فراوان است. اجحاف و جور در آن پیش می‌آید. پنج حکم دارد که سنگینی بسیار کار را می‌رساند؛ چرا که حکم امری سنگین است.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۳۶
هم‌چنین اقدام بر آن عمل و تلاش بسیاری را لازم دارد. با این وجود با توجه به صدر آیه که خطاب آن به اهل ایمان است و ذیل آن که: «یبْتَغُونَ فَضْلًا مِنْ رَبِّهِمْ وَرِضْوَاناً» و نیز امر: «وَتَعَاوَنُوا عَلَی الْبِرِّ وَالتَّقْوَی» می‌باشد انجام این کار خوب است و ادامهٔ آیه ناظر به احکام و محرماتی است که در این آیه آمده است.
۳- «حُرِّمَتْ عَلَیکمُ الْمَیتَةُ وَالدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْزِیرِ، وَمَا أُهِلَّ لِغَیرِ اللَّهِ بِهِ، وَالْمُنْخَنِقَةُ، وَالْمَوْقُوذَةُ، وَالْمُتَرَدِّیةُ، وَالنَّطِیحَةُ، وَمَا أَکلَ السَّبُعُ إِلَّا مَا ذَکیتُمْ، وَمَا ذُبِحَ عَلَی النُّصُبِ، وَأَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْأَزْلَامِ، ذَلِکمْ فِسْقٌ، الْیوْمَ یئِسَ الَّذِینَ کفَرُوا مِنْ دِینِکمْ، فَلَا تَخْشَوْهُمْ، وَاخْشَوْنِ، الْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دِینَکمْ، وَأَتْمَمْتُ عَلَیکمْ نِعْمَتِی، وَرَضِیتُ لَکمُ الْإِسْلَامَ دِیناً، فَمَنِ اضْطُرَّ فِی مَخْمَصَةٍ غَیرَ مُتَجَانِفٍ لِإِثْمٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ».
شروع آیه با حکم است که سنگینی و سختی بسیار کار را می‌رساند و انجام آن محرومیت‌ها و محدودیت‌ها و خطرهای فراوانی دارد، اما اقدام بر آن بد نیست.
«الْیوْمَ یئِسَ الَّذِینَ کفَرُوا مِنْ دِینِکمْ»: این فراز مربوط به ولایت حضرت امیرمؤمنان علیه السلام است. خداوند آیات ولایت را در چنین ظرف‌هایی جاسازی و حفظ نموده است.
فراز: «حُرِّمَتْ عَلَیکمُ» تا پایان آیه را در بر می‌گیرد که در آخر با عبارت: «فَمَنِ اضْطُرَّ فِی مَخْمَصَةٍ» استثنا می‌گیرد و می‌رساند اهل ولایت نیز به محرومیت گرفتار می‌شوند و در نتیجهٔ داشتن ولایت و تحمل چنین رنج‌ها و محرومیت‌ها از دایرهٔ انعام و چارپا بودن بیرون می‌آیند.
۴- «یسْأَلُونَک مَاذَا أُحِلَّ لَهُمْ، قُلْ: أُحِلَّ لَکمُ الطَّیبَاتُ، وَمَا عَلَّمْتُمْ مِنَ الْجَوَارِحِ مُکلِّبِینَ، تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَکمُ اللَّهُ، فَکلُوا مِمَّا أَمْسَکنَ عَلَیکمْ، وَاذْکرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَیهِ، وَاتَّقُوا اللَّهَ، إِنَّ اللَّهَ سَرِیعُ الْحِسَابِ».
خیلی خوب است اما مشکلات و خطر آلودگی را دارد. در آیات پیش
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۳۷
بعد از ذکر چند مورد حرام، تحمل‌ناپذیری و خستگی مردم از ممنوعیت‌های بسیار را می‌رساند که در قالب پرسش از حلال‌ها زبان به شکوه می‌گشایند.
۵- «الْیوْمَ أُحِلَّ لَکمُ الطَّیبَاتُ، وَطَعَامُ الَّذِینَ أُوتُوا الْکتَابَ حِلٌّ لَکمْ، وَطَعَامُکمْ حِلٌّ لَهُمْ، وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الْمُؤْمِنَاتِ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکتَابَ مِنْ قَبْلِکمْ إِذَا آتَیتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ مُحْصِنِینَ غَیرَ مُسَافِحِینَ، وَلَا مُتَّخِذِی أَخْدَانٍ، وَمَنْ یکفُرْ بِالْإِیمَانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ، وَهُوَ فِی الْآَخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِینَ». «الْیوْمَ أُحِلَّ لَکمُ الطَّیبَاتُ»: کار مورد نظر باز و گسترده است و انجام آن آزادی عمل و قدرت مانور و قدرت تغییر و آزمایش روش‌های گوناگون را دارد.
شلوغی و سنگینی و سختی کار نیاز به تلاش و مقاومت دارد و کوتاهی در آن ممکن است به خسران و زیان برسد، از این رو می‌فرماید:
«وَهُوَ فِی الْآَخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِینَ».
۶- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، إِذَا قُمْتُمْ إِلَی الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَکمْ وَأَیدِیکمْ إِلَی الْمَرَافِقِ، وَامْسَحُوا بِرُءُوسِکمْ وَأَرْجُلَکمْ إِلَی الْکعْبَینِ، وَإِنْ کنْتُمْ جُنُباً فَاطَّهَّرُوا، وَإِنْ کنْتُمْ مَرْضَی أَوْ عَلَی سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِنْکمْ مِنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَیمَّمُوا صَعِیداً طَیباً، فَامْسَحُوا بِوُجُوهِکمْ وَأَیدِیکمْ مِنْهُ، مَا یرِیدُ اللَّهُ لِیجْعَلَ عَلَیکمْ مِنْ حَرَجٍ، وَلَکنْ یرِیدُ لِیطَهِّرَکمْ، وَلِیتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَیکمْ، لَعَلَّکم تَشکرونَ».
این آیه برخی از اقسام طهارت را بیان می‌دارد و خیلی خوب است.
سختی و حرجی در انجام آن نیست.
۷- «وَاذْکرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَیکمْ وَمِیثَاقَهُ الَّذِی وَاثَقَکمْ بِهِ إِذْ قُلْتُمْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا، وَاتَّقُوا اللَّهَ، إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ».
خیلی خوب است.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۳۸
«وَمِیثَاقَهُ الَّذِی وَاثَقَکمْ بِهِ»: کار مورد نظر میثاق و عهد است که تخلف از آن خوب نیست؛ به این معنا که ترک آن خیلی بد است.
۸- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، کونُوا قَوَّامِینَ لِلَّهِ، شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ، وَلَا یجْرِمَنَّکمْ شَنَآَنُ قَوْمٍ عَلَی أَلَّا تَعْدِلُوا، اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَی، وَاتَّقُوا اللَّهَ، إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ».
بسیار خوب است اما سنگین و سخت است و نیاز به تحمل پذیری بالا دارد؛ چرا که انجام آن مخالف دارد و درگیری پیش می‌آید.
۹- «وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ عَظِیمٌ».
بسیار خوب است؛ چرا که وعده و بشارت الهی است.
«الَّذِینَ آمَنُوا»: نشان از سنگینی کار است. پاکی و قداست آن را نیز می‌رساند.
۱۰- «وَالَّذِینَ کفَرُوا وَکذَّبُوا بِآَیاتِنَا أُولَئِک أَصْحَابُ الْجَحِیمِ».
خوب نیست.
۱۱- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اذْکرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَیکمْ إِذْ هَمَّ قَوْمٌ أَنْ یبْسُطُوا إِلَیکمْ أَیدِیهُمْ فَکفَّ أَیدِیهُمْ عَنْکمْ، وَاتَّقُوا اللَّهَ، وَعَلَی اللَّهِ فَلْیتَوَکلِ الْمُؤْمِنُونَ».
بسیار خوب است. صدر و میانه و ذیل آیه با هم هماهنگ و وفق است و همه آهنگ نیکویی کار را می‌رساند. می‌توان آن را «استخارهٔ وفق» یا همسان یا هموار دانست که باسط بودن کار را خاطرنشان می‌شود.
۱۲- «وَلَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِیثَاقَ بَنِی إِسْرَائِیلَ، وَبَعَثْنَا مِنْهُمُ اثْنَی عَشَرَ نَقِیباً، وَقَالَ اللَّهُ إِنِّی مَعَکمْ لَئِنْ أَقَمْتُمُ الصَّلَاةَ وَآتَیتُمُ الزَّکاةَ وَآمَنْتُمْ بِرُسُلِی وَعَزَّرْتُمُوهُمْ وَأَقْرَضْتُمُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً، لَأُکفِّرَنَّ عَنْکمْ سَیئَاتِکمْ، وَلَأُدْخِلَنَّکمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ، فَمَنْ کفَرَ بَعْدَ ذَلِک مِنْکمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِیلِ».
کار مورد نظر بسیار سنگین است و با توجه به شرطهایی که در آیه آمده و فراز پایانی آن، انجام این کار برای کسی که اهل احتیاط است و نیت پاک و الهی دارد و قصد کلاه‌برداری و حیله ندارد خوب است.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۳۹
«أَخَذَ اللَّهُ مِیثَاقَ بَنِی إِسْرَائِیلَ»: أخذ میثاق در مورد کارهایی است که احتمال تخلف و خطر در آن می‌رود و در آن احتمال شکست و ناموفق بودن خواهان می‌رود.
۱۳- «فَبِمَا نَقْضِهِمْ مِیثَاقَهُمْ لَعَنَّاهُمْ، وَجَعَلْنَا قُلُوبَهُمْ قَاسِیةً، یحَرِّفُونَ الْکلِمَ عَنْ مَوَاضِعِهِ، وَنَسُوا حَظّاً مِمَّا ذُکرُوا بِهِ، وَلَا تَزَالُ تَطَّلِعُ عَلَی خَائِنَةٍ مِنْهُمْ إِلَّا قَلِیلًا مِنْهُمْ، فَاعْفُ عَنْهُمْ، وَاصْفَحْ، إِنَّ اللَّهَ یحِبُّ الْمُحْسِنِینَ».
انجام آن خوب نیست و سبب درگیری و خیانت می‌شود و ترک آن بهتر است اما اگر خواهان به استخاره توجه ننمود و آن را انجام داد، با آن که از عوارض و آثار آن مصون نمی‌ماند، پایان خوبی دارد و کار وی هموار می‌شود.
۱۴- «وَمِنَ الَّذِینَ قَالُوا إِنَّا نَصَارَی، أَخَذْنَا مِیثَاقَهُمْ، فَنَسُوا حَظّاً مِمَّا ذُکرُوا بِهِ، فَأَغْرَینَا بَینَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ إِلَی یوْمِ الْقِیامَةِ، وَسَوْفَ ینَبِّئُهُمُ اللَّهُ بِمَا کانُوا یصْنَعُونَ».
خوب نیست. از اهل کتاب یاد می‌شود. انجام آن سبب اختلاف، درگیری، دشمنی و کینه می‌شود.
۱۵- «یا أَهْلَ الْکتَابِ، قَدْ جَاءَکمْ رَسُولُنَا، یبَینُ لَکمْ کثِیراً مِمَّا کنْتُمْ تُخْفُونَ مِنَ الْکتَابِ، وَیعْفُو عَنْ کثِیرٍ، قَدْ جَاءَکمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ، وَکتَابٌ مُبِینٌ».
خوب نیست؛ چرا که موضوع آن اهل کتاب است. البته اگر خواهان احتیاط بسیار پیشه کند و آن را انجام دهد با توجه به فراز اخیر خوب است، اما با توجه به آسیب‌هایی که از مشکلات آن می‌بیند ترک آن بهتر است.
«قَدْ جَاءَکمْ رَسُولُنَا، یبَینُ لَکمْ»: بیگانگی در آن است.
«تُخْفُونَ مِنَ الْکتَابِ»: خیانت و پنهان کاری را می‌رساند.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۴۰
۱۶- «یهْدِی بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلَامِ، وَیخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَی النُّورِ بِإِذْنِهِ، وَیهْدِیهِمْ إِلَی صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ».
بسیار عالی است. استخارهٔ وفق و هموار است و صدر، میانه و ذیل آیه یکسان است. دست خواهان در انجام این کار باز است و مشکلات آن برطرف می‌شود.
«وَیخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَی النُّورِ»: مشکلات کار برطرف می‌شود.
۱۷- «لَقَدْ کفَرَ الَّذِینَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِیحُ ابْنُ مَرْیمَ، قُلْ فَمَنْ یمْلِک مِنَ اللَّهِ شَیئاً إِنْ أَرَادَ أَنْ یهْلِک الْمَسِیحَ ابْنَ مَرْیمَ وَأُمَّهُ وَمَنْ فِی الْأَرْضِ جَمِیعاً، وَلِلَّهِ مُلْک السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَینَهُمَا، یخْلُقُ مَا یشَاءُ، وَاللَّهُ عَلَی کلِّ شَی‌ءٍ قَدِیرٌ».
انجام آن خوب نیست. خطرناک است و درگیری و تهدید در آن است.
۱۸- «وَقَالَتِ الْیهُودُ وَالنَّصَارَی نَحْنُ أَبْنَاءُ اللَّهِ وَأَحِبَّاؤُهُ، قُلْ فَلِمَ یعَذِّبُکمْ بِذُنُوبِکمْ، بَلْ أَنْتُمْ بَشَرٌ مِمَّنْ خَلَقَ، یغْفِرُ لِمَنْ یشَاءُ وَیعَذِّبُ مَنْ یشَاءُ، وَلِلَّهِ مُلْک السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَینَهُمَا، وَإِلَیهِ الْمَصِیرُ».
موضوع آن اهل کتاب است و از گناه و عذاب سخن می‌گوید، انجام کار مورد نظر خوب نیست.
«وَلِلَّهِ مُلْک السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَینَهُمَا»: پایان آن نیز نتیجه‌ای در خور ندارد و چیزی برای خواهان نمی‌ماند.
۱۹- «یا أَهْلَ الْکتَابِ، قَدْ جَاءَکمْ رَسُولُنَا، یبَینُ لَکمْ عَلَی فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ، أَنْ تَقُولُوا مَا جَاءَنَا مِنْ بَشِیرٍ وَلَا نَذِیرٍ، فَقَدْ جَاءَکمْ بَشِیرٌ وَنَذِیرٌ، وَاللَّهُ عَلَی کلِّ شَی‌ءٍ قَدِیرٌ».
موضوع آن اهل کتاب است و خوب نیست.
«قَدْ جَاءَکمْ رَسُولُنَا، یبَینُ لَکمْ»: بیگانگی با افراد مرتبط با آن کار را می‌رساند.
«عَلَی فَتْرَةٍ»: به مشکلات کار اشاره دارد.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۴۱
«فَقَدْ جَاءَکمْ بَشِیرٌ وَنَذِیرٌ»: اگر خواهان بر آن اقدام کند پایان آن خوب است اما زحمات و مشکلات بسیاری دارد که بهتر است آن را ترک کند.
۲۰- «وَإِذْ قَالَ مُوسَی لِقَوْمِهِ: یا قَوْمِ، اذْکرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَیکمْ، إِذْ جَعَلَ فِیکمْ أَنْبِیاءَ، وَجَعَلَکمْ مُلُوکاً، وَآتَاکمْ مَا لَمْ یؤْتِ أَحَداً مِنَ الْعَالَمِینَ».
بسیار خوب است؛ چرا که حضرت موسی علیه السلام، ملوک و ایتاء در آن است.
ارزش استخارهٔ هر آیه با توجه به موضوع آیه به دست می‌آید و موضوع این آیه حضرت موسی علیه السلام است و نه اهل کتاب و باید در به دست آوردن موضوع هر آیه توجه ویژه داشت تا به خلط و خبط گرفتار نیامد.
«مُوسَی»: ظاهر کار بهتر و قوی‌تر از باطن آن است.
۲۱- «یا قَوْمِ، ادْخُلُوا الْأَرْضَ الْمُقَدَّسَةَ، الَّتِی کتَبَ اللَّهُ لَکمْ، وَلَا تَرْتَدُّوا عَلَی أَدْبَارِکمْ، فَتَنْقَلِبُوا خَاسِرِینَ».
بسیار خوب است اما خطر دارد و باید مواظبت و مراقبت داشت که به غفلت دچار نشد.
«وَلَا تَرْتَدُّوا عَلَی أَدْبَارِکمْ»: کار مورد نظر خطر دارد و باید در انجام آن آگاه و هوشیار بود و غفلت نداشت.
۲۲- «قَالُوا یا مُوسَی، إِنَّ فِیهَا قَوْماً جَبَّارِینَ، وَإِنَّا لَنْ نَدْخُلَهَا حَتَّی یخْرُجُوا مِنْهَا، فَإِنْ یخْرُجُوا مِنْهَا فَإِنَّا دَاخِلُونَ».
موضوع آن اهل کتاب است و آنان هستند که سخن می‌گویند، انجام آن خوب نیست و بهانه‌گیری در آن دیده می‌شود.
۲۳- «قَالَ رَجُلَانِ مِنَ الَّذِینَ یخَافُونَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیهِمَا: ادْخُلُوا عَلَیهِمُ الْبَابَ، فَإِذَا دَخَلْتُمُوهُ فَإِنَّکمْ غَالِبُونَ، وَعَلَی اللَّهِ فَتَوَکلُوا إِنْ کنْتُمْ مُؤْمِنِینَ».
خوب است و موضوع آن اهل کتاب نیست و گفته‌های دو نفر را بیان می‌دارد، اما اضطراب، ترس و استرس دارد.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۴۲
۲۴- «قَالُوا یا مُوسَی، إِنَّا لَنْ نَدْخُلَهَا أَبَداً مَا دَامُوا فِیهَا، فَاذْهَبْ أَنْتَ وَرَبُّک فَقَاتِلَا، إِنَّا هَاهُنَا قَاعِدُونَ».
خوب نیست، موضوع آن اهل کتاب است.
۲۵- «قَالَ رَبِّ، إِنِّی لَاأَمْلِک إِلَّا نَفْسِی وَأَخِی، فَافْرُقْ بَینَنَا وَبَینَ الْقَوْمِ الْفَاسِقِینَ».
خیلی بد است. خواهان در انجام آن مددکار و پناهی ندارد و به مشکلاتی گرفتار می‌شود.
۲۶- «قَالَ فَإِنَّهَا مُحَرَّمَةٌ عَلَیهِمْ أَرْبَعِینَ سَنَةً، یتِیهُونَ فِی الْأَرْضِ، فَلَا تَأْسَ عَلَی الْقَوْمِ الْفَاسِقِینَ».
خیلی بد است.
«مُحَرَّمَةٌ»: گرفتاری و محدودیت و «یتِیهُونَ»: سرگردانی دارد.
«فَلَا تَأْسَ عَلَی الْقَوْمِ الْفَاسِقِینَ»: برای ترک آن نباید استخاره گرفت و مشعر به جمعیت استخاره است.
۲۷- «وَاتْلُ عَلَیهِمْ نَبَأَ ابْنَی آدَمَ بِالْحَقِّ، إِذْ قَرَّبَا قُرْبَاناً، فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِمَا، وَلَمْ یتَقَبَّلْ مِنَ الْآَخَرِ، قَالَ: لَأَقْتُلَنَّک، قَالَ: إِنَّمَا یتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِینَ».
خوب است اما خالی از تعارض و مشکلات نیست.
«وَاتْلُ عَلَیهِمْ نَبَأَ»: نقل داستان و حکایت به این معناست که کار اتلاف وقت دارد و پریشانی می‌آورد.
«وَلَمْ یتَقَبَّلْ مِنَ الْآَخَرِ»: کار به‌راحتی از خواهان پذیرفته نمی‌شود.
«إِنَّمَا یتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِینَ»: کار بسیار قابض است و امید موفقیت آن بسیار اندک است چون متقین محدودتر از اهل ایمان هستند.
۲۸- «لَئِنْ بَسَطْتَ إِلَی یدَک لِتَقْتُلَنِی مَا أَنَا بِبَاسِطٍ یدِی إِلَیک لِأَقْتُلَک، إِنِّی أَخَافُ اللَّهَ رَبَّ الْعَالَمِینَ».
کار باسط است و آزادی عمل دارد و فراز: «مَا أَنَا بِبَاسِطٍ یدِی إِلَیک» نیز
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۴۳
در معنا تأکیدی بر باسط بودن آن و نفی محدودیت است و نه قبض آن، اما درگیری و مشکلات آن چنان است که اگر بتواند در آن وارد نشود بهتر است، با آن که انجام آن نیز ممنوعیتی ندارد.
۲۹- «إِنِّی أُرِیدُ أَنْ تَبُوءَ بِإِثْمِی وَإِثْمِک، فَتَکونَ مِنْ أَصْحَابِ النَّارِ، وَذَلِک جَزَاءُ الظَّالِمِینَ».
بسیار بد است. استخارهٔ آن وفق است و صدر و ذیل کار در بدی یکنواخت است.
۳۰- «فَطَوَّعَتْ لَهُ نَفْسُهُ قَتْلَ أَخِیهِ، فَقَتَلَهُ، فَأَصْبَحَ مِنَ الْخَاسِرِینَ».
بد است.
۳۱- «فَبَعَثَ اللَّهُ غُرَاباً یبْحَثُ فِی الْأَرْضِ لِیرِیهُ کیفَ یوَارِی سَوْأَةَ أَخِیهِ، قَالَ: یا وَیلَتَا، أَعَجَزْتُ أَنْ أَکونَ مِثْلَ هَذَا الْغُرَابِ فَأُوَارِی سَوْأَةَ أَخِی، فَأَصْبَحَ مِنَ النَّادِمِینَ».
خوب نیست و آلودگی و گرفتاری را به دنبال دارد و نباید آن را انجام داد.
۳۲- «مِنْ أَجْلِ ذَلِک کتَبْنَا عَلَی بَنِی إِسْرَائِیلَ أَنَّهُ مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَیرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِی الْأَرْضِ فَکأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِیعاً، وَمَنْ أَحْیاهَا فَکأَنَّمَا أَحْیا النَّاسَ جَمِیعاً، وَلَقَدْ جَاءَتْهُمْ رُسُلُنَا بِالْبَینَاتِ، ثُمَّ إِنَّ کثِیراً مِنْهُمْ بَعْدَ ذَلِک فِی الْأَرْضِ لَمُسْرِفُونَ».
بد نیست اما چالش و گرفتاری آن با توجه به یادکرد از قتل و اسراف بسیار است و هرچه از آن فاصله بگیرد و آن را ترک کند بهتر است.
۳۳- «إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِینَ یحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَیسْعَوْنَ فِی الْأَرْضِ فَسَاداً أَنْ یقَتَّلُوا، أَوْ یصَلَّبُوا، أَوْ تُقَطَّعَ أَیدِیهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلَافٍ، أَوْ ینْفَوْا مِنَ الْأَرْضِ، ذَلِک لَهُمْ خِزْی فِی الدُّنْیا، وَلَهُمْ فِی الْآَخِرَةِ عَذَابٌ عَظِیمٌ».
بسیار بد است و مشکلات قانونی دارد و کارهای خلافی که دیگران
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۴۴
انجام می‌دهند از خواهان بازخواست می‌شود و وی مسؤول آن شناخته می‌شود. برای ترک آن نمی‌توان استخاره‌ای دیگر گرفت و باید ترک شود و انجام آن از سر بی‌اعتقادی است.
۳۴- «إِلَّا الَّذِینَ تَابُوا مِنْ قَبْلِ أَنْ تَقْدِرُوا عَلَیهِمْ، فَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ».
خوب نیست و ترک آن بهتر است. خواهان ناچار می‌شود مشکلات دیگران را بر عهده گیرد و برای هموار کردن آن تلاش نماید. البته، پایان آن بد نیست و خیراتی قهری دارد.
۳۵- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، اتَّقُوا اللَّهَ، وَابْتَغُوا إِلَیهِ الْوَسِیلَةَ، وَجَاهِدُوا فِی سَبِیلِهِ لَعَلَّکمْ تُفْلِحُونَ».
خیلی خوب است ولی پر زحمت است و نیاز به مجاهده، تلاش و وسیله دارد.
۳۶- «إِنَّ الَّذِینَ کفَرُوا لَوْ أَنَّ لَهُمْ مَا فِی الْأَرْضِ جَمِیعاً وَمِثْلَهُ مَعَهُ لِیفْتَدُوا بِهِ مِنْ عَذَابِ یوْمِ الْقِیامَةِ مَا تُقُبِّلَ مِنْهُمْ، وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ».
موضوع آن کافرانی هستند که ابزار و وسیله‌ای ندارند، خیلی بد است.
انجام آن خسارت و زیان بسیاری به خواهان وارد می‌آورد و ضریب خسارت آن بالاست.
۳۷- «یرِیدُونَ أَنْ یخْرُجُوا مِنَ النَّارِ، وَمَا هُمْ بِخَارِجِینَ مِنْهَا، وَلَهُمْ عَذَابٌ مُقِیمٌ».
بسیار بد است.
۳۸- «وَالسَّارِقُ وَالسَّارِقَةُ، فَاقْطَعُوا أَیدِیهُمَا، جَزَاءً بِمَا کسَبَا، نَکالًا مِنَ اللَّهِ، وَاللَّهُ عَزِیزٌ حَکیمٌ».
خیلی بد است. سبب آبروریزی و ابتذال و نکال می‌شود.
۳۹- «فَمَنْ تَابَ مِنْ بَعْدِ ظُلْمِهِ وَأَصْلَحَ، فَإِنَّ اللَّهَ یتُوبُ عَلَیهِ، إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ».
مشکلات و سختی دارد ولی پایان آن خوب است.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۴۵
۴۰- «أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ لَهُ مُلْک السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ، یعَذِّبُ مَنْ یشَاءُ، وَیغْفِرُ لِمَنْ یشَاءُ، وَاللَّهُ عَلَی کلِّ شَی‌ءٍ قَدِیرٌ».
استخارهٔ وفق و هموار است، انجام کار عالی است و مشکلی ندارد و سبب ملک و قدرت می‌شود و موفقیت آن حتمی است و ضمان دارد:
«وَاللَّهُ عَلَی کلِّ شَی‌ءٍ قَدِیرٌ»؛ به این معنا که هرچه بخواهد می‌شود؛ همان‌گونه که خداوند هرچه بخواهد می‌شود. البته، هرچه بر دل برخی از اولیای خداوند می‌نشیند نیز همان می‌شود که تفصیل آن را باید در جای خود جست.
۴۱- «یا أَیهَا الرَّسُولُ، لَایحْزُنْک الَّذِینَ یسَارِعُونَ فِی الْکفْرِ، مِنَ الَّذِینَ قَالُوا آمَنَّا بِأَفْوَاهِهِمْ وَلَمْ تُؤْمِنْ قُلُوبُهُمْ، وَمِنَ الَّذِینَ هَادُوا سَمَّاعُونَ لِلْکذِبِ، سَمَّاعُونَ لِقَوْمٍ آخَرِینَ، لَمْ یأْتُوک یحَرِّفُونَ الْکلِمَ مِنْ بَعْدِ مَوَاضِعِهِ، یقُولُونَ إِنْ أُوتِیتُمْ هَذَا فَخُذُوهُ، وَإِنْ لَمْ تُؤْتَوْهُ فَاحْذَرُوا، وَمَنْ یرِدِ اللَّهُ فِتْنَتَهُ فَلَنْ تَمْلِک لَهُ مِنَ اللَّهِ شَیئاً، أُولَئِک الَّذِینَ لَمْ یرِدِ اللَّهُ أَنْ یطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ، لَهُمْ فِی الدُّنْیا خِزْی، وَلَهُمْ فِی الْآَخِرَةِ عَذَابٌ عَظِیمٌ».
بسیار بد است. موضوع آن و نیز صدر آن: «الَّذِینَ یسَارِعُونَ فِی الْکفْرِ» است و ذیل آن نیز: «وَلَهُمْ فِی الْآَخِرَةِ عَذَابٌ عَظِیمٌ» است و ترک آن ضرورت دارد.
کاری است پر مشکل، ناآرام و حادثه‌خیز که پلیدی و گرفتاری را به دنبال می‌آورد.
۴۲- «سَمَّاعُونَ لِلْکذِبِ، أَکالُونَ لِلسُّحْتِ، فَإِنْ جَاءُوک فَاحْکمْ بَینَهُمْ، أَوْ أَعْرِضْ عَنْهُمْ، وَإِنْ تُعْرِضْ عَنْهُمْ فَلَنْ یضُرُّوک شَیئاً، وَإِنْ حَکمْتَ فَاحْکمْ بَینَهُمْ بِالْقِسْطِ، إِنَّ اللَّهَ یحِبُّ الْمُقْسِطِینَ».
خیلی بد است و بسیار زیان بار است؛ چرا که موضوع آیه «سَمَّاعُونَ لِلْکذِبِ» و مانند آن است و فراز «فَاحْکمْ بَینَهُمْ بِالْقِسْطِ» حکمی در رابطه با آنان است و موضوعی جدای از آن ندارد.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۴۶
۴۳- «وَکیفَ یحَکمُونَک وَعِنْدَهُمُ التَّوْرَاةُ، فِیهَا حُکمُ اللَّهِ، ثُمَّ یتَوَلَّوْنَ مِنْ بَعْدِ ذَلِک، وَمَا أُولَئِک بِالْمُؤْمِنِینَ».
خیر، تناسب و موفقیتی در آن نیست.
«وَکیفَ»: کار مشکلات بسیاری دارد و با دیدن آن می‌توان بر بدی کار حکم کرد.
۴۴- «إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْرَاةَ، فِیهَا هُدًی وَنُورٌ، یحْکمُ بِهَا النَّبِیونَ، الَّذِینَ أَسْلَمُوا لِلَّذِینَ هَادُوا وَالرَّبَّانِیونَ وَالْأَحْبَارُ بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ کتَابِ اللَّهِ، وَکانُوا عَلَیهِ شُهَدَاءَ، فَلَا تَخْشَوُا النَّاسَ، وَاخْشَوْنِ، وَلَا تَشْتَرُوا بِآَیاتِی ثَمَناً قَلِیلًا، وَمَنْ لَمْ یحْکمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ، فَأُولَئِک هُمُ الْکافِرُونَ».
این آیه دو فراز متفاوت دارد که فراز دوم از: «فَلَا تَخْشَوُا النَّاسَ» شروع می‌شود و تا پایان آیه ادامه دارد. بخش نخست آن خوب و بخش دوم بد است اما با توجه به این که ذیل آن معرفی مصداق و صدر آن ارایهٔ حکمی کلی است و همواره ذکر مصداق بر حکم کلی تقدم دارد، باید ذیل را معیار استخاره گرفت و انجام کار مورد نظر را بد دانست.
۴۵- «وَکتَبْنَا عَلَیهِمْ فِیهَا أَنَّ النَّفْسَ بِالنَّفْسِ، وَالْعَینَ بِالْعَینِ، وَالْأَنْفَ بِالْأَنْفِ، وَالْأُذُنَ بِالْأُذُنِ، وَالسِّنَّ بِالسِّنِّ، وَالْجُرُوحَ قِصَاصٌ، فَمَنْ تَصَدَّقَ بِهِ فَهُوَ کفَّارَةٌ لَهُ، وَمَنْ لَمْ یحْکمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ فَأُولَئِک هُمُ الظَّالِمُونَ».
موضوع آن قصاص است، از این رو ضرر و زیان بسیاری در پی دارد و نباید به آن نزدیک شد.
۴۶- «وَقَفَّینَا عَلَی آثَارِهِمْ بِعِیسَی ابْنِ مَرْیمَ، مُصَدِّقاً لِمَا بَینَ یدَیهِ مِنَ التَّوْرَاةِ، وَآتَینَاهُ الْإِنْجِیلَ، فِیهِ هُدًی وَنُورٌ وَمُصَدِّقاً لِمَا بَینَ یدَیهِ مِنَ التَّوْرَاةِ، وَهُدًی وَمَوْعِظَةً لِلْمُتَّقِینَ».
بسیار عالی است.
«وَقَفَّینَا عَلَی آثَارِهِمْ بِعِیسَی ابْنِ مَرْیمَ»: این کار آزمایش و تست شده و دارای ضمانت است و هیچ ضرری متوجه خواهان نیست.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۴۷
«بِعِیسَی ابْنِ مَرْیمَ»: کار سالم و معنوی است.
«وَآتَینَاهُ الْإِنْجِیلَ»: کار مورد نظر چه دنیوی باشد و چه اخروی، خیرات و برکات دارد.
۴۷- «وَلْیحْکمْ أَهْلُ الْإِنْجِیلِ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ فِیهِ، وَمَنْ لَمْ یحْکمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ، فَأُولَئِک هُمُ الْفَاسِقُونَ». «وَلْیحْکمْ»: امر به «حکم» الزام در کار را می‌رساند و به این معناست که نباید آن را به هیچ وجه ترک کرد.
«وَمَنْ لَمْ یحْکمْ»: مشروط بودن کار می‌رساند که باید در انجام کار احتیاط کرد. شایان ذکر است احتیاط به معنای ترس و عقب‌نشینی از کار نیست بلکه به معنای پیش‌گیری، دقت، مواظبت، تحصیل مبادی و شرایط است. «فاحتط لدینک» به معنای فرار از دین نیست، بلکه به این معناست که باید اهتمام و دقت داشت و مواظبت نمود.
۴۸- «وَأَنْزَلْنَا إِلَیک الْکتَابَ بِالْحَقِّ، مُصَدِّقاً لِمَا بَینَ یدَیهِ مِنَ الْکتَابِ، وَمُهَیمِناً عَلَیهِ، فَاحْکمْ بَینَهُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ، وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ عَمَّا جَاءَک مِنَ الْحَقِّ، لِکلٍّ جَعَلْنَا مِنْکمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجاً، وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَعَلَکمْ أُمَّةً وَاحِدَةً، وَلَکنْ لِیبْلُوَکمْ فِی مَا آتَاکمْ، فَاسْتَبِقُوا الْخَیرَاتِ، إِلَی اللَّهِ مَرْجِعُکمْ جَمِیعاً، فَینَبِّئُکمْ بِمَا کنْتُمْ فِیهِ تَخْتَلِفُونَ».
این آیه پنج آیهٔ استخاره به شرح ذیل است:
الف: «وَأَنْزَلْنَا إِلَیک الْکتَابَ بِالْحَقِّ، مُصَدِّقاً لِمَا بَینَ یدَیهِ مِنَ الْکتَابِ، وَمُهَیمِناً عَلَیهِ»: بسیار عالی است و کار مورد نظر ضمانت اجرا دارد و بدون هیچ مشکلی انجام می‌پذیرد.
ب: «فَاحْکمْ بَینَهُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ، وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ عَمَّا جَاءَک مِنَ الْحَقِّ»:
بسیار خوب است اما باید احتیاط کرد: «فَاحْکمْ»، و کار را جدی گرفت و به آن اهتمام داشت: «وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ».
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۴۸
ج: «لِکلٍّ جَعَلْنَا مِنْکمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجاً، وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَعَلَکمْ أُمَّةً وَاحِدَةً»:
بسیار خوب است چون شرعه و «وَمِنْهَاجاً»: هر کس از پرتو روشنایی این کار خیر خود را می‌برد، اما این خیر محدود است نه گسترده.
آیه آهنگ یکسانی ندارد و از اختلاف آهنگ آن دانسته می‌شود کار مورد نظر خالی از آسیب‌ها و مشکلات نیست.
د: «وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَعَلَکمْ أُمَّةً وَاحِدَةً، وَلَکنْ لِیبْلُوَکمْ فِی مَا آتَاکمْ»: خوب نیست.
«وَلَوْ»: خوب نیست.
«لِیبْلُوَکمْ»: فتنه‌ای در کار است.
ه «فَاسْتَبِقُوا الْخَیرَاتِ، إِلَی اللَّهِ مَرْجِعُکمْ جَمِیعاً، فَینَبِّئُکمْ بِمَا کنْتُمْ فِیهِ تَخْتَلِفُونَ»: بسیار خوب است.
عالم به استخاره می‌تواند همهٔ آن را یک آیه به شمار آورد و بگوید ترک این کار بهتر است؛ چرا که آیه بلند است و کار مورد نظر دیربازده است و هم‌چنین چون موضوع این آیات از اهل کتاب به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله رسیده است که هیچ گونه مسانختی در میان نیست و خطاب تغییر می‌کند بهتر است خود را از این کار کنار کشید.
۴۹- «وَأَنِ احْکمْ بَینَهُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ، وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ، وَاحْذَرْهُمْ أَنْ یفْتِنُوک عَنْ بَعْضِ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ إِلَیک، فَإِنْ تَوَلَّوْا فَاعْلَمْ أَنَّمَا یرِیدُ اللَّهُ أَنْ یصِیبَهُمْ بِبَعْضِ ذُنُوبِهِمْ، وَإِنَّ کثِیراً مِنَ النَّاسِ لَفَاسِقُونَ».
با توجه به فراز: «وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ، وَاحْذَرْهُمْ» انجام آن بسیار بد است و نتیجه‌ای ندارد و کارهای انجام شده از وی پذیرفته نمی‌شود.
۵۰- «أَفَحُکمَ الْجَاهِلِیةِ یبْغُونَ، وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ حُکماً لِقَوْمٍ یوقِنُونَ».
بسیار بد است؛ زیرا لسانی تهدیدآمیز و با تحکم دارد. انجام آن با مشکلات، گرفتاری، آسیب، پشیمانی و پریشانی همراه است و با افرادی نادان رو به‌رو می‌شود.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۴۹
۵۱- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، لَاتَتَّخِذُوا الْیهُودَ وَالنَّصَارَی أَوْلِیاءَ، بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ، وَمَنْ یتَوَلَّهُمْ مِنْکمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ، إِنَّ اللَّهَ لَایهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ».
خوب نیست؛ زیرا نهی: «لَاتَتَّخِذُوا» دارد. این کار آلوده است و آلودگی آن مُسری و سرایت‌پذیر است. زیان آن ظاهر و آشکار است. نهی خاص این آیه که خطاب آن به مؤمنان است می‌رساند اقدام به این کار برای افراد شایسته خوب نیست، اما برای غیر آنان که از انجام ظلم پروایی ندارند فایده بخش است.
۵۲- «فَتَرَی الَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ، یسَارِعُونَ فِیهِمْ، یقُولُونَ نَخْشَی أَنْ تُصِیبَنَا دَائِرَةٌ، فَعَسَی اللَّهُ أَنْ یأْتِی بِالْفَتْحِ أَوْ أَمْرٍ مِنْ عِنْدِهِ، فَیصْبِحُوا عَلَی مَا أَسَرُّوا فِی أَنْفُسِهِمْ نَادِمِینَ».
بسیار بد است. ندامت، پشیمانی، زیان و اضطراب دارد. ترک آن لازم است.
۵۳- «وَیقُولُ الَّذِینَ آمَنُوا: أَهَؤُلَاءِ الَّذِینَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَیمَانِهِمْ، إِنَّهُمْ لَمَعَکمْ، حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ، فَأَصْبَحُوا خَاسِرِینَ».
خیلی بد و بسیار زیان‌بار است. خواهان یا خیرات خاصی را از دست می‌دهد یا معارضهٔ خاص پیدا می‌کند و ایمان، دین، عرض، آبرو و حیثیت اجتماعی خواهان لکه‌دار می‌شود.
۵۴- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، مَنْ یرْتَدَّ مِنْکمْ عَنْ دِینِهِ فَسَوْفَ یأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یحِبُّهُمْ وَیحِبُّونَهُ، أَذِلَّةٍ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ، أَعِزَّةٍ عَلَی الْکافِرِینَ، یجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ، وَلَا یخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ، ذَلِک فَضْلُ اللَّهِ، یؤْتِیهِ مَنْ یشَاءُ، وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ».
تمامی مراتب و مراحل آن خوب است. البته باید احتیاط، اهتمام، مسارعت، قوت و قدرت در انجام کار داشت، وگرنه با مشکلاتی مواجه می‌شود؛ چرا که آیه لسان تهدید دارد: «مَنْ یرْتَدَّ مِنْکمْ عَنْ دِینِهِ».
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۵۰
۵۵- «إِنَّمَا وَلِیکمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یقِیمُونَ الصَّلَاةَ، وَیؤْتُونَ الزَّکاةَ، وَهُمْ رَاکعُونَ».
بسیار خوب است اما یاد کرد از عبادات به معنای لزوم تلاش و زحمت در انجام کار است.
۵۶- «وَمَنْ یتَوَلَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَالَّذِینَ آمَنُوا فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغَالِبُونَ».
خیلی خوب است، اگر اهتمام داشته باشد و سستی نورزد وگرنه زحمت کار با اوست و نتیجه و خیر آن را دیگران می‌برند.
۵۷- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، لَاتَتَّخِذُوا الَّذِینَ اتَّخَذُوا دِینَکمْ هُزُواً وَلَعِباً، مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکتَابَ مِنْ قَبْلِکمْ وَالْکفَّارَ أَوْلِیاءَ، وَاتَّقُوا اللَّهَ، إِنْ کنْتُمْ مُؤْمِنِینَ».
اهل کتاب، کفار و نهی در آن است و انجام آن بد است و زیان معنوی؛ یعنی اضطراب، و از بین رفتن آبرو و حیثیت را سبب می‌شود.
۵۸- «وَإِذَا نَادَیتُمْ إِلَی الصَّلَاةِ اتَّخَذُوهَا هُزُواً وَلَعِباً، ذَلِک بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا یعْقِلُونَ».
خیلی بد است و شروع آن با پیشامد مشکلات ظاهری و آشکار و گرفتاری همراه است و عرض و آبرو را از بین می‌برد.
۵۹- «قُلْ یا أَهْلَ الْکتَابِ، هَلْ تَنْقِمُونَ مِنَّا إِلَّا أَنْ آمَنَّا بِاللَّهِ وَمَا أُنْزِلَ إِلَینَا وَمَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلُ، وَأَنَّ أَکثَرَکمْ فَاسِقُونَ».
استخارهٔ وفق است و بدی آن بسیار است. با توجه به آن که در عبارت: «وَأَنَّ أَکثَرَکمْ فَاسِقُونَ» ضمیر مخاطب به کار رفته، نه غایب، فسق و بدی آن بسیار نزدیک است و آسیب آن هر لحظه خواهان را تهدید می‌کند.
۶۰- «قُلْ هَلْ أُنَبِّئُکمْ بِشَرٍّ مِنْ ذَلِک، مَثُوبَةً عِنْدَ اللَّهِ مَنْ لَعَنَهُ اللَّهُ وَغَضِبَ عَلَیهِ، وَجَعَلَ مِنْهُمُ الْقِرَدَةَ وَالْخَنَازِیرَ وَعَبَدَ الطَّاغُوتَ، أُولَئِک شَرٌّ مَکاناً، وَأَضَلُّ عَنْ سَوَاءِ السَّبِیلِ».
بسیار بد است. تغییر ماهیت و تبدیل حالت در آن است و ممکن
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۵۱
است از فراز به نشیبِ ذلت، ورشکستگی، بیچارگی، حرمان ابدی و شکست گرفتار شود.
۶۱- «وَإِذَا جَاءُوکمْ قَالُوا آمَنَّا، وَقَدْ دَخَلُوا بِالْکفْرِ، وَهُمْ قَدْ خَرَجُوا بِهِ، وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا کانُوا یکتُمُونَ».
خوب نیست و دورویی، ریا و تزویر در آن دیده می‌شود.
۶۲- «وَتَرَی کثِیراً مِنْهُمْ یسَارِعُونَ فِی الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ، وَأَکلِهِمُ السُّحْتَ، لَبِئْسَ مَا کانُوا یعْمَلُونَ».
بسیار بد است. به افراد بی‌مرام و دروغ‌گویی گرفتار می‌شود که به آنان اعتماد و اطمینان داشته است.
۶۳- «لَوْلَا ینْهَاهُمُ الرَّبَّانِیونَ وَالْأَحْبَارُ عَنْ قَوْلِهِمُ الْإِثْمَ وَأَکلِهِمُ السُّحْتَ، لَبِئْسَ مَا کانُوا یصْنَعُونَ».
بسیار بد است.
«الرَّبَّانِیونَ وَالْأَحْبَارُ»: نوع چنین عنوان‌های کلیشه‌ای دینی بر بدی کار دلالت دارد مگر در برخی از موارد خاص که همراه با قرینه است.
«لَبِئْسَ مَا کانُوا یصْنَعُونَ»: صنعت بر ظاهر سازی و ریا دلالت دارد.
۶۴- «وَقَالَتِ الْیهُودُ یدُ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ، غُلَّتْ أَیدِیهِمْ، وَلُعِنُوا بِمَا قَالُوا، بَلْ یدَاهُ مَبْسُوطَتَانِ، ینْفِقُ کیفَ یشَاءُ، وَلَیزِیدَنَّ کثِیراً مِنْهُمْ مَا أُنْزِلَ إِلَیک مِنْ رَبِّک طُغْیاناً وَکفْراً، وَأَلْقَینَا بَینَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ إِلَی یوْمِ الْقِیامَةِ، کلَّمَا أَوْقَدُوا نَاراً لِلْحَرْبِ أَطْفَأَهَا اللَّهُ، وَیسْعَوْنَ فِی الْأَرْضِ فَسَاداً، وَاللَّهُ لَایحِبُّ الْمُفْسِدِینَ».
خیلی بد است؛ چرا که نفرین، طغیان، کفر، عداوت و کینه‌توزی دایمی در آن است.
۶۵- «وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْکتَابِ آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَکفَّرْنَا عَنْهُمْ سَیئَاتِهِمْ، وَلَأَدْخَلْنَاهُمْ جَنَّاتِ النَّعِیمِ».
خوب نیست؛ چرا که می‌فرماید: «وَلَوْ».
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۵۲
۶۶- «وَلَوْ أَنَّهُمْ أَقَامُوا التَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِیلَ وَمَا أُنْزِلَ إِلَیهِمْ مِنْ رَبِّهِمْ لَأَکلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَمِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ، مِنْهُمْ أُمَّةٌ مُقْتَصِدَةٌ، وَکثِیرٌ مِنْهُمْ سَاءَ مَا یعْمَلُونَ».
گرفتاری، پریشانی، اضطراب، ترس و بدی این کار بسیار زیاد است.
کار نتیجه بخش نیست.
۶۷- «یا أَیهَا الرَّسُولُ، بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیک مِنْ رَبِّک، وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ، وَاللَّهُ یعْصِمُک مِنَ النَّاسِ، إِنَّ اللَّهَ لَایهْدِی الْقَوْمَ الْکافِرِینَ».
امر آن خاص و سنگین است و هر کس نمی‌تواند کار را به پایان برساند، اما خوب است.
۶۸- «قُلْ یا أَهْلَ الْکتَابِ، لَسْتُمْ عَلَی شَی‌ءٍ حَتَّی تُقِیمُوا التَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِیلَ وَمَا أُنْزِلَ إِلَیکمْ مِنْ رَبِّکمْ، وَلَیزِیدَنَّ کثِیراً مِنْهُمْ مَا أُنْزِلَ إِلَیک مِنْ رَبِّک طُغْیاناً وَکفْراً، فَلَا تَأْسَ عَلَی الْقَوْمِ الْکافِرِینَ».
استخارهٔ آن وفق و هموار است. کار بسیار سنگینی است و ضریب موفقیت آن اندک است اما خوب و عالی است. در هر موردی که از یکی از کتاب‌های الهی یاد می‌شود، کار مورد نظر سنگین است و در این آیه از تمامی کتاب‌های آسمانی سخن می‌گوید و نتیجه این است که برای بسیاری حرمان می‌آورد. البته، تشخیص آن با صاحب استخاره است.
۶۹- «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَالَّذِینَ هَادُوا وَالصَّابِئُونَ وَالنَّصَارَی مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْیوْمِ الْآَخِرِ وَعَمِلَ صَالِحاً فَلَا خَوْفٌ عَلَیهِمْ، وَلَا هُمْ یحْزَنُونَ».
خیلی عالی است، اما به تلاش و زحمت نیاز دارد. استخارهٔ این آیه وفق است.
۷۰- «لَقَدْ أَخَذْنَا مِیثَاقَ بَنِی إِسْرَائِیلَ، وَأَرْسَلْنَا إِلَیهِمْ رُسُلًا، کلَّمَا جَاءَهُمْ رَسُولٌ بِمَا لَاتَهْوَی أَنْفُسُهُمْ فَرِیقاً کذَّبُوا وَفَرِیقاً یقْتُلُونَ».
سخت و سنگین است؛ زیرا می‌فرماید: «أَخَذْنَا مِیثَاقَ» و عهد گرفتن و زیر بار مسؤولیت رفتن سخت است و گاه عوارض و آسیب‌های مادی یا جانی دارد و ممکن است به فرزند یا یکی از اموال وی آسیبی برسد و
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۵۳
برای لقمه نانی نباید خود را درگیر چنین اموری کرد و باید از آن کنار کشید.
۷۱- «وَحَسِبُوا أَلَّا تَکونَ فِتْنَةٌ، فَعَمُوا وَصَمُّوا، ثُمَّ تَابَ اللَّهُ عَلَیهِمْ، ثُمَّ عَمُوا وَصَمُّوا کثِیرٌ مِنْهُمْ، وَاللَّهُ بَصِیرٌ بِمَا یعْمَلُونَ».
خیلی بد است. نتیجه نمی‌دهد و نقطهٔ کوری دارد که به شکست و حرمان خواهان می‌انجامد.
۷۲- «لَقَدْ کفَرَ الَّذِینَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِیحُ ابْنُ مَرْیمَ، وَقَالَ الْمَسِیحُ: یا بَنِی إِسْرَائِیلَ، اعْبُدُوا اللَّهَ رَبِّی وَرَبَّکمْ، إِنَّهُ مَنْ یشْرِک بِاللَّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَیهِ الْجَنَّةَ، وَمَأْوَاهُ النَّارُ، وَمَا لِلظَّالِمِینَ مِنْ أَنْصَارٍ».
با انجام این کار حرمتی برداشته می‌شود و خواهان رو به نابودی و شکست پیش می‌رود و چنان در منجلاب آن گرفتار می‌شود که هیچ راه رهایی از آن نمی‌یابد.
«مَنْ یشْرِک بِاللَّهِ»: شرک و مشتقات آن در همهٔ موارد به معنای کثرت و اختلاف است.
۷۳- «لَقَدْ کفَرَ الَّذِینَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ ثَالِثُ ثَلَاثَةٍ، وَمَا مِنْ إِلَهٍ إِلَّا إِلَهٌ وَاحِدٌ، وَإِنْ لَمْ ینْتَهُوا عَمَّا یقُولُونَ لَیمَسَّنَّ الَّذِینَ کفَرُوا مِنْهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ».
خیلی بد است و ترک آن لازم است؛ زیرا از شرک، تهدید و عذاب دردناک سخن می‌گوید.
۷۴- «أَفَلَا یتُوبُونَ إِلَی اللَّهِ وَیسْتَغْفِرُونَهُ، وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ».
خیلی خوب و عالی است و به این معناست که آیا نمی‌خواهید با انجام این کار خیر ببرید. از آن جا که بعد از چند آیه که همه بر بدی استخاره دلالت داشت، این آیه خوب آمده است، شیرینی کار مورد نظر را می‌رساند.
این آیه را می‌توان به عنوان ذکر عام استفاده نمود.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۵۴
۷۵- «مَا الْمَسِیحُ ابْنُ مَرْیمَ إِلَّا رَسُولٌ، قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ، وَأُمُّهُ صِدِّیقَةٌ، کانَا یأْکلَانِ الطَّعَامَ، انْظُرْ کیفَ نُبَینُ لَهُمُ الْآَیاتِ، ثُمَّ انْظُرْ أَنَّی یؤْفَکونَ».
با لحاظ ذیل آیه که می‌فرماید: «ثُمَّ انْظُرْ أَنَّی یؤْفَکونَ» پایان خطرناک و خیلی بدی دارد و نباید به ظاهر آن که از مسیح و مریم صدیق سخن می‌گوید بسنده کرد.
۷۶- «قُلْ أَتَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَایمْلِک لَکمْ ضَرّاً وَلَا نَفْعاً، وَاللَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ».
خوب نیست. کار مورد نظر به امور و توجیهاتی نیاز دارد که تأمین نمی‌شود، از این رو نتیجه بخش نیست.
۷۷- «قُلْ یا أَهْلَ الْکتَابِ، لَاتَغْلُوا فِی دِینِکمْ غَیرَ الْحَقِّ، وَلَا تَتَّبِعُوا أَهْوَاءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلُّوا مِنْ قَبْلُ، وَأَضَلُّوا کثِیراً، وَضَلُّوا عَنْ سَوَاءِ السَّبِیلِ».
خیلی بد است و جز اختلاف، درگیری، ضلالت و گمراهی چیزی ندارد.
۷۸- «لُعِنَ الَّذِینَ کفَرُوا مِنْ بَنِی إِسْرَائِیلَ عَلَی لِسَانِ دَاوُودَ وَعِیسَی ابْنِ مَرْیمَ، ذَلِک بِمَا عَصَوْا، وَکانُوا یعْتَدُونَ».
خیلی بد است و هیچ امتیاز مثبتی ندارد.
۷۹- «کانُوا لَایتَنَاهَوْنَ عَنْ مُنْکرٍ فَعَلُوهُ، لَبِئْسَ مَا کانُوا یفْعَلُونَ».
نتیجهٔ آن بسیار بد است. آبروریزی و درگیری از عوارض آن است.
۸۰- «تَرَی کثِیراً مِنْهُمْ یتَوَلَّوْنَ الَّذِینَ کفَرُوا، لَبِئْسَ مَا قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنْفُسُهُمْ، أَنْ سَخِطَ اللَّهُ عَلَیهِمْ، وَفِی الْعَذَابِ هُمْ خَالِدُونَ».
خیلی بد است. گرفتاری ماندگار و پریشانی بسیار می‌آورد و راه نجاتی برای خواهان نمی‌ماند.
۸۱- «وَلَوْ کانُوا یؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالنَّبِی وَمَا أُنْزِلَ إِلَیهِ مَا اتَّخَذُوهُمْ أَوْلِیاءَ، وَلَکنَّ کثِیراً مِنْهُمْ فَاسِقُونَ».
خوب نیست و همراه با عوارض سوء و درگیری است.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۵۵
۸۲- «لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِلَّذِینَ آمَنُوا الْیهُودَ وَالَّذِینَ أَشْرَکوا، وَلَتَجِدَنَّ أَقْرَبَهُمْ مَوَدَّةً لِلَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ قَالُوا إِنَّا نَصَارَی، ذَلِک بِأَنَّ مِنْهُمْ قِسِّیسِینَ وَرُهْبَاناً، وَأَنَّهُمْ لَایسْتَکبِرُونَ».
این آیه دارای دو استخاره است. استخارهٔ دوم آن با فراز: «وَلَتَجِدَنَّ أَقْرَبَهُمْ مَوَدَّةً» شروع می‌شود. استخارهٔ نخست خیلی بد است و استخارهٔ دوم بسیار عالی است. کار مورد نظر در استخارهٔ نخست، کاری اندیشاری، انحرافی، قلبی و نفسی است و ارتباط چندانی با امور مالی ندارد.
۸۳- «وَإِذَا سَمِعُوا مَا أُنْزِلَ إِلَی الرَّسُولِ تَرَی أَعْینَهُمْ تَفِیضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُوا مِنَ الْحَقِّ، یقُولُونَ رَبَّنَا آمَنَّا، فَاکتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِینَ».
بسیار خوب است و پایان آن نتیجه‌ای عالی به دست می‌دهد.
«فَاکتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِینَ»: کار مورد نظر سنگین است و اهتمام و همت می‌طلبد.
۸۴- «وَمَا لَنَا لَانُؤْمِنُ بِاللَّهِ، وَمَا جَاءَنَا مِنَ الْحَقِّ، وَنَطْمَعُ أَنْ یدْخِلَنَا رَبُّنَا مَعَ الْقَوْمِ الصَّالِحِینَ».
بسیار خوب و عالی است و برکات معنوی آن فراوان است. کار با توجه به فعل‌های متعدد آن متحول و پر زحمت است. به صورت کلی هرچه بر تعداد فعل‌های به کار رفته در آیه افزوده شود بر لزوم زحمت و تلاش بیش‌تر در آن کار دلالت دارد.
۸۵- «فَأَثَابَهُمُ اللَّهُ بِمَا قَالُوا جَنَّاتٍ، تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ، خَالِدِینَ فِیهَا، وَذَلِک جَزَاءُ الْمُحْسِنِینَ».
بسیار عالی است و خواهان از زحمات و تلاش‌های دیگران بهره می‌برد و نتیجهٔ کار حاصل زحمت وی نیست. شراکت این کار خوب نیست؛ چرا که جایی برای عمل ندارد تا بخواهد از دیگری کمک بگیرد و
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۵۶
همهٔ آن نتیجه است، از این رو شراکت آن تنها ضرر و از دست دادن بخشی از نتیجه است.
۸۶- «وَالَّذِینَ کفَرُوا وَکذَّبُوا بِآَیاتِنَا أُولَئِک أَصْحَابُ الْجَحِیمِ».
خیلی بد و بسیار خطرناک است.
۸۷- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، لَاتُحَرِّمُوا طَیبَاتِ مَا أَحَلَّ اللَّهُ لَکمْ، وَلَا تَعْتَدُوا، إِنَّ اللَّهَ لَایحِبُّ الْمُعْتَدِینَ».
بسیار خوب است، اما با لحاظ دو لای نهی و یک لای نفی ممکن است به غفلت و انحراف دچار شود و این امر به شخصیت خواهان وابسته است و ممکن است نیت، قدرت، صلابت و سلامت وی برای انجام این کار بسنده نباشد. البته، لای «لَاتُحَرِّمُوا» با توجه به این که نفی حرمت می‌کند، از آن حلیت برداشت می‌شود و باسط است نه قابض.
۸۸- «وَکلُوا مِمَّا رَزَقَکمُ اللَّهُ حَلَالًا طَیباً، وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِی أَنْتُمْ بِهِ مُؤْمِنُونَ».
عالی است. با توجه به قید: «طَیباً» باید خیری از این کار به دیگران رساند. اگر کار مورد نظر برای مسایل مالی است تا می‌شود باید هزینه کرد و هرچه در این راه هزینه شود، کم نمی‌آید.
۸۹- «لَایؤَاخِذُکمُ اللَّهُ بِاللَّغْوِ فِی أَیمَانِکمْ، وَلَکنْ یؤَاخِذُکمْ بِمَا عَقَّدْتُمُ الْأَیمَانَ، فَکفَّارَتُهُ إِطْعَامُ عَشَرَةِ مَسَاکینَ مِنْ أَوْسَطِ مَا تُطْعِمُونَ أَهْلِیکمْ، أَوْ کسْوَتُهُمْ، أَوْ تَحْرِیرُ رَقَبَةٍ، فَمَنْ لَمْ یجِدْ فَصِیامُ ثَلَاثَةِ أَیامٍ، ذَلِک کفَّارَةُ أَیمَانِکمْ، إِذَا حَلَفْتُمْ وَاحْفَظُوا أَیمَانَکمْ، کذَلِک یبَینُ اللَّهُ لَکمْ آیاتِهِ، لَعَلَّکم تَشکرونَ».
درگیری، گرفتاری، کمبود و نوعی اجبار و الزام در کار وجود دارد.
«فَکفَّارَتُهُ»: کمبود، محدودیت و گرفتاری است.
«وَاحْفَظُوا أَیمَانَکمْ»: این کار پر از زحمت و مشقت است.
«لَعَلَّکم تَشکرونَ»: شکر به سختی و زحمت کار اشاره دارد.
۹۰- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَیسِرُ وَالْأَنْصَابُ وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ، مِنْ عَمَلِ الشَّیطَانِ، فَاجْتَنِبُوهُ، لَعَلَّکمْ تُفْلِحُونَ».
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۵۷
با لحاظ: «الْخَمْرُ وَالْمَیسِرُ وَالْأَنْصَابُ وَالْأَزْلَامُ» ظاهر و دنیای آن خوب است و قدرت مانور و نمایش در آن هست اما باطن ندارد و نتیجه‌ای جز حرمان و پریشانی نمی‌آورد.
۹۱- «إِنَّمَا یرِیدُ الشَّیطَانُ أَنْ یوقِعَ بَینَکمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ فِی الْخَمْرِ وَالْمَیسِرِ، وَیصُدَّکمْ عَنْ ذِکرِ اللَّهِ، وَعَنِ الصَّلَاةِ، فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ».
از لحاظ دنیایی پر شکوه است و ظاهر کار خود را خجسته می‌نمایاند ولی بسیار خطرناک و زیان‌بار است و نباید فریب ظاهر آن را خورد و لازم است ترک شود.
۹۲- «وَأَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ، وَاحْذَرُوا، فَإِنْ تَوَلَّیتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّمَا عَلَی رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِینُ».
خیلی خوب است اما شرط: «فَإِنْ تَوَلَّیتُمْ» بر لغزنده بودن کار دلالت دارد و باید در انجام کار احتیاط لازم را نمود و هرگونه لغزش و انحرافی سبب شکست و آسیب می‌شود و در این صورت، کسی نمی‌تواند خواهان را مدد رساند.
۹۳- «لَیسَ عَلَی الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جُنَاحٌ فِیمَا طَعِمُوا إِذَا مَا اتَّقَوْا وَآمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ، ثُمَّ اتَّقَوْا وَآمَنُوا، ثُمَّ اتَّقَوْا وَأَحْسَنُوا، وَاللَّهُ یحِبُّ الْمُحْسِنِینَ».
خوب است اما سخت، سنگین و پر مشقت است. محسن کسی است که خیر وی طیب و طاهر باشد و احسان نیز امری سنگین و سخت است.
۹۴- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، لَیبْلُوَنَّکمُ اللَّهُ بِشَی‌ءٍ مِنَ الصَّیدِ، تَنَالُهُ أَیدِیکمْ وَرِمَاحُکمْ، لِیعْلَمَ اللَّهُ مَنْ یخَافُهُ بِالْغَیبِ، فَمَنِ اعْتَدَی بَعْدَ ذَلِک فَلَهُ عَذَابٌ أَلِیمٌ».
از شکار: «مِنَ الصَّیدِ» سخن می‌گوید، بنابر این خطرناک است و درگیری دارد. ترک آن بهتر است.
«مَنْ یخَافُهُ بِالْغَیبِ»: غیب همان کارهای پنهانی و غیر قابل دسترس و چیزهایی است که به ناگاه و ناآگاهانه واقع می‌شود، از این روخطرناک است.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۵۸
۹۵- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، لَاتَقْتُلُوا الصَّیدَ وَأَنْتُمْ حُرُمٌ، وَمَنْ قَتَلَهُ مِنْکمْ مُتَعَمِّداً فَجَزَاءٌ مِثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ، یحْکمُ بِهِ ذَوَا عَدْلٍ مِنْکمْ، هَدْیاً بَالِغَ الْکعْبَةِ، أَوْ کفَّارَةٌ طَعَامُ مَسَاکینَ، أَوْ عَدْلُ ذَلِک صِیاماً، لِیذُوقَ وَبَالَ أَمْرِهِ، عَفَا اللَّهُ عَمَّا سَلَفَ، وَمَنْ عَادَ فَینْتَقِمُ اللَّهُ مِنْهُ، وَاللَّهُ عَزِیزٌ ذُو انْتِقَامٍ».
روند انجام کار مورد نظر بسیار طولانی و فرسایشی است و از قتل، کفاره و انتقام سخن می‌گوید، ترک آن بهتر است.
۹۶- «أُحِلَّ لَکمْ صَیدُ الْبَحْرِ وَطَعَامُهُ مَتَاعاً لَکمْ وَلِلسَّیارَةِ، وَحُرِّمَ عَلَیکمْ صَیدُ الْبَرِّ مَا دُمْتُمْ حُرُماً، وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِی إِلَیهِ تُحْشَرُونَ».
خیلی خوب است.
۹۷- «جَعَلَ اللَّهُ الْکعْبَةَ الْبَیتَ الْحَرَامَ، قِیاماً لِلنَّاسِ، وَالشَّهْرَ الْحَرَامَ وَالْهَدْی وَالْقَلَائِدَ، ذَلِک لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ یعْلَمُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ، وَأَنَّ اللَّهَ بِکلِّ شَی‌ءٍ عَلِیمٌ».
خیلی خوب است و نباید آن را ترک کند.
«وَالْهَدْی وَالْقَلَائِدَ»: برای انجام این کار باید نذر، قربانی، انفاق یا صدقه‌ای داشته باشد.
۹۸- «اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ، وَأَنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ».
خوب نیست و با: «اعْلَمُوا» از انجام آن تحذیر می‌دهد. باید ترک شود وگرنه گرفتاری، پریشانی و اضطراب می‌آورد و ممکن است به خواهان زیان یا آسیب نیز برساند.
۹۹- «مَا عَلَی الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَاغُ، وَاللَّهُ یعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا تَکتُمُونَ».
بد نیست ولی می‌شود آن را ترک کرد.
«الْبَلَاغُ»: انجام آن محدودیت‌ها و مخاطرات بسیار دارد و درصد موفقیت آن پایین است؛ به ویژه که خواهان از چگونگی ماجراناآگاه‌است.
۱۰۰- «قُلْ لَایسْتَوِی الْخَبِیثُ وَالطَّیبُ، وَلَوْ أَعْجَبَک کثْرَةُ الْخَبِیثِ، فَاتَّقُوا اللَّهَ یا أُولِی الْأَلْبَابِ، لَعَلَّکمْ تُفْلِحُونَ».
خوب نیست و سبب آلودگی و گرفتاری می‌شود و ممکن است
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۵۹
نتیجه‌ای نیز در پی نداشته باشد و کار مورد نظر خالی از خردورزی و خیالاتی واهی است: «یا أُولِی الْأَلْبَابِ». «وَلَوْ أَعْجَبَک کثْرَةُ الْخَبِیثِ»: با آن که ظاهر کار شکوه دارد، باطنی ندارد و زیان‌بار است.
۱۰۱- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، لَاتَسْأَلُوا عَنْ أَشْیاءَ إِنْ تُبْدَ لَکمْ تَسُؤْکمْ، وَإِنْ تَسْأَلُوا عَنْهَا حِینَ ینَزَّلُ الْقُرْآنُ تُبْدَ لَکمْ عَفَا اللَّهُ عَنْهَا، وَاللَّهُ غَفُورٌ حَلِیمٌ».
خوب نیست و به ناآگاهی، پریشانی و اضطراب می‌انجامد، اما با توجه به عبارت: «عَفَا اللَّهُ عَنْهَا» و نیز «وَاللَّهُ غَفُورٌ حَلِیمٌ» ممکن است در صورت اقدام بر آن، از مشکلات آن کاسته شود.
۱۰۲- «قَدْ سَأَلَهَا قَوْمٌ مِنْ قَبْلِکمْ، ثُمَّ أَصْبَحُوا بِهَا کافِرِینَ».
خیلی بد است و باید ترک شود که نتیجه‌ای جز کفران و پشیمانی ندارد و خواهان نیز آن را بعد از مدتی در می‌یابد.
۱۰۳- «مَا جَعَلَ اللَّهُ مِنْ بَحِیرَةٍ، وَلَا سَائِبَةٍ، وَلَا وَصِیلَةٍ، وَلَا حَامٍ، وَلَکنَّ الَّذِینَ کفَرُوا یفْتَرُونَ عَلَی اللَّهِ الْکذِبَ، وَأَکثَرُهُمْ لَایعْقِلُونَ».
خوب نیست. سبب کفران نعمت و تنها خوری می‌شود و حق دیگران را ضایع می‌سازد.
یادکرد از حیوانات بر نعمت و برکت دلالت دارد اما سنگین است.
خوراک‌های گوشتی که از بهایم است سنگین است و تا می‌شود باید از آن دوری کرد به عکس گوشت پرندگان که سبک‌باری را سبب می‌شود.
۱۰۴- «وَإِذَا قِیلَ لَهُمْ تَعَالَوْا إِلَی مَا أَنْزَلَ اللَّهُ وَإِلَی الرَّسُولِ، قَالُوا حَسْبُنَا مَا وَجَدْنَا عَلَیهِ آبَاءَنَا، أَوَلَوْ کانَ آبَاؤُهُمْ لَایعْلَمُونَ شَیئاً، وَلَا یهْتَدُونَ».
خوب نیست. ناآگاهی، استکبار، نخوت و گرفتاری در آن پیشامد می‌کند.
۱۰۵- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، عَلَیکمْ أَنْفُسَکمْ، لَایضُرُّکمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَیتُمْ، إِلَی اللَّهِ مَرْجِعُکمْ جَمِیعاً، فَینَبِّئُکمْ بِمَا کنْتُمْ تَعْمَلُونَ».
خوب است. کار مورد نظر سنگین است و خواهان در انجام آن تنها می‌ماند، اما پایان خوبی دارد.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۶۰
۱۰۶- «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا، شَهَادَةُ بَینِکمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَکمُ الْمَوْتُ حِینَ الْوَصِیةِ اثْنَانِ، ذَوَا عَدْلٍ مِنْکمْ، أَوْ آخَرَانِ مِنْ غَیرِکمْ، إِنْ أَنْتُمْ ضَرَبْتُمْ فِی الْأَرْضِ فَأَصَابَتْکمْ مُصِیبَةُ الْمَوْتِ تَحْبِسُونَهُمَا مِنْ بَعْدِ الصَّلَاةِ، فَیقْسِمَانِ بِاللَّهِ إِنِ ارْتَبْتُمْ لَا نَشْتَرِی بِهِ ثَمَناً، وَلَوْ کانَ ذَا قُرْبَی، وَلَا نَکتُمُ شَهَادَةَ اللَّهِ، إِنَّا إِذاً لَمِنَ الْآَثِمِینَ».
مصیبت و چه بسا مرگ، مشقت و گرفتاری دارد و دیربازده است.
۱۰۷- «فَإِنْ عُثِرَ عَلَی أَنَّهُمَا اسْتَحَقَّا إِثْماً فَآَخَرَانِ یقُومَانِ مَقَامَهُمَا مِنَ الَّذِینَ اسْتَحَقَّ عَلَیهِمُ الْأَوْلَیانِ، فَیقْسِمَانِ بِاللَّهِ لَشَهَادَتُنَا أَحَقُّ مِنْ شَهَادَتِهِمَا، وَمَا اعْتَدَینَا، إِنَّا إِذاً لَمِنَ الظَّالِمِینَ».
خوب نیست و برای ترک آن نباید استخاره کرد و فراز و نشیب آن بسیار است.
۱۰۸- «ذَلِک أَدْنَی أَنْ یأْتُوا بِالشَّهَادَةِ عَلَی وَجْهِهَا، أَوْ یخَافُوا أَنْ تُرَدَّ أَیمَانٌ بَعْدَ أَیمَانِهِمْ، وَاتَّقُوا اللَّهَ، وَاسْمَعُوا، وَاللَّهُ لَایهْدِی الْقَوْمَ الْفَاسِقِینَ».
خوب نیست. گرفتاری دارد. باید توجه داشت نوع مردم در پی عافیت و آسایش هستند و نه سعادت و آخرت.
۱۰۹- «یوْمَ یجْمَعُ اللَّهُ الرُّسُلَ، فَیقُولُ مَاذَا أُجِبْتُمْ؟ قَالُوا لَاعِلْمَ لَنَا، إِنَّک أَنْتَ عَلَّامُ الْغُیوبِ».
بسیار خوب است. از خداوند، رسولان الهی و نجابت آنان سخن می‌گوید و فعل «قال»، معلوم است و نه مجهول و قیل و قال را در بر ندارد و جمع بودن آن قوت آن را می‌رساند.
۱۱۰- «إِذْ قَالَ اللَّهُ یا عِیسَی ابْنَ مَرْیمَ، اذْکرْ نِعْمَتِی‌عَلَیک، وَعَلی‌وَالِدَتِک، إِذْأَیدْتُک بِرُوحِ الْقُدُسِ، تُکلِّمُ النَّاسَ فِی الْمَهْدِ وَکهْلًا، وَإِذْ عَلَّمْتُک الْکتَابَ وَالْحِکمَةَوَالتَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِیلَ، وَإِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّینِ کهَیأَةِ الطَّیرِ بِإِذْنِی، فَتَنْفُخُ فِیهَا، فَتَکونُ طَیراً بِإِذْنِی، وَتُبْرِئُ الْأَکمَهَ وَالْأَبْرَصَ بِإِذْنِی، وَإِذْ تُخْرِجُ الْمَوْتَی بِإِذْنِی، وَإِذْ کفَفْتُ بَنِی إِسْرَائِیلَ عَنْک إِذْ جِئْتَهُمْ بِالْبَینَاتِ، فَقَالَ الَّذِینَ کفَرُوا مِنْهُمْ إِنْ هَذَا إِلَّاسِحْرٌمُبِینٌ».
بسیار عالی است. البته مشکلات و عوارضی دارد: «إِنْ هَذَا إِلَّا سِحْرٌ مُبِینٌ» مذمتی است که اعجاب در آن است.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۶۱
۱۱۱- «وَإِذْ أَوْحَیتُ إِلَی الْحَوَارِیینَ أَنْ آمِنُوا بِی وَبِرَسُولِی، قَالُوا آمَنَّا، وَاشْهَدْ بِأَنَّنَا مُسْلِمُونَ».
کار مورد نظر از لحاظ معنوی بسیار بلندا دارد، ولی ظاهر آن دارای مشکلاتی است.
۱۱۲- «إِذْ قَالَ الْحَوَارِیونَ، یا عِیسَی ابْنَ مَرْیمَ، هَلْ یسْتَطِیعُ رَبُّک أَنْ ینَزِّلَ عَلَینَا مَائِدَةً مِنَ السَّمَاءِ، قَالَ اتَّقُوا اللَّهَ، إِنْ کنْتُمْ مُؤْمِنِینَ».
بسیار خوب است. زحمت و رنجی را بر خواهان تحمیل نمی‌کند اما با توجه به استفهامی که در آیه است اگر کار محقق شود و روند خود را طی کند، نتیجهٔ آن بسیار عالی است همان‌گونه که احتمال عدم انجام آن می‌رود، از این رو چیزی برای خواهان نمی‌ماند.
۱۱۳- «قَالُوا نُرِیدُ أَنْ نَأْکلَ مِنْهَا، وَتَطْمَئِنَّ قُلُوبُنَا، وَنَعْلَمَ أَنْ قَدْ صَدَقْتَنَا، وَنَکونَ عَلَیهَا مِنَ الشَّاهِدِینَ».
خیلی خوب است. هم طلب دارد و هم استمرار و دوام.
۱۱۴- «قَالَ عِیسَی ابْنُ مَرْیمَ: اللَّهُمَّ، رَبَّنَا، أَنْزِلْ عَلَینَا مَائِدَةً مِنَ السَّمَاءِ، تَکونُ لَنَا عِیداً لِأَوَّلِنَا وَآخِرِنَا، وَآیةً مِنْک، وَارْزُقْنَا، وَأَنْتَ خَیرُ الرَّازِقِینَ».
بسیار عالی است. پر خیر و برکت و سعادت و سلامت است و استفهامی نیز نیست تا احتمال عدم انجام آن رود.
۱۱۵- «قَالَ اللَّهُ: إِنِّی مُنَزِّلُهَا عَلَیکمْ، فَمَنْ یکفُرْ بَعْدُ مِنْکمْ فَإِنِّی أُعَذِّبُهُ عَذَاباً لَا أُعَذِّبُهُ أَحَداً مِنَ الْعَالَمِینَ».
خوب نیست. خطرناک است و صدر و ذیل آن هماهنگ و وفق‌نیست.
۱۱۶- «وَإِذْ قَالَ اللَّهُ یا عِیسَی ابْنَ مَرْیمَ، أَأَنْتَ قُلْتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِی وَأُمِّی إِلَهَینِ مِنْ دُونِ اللَّهِ؟ قَالَ: سُبْحَانَک، مَا یکونُ لِی أَنْ أَقُولَ مَا لَیسَ لِی بِحَقٍّ، إِنْ کنْتُ قُلْتُهُ فَقَدْ عَلِمْتَهُ، تَعْلَمُ مَا فِی نَفْسِی، وَلَا أَعْلَمُ مَا فِی نَفْسِک، إِنَّک أَنْتَ عَلَّامُ الْغُیوبِ».
خیلی خوب است؛ چرا که فرجام آن به «عَلَّامُ الْغُیوبِ» است.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۶۲
۱۱۷- «مَا قُلْتُ لَهُمْ إِلَّا مَا أَمَرْتَنِی بِهِ، أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ رَبِّی وَرَبَّکمْ، وَکنْتُ عَلَیهِمْ شَهِیداً مَا دُمْتُ فِیهِمْ، فَلَمَّا تَوَفَّیتَنِی کنْتَ أَنْتَ الرَّقِیبَ عَلَیهِمْ، وَأَنْتَ عَلَی کلِّ شَی‌ءٍ شَهِیدٌ».
بسیار خوب است. اطاعت‌پذیری، سلامت، سعادت و معنویت را در پی دارد.
۱۱۸- «إِنْ تُعَذِّبْهُمْ فَإِنَّهُمْ عِبَادُک، وَإِنْ تَغْفِرْ لَهُمْ فَإِنَّک أَنْتَ الْعَزِیزُ الْحَکیمُ».
خوب نیست. هرگاه پیامبری نسبت به قوم خویش بی‌تفاوت شود و آنان را به خداوند وا نهد، از قابض بودن کار و سختی آن حکایت دارد.
۱۱۹- «قَالَ اللَّهُ: هَذَا یوْمُ ینْفَعُ الصَّادِقِینَ صِدْقُهُمْ، لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ، خَالِدِینَ فِیهَا أَبَداً، رَضِی اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ، ذَلِک الْفَوْزُ الْعَظِیمُ».
بسیار عالی است: «رَضِی اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ» که می‌رساند هرگونه رضایتی از جمله رضایت میان بنده و خداوند و نیز زن و شوهر باید دو سویه باشد. هم‌چنین این امر حایز اهمیت است که آیهٔ شریفه گفتار خداوند را بیان می‌دارد و از: «یوْمُ»، «جَنَّاتٌ» و «الْفَوْزُ الْعَظِیمُ» یاد می‌کند که همه امتیازهای مثبت بر انجام کار است.
۱۲۰- «لِلَّهِ مُلْک السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ، وَمَا فِیهِنَّ، وَهُوَ عَلَی کلِّ شَی‌ءٍ قَدِیرٌ».
بسیار خوب است. این آیه می‌تواند ذکر قرار گیرد. نتیجهٔ آن قوت، قدرت، شخصیت، عظمت و زدایش خوف و ترس از دل، درمان وسواس، ضعف‌های نفسانی و شکوک شیطانی است.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۶۳
سورهٔ انعام
۱- «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ، الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ، وَجَعَلَ الظُّلُمَاتِ وَالنُّورَ، ثُمَّ الَّذِینَ کفَرُوا بِرَبِّهِمْ یعْدِلُونَ».
سورهٔ انعام سورهٔ دنیا، مطامع و مشکلات آن است.
استخارهٔ بسم اللَّه آن با توجه به حمدی که در ادامهٔ آن آمده خوب است. شروع و ظاهر این کار خوب است و با توجه به بازدهی که دارد باید مراقبت داشت که به غفلت و کفران نعمت دچار نشد.
«الظُّلُمَاتِ» و «النُّورَ» مقابل: «السَّمَاوَاتِ» و «الْأَرْضَ» با توجه به این که به آن عطف شده و به اعتبار: «الَّذِینَ کفَرُوا بِرَبِّهِمْ» لف و نشر مشوش است که آن نیز حمد و سپاس الهی را لازم دارد؛ چرا که تقابل و تضاد دنیوی است که حیات و نور را می‌آفریند.
«ثُمَّ الَّذِینَ کفَرُوا بِرَبِّهِمْ یعْدِلُونَ»: ممکن است پایان این کار غفلت، حرمان و کفران باشد، از این رو باید احتیاط و مواظبت داشت که به غفلت دچار نشد تا پریشانی و گرفتاری را در پی نیاورد.
«یعْدِلُونَ»: اضطراب و پریشانی است که ویژگی اهل دنیاست.
۲- «هُوَ الَّذِی خَلَقَکمْ مِنْ طِینٍ، ثُمَّ قَضَی أَجَلًا، وَأَجَلٌ مُسَمّی عِنْدَهُ، ثُمَّ أَنْتُمْ تَمْتَرُونَ».
خوب است. باید توجه داشت که در هر کاری: «ثُمَّ» بیاید، بر نقش و تأثیر بنده در سرنوشت خود اشاره دارد و باید آن را از قضا و حکم الهی
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۶۴
که نظام و سیستم آن مشاعی است جدا نمود.
در انجام این کار باید احتیاط و مواظبت داشت.
«قَضَی أَجَلًا، وَأَجَلٌ مُسَمّی»: کار در کوتاه‌مدت انجام می‌شود و مستمر و گسترده نیست و محدودیت دارد، از این رو ممکن است با اندکی غفلت، به شکست بینجامد.
۳- «وَهُوَ اللَّهُ فِی السَّمَاوَاتِ وَفِی الْأَرْضِ، یعْلَمُ سِرَّکمْ وَجَهْرَکمْ، وَیعْلَمُ مَا تَکسِبُونَ».
خیلی خوب است زیرا به هیچ وجه خلقی نیست و خداوند است که فاعل آن است، از این رو گسترده است. چون نوعی تهدید را با خود دارد باید اهتمام داشت، کار افزوده بر ظاهر، نیمهٔ پنهانی نیز دارد.
۴- «وَمَا تَأْتِیهِمْ مِنْ آیةٍ مِنْ آیاتِ رَبِّهِمْ إِلَّا کانُوا عَنْهَا مُعْرِضِینَ».
بسیار بد است و باید آن را ترک کرد. نتیجه‌ای جز شکست ندارد؛ چرا که حصر دارد و حصر بر زیان‌باری کار دلالت دارد.
۵- «فَقَدْ کذَّبُوا بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُمْ، فَسَوْفَ یأْتِیهِمْ أَنْبَاءُ مَا کانُوا بِهِ یسْتَهْزِئونَ».
خوب نیست و باید ترک شود. مشکلات و گرفتاری دارد.
«مَا کانُوا بِهِ یسْتَهْزِئونَ»: آسیب حیثیتی و آبرویی دارد.
۶- «أَلَمْ یرَوْا کمْ أَهْلَکنَا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ قَرْنٍ، مَکنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ، مَا لَمْ نُمَکنْ لَکمْ، وَأَرْسَلْنَا السَّمَاءَ عَلَیهِمْ مِدْرَاراً، وَجَعَلْنَا الْأَنْهَارَ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهِمْ، فَأَهْلَکنَاهُمْ بِذُنُوبِهِمْ، وَأَنْشَأْنَا مِنْ بَعْدِهِمْ قَرْناً آخَرِینَ».
خوب نیست. ظاهری باشکوه دارد اما نتیجه‌ای جز زیان باری نمی‌دهد.
۷- «وَلَوْ نَزَّلْنَا عَلَیک کتَاباً فِی قِرْطَاسٍ فَلَمَسُوهُ بِأَیدِیهِمْ، لَقَالَ الَّذِینَ کفَرُوا
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۶۵
إِنْ هَذَا إِلَّا سِحْرٌ مُبِینٌ».
خوب نیست. تعلیق بر محال است و کار هرچه باشد نتیجه‌ای نمی‌دهد.
۸- «وَقَالُوا لَوْلَا أُنْزِلَ عَلَیهِ مَلَک، وَلَوْ أَنْزَلْنَا مَلَکاً لَقُضِی الْأَمْرُ، ثُمَّ لَا ینْظَرُونَ».
خوب نیست. لو امتناع دارد و از موانع حکایت می‌کند. مشکلات در کار زیاد است و جواب نمی‌دهد.
۹- «وَلَوْ جَعَلْنَاهُ مَلَکاً لَجَعَلْنَاهُ رَجُلًا، وَلَلَبَسْنَا عَلَیهِمْ مَا یلْبِسُونَ».
هرچند لو دارد اما «جعل» و «لبس» آن را فعلی می‌سازد. کار مورد نظر خوب است.
«مَلَکاً»: این کار زمینه‌های غیر عادی دارد، از این رو باید آن را با کارشناسی لازم و مشاوره انجام داد.
۱۰- «وَلَقَدِ اسْتُهْزِئَ بِرُسُلٍ مِنْ قَبْلِک، فَحَاقَ بِالَّذِینَ سَخِرُوا مِنْهُمْ، مَا کانُوا بِهِ یسْتَهْزِئُونَ».
خیلی بد است و نتیجه‌ای جز سستی، فرتوتی، گرفتاری و از بین رفتن حیثیت ندارد.
۱۱- «قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ، ثُمَّ انْظُرُوا کیفَ کانَ عَاقِبَةُ الْمُکذِّبِینَ».
خوب است. امر به سیر و حرکت است. در این کار صاحب تجربهٔ جدید می‌شود. مخاطراتی نیز دارد که باید با دقت و احتیاط عمل کند تا آسیبی به وی نرسد.
۱۲- «قُلْ لِمَنْ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ، قُلْ لِلَّهِ، کتَبَ عَلَی نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ، لَیجْمَعَنَّکمْ إِلَی یوْمِ الْقِیامَةِ، لَارَیبَ فِیهِ، الَّذِینَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فَهُمْ لَایؤْمِنُونَ».
بسیار خوب است. باید مواظب بود به حرمان و غفلت دچار نشد.
«کتَبَ عَلَی نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ»: اصل این کار ضمانت اجرایی دارد و شدنی
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۶۶
و نتیجه بخش است.
۱۳- «وَلَهُ مَا سَکنَ فِی اللَّیلِ وَالنَّهَارِ، وَهُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ».
بسیار خوب است. در همهٔ مراحل کار، دست و مدد خدا را می‌بیند و با آن حرکت می‌کند.
۱۴- «قُلْ أَغَیرَ اللَّهِ أَتَّخِذُ وَلِیاً، فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ، وَهُوَ یطْعِمُ وَلَا یطْعَمُ، قُلْ إِنِّی أُمِرْتُ أَنْ أَکونَ أَوَّلَ مَنْ أَسْلَمَ، وَلَا تَکونَنَّ مِنَ الْمُشْرِکینَ».
خیلی خوب است.
«أَتَّخِذُ وَلِیاً»: در این کار مددکار دارد.
«هُوَ یطْعِمُ وَلَا یطْعَمُ»: این کار سودآور است بدون آن که هزینه و مشکلاتی داشته باشد؛ به این معنا که بیش از سرمایهٔ اولی آن و زحمتی که می‌کشد منفعت دارد.
۱۵- «قُلْ إِنِّی أَخَافُ إِنْ عَصَیتُ رَبِّی عَذَابَ یوْمٍ عَظِیمٍ».
خوب اما خطرناک است و ممکن است برای مثال، ناگهان مشکل قانونی پیدا کند و زندانی شود. این آیه بیش‌تر برای کارهای سرّی و پر رمز و راز می‌آید.
۱۶- «مَنْ یصْرَفْ عَنْهُ یوْمَئِذٍ فَقَدْ رَحِمَهُ، وَذَلِک الْفَوْزُ الْمُبِینُ».
بسیار خوب است. موفقیت آن حتمی است.
۱۷- «وَإِنْ یمْسَسْک اللَّهُ بِضُرٍّ فَلَا کاشِفَ لَهُ إِلَّا هُوَ، وَإِنْ یمْسَسْک بِخَیرٍ فَهُوَ عَلَی کلِّ شَی‌ءٍ قَدِیرٌ».
خیلی خوب است. کار طبیعی است و با خواهان تناسب دارد؛ هرچند قبض هم دارد.
۱۸- «وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ، وَهُوَ الْحَکیمُ الْخَبِیرُ».
کاری طبیعی، مرتب، منظم، رونده و مناسب است.
«وَهُوَ الْقَاهِرُ»: ضمانت اجرایی دارد.
۱۹- «قُلْ أَی شَی‌ءٍ أَکبَرُ شَهَادَةً؟ قُلِ اللَّهُ شَهِیدٌ بَینِی وَبَینَکمْ، وَأُوحِی إِلَی هَذَا
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۶۷
الْقُرْآنُ، لِأُنْذِرَکمْ بِهِ، وَمَنْ بَلَغَ أَئِنَّکمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ اللَّهِ آلِهَةً أُخْرَی، قُلْ لَا أَشْهَدُ، قُلْ إِنَّمَا هُوَ إِلَهٌ وَاحِدٌ، وَإِنَّنِی بَرِی‌ءٌ مِمَّا تُشْرِکونَ».
خیلی خوب است. کار مورد نظر باز، باسط، آشکار و روشن است. با توجه به تعدد «قل» و «شهادت» هر گونه پنهان کاری به ضرر خواهان تمام می‌شود و باید این کار به صورت علنی، آشکار و با تبلیغات انجام شود.
چون این کار آشکار است رقیب دارد و باید آن را با صلابت انجام داد و چه بسا که با وی دشمنی شود.
۲۰- «الَّذِینَ آتَینَاهُمُ الْکتَابَ یعْرِفُونَهُ کمَا یعْرِفُونَ أَبْنَاءَهُمُ، الَّذِینَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ، فَهُمْ لَایؤْمِنُونَ».
خوب نیست. خیره سری، عناد، لج بازی و بی‌انصافی در روند کار پیش می‌آید و باید آن را ترک کرد.
۲۱- «وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَی عَلَی اللَّهِ کذِباً أَوْ کذَّبَ بِآَیاتِهِ، إِنَّهُ لَایفْلِحُ الظَّالِمُونَ».
خوب نیست.
«وَمَنْ»: فرد سرشناسی مانع انجام کار می‌شود و با وی مخالفت می‌کند.
۲۲- «وَیوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِیعاً، ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِینَ أَشْرَکوا أَینَ شُرَکاؤُکمُ، الَّذِینَ کنْتُمْ تَزْعُمُونَ».
خوب نیست و نتیجه‌ای جز ابتلا و گرفتاری ندارد. ضرر وی برای همه عیان و آشکار می‌شود.
۲۳- «ثُمَّ لَمْ تَکنْ فِتْنَتُهُمْ إِلَّا أَنْ قَالُوا وَاللَّهِ رَبِّنَا، مَا کنَّا مُشْرِکینَ».
خوب نیست. با انسان‌های فتنه‌انگیز رو به‌رو می‌شود.
۲۴- «انْظُرْ کیفَ کذَبُوا عَلَی أَنْفُسِهِمْ وَضَلَّ عَنْهُمْ، مَا کانُوا یفْتَرُونَ».
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۶۸
بسیار بد است. با افرادی برخورد می‌کند فتنه‌انگیز که مانع انجام کار وی می‌شوند.
۲۵- «وَمِنْهُمْ مَنْ یسْتَمِعُ إِلَیک، وَجَعَلْنَا عَلَی قُلُوبِهِمْ أَکنَّةً أَنْ یفْقَهُوهُ، وَفِی آذَانِهِمْ وَقْراً، وَإِنْ یرَوْا کلَّ آیةٍ لَایؤْمِنُوا بِهَا حَتَّی إِذَا جَاءُوک یجَادِلُونَک، یقُولُ الَّذِینَ کفَرُوا إِنْ هَذَا إِلَّا أَسَاطِیرُ الْأَوَّلِینَ».
خیلی بد است. نتیجه‌ای ندارد. کفران نعمت و بی‌اعتقادی در آن است.
۲۶- «وَهُمْ ینْهَوْنَ عَنْهُ، وَینْأَوْنَ عَنْهُ، وَإِنْ یهْلِکونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ، وَمَا یشْعُرُونَ».
خوب نیست. دیگران مانع انجام آن می‌شوند. هرگونه اقدام بر آن نتیجه‌ای ندارد.
۲۷- «وَلَوْ تَرَی إِذْ وُقِفُوا عَلَی النَّارِ فَقَالُوا یا لَیتَنَا نُرَدُّ وَلَا نُکذِّبَ بِآَیاتِ رَبِّنَا وَنَکونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ».
نتیجه نمی‌دهد و به صورت قهری سبب خستگی خواهان می‌شود. با افرادی ظاهر ساز و خالی از حقیقت و دور از واقعیت ارتباط می‌یابد.
اضطراب و نگرانی دارد.
«النَّارِ»: اضطراب و نگرانی است.
۲۸- «بَلْ بَدَا لَهُمْ مَا کانُوا یخْفُونَ مِنْ قَبْلُ، وَلَوْ رُدُّوا لَعَادُوا لِمَا نُهُوا عَنْهُ، وَإِنَّهُمْ لَکاذِبُونَ».
خوب نیست. هرچه خواهان بر انجام آن اصرار داشته باشد هیچ نتیجه‌ای نمی‌بیند و از هر جا آن را رها کند برای وی سودمند است.
۲۹- «وَقَالُوا إِنْ هِی إِلَّا حَیاتُنَا الدُّنْیا، وَمَا نَحْنُ بِمَبْعُوثِینَ».
ظاهر آن نیکوست و در ابتدا کار پیش می‌رود ولی نتیجه و فرجامی ندارد. باید ترک شود.
۳۰- «وَلَوْ تَرَی إِذْ وُقِفُوا عَلَی رَبِّهِمْ قَالَ أَلَیسَ هَذَا بِالْحَقِّ؟ قَالُوا بَلَی وَرَبِّنَا، قَالَ
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۶۹
فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا کنْتُمْ تَکفُرُونَ».
بد است.
«وَلَوْ تَرَی»: کثرت و مبالغهٔ در استخاره را می‌رساند؛ به این معنا که اگر استخاره خوب باشد بر خوبی بسیار آن تأکید دارد و چنان‌چه استخارهٔ آن بد باشد بر بدی زاید آن دلالت دارد. «بلی» و «بل» نیز چنین است.
۳۱- «قَدْ خَسِرَ الَّذِینَ کذَّبُوا بِلِقَاءِ اللَّهِ، حَتَّی إِذَا جَاءَتْهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً قَالُوا یا حَسْرَتَنَا عَلَی مَا فَرَّطْنَا فِیهَا، وَهُمْ یحْمِلُونَ أَوْزَارَهُمْ عَلَی ظُهُورِهِمْ، أَلَا سَاءَ مَا یزِرُونَ».
خوب نیست. حیثیت و آبروی خواهان از بین می‌رود حتی اگر بخواهد کار نیکی مانند امامت جماعت را بر عهده گیرد.
«أَوْزَارَهُمْ»: حسرت و خودخوری در کار پیش می‌آید.
۳۲- «وَمَا الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلَّا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَلَلدَّارُ الْآَخِرَةُ خَیرٌ لِلَّذِینَ یتَّقُونَ أَفَلَا تَعْقِلُونَ».
خیلی خوب و دنیای محض است و آخرت و باطن ندارد. ممکن است دنیا او را به غفلت گرفتار سازد و به حرمان و کفران گرفتار شود، از این رو باید احتیاط و مواظبت نماید.
۳۳- «قَدْ نَعْلَمُ إِنَّهُ لَیحْزُنُک الَّذِی یقُولُونَ، فَإِنَّهُمْ لَایکذِّبُونَک، وَلَکنَّ الظَّالِمِینَ بِآَیاتِ اللَّهِ یجْحَدُونَ».
خیلی بد است. استخارهٔ آن وفق و همسان است.
۳۴- «وَلَقَدْ کذِّبَتْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِک، فَصَبَرُوا عَلَی مَا کذِّبُوا، وَأُوذُوا حَتَّی أَتَاهُمْ نَصْرُنَا، وَلَا مُبَدِّلَ لِکلِمَاتِ اللَّهِ، وَلَقَدْ جَاءَک مِنْ نَبَإِ الْمُرْسَلِینَ».
خوب نیست اما اگر خواهان اقدام بر آن کند، پایان آن به خوبی می‌گراید. این آیه دو استخاره دارد و استخارهٔ دوم آن: «وَلَقَدْ جَاءَک مِنْ
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۷۰
نَبَإِ الْمُرْسَلِینَ» است که برخلاف استخارهٔ نخست خوب است.
۳۵- «وَإِنْ کانَ کبُرَ عَلَیک إِعْرَاضُهُمْ، فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ تَبْتَغِی نَفَقاً فِی الْأَرْضِ أَوْ سُلَّماً فِی السَّمَاءِ فَتَأْتِیهُمْ بِآَیةٍ، وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَمَعَهُمْ عَلَی الْهُدَی، فَلَا تَکونَنَّ مِنَ الْجَاهِلِینَ».
خوب نیست و خواهان دست به هر کاری زند، نتیجه‌ای نمی‌بیند.
۳۶- «إِنَّمَا یسْتَجِیبُ الَّذِینَ یسْمَعُونَ، وَالْمَوْتَی یبْعَثُهُمُ اللَّهُ، ثُمَّ إِلَیهِ یرْجَعُونَ».
نتیجهٔ چندانی ندارد و کاری نیست که پویا و دارای رشد باشد.
خوب نیست.
۳۷- «وَقَالُوا لَوْلَا نُزِّلَ عَلَیهِ آیةٌ مِنْ رَبِّهِ؟ قُلْ إِنَّ اللَّهَ قَادِرٌ عَلَی أَنْ ینَزِّلَ آیةً، وَلَکنَّ أَکثَرَهُمْ لَایعْلَمُونَ».
خوب نیست. «لَوْلَا» در صدر و «لَایعْلَمُونَ» در ذیل آن را وفق و هموار در بدی می‌سازد.
۳۸- «وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِی الْأَرْضِ وَلَا طَائِرٍ یطِیرُ بِجَنَاحَیهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثَالُکمْ، مَا فَرَّطْنَا فِی الْکتَابِ مِنْ شَی‌ءٍ، ثُمَّ إِلَی رَبِّهِمْ یحْشَرُونَ».
مشکلات آن بسیار است و چه بسا به مرگ و میر و مصیبت بینجامد.
کار نتیجهٔ صافی و دنیوی ندارد؛ هرچند روندی رو به جلو دارد: «مَا فَرَّطْنَا فِی الْکتَابِ مِنْ شَی‌ءٍ».
۳۹- «وَالَّذِینَ کذَّبُوا بِآَیاتِنَا صُمٌّ وَبُکمٌ فِی الظُّلُمَاتِ، مَنْ یشَأِ اللَّهُ یضْلِلْهُ، وَمَنْ یشَأْ یجْعَلْهُ عَلَی صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ».
این آیه دو استخاره دارد. استخارهٔ دوم آن: «وَمَنْ یشَأْ یجْعَلْهُ عَلَی صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ» است که برخلاف نخستین آن خیلی خوب است.
«صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ»: کار انجام می‌شود و به نتیجه می‌رسد.
۴۰- «قُلْ أَرَأَیتَکمْ إِنْ أَتَاکمْ عَذَابُ اللَّهِ، أَوْ أَتَتْکمُ السَّاعَةُ، أَغَیرَ اللَّهِ تَدْعُونَ إِنْ
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۷۱
کنْتُمْ صَادِقِینَ».
خوب نیست. کار مورد نظر زیان‌بار و مضر است؛ به‌طوری که بدی آن از ابتدا آشکار است. در آن حقه و نیرنگ وجود دارد و کار نتیجه بخش نیست.
۴۱- «بَلْ إِیاهُ تَدْعُونَ، فَیکشِفُ مَا تَدْعُونَ إِلَیهِ إِنْ شَاءَ، وَتَنْسَوْنَ مَا تُشْرِکونَ».
درگیری، مشکلات و اضطراب دارد ولی خوب است.
۴۲- «وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَی أُمَمٍ مِنْ قَبْلِک، فَأَخَذْنَاهُمْ بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ، لَعَلَّهُمْ یتَضَرَّعُونَ».
انجام آن باید به سبب مشکلات و سختی‌هایی که دارد با احتیاط انجام شود و ترک آن نیز بد نیست.
«وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا»: چون ارسال دارد باید انجام شود.
«بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ»: کاری است پرمخاطره و سخت.
۴۳- «فَلَوْلَا إِذْ جَاءَهُمْ بَأْسُنَا تَضَرَّعُوا وَلَکنْ قَسَتْ قُلُوبُهُمْ، وَزَینَ لَهُمُ الشَّیطَانُ مَا کانُوا یعْمَلُونَ».
خیلی بد است. ظاهر کار و آغاز آن چنان خود را نیکو می‌نمایاند که خواهان با خود می‌گوید چرا باید آن را ترک کرد اما باطن و نتیجه‌ای ندارد و زیان‌بار است.
«الشَّیطَانُ»: کار مورد نظر تنها زینت و شکوه دنیایی دارد و از باطن و آخرت خبری در آن نیست.
۴۴- «فَلَمَّا نَسُوا مَا ذُکرُوا بِهِ فَتَحْنَا عَلَیهِمْ أَبْوَابَ کلِّ شَی‌ءٍ، حَتَّی إِذَا فَرِحُوا بِمَا أُوتُوا أَخَذْنَاهُمْ بَغْتَةً، فَإِذَا هُمْ مُبْلِسُونَ».
خوب نیست. عذاب و شکست دارد. در کاری وارد می‌شود که برای وی پیشامدی اتفاقی، ناخودآگاه و حساب ناشده پیش می‌آورد.
۴۵- «فَقُطِعَ دَابِرُ الْقَوْمِ الَّذِینَ ظَلَمُوا، وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ».
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۷۲
هر دو استخارهٔ این آیه خوب است اما دومی: «وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ» عالی و تمام کمال است.
سنگین است و خواهان در انجام این کار که مهم است، حقانیت دارد.
شیرین و گواراست.
غفلت از ذکر «الحمد للَّه» باعث می‌شود انسان گرفتاری زیادی پیدا کند. این آیه می‌تواند در رفع گرفتاری‌ها، پریشانی‌ها، مظلومیت‌ها و در بیماری‌ها و ناتوانی ذکر قرار گیرد. اما کسی می‌تواند از آن استفاده کند که سالم و درست‌کردار باشد و با توبه و نیت صاف از آن بهره برد وگرنه عوارض بدی برای وی دارد و او را زمین‌گیر می‌کند.
این آیه از طلسمات است. قوت قلب، استحکام همت، اراده و توکل و رفع وسواس می‌آورد و سبب می‌شود انسان بتواند زیر باران بلا رقص کنان رود.
اگر آن را با توبهٔ حقیقی، تطهیر، استغفار و صبر ذکر بگیرد، کسی نمی‌تواند به او زور بگوید. این آیه حصن و حرز است.
باید توجه داشت که در آن از: «فَقُطِعَ دَابِرُ الْقَوْمِ» سخن به میان می‌آید و ممکن است عوارض آن شامل ذاکر نیز شود. البته، بهره بردن از چنین اذکاری برای زمین زدن دیگران از جوان‌مردی به‌دور است. اولیای خدا اندک موردی می‌شود که از چنین ذکرهایی استفاده کنند.
۴۶- «قُلْ أَرَأَیتُمْ إِنْ أَخَذَ اللَّهُ سَمْعَکمْ وَأَبْصَارَکمْ، وَخَتَمَ عَلَی قُلُوبِکمْ، مَنْ إِلَهٌ غَیرُ اللَّهِ یأْتِیکمْ بِهِ، انْظُرْ کیفَ نُصَرِّفُ الْآَیاتِ، ثُمَّ هُمْ یصْدِفُونَ».
خوب نیست.
۴۷- «قُلْ أَرَأَیتَکمْ إِنْ أَتَاکمْ عَذَابُ اللَّهِ بَغْتَةً أَوْ جَهْرَةً، هَلْ یهْلَک إِلَّا الْقَوْمُ الظَّالِمُونَ».
خیلی بد است. گرفتاری و پریشانی می‌آورد.
۴۸- «وَمَا نُرْسِلُ الْمُرْسَلِینَ إِلَّا مُبَشِّرِینَ وَمُنْذِرِینَ، فَمَنْ آمَنَ وَأَصْلَحَ فَلَإ
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۷۳
خوْفٌ عَلَیهِمْ وَلَا هُمْ یحْزَنُونَ».
بسیار خوب، شایسته و شیرین است ولی نیاز به زحمت و کار دارد و بهرهٔ آن تدریجی به دست می‌آید.
۴۹- «وَالَّذِینَ کذَّبُوا بِآَیاتِنَا یمَسُّهُمُ الْعَذَابُ بِمَا کانُوا یفْسُقُونَ».
خیلی بد است. گرفتاری، پریشانی، دلهره و اضطراب دارد.
۵۰- «قُلْ لَاأَقُولُ لَکمْ عِنْدِی خَزَائِنُ اللَّهِ، وَلَا أَعْلَمُ الْغَیبَ، وَلَا أَقُولُ لَکمْ إِنِّی مَلَک، إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا یوحَی إِلَی، قُلْ هَلْ یسْتَوِی الْأَعْمَی وَالْبَصِیرُ، أَفَلَا تتفکرُونَ».
با توجه به تنافی صدر و ذیل آیه، کار مورد نظر سنگین است. دو امر:
«قُلْ» تأکید بر انجام آن است.
از این آیه در طلسمات و نیز مفاتیح استفاده می‌شود. استفاده از آن برای کسب رزق، علم، قوت، قدرت و دیگر خیرات مفید است.
۵۱- «وَأَنْذِرْ بِهِ الَّذِینَ یخَافُونَ أَنْ یحْشَرُوا إِلَی رَبِّهِمْ، لَیسَ لَهُمْ مِنْ دُونِهِ وَلِی وَلَا شَفِیعٌ، لَعَلَّهُمْ یتَّقُونَ».
خوب نیست و انجام آن سبب پشیمانی، پریشانی، تنهایی، گرفتاری و سختی می‌شود.
«وَأَنْذِرْ»: آشکاری بدی کار را می‌رساند و خواهان از ابتدا می‌داند کاری را انجام می‌دهد که بد است.
«لَیسَ لَهُمْ مِنْ دُونِهِ وَلِی، وَلَا شَفِیعٌ»: «لیس» و «لا» در تمامی موارد کاربرد خود از تنهایی خواهان در انجام کار حکایت می‌کند. البته، گاه وی مدد خداوند را با خود ندارد و گاه آدمیان او را تنها می‌گذارند.
۵۲- «وَلَا تَطْرُدِ الَّذِینَ یدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِی، یرِیدُونَ وَجْهَهُ مَا عَلَیک مِنْ حِسَابِهِمْ مِنْ شَی‌ءٍ، وَمَا مِنْ حِسَابِک عَلَیهِمْ مِنْ شَی‌ءٍ، فَتَطْرُدَهُمْ، فَتَکونَ مِنَ الظَّالِمِینَ».
خوب نیست. در دو مورد می‌فرماید: «وَلَا تَطْرُدِ». «مَا عَلَیک مِنْ حِسَابِهِمْ مِنْ شَی‌ءٍ، وَمَا مِنْ حِسَابِک عَلَیهِمْ مِنْ شَی‌ءٍ»: در
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۷۴
روند کار یا مظلوم واقع می‌شود و آزار و اذیت می‌بیند یا به ظلم می‌افتد و گناه‌کار می‌گردد.
۵۳- «وَکذَلِک فَتَنَّا بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لِیقُولُوا أَهَؤُلَاءِ مَنَّ اللَّهُ عَلَیهِمْ مِنْ بَینِنَا؟ أَلَیسَ اللَّهُ بِأَعْلَمَ بِالشَّاکرِینَ».
خوب نیست. فتنه و مخاطره دارد.
۵۴- «وَإِذَا جَاءَک الَّذِینَ یؤْمِنُونَ بِآَیاتِنَا فَقُلْ سَلَامٌ عَلَیکمْ، کتَبَ رَبُّکمْ عَلَی نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ، أَنَّهُ مَنْ عَمِلَ مِنْکمْ سُوءاً بِجَهَالَةٍ، ثُمَّ تَابَ مِنْ بَعْدِهِ، وَأَصْلَحَ، فَأَنَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ».
سلامت و رحمت در آن است. با توجه به کاربرد ایمان و کرداری که بعد از آن آمده، نیازمند زحمت، تلاش و صبر و تحمل پذیری است. البته ممکن است ناآگاهانه به انحراف رود، اما آن را جبران می‌کند.
«جَاءَک»: بر زنده بودن، حرکت داشتن و ایجاد موج دلالت دارد.
۵۵- «وَکذَلِک نُفَصِّلُ الْآَیاتِ، وَلِتَسْتَبِینَ سَبِیلُ الْمُجْرِمِینَ».
خیلی خوب است. گسترده و آشکار است. راه‌های گناه‌کاران را نشان می‌دهد و موضوع آیه روشنگر نمایاندن آیات است و نه جرم مجرمان.
«وَکذَلِک»: این کار انجام شدنی است.
۵۶- «قُلْ إِنِّی نُهِیتُ أَنْ أَعْبُدَ الَّذِینَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ، قُلْ لَاأَتَّبِعُ أَهْوَاءَکمْ، قَدْ ضَلَلْتُ إِذاً، وَمَا أَنَا مِنَ الْمُهْتَدِینَ».
انجام آن سنگین و سخت است ولی خوب است؛ چون دو امر: «قُلْ» دارد. در روند تحقق آن مانع، معارض، و درگیری پیش می‌آید و کار فرمایشی می‌شود.
۵۷- «قُلْ إِنِّی عَلَی بَینَةٍ مِنْ رَبِّی، وَکذَّبْتُمْ بِهِ مَا عِنْدِی، مَا تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ، إِنِ الْحُکمُ إِلَّا لِلَّهِ، یقُصُّ الْحَقَّ، وَهُوَ خَیرُ الْفَاصِلِینَ».
بسیار خوب، اما سخت، سنگین، طولانی و مستمر است.
«یقُصُّ الْحَقَّ»: قصهٔ حق تعالی هم سنگین است و هم دراز و
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۷۵
طولانی. از این رو، کار دامنه‌دار است و به آسانی به فراچنگ نمی‌آید و ممکن است به وارثان نیز برسد.
۵۸- «قُلْ لَوْ أَنَّ عِنْدِی مَا تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ لَقُضِی الْأَمْرُ بَینِی وَبَینَکمْ، وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِالظَّالِمِینَ». «مَا تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ لَقُضِی الْأَمْرُ»: کار درازمدت و بلند است.
کار مورد نظر سنگین، سخت و پر مخاطره است و افرادی مانع انجام آن می‌شوند. درگیری دارد. مخاطرات و بلایای آن بیش‌تر برای کسانی پیش می‌آید که خداوند آنان را دوست دارد تا در کورهٔ بلایا پخته شوند.
با این وجود، خوب است.
۵۹- «وَعِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَیبِ، لَایعْلَمُهَا إِلَّا هُوَ، وَیعْلَمُ مَا فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ، وَمَا تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ إِلَّا یعْلَمُهَا، وَلَا حَبَّةٍ فِی ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ وَلَا رَطْبٍ وَلَا یابِسٍ إِلَّا فِی کتَابٍ مُبِینٍ».
بسیار خوب است. حصر در آن است و حافظ، نگهبان و ضمانت دارد. اراده، اختیار و عمل خواهان در آن تأثیری ندارد و کار به خودی خود رونده است.
آیهٔ شریفه از آیات ذکر است. فراز: «وَعِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَیبِ، لَایعْلَمُهَا إِلَّا هُوَ» هم طلسم است و هم مفتاح.
کسی می‌تواند آن را برای حدود بیست سال یا بیش‌تر ذکر بگیرد تا خود و صاحب خویش آن هم در زمان غیبت را در این آیهٔ شریفه بیابد.
البته چگونگی استفاده از این آیه نیاز به دستور خاص دارد.
۶۰- «وَهُوَ الَّذِی یتَوَفَّاکمْ بِاللَّیلِ، وَیعْلَمُ مَا جَرَحْتُمْ بِالنَّهَارِ، ثُمَّ یبْعَثُکمْ فِیهِ لِیقْضَی أَجَلٌ مُسَمًّی، ثُمَّ إِلَیهِ مَرْجِعُکمْ، ثُمَّ ینَبِّئُکمْ بِمَا کنْتُمْ تَعْمَلُونَ».
خیلی خوب است. با توجه به تعدد حرف عطف: «ثُمَّ» روند کار مرحله به مرحله پیش می‌رود. کار مورد نظر محدود است.
«وَهُوَ الَّذِی یتَوَفَّاکمْ»: این کار ارادهٔ الهی را با خود دارد.
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۷۶
۶۱- «وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ، وَیرْسِلُ عَلَیکمْ حَفَظَةً، حَتَّی إِذَا جَاءَ أَحَدَکمُ الْمَوْتُ، تَوَفَّتْهُ رُسُلُنَا، وَهُمْ لَایفَرِّطُونَ».
بسیار عالی و خوب است؛ هرچند بلا یا مرگ در آن باشد، مرگ آن نیز شهادت است.
۶۲- «ثُمَّ رُدُّوا إِلَی اللَّهِ مَوْلَاهُمُ الْحَقِّ، أَلَا لَهُ الْحُکمُ، وَهُوَ أَسْرَعُ الْحَاسِبِینَ».
بسیار خوب است. ممکن است انجام کار سرعت بگیرد که در این صورت باید توجه و احتیاط داشت.
۶۳- «قُلْ مَنْ ینَجِّیکمْ مِنْ ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ، تَدْعُونَهُ تَضَرُّعاً وَخُفْیةً، لَئِنْ أَنْجَانَا مِنْ هَذِهِ لَنَکونَنَّ مِنَ الشَّاکرِینَ».
بسیار ضروری و خوب است و نباید ترک شود. انجام آن ضمانت دارد.
۶۴- «قُلِ اللَّهُ ینَجِّیکمْ مِنْهَا، وَمِنْ کلِّ کرْبٍ، ثُمَّ أَنْتُمْ تُشْرِکونَ».
با آن که شروع آن خوب است اما پایان خوشی ندارد و غفلت و گرفتاری می‌آورد.
۶۵- «قُلْ هُوَ الْقَادِرُ عَلَی أَنْ یبْعَثَ عَلَیکمْ عَذَاباً مِنْ فَوْقِکمْ، أَوْ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِکمْ، أَوْ یلْبِسَکمْ شِیعاً، وَیذِیقَ بَعْضَکمْ بَأْسَ بَعْضٍ، انْظُرْ کیفَ نُصَرِّفُ الْآَیاتِ، لَعَلَّهُمْ یفْقَهُونَ».
تفرقه، اختلاف و دیگر مشکلات و گرفتاری‌ها را در پی دارد و نتیجهٔ آن روشن نیست. ترک شود.
۶۶- «وَکذَّبَ بِهِ قَوْمُک، وَهُوَ الْحَقُّ، قُلْ لَسْتُ عَلَیکمْ بِوَکیلٍ».
خوب نیست. نتیجه نمی‌دهد. باید ترک شود.
۶۷- «لِکلِّ نَبَإٍ مُسْتَقَرٌّ، وَسَوْفَ تَعْلَمُونَ».
خوب نیست. کار انجام می‌شود ولی ناگهان خود را فریب خورده و زیان کار می‌یابد.
۶۸- «وَإِذَا رَأَیتَ الَّذِینَ یخُوضُونَ فِی آیاتِنَا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّی یخُوضُوا فِی
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۷۷
حَدِیثٍ غَیرِهِ، وَإِمَّا ینْسِینَّک الشَّیطَانُ فَلَا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّکرَی مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ».
خیلی بد، خطرناک و زیان‌بار است.
۶۹- «وَمَا عَلَی الَّذِینَ یتَّقُونَ مِنْ حِسَابِهِمْ مِنْ شَی‌ءٍ، وَلَکنْ ذِکرَی، لَعَلَّهُمْ یتَّقُونَ».
ضمانت اجرایی ندارد و معلوم نیست نتیجه‌بخش باشد. ترک آن بهتر است؛ هرچند می‌توان آن را انجام داد.
۷۰- «وَذَرِ الَّذِینَ اتَّخَذُوا دِینَهُمْ لَعِباً وَلَهْواً، وَغَرَّتْهُمُ الْحَیاةُ الدُّنْیا، وَذَکرْ بِهِ أَنْ تُبْسَلَ نَفْسٌ بِمَا کسَبَتْ، لَیسَ لَهَا مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِی وَلَا شَفِیعٌ، وَإِنْ تَعْدِلْ کلَّ عَدْلٍ لَا یؤْخَذْ مِنْهَا، أُولَئِک الَّذِینَ أُبْسِلُوا بِمَا کسَبُوا، لَهُمْ شَرَابٌ مِنْ حَمِیمٍ، وَعَذَابٌ أَلِیمٌ بِمَا کانُوا یکفُرُونَ».
خیلی بد است. با توجه به تکرار مادهٔ «بسل» گرفتاری، نگرانی و پریشانی دارد و چاره‌ای از آن نیز ندارد.
۷۱- «قُلْ أَنَدْعُو مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَاینْفَعُنَا وَلَا یضُرُّنَا، وَنُرَدُّ عَلَی أَعْقَابِنَا بَعْدَ إِذْ هَدَانَا اللَّهُ، کالَّذِی اسْتَهْوَتْهُ الشَّیاطِینُ فِی الْأَرْضِ حَیرَانَ، لَهُ أَصْحَابٌ یدْعُونَهُ إِلَی الْهُدَی ائْتِنَا، قُلْ إِنَّ هُدَی اللَّهِ هُوَ الْهُدَی، وَأُمِرْنَا لِنُسْلِمَ لِرَبِّ الْعَالَمِینَ».
دو استخاره است. اولی خوب نیست و باید ترک شود. و دومی آن:
«قُلْ إِنَّ هُدَی اللَّهِ هُوَ الْهُدَی» است که پایان خوبی دارد.
۷۲- «وَأَنْ أَقِیمُوا الصَّلَاةَ، وَاتَّقُوهُ، وَهُوَ الَّذِی إِلَیهِ تُحْشَرُونَ».
بسیار خوب است.
۷۳- «وَهُوَ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ، وَیوْمَ یقُولُ کنْ فَیکونُ، قَوْلُهُ الْحَقُّ، وَلَهُ الْمُلْک، یوْمَ ینْفَخُ فِی الصُّورِ، عَالِمُ الْغَیبِ وَالشَّهَادَةِ، وَهُوَ الْحَکیمُ الْخَبِیرُ».
بسیار خوب است.
۷۴- «وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِیمُ لِأَبِیهِ آزَرَ أَتَتَّخِذُ أَصْنَاماً آلِهَةً، إِنِّی أَرَاک وَقَوْمَک فِی
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۷۸
ضَلَالٍ مُبِینٍ».
خوب است و با توجه به یادکرد از ابراهیم و صلابت وی و خداوند معنویت می‌آورد اما نه‌تنها سود مادی و ظاهر خوش ندارد بلکه زیان نیز دارد و خالی از درگیری و مشکلات نیست.
۷۵- «وَکذَلِک نُرِی إِبْرَاهِیمَ مَلَکوتَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ، وَلِیکونَ مِنَ الْمُوقِنِینَ».
بسیار عالی است. سعادت و استقلال را به همراه می‌آورد.
۷۶- «فَلَمَّا جَنَّ عَلَیهِ اللَّیلُ رَأَی کوْکباً، قَالَ هَذَا رَبِّی، فَلَمَّا أَفَلَ قَالَ لَاأُحِبُّ الْآَفِلِینَ».
ظاهر دنیوی و ابتدای آن خوب است اما باطن و فرجامی ندارد بهتر است ترک شود.
۷۷- «فَلَمَّا رَأَی الْقَمَرَ بَازِغاً قَالَ هَذَا رَبِّی، فَلَمَّا أَفَلَ قَالَ لَئِنْ لَمْ یهْدِنِی رَبِّی لَأَکونَنَّ مِنَ الْقَوْمِ الضَّالِّین».
شکوه ظاهری و دنیوی دارد اما باطن و حقیقتی ندارد.
۷۸- «فَلَمَّا رَأَی الشَّمْسَ بَازِغَةً قَالَ هَذَا رَبِّی، هَذَا أَکبَرُ، فَلَمَّا أَفَلَتْ قَالَ یا قَوْمِ، إِنِّی بَرِی‌ءٌ مِمَّا تُشْرِکونَ».
ظاهر و شکوه دنیوی دارد و کاری شلوغ است اما نتیجه‌ای به دست نمی‌دهد و خالی از حقیقت و خیر است.
۷۹- «إِنِّی وَجَّهْتُ وَجْهِی لِلَّذِی فَطَرَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ حَنِیفاً، وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِکینَ».
بسیار عالی است. استخارهٔ وفق و هموار است. کار مورد نظر انجام می‌شود. صراحت دارد و نفاقی در آن نیست.
۸۰- «وَحَاجَّهُ قَوْمُهُ، قَالَ أَتُحَاجُّونِّی فِی اللَّهِ وَقَدْ هَدَانِ، وَلَا أَخَافُ مَا
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۷۹
تُشْرِکونَ بِهِ إِلَّا أَنْ یشَاءَ رَبِّی شَیئاً، وَسِعَ رَبِّی کلَّ شَی‌ءٍ عِلْماً، أَفَلَا تَتَذَکرُونَ».
این آیه دو استخاره دارد. اولی آن خوب است اما هم شلوغ است و هم درگیری دارد. صراحت و سختی نیز در آن هست و آیهٔ دوم: «وَسِعَ رَبِّی کلَّ شَی‌ءٍ عِلْماً» است که بسیار خوب است و مشکلی ندارد.
۸۱- «وَکیفَ أَخَافُ مَا أَشْرَکتُمْ وَلَا تَخَافُونَ أَنَّکمْ أَشْرَکتُمْ بِاللَّهِ مَا لَمْ ینَزِّلْ بِهِ عَلَیکمْ سُلْطَاناً، فَأَی الْفَرِیقَینِ أَحَقُّ بِالْأَمْنِ، إِنْ کنْتُمْ تَعْلَمُونَ».
بسیار خوب است اما مقابله، درگیری، ترس و اضطراب دارد و شلوغ، سخت و سنگین است اما پایان خوشی دارد و دیگران نمی‌توانند به او آزاری برسانند.
۸۲- «الَّذِینَ آمَنُوا وَلَمْ یلْبِسُوا إِیمَانَهُمْ بِظُلْمٍ، أُولَئِک لَهُمُ الْأَمْنُ، وَهُمْ مُهْتَدُونَ».
بسیار عالی است و سبب امنیت، استقلال و آزادی می‌شود.
۸۳- «وَتِلْک حُجَّتُنَا، آتَینَاهَا إِبْرَاهِیمَ عَلَی قَوْمِهِ، نَرْفَعُ دَرَجَاتٍ مَنْ نَشَاءُ، إِنَّ رَبَّک حَکیمٌ عَلِیمٌ».
بسیار عالی است؛ صرف نظر از این که خواهان چگونه شخصیتی داشته باشد، برای همه خوب است.
۸۴- «وَوَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَیعْقُوبَ، کلًاّ هَدَینَا، وَنُوحاً هَدَینَا مِنْ قَبْلُ، وَمِنْ ذُرِّیتِهِ دَاوُودَ وَسُلَیمَانَ وَأَیوبَ وَیوسُفَ وَمُوسَی وَهَارُونَ، وَکذَلِک نَجْزِی الْمُحْسِنِینَ».
بسیار خوب است. حقیقت، شفافیت، روشنی و زیبایی دارد.
۸۵- «وَزَکرِیا وَیحْیی وَعِیسَی وَإِلْیاسَ، کلٌّ مِنَ الصَّالِحِینَ».
عالی است.
۸۶- «وَإِسْمَاعِیلَ وَالْیسَعَ وَیونُسَ وَلُوطاً، وَکلًاّ فَضَّلْنَا عَلَی الْعَالَمِینَ».
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۸۰
بسیار خوب است.
۸۷- «وَمِنْ آبَائِهِمْ وَذُرِّیاتِهِمْ وَإِخْوَانِهِمْ وَاجْتَبَینَاهُمْ وَهَدَینَاهُمْ إِلَی صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ».
عالی است. با خوبان و خوبی‌ها همراه است.
۸۸- «ذَلِک هُدَی اللَّهِ، یهْدِی بِهِ مَنْ یشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ، وَلَوْ أَشْرَکوا لَحَبِطَ عَنْهُمْ، مَا کانُوا یعْمَلُونَ».
بسیار خوب است اما مخاطراتی دارد که باید احتیاط کند.
۸۹- «أُولَئِک الَّذِینَ آتَینَاهُمُ الْکتَابَ وَالْحُکمَ وَالنُّبُوَّةَ، فَإِنْ یکفُرْ بِهَا هَؤُلَاءِ فَقَدْ وَکلْنَا بِهَا قَوْماً لَیسُوا بِهَا بِکافِرِینَ».
خوب است اما مشکلاتی دارد.
۹۰- «أُولَئِک الَّذِینَ هَدَی اللَّهُ، فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهِ، قُلْ لَاأَسْأَلُکمْ عَلَیهِ أَجْراً، إِنْ هُوَ إِلَّا ذِکرَی لِلْعَالَمِینَ».
کار مورد نظر امری معنوی و بسیار عالی است.
۹۱- «وَمَا قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ، إِذْ قَالُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَی بَشَرٍ مِنْ شَی‌ءٍ، قُلْ مَنْ أَنْزَلَ الْکتَابَ الَّذِی جَاءَ بِهِ مُوسَی نُوراً وَهُدًی لِلنَّاسِ؟ تَجْعَلُونَهُ قَرَاطِیسَ تُبْدُونَهَا، وَتُخْفُونَ کثِیراً، وَعُلِّمْتُمْ مَا لَمْ تَعْلَمُوا أَنْتُمْ وَلَا آبَاؤُکمْ، قُلِ اللَّهُ، ثُمَّ ذَرْهُمْ فِی خَوْضِهِمْ یلْعَبُونَ».
بسیار عالی است اما زحمت، رنج و مقابله با مخالفان را لازم دارد.
۹۲- «وَهَذَا کتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ، مُبَارَک مُصَدِّقُ، الَّذِی بَینَ یدَیهِ، وَلِتُنْذِرَ أُمَّ الْقُرَی وَمَنْ حَوْلَهَا، وَالَّذِینَ یؤْمِنُونَ بِالْآَخِرَةِ یؤْمِنُونَ بِهِ، وَهُمْ عَلَی صَلَاتِهِمْ یحَافِظُونَ».
خیلی خوب است و مشکلی در انجام آن پیش نمی‌آید. سیر، حرکت، خوبی، صفا، صمیمیت، پاکی و درستی در این کار است.
۹۳- «وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَی عَلَی اللَّهِ کذِباً، أَوْ قَالَ أُوحِی إِلَی وَلَمْ یوحَ إِلَیهِ
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۸۱
شَی‌ءٌ، وَمَنْ قَالَ سَأُنْزِلُ مِثْلَ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ، وَلَوْ تَرَی إِذِ الظَّالِمُونَ فِی غَمَرَاتِ الْمَوْتِ، وَالْمَلَائِکةُ بَاسِطُو أَیدِیهِمْ، أَخْرِجُوا أَنْفُسَکمُ، الْیوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ، بِمَا کنْتُمْ تَقُولُونَ عَلَی اللَّهِ غَیرَ الْحَقِّ، وَکنْتُمْ عَنْ آیاتِهِ تَسْتَکبِرُونَ».
بد است. ظلم، استکبار، درگیری، عناد و آسیب در آن است و گذشته از این، هیچ نتیجه‌ای در بر ندارد.
۹۴- «وَلَقَدْ جِئْتُمُونَا فُرَادَی، کمَا خَلَقْنَاکمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ، وَتَرَکتُمْ مَا خَوَّلْنَاکمْ وَرَاءَ ظُهُورِکمْ، وَمَا نَرَی مَعَکمْ شُفَعَاءَکمُ، الَّذِینَ زَعَمْتُمْ أَنَّهُمْ فِیکمْ شُرَکاءُ، لَقَدْ تَقَطَّعَ بَینَکمْ، وَضَلَّ عَنْکمْ مَا کنْتُمْ تَزْعُمُونَ».
ظاهر و شروع آن خوب است اما در ادامه بسیار پر زحمت می‌شود و نتیجه‌بخش نیز نیست.
۹۵- «إِنَّ اللَّهَ فَالِقُ الْحَبِّ وَالنَّوَی، یخْرِجُ الْحَی مِنَ الْمَیتِ، وَمُخْرِجُ الْمَیتِ مِنَ الْحَی، ذَلِکمُ اللَّهُ، فَأَنَّی تُؤْفَکونَ».
خوب است ولی درگیری، زحمت و مشکلات دارد و غفلت می‌آورد و زحمتی که کشیده است ممکن است از دست وی برود. برای نمونه، ممکن است زحمت بکشد و مالی به دست آورد، اما با اندکی غفلت، دزدی آن را برباید یا درآمد آن را گم کند.
۹۶- «فَالِقُ الْإِصْبَاحِ، وَجَعَلَ اللَّیلَ سَکناً، وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ حُسْبَاناً، ذَلِک تَقْدِیرُ الْعَزِیزِ الْعَلِیمِ».
خیلی عالی است. در روند انجام آن کوچک‌ترین مشکلی پیش نمی‌آید و موفقیت‌آمیز می‌باشد. خوش و شیرین است و آرامش و آسایش دارد.
«فَالِقُ الْإِصْبَاحِ»: کار ظاهری باشکوه دارد و آشکارا انجام می‌پذیرد.
۹۷- «وَهُوَ الَّذِی جَعَلَ لَکمُ النُّجُومَ لِتَهْتَدُوا بِهَا فِی ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ، قَدْ
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۸۲
فَصَّلْنَا الْآَیاتِ لِقَوْمٍ یعْلَمُونَ».
خوب است و با تحمل مشکلاتی که دارد انجام می‌شود. البته زحمت و رنجی که می‌طلبد طبیعی آن است و تحمل آن، موفقیت را در پی دارد.
۹۸- «وَهُوَ الَّذِی أَنْشَأَکمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ، فَمُسْتَقَرٌّ وَمُسْتَوْدَعٌ، قَدْ فَصَّلْنَا الْآَیاتِ لِقَوْمٍ یفْقَهُونَ».
خیلی خوب است اما دیربازده، مشکل و سخت است.
۹۹- «وَهُوَ الَّذِی أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً، فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَبَاتَ کلِّ شَی‌ءٍ، فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِراً، نُخْرِجُ مِنْهُ حَبّاً مُتَرَاکباً، وَمِنَ النَّخْلِ مِنْ طَلْعِهَا قِنْوَانٌ دَانِیةٌ، وَجَنَّاتٍ مِنْ أَعْنَابٍ، وَالزَّیتُونَ وَالرُّمَّانَ مُشْتَبِهاً، وَغَیرَ مُتَشَابِهٍ، انْظُرُوا إِلَی ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ، وَینْعِهِ، إِنَّ فِی ذَلِکمْ لَآَیاتٍ لِقَوْمٍ یؤْمِنُونَ».
بسیار خوب است؛ ولی زحمت و رنج زیادی را باید تحمل نمود تا به برکات و نعمت‌های آن دست یافت.
۱۰۰- «وَجَعَلُوا لِلَّهِ شُرَکاءَ الْجِنَّ، وَخَلَقَهُمْ، وَخَرَقُوا لَهُ بَنِینَ وَبَنَاتٍ بِغَیرِ عِلْمٍ، سُبْحَانَهُ وَتَعَالَی عَمَّا یصِفُونَ».
خوب نیست. خواهان به اموری مبتلا می‌شود که ناخودآگاه برای وی پش می‌آید و آن را پیش‌بینی نمی‌کند و بسیار پیچیده است. پرهیز از آن لازم است.
«الْجِنَّ»: جن و مشتقات آن در هر آیه‌ای که کاربرد داشته باشد بر پیشامد امور ناخودآگاه، پنهانی و پیچیده دلالت دارد.
۱۰۱- «بَدِیعُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ أَنَّی یکونُ لَهُ وَلَدٌ وَلَمْ تَکنْ لَهُ صَاحِبَةٌ وَخَلَقَ کلَّ شَی‌ءٍ وَهُوَ بِکلِّ شَی‌ءٍ عَلِیمٌ».
خوب است اما درگیری، چالش، مانع و مخالف دارد و خواهان را گرفتار می‌سازد.
۱۰۲- «ذَلِکمُ اللَّهُ رَبُّکمْ، لَاإِلَهَ إِلَّا هُوَ، خَالِقُ کلِّ شَی‌ءٍ، فَاعْبُدُوهُ، وَهُوَ عَلَی کلِ
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۸۳
شَی‌ءٍ وَکیلٌ».
کار مورد نظر بسیار خوب، محکم، قوی و رونده است و خود به خود پیش می‌رود و سامان می‌گیرد.
۱۰۳- «لَاتُدْرِکهُ الْأَبْصَارُ وَهُوَ یدْرِک الْأَبْصَارَ، وَهُوَ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ».
بسیار خوب و عالی است و کار به صورت باطنی و پنهانی انجام می‌پذیرد.
۱۰۴- «قَدْ جَاءَکمْ بَصَائِرُ مِنْ رَبِّکمْ، فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ، وَمَنْ عَمِی فَعَلَیهَا، وَمَا أَنَا عَلَیکمْ بِحَفِیظٍ».
خیلی خوب است، اما خطراتی ماندگار دارد: «وَمَا أَنَا عَلَیکمْ بِحَفِیظٍ».
۱۰۵- «وَکذَلِک نُصَرِّفُ الْآَیاتِ، وَلِیقُولُوا دَرَسْتَ، وَلِنُبَینَهُ لِقَوْمٍ یعْلَمُونَ».
خوب است. انجام آن مشکلات، درگیری و زحمت را می‌طلبد.
۱۰۶- «اتَّبِعْ مَا أُوحِی إِلَیک مِنْ رَبِّک، لَاإِلَهَ إِلَّا هُوَ، وَأَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِکینَ».
خوب است، اما خالی از مشکلات نیست.
۱۰۷- «وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا أَشْرَکوا، وَمَا جَعَلْنَاک عَلَیهِمْ حَفِیظاً، وَمَا أَنْتَ عَلَیهِمْ بِوَکیلٍ».
خوب نیست. «لو» و سه «ما» ی نافیه دارد که سختی بسیار کار را می‌رساند، ترک آن لازم است و باید از آن دوری کرد.
۱۰۸- «وَلَا تَسُبُّوا الَّذِینَ یدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ، فَیسُبُّوا اللَّهَ عَدْواً بِغَیرِ عِلْمٍ، کذَلِک زَینَّا لِکلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ، ثُمَّ إِلَی رَبِّهِمْ مَرْجِعُهُمْ، فَینَبِّئُهُمْ بِمَا کانُوا یعْمَلُونَ».
خوب نیست، مشکلات، درگیری و آبروریزی دارد بدون آن که نتیجه‌ای داشته باشد و خواهان نیز درمی‌یابد که کارهای وی بی‌نتیجه بوده است.
۱۰۹- «وَأَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَیمَانِهِمْ، لَئِنْ جَاءَتْهُمْ آیةٌ لَیؤْمِنُنَّ بِهَا، قُلْ إِنَّمَا
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۸۴
الْآَیاتُ عِنْدَ اللَّهِ، وَمَا یشْعِرُکمْ أَنَّهَا إِذَا جَاءَتْ لَایؤْمِنُونَ».
خوب نیست و باید ترک شود.
هر آیه‌ای که در آن واژه‌های: «أَقْسَمُوا» و نیز «جَهْدَ» و مشتقات آن به کار رفته، بر وجود درگیری و عناد دلالت دارد.
«إِنَّمَا الْآَیاتُ عِنْدَ اللَّهِ»: خواهان هیچ آگاهی از کار ندارد و با توجه به حصر آن تنها تیری در تاریکی رها می‌کند.
۱۱۰- «وَنُقَلِّبُ أَفْئِدَتَهُمْ وَأَبْصَارَهُمْ، کمَا لَمْ یؤْمِنُوا بِهِ أَوَّلَ مَرَّةٍ، وَنَذَرُهُمْ فِی طُغْیانِهِمْ یعْمَهُونَ».
خیلی بد و وحشتناک است و جز حرمان، درگیری، آلودگی و پلیدی چیزی ندارد.
۱۱۱- «وَلَوْ أَنَّنَا نَزَّلْنَا إِلَیهِمُ الْمَلَائِکةَ وَکلَّمَهُمُ الْمَوْتَی وَحَشَرْنَا عَلَیهِمْ کلَّ شَی‌ءٍ قُبُلًا مَا کانُوا لِیؤْمِنُوا إِلَّا أَنْ یشَاءَ اللَّهُ، وَلَکنَّ أَکثَرَهُمْ یجْهَلُونَ».
خیلی بد است. نتیجه‌ای جز شکست، گمراهی، حرمان، یأس و حسرت ندارد.
۱۱۲- «وَکذَلِک جَعَلْنَا لِکلِّ نَبِی عَدُوّاً، شَیاطِینَ الْإِنْسِ وَالْجِنِّ، یوحِی بَعْضُهُمْ إِلَی بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُوراً، وَلَوْ شَاءَ رَبُّک مَا فَعَلُوهُ، فَذَرْهُمْ وَمَا یفْتَرُونَ».
خیلی بد است. انجام این کار سبب غربت می‌شود و دشمنان آشکار و پنهان دارد.
۱۱۳- «وَلِتَصْغَی إِلَیهِ أَفْئِدَةُ الَّذِینَ لَایؤْمِنُونَ بِالْآَخِرَةِ، وَلِیرْضَوْهُ وَلِیقْتَرِفُوا مَا هُمْ مُقْتَرِفُونَ».
خیلی بد است و همهٔ آن درگیری و سختی است.
۱۱۴- «أَفَغَیرَ اللَّهِ أَبْتَغِی حَکماً، وَهُوَ الَّذِی أَنْزَلَ إِلَیکمُ الْکتَابَ مُفَصَّلًا، وَالَّذِینَ آتَینَاهُمُ الْکتَابَ یعْلَمُونَ أَنَّهُ مُنَزَّلٌ مِنْ رَبِّک بِالْحَقِّ، فَلَا تَکونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرِینَ».
بسیار بد است. شروع آن زحمت و مشکل بسیار دارد ولی اگر کسی بتواند از آن مشکلات درگذرد پایان آن خوب است.
۱۱۵- «وَتَمَّتْ کلِمَةُ رَبِّک صِدْقاً وَعَدْلًا، لَامُبَدِّلَ لِکلِمَاتِهِ، وَهُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ».
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۸۵
خیلی خوب است و از مشکلات در می‌گذرد.
۱۱۶- «وَإِنْ تُطِعْ أَکثَرَ مَنْ فِی الْأَرْضِ یضِلُّوک عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ، إِنْ یتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ، وَإِنْ هُمْ إِلَّا یخْرُصُونَ».
خوب نیست و نباید به طمع ظاهری که دارد آن را پی گیر بود که پایان خوشی ندارد و باید ترک شود.
۱۱۷- «إِنَّ رَبَّک هُوَ أَعْلَمُ مَنْ یضِلُّ عَنْ سَبِیلِهِ، وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِینَ».
به خواهان آسیب می‌رساند و مشکلات آن اندک نیست. اگر مجبور به انجام آن نیست باید کار دیگری برگزیند.
۱۱۸- «فَکلُوا مِمَّا ذُکرَ اسْمُ اللَّهِ عَلَیهِ، إِنْ کنْتُمْ بِآَیاتِهِ مُؤْمِنِینَ».
خیلی خوب است و نعمت و برکت دنیا را همراه می‌آورد.
۱۱۹- «وَمَا لَکمْ أَلَّا تَأْکلُوا مِمَّا ذُکرَ اسْمُ اللَّهِ عَلَیهِ، وَقَدْ فَصَّلَ لَکمْ مَا حَرَّمَ عَلَیکمْ إِلَّا مَا اضْطُرِرْتُمْ إِلَیهِ، وَإِنَّ کثِیراً لَیضِلُّونَ بِأَهْوَائِهِمْ بِغَیرِ عِلْمٍ، إِنَّ رَبَّک هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُعْتَدِینَ».
خواهان باید به سرعت پی گیر کار شود و با احتیاط تمام آن را انجام دهد و با حفظ این دو شرط بسیار خوب است.
۱۲۰- «وَذَرُوا ظَاهِرَ الْإِثْمِ وَبَاطِنَهُ، إِنَّ الَّذِینَ یکسِبُونَ الْإِثْمَ سَیجْزَوْنَ بِمَا کانُوا یقْتَرِفُونَ».
مشکلات آن بسیار است؛ به گونه‌ای که نتیجه‌ای از آن به دست نمی‌آورد و باید آن را ترک کند.
۱۲۱- «وَلَا تَأْکلُوا مِمَّا لَمْ یذْکرِ اسْمُ اللَّهِ عَلَیهِ، وَإِنَّهُ لَفِسْقٌ، وَإِنَّ الشَّیاطِینَ لَیوحُونَ إِلَی أَوْلِیائِهِمْ لِیجَادِلُوکمْ، وَإِنْ أَطَعْتُمُوهُمْ إِنَّکمْ لَمُشْرِکونَ».
دو استخارهٔ این آیه هیچ یک خوب نیست. استخارهٔ دوم با فراز:
«وَإِنَّ الشَّیاطِینَ لَیوحُونَ» شروع می‌شود.
۱۲۲- «أَوَمَنْ کانَ مَیتاً فَأَحْیینَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُوراً یمْشِی بِهِ فِی النَّاسِ کمَنْ مَثَلُهُ
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۸۶
فِی الظُّلُمَاتِ لَیسَ بِخَارِجٍ مِنْهَا، کذَلِک زُینَ لِلْکافِرِینَ مَا کانُوا یعْمَلُونَ».
اگر خواهان نیت صاف و پاکی دارد از انجام آن خیر می‌بیند، وگرنه در صورتی که بخواهد از زرنگی و حیله‌گری استفاده کند، فرجام وی تاریکی است.
۱۲۳- «وَکذَلِک جَعَلْنَا فِی کلِّ قَرْیةٍ أَکابِرَ مُجْرِمِیهَا، لِیمْکرُوا فِیهَا، وَمَا یمْکرُونَ إِلَّا بِأَنْفُسِهِمْ، وَمَا یشْعُرُونَ».
بسیار بد است. گمراهی، زیان، غفلت و جهالت را در پی دارد.
۱۲۴- «وَإِذَا جَاءَتْهُمْ آیةٌ قَالُوا لَنْ نُؤْمِنَ حَتَّی نُؤْتَی مِثْلَ مَا أُوتِی رُسُلُ اللَّهِ، اللَّهُ أَعْلَمُ حَیثُ یجْعَلُ رِسَالَتَهُ سَیصِیبُ الَّذِینَ أَجْرَمُوا صَغَارٌ عِنْدَ اللَّهِ وَعَذَابٌ شَدِیدٌ بِمَا کانُوا یمْکرُونَ».
اگر خواهان با نیت خیر در پی انجام کار باشد و بدون شک و شرط آن را انجام دهد خوب است.
۱۲۵- «فَمَنْ یرِدِ اللَّهُ أَنْ یهدِیهُ یشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ، وَمَنْ یرِدْ أَنْ یضِلَّهُ یجْعَلْ صَدْرَهُ ضَیقاً حَرَجاً، کأَنَّمَا یصَّعَّدُ فِی السَّمَاءِ، کذَلِک یجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَی الَّذِینَ لَایؤْمِنُونَ».
بستگی به شخصیت خواهان دارد و چنان‌چه بر کار مورد نظر با قصد خیر اقدام کند خوب است، وگرنه خیر.
۱۲۶- «وَهَذَا صِرَاطُ رَبِّک مُسْتَقِیماً، قَدْ فَصَّلْنَا الْآَیاتِ لِقَوْمٍ یذَّکرُونَ».
بسیار عالی است.
۱۲۷- «لَهُمْ دَارُ السَّلَامِ عِنْدَ رَبِّهِمْ، وَهُوَ وَلِیهُمْ بِمَا کانُوا یعْمَلُونَ».
خیلی عالی است و هیچ مشکلی در سیر انجام آن پیش نمی‌آید.
خیرات، برکات، سلامت، صفا، صمیمیت و قرب با آن همراه است.
۱۲۸- «وَیوْمَ یحْشُرُهُمْ جَمِیعاً، یا مَعْشَرَ الْجِنِّ، قَدِ اسْتَکثَرْتُمْ مِنَ الْإِنْسِ، وَقَالَ
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۸۷
أَوْلِیاؤُهُمْ مِنَ الْإِنْسِ رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنَا بِبَعْضٍ وَبَلَغْنَا أَجَلَنَا الَّذِی أَجَّلْتَ لَنَا، قَالَ النَّارُ مَثْوَاکمْ، خَالِدِینَ فِیهَا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ، إِنَّ رَبَّک حَکیمٌ عَلِیمٌ».
خوب نیست. پنهان کاری در آن است و نتیجه‌ای جز گرفتاری ندارد.
۱۲۹- «وَکذَلِک نُوَلِّی بَعْضَ الظَّالِمِینَ بَعْضاً، بِمَا کانُوا یکسِبُونَ».
تبانی، خیانت، کلاه‌برداری و فریب در آن پیش می‌آید. پر زحمت و بی نتیجه است.
۱۳۰- «یا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ، أَلَمْ یأْتِکمْ رُسُلٌ مِنْکمْ، یقُصُّونَ عَلَیکمْ آیاتِی، وَینْذِرُونَکمْ لِقَاءَ یوْمِکمْ هَذَا، قَالُوا شَهِدْنَا عَلَی أَنْفُسِنَا، وَغَرَّتْهُمُ الْحَیاةُ الدُّنْیا، وَشَهِدُوا عَلَی أَنْفُسِهِمْ أَنَّهُمْ کانُوا کافِرِینَ».
فرجام کار زیان و ضرر است و کار نیز سنگین و بزرگ است و با آن که خوبی‌هایی دارد، اما چنان اندک است که ارزش انجام و اقدام را ندارد.
۱۳۱- «ذَلِک أَنْ لَمْ یکنْ رَبُّک مُهْلِک الْقُرَی بِظُلْمٍ، وَأَهْلُهَا غَافِلُونَ».
خوب نیست. خواهان با توجه و آگاهی- و نه با غفلت- بدی می‌کند و کاری نامشروع را انجام می‌دهد.
۱۳۲- «وَلِکلٍّ دَرَجَاتٌ مِمَّا عَمِلُوا، وَمَا رَبُّک بِغَافِلٍ عَمَّا یعْمَلُونَ».
خیلی خوب است.
۱۳۳- «وَرَبُّک الْغَنِی، ذُو الرَّحْمَةِ، إِنْ یشَأْ یذْهِبْکمْ وَیسْتَخْلِفْ مِنْ بَعْدِکمْ مَا یشَاءُ، کمَا أَنْشَأَکمْ مِنْ ذُرِّیةِ قَوْمٍ آخَرِینَ».
بسیار خوب است. کار حرکت دارد و زنده و تازه است و ممکن است خواهان به غفلت دچار شود و از این نظر باید مراقب باشد.
۱۳۴- «إِنَّ مَا تُوعَدُونَ لَآَتٍ، وَمَا أَنْتُمْ بِمُعْجِزِینَ».
خیلی خوب است کار انجام شدنی است و با توجه به کوتاهی آیه، به سرعت انجام می‌شود و سبک و آسان است.
۱۳۵- «قُلْ یا قَوْمِ، اعْمَلُوا عَلَی مَکانَتِکمْ، إِنِّی عَامِلٌ، فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ مَنْ تَکونُ
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۸۸
لَهُ عَاقِبَةُ الدَّارِ، إِنَّهُ لَایفْلِحُ الظَّالِمُونَ».
خوب است اما کسانی که از عهدهٔ انجام و به فرجام رساندن آن بر نمی‌آیند زیاد هستند. درست است که ذیل آن خوب نیست اما صدر آن قدر و توانمند است و می‌فرماید: «اعْمَلُوا عَلَی مَکانَتِکمْ»؛ به این معنا که کار را به میزان توانمندی خود پی بگیرید، اما با توجه به تهدید ذیل، باید مراعات احتیاط را نمود.
۱۳۶- «وَجَعَلُوا لِلَّهِ مِمَّا ذَرَأَ مِنَ الْحَرْثِ وَالْأَنْعَامِ نَصِیباً، فَقَالُوا هَذَا لِلَّهِ بِزَعْمِهِمْ، وَهَذَا لِشُرَکائِنَا، فَمَا کانَ لِشُرَکائِهِمْ فَلَا یصِلُ إِلَی اللَّهِ، وَمَا کانَ لِلَّهِ فَهُوَ یصِلُ إِلَی شُرَکائِهِمْ، سَاءَ مَا یحْکمُونَ».
خیلی بد است. در آن جهالت و کودنی است. کار زمان‌بر و فرسایشی می‌شود و زیان‌بار و مضر است و حاصل زحمت وی را دیگران می‌برند.
۱۳۷- «وَکذَلِک زَینَ لِکثِیرٍ مِنَ الْمُشْرِکینَ قَتْلَ أَوْلَادِهِمْ شُرَکاؤُهُمْ، لِیرْدُوهُمْ، وَلِیلْبِسُوا عَلَیهِمْ دِینَهُمْ، وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا فَعَلُوهُ، فَذَرْهُمْ، وَمَا یفْتَرُونَ».
بسیار بد است. انجام آن چیزی جز خطا و ناآگاهی نیست. کارها همه ظاهر سازی و صوری است.
۱۳۸- «وَقَالُوا هَذِهِ أَنْعَامٌ، وَحَرْثٌ، حِجْرٌ لَایطْعَمُهَا إِلَّا مَنْ نَشَاءُ بِزَعْمِهِمْ، وَأَنْعَامٌ حُرِّمَتْ ظُهُورُهَا، وَأَنْعَامٌ لَایذْکرُونَ اسْمَ اللَّهِ عَلَیهَا افْتِرَاءً عَلَیهِ، سَیجْزِیهِمْ بِمَا کانُوا یفْتَرُونَ».
خوب نیست. نعمت‌های مادی آن بسیار است اما پلیدی، حرمان، زیان، آلودگی و اضطراب حاصل از امکانات و نعمت‌های به دست آورده، او را بیچاره می‌کند.
۱۳۹- «وَقَالُوا مَا فِی بُطُونِ هَذِهِ الْأَنْعَامِ خَالِصَةٌ لِذُکورِنَا، وَمُحَرَّمٌ عَلَی أَزْوَاجِنَا، وَإِنْ یکنْ مَیتَةً فَهُمْ فِیهِ شُرَکاءُ، سَیجْزِیهِمْ وَصْفَهُمْ، إِنَّهُ حَکیمٌ عَلِیمٌ».
خوب نیست. ادعاهای توخالی، گرفتاری به مشکلات و نیز حرام خواری و حماقت از آثار و عوارض آن است.
۱۴۰- «قَدْ خَسِرَ الَّذِینَ قَتَلُوا أَوْلَادَهُمْ سَفَهاً بِغَیرِ عِلْمٍ، وَحَرَّمُوا مَا رَزَقَهُمُ اللَّهُ
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۸۹
افْتِرَاءً عَلَی اللَّهِ، قَدْ ضَلُّوا، وَمَا کانُوا مُهْتَدِینَ».
خیلی بد است و مشکلات بسیاری دارد.
۱۴۱- «وَهُوَ الَّذِی أَنْشَأَ جَنَّاتٍ مَعْرُوشَاتٍ، وَغَیرَ مَعْرُوشَاتٍ، وَالنَّخْلَ وَالزَّرْعَ مُخْتَلِفاً أُکلُهُ، وَالزَّیتُونَ وَالرُّمَّانَ مُتَشَابِهاً وَغَیرَ مُتَشَابِهٍ، کلُوا مِنْ ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ، وَآتُوا حَقَّهُ یوْمَ حَصَادِهِ، وَلَا تُسْرِفُوا، إِنَّهُ لَایحِبُّ الْمُسْرِفِینَ».
خیلی خوب است. نعمت بسیاری دارد؛ همان‌گونه که زحمت و تلاش را نیز می‌طلبد.
۱۴۲- «وَمِنَ الْأَنْعَامِ حَمُولَةً وَفَرْشاً، کلُوا مِمَّا رَزَقَکمُ اللَّهُ، وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیطَانِ، إِنَّهُ لَکمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ».
خوب است و نعمت آن فراوان است، اما باید مواظب بود به گناه گرفتار نشد.
۱۴۳- «ثَمَانِیةَ أَزْوَاجٍ، مِنَ الضَّأْنِ اثْنَینِ، وَمِنَ الْمَعْزِ اثْنَینِ، قُلْ آلذَّکرَینِ حَرَّمَ أَمِ الْأُنْثَیینِ، أَمَّا اشْتَمَلَتْ عَلَیهِ أَرْحَامُ الْأُنْثَیینِ، نَبِّئُونِی بِعِلْمٍ إِنْ کنْتُمْ صَادِقِینَ».
خوب است و با توجه به ذکر بهایم و انعام پر خیر و برکت و همراه با دولت و قدرت است. البته تلاش و زحمت خود را می‌طلبد.
«نَبِّئُونِی بِعِلْمٍ»: باید در انجام کار اهتمام داشت.
۱۴۴- «وَمِنَ الْإِبِلِ اثْنَینِ، وَمِنَ الْبَقَرِ اثْنَینِ، قُلْ آلذَّکرَینِ حَرَّمَ أَمِ الْأُنْثَیینِ، أَمَّا اشْتَمَلَتْ عَلَیهِ أَرْحَامُ الْأُنْثَیینِ، أَمْ کنْتُمْ شُهَدَاءَ إِذْ وَصَّاکمُ اللَّهُ بِهَذَا، فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَی عَلَی اللَّهِ کذِباً، لِیضِلَّ النَّاسَ بِغَیرِ عِلْمٍ، إِنَّ اللَّهَ لَایهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ».
بسیار خوب است و نعمت و برکت دارد اما با توجه به تهدید و درگیری که در آن است باید احتیاط نمود و توجه داشت.
۱۴۵- «قُلْ لَاأَجِدُ فِی مَا أُوحِی إِلَی مُحَرَّماً عَلَی طَاعِمٍ یطْعَمُهُ، إِلَّا أَنْ یکونَ مَیتَةً، أَوْ دَماً مَسْفُوحاً، أَوْ لَحْمَ خِنْزِیرٍ، فَإِنَّهُ رِجْسٌ، أَوْ فِسْقاً أُهِلَّ لِغَیرِ اللَّهِ بِهِ، فَمَنِ اضْطُرَّ غَیرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَإِنَّ رَبَّک غَفُورٌ رَحِیمٌ».
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۹۰
خوب است. نعمت آن فراوان است اما خالی از مشکلات نیست.
«لَا أَجِدُ فِی مَا أُوحِی إِلَی مُحَرَّماً»: کار مورد نظر باز و باسط است و آزادی عمل دارد.
۱۴۶- «وَعَلَی الَّذِینَ هَادُوا حَرَّمْنَا کلَّ ذِی ظُفُرٍ، وَمِنَ الْبَقَرِ وَالْغَنَمِ حَرَّمْنَا عَلَیهِمْ شُحُومَهُمَا، إِلَّا مَا حَمَلَتْ ظُهُورُهُمَا أَوِ الْحَوَایا أَوْ مَا اخْتَلَطَ بِعَظْمٍ، ذَلِک جَزَینَاهُمْ بِبَغْیهِمْ، وَإِنَّا لَصَادِقُونَ».
خوب است. از دامداری سخن می‌گوید که برکت دارد اما خالی از تلاش و مشکلات نیست.
۱۴۷- «فَإِنْ کذَّبُوک فَقُلْ رَبُّکمْ ذُو رَحْمَةٍ وَاسِعَةٍ، وَلَا یرَدُّ بَأْسُهُ عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِینَ».
بد است.
۱۴۸- «سَیقُولُ الَّذِینَ أَشْرَکوا لَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا أَشْرَکنَا وَلَا آبَاؤُنَا، وَلَا حَرَّمْنَا مِنْ شَی‌ءٍ، کذَلِک کذَّبَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ، حَتَّی ذَاقُوا بَأْسَنَا، قُلْ هَلْ عِنْدَکمْ مِنْ عِلْمٍ فَتُخْرِجُوهُ لَنَا، إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ، وَإِنْ أَنْتُمْ إِلَّا تَخْرُصُونَ».
بد است. گرفتاری، مشکلات، ناآگاهی و ضرر و زیان را در پی دارد.
۱۴۹- «قُلْ فَلِلَّهِ الْحُجَّةُ الْبَالِغَةُ، فَلَوْ شَاءَ لَهَدَاکمْ أَجْمَعِینَ».
خیلی خوب است. موفقیت و پیروزی در آن است وآزادی عمل آن بسیار است. استخارهٔ آن وفق و هموار است.
۱۵۰- «قُلْ هَلُمَّ شُهَدَاءَکمُ، الَّذِینَ یشْهَدُونَ أَنَّ اللَّهَ حَرَّمَ هَذَا، فَإِنْ شَهِدُوا فَلَا تَشْهَدْ مَعَهُمْ، وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَ الَّذِینَ کذَّبُوا بِآَیاتِنَا، وَالَّذِینَ لَایؤْمِنُونَ بِالْآَخِرَةِ، وَهُمْ بِرَبِّهِمْ یعْدِلُونَ».
بد است. کار مورد نظر به نتیجه نمی‌رسد. در آیه احتجاج وجود دارد که پیش از این گفته شد از پیشامد مشکلات و گرفتاری حکایت دارد.
۱۵۱- «قُلْ تَعَالَوْا أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّکمْ عَلَیکمْ، أَلَّا تُشْرِکوا بِهِ شَیئاً، وَبِالْوَالِدَینِ
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۹۱
إِحْسَاناً، وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَکمْ مِنْ إِمْلَاقٍ، نَحْنُ نَرْزُقُکمْ وَإِیاهُمْ، وَلَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ، مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ، وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ، ذَلِکمْ وَصَّاکمْ بِهِ، لَعَلَّکمْ تَعْقِلُونَ».
از حرمت، شرک، قتل و فحشا سخن می‌گوید و اقدام بر آن چیزی جز پریشانی، نگرانی، اضطراب و زحمت ندارد.
۱۵۲- «وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْیتِیمِ إِلَّا بِالَّتِی هِی أَحْسَنُ، حَتَّی یبْلُغَ أَشُدَّهُ، وَأَوْفُوا الْکیلَ وَالْمِیزَانَ بِالْقِسْطِ، لَانُکلِّفُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَهَا، وَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَلَوْ کانَ ذَا قُرْبَی، وَبِعَهْدِ اللَّهِ أَوْفُوا، ذَلِکمْ وَصَّاکمْ بِهِ، لَعَلَّکمْ تَذَکرُونَ».
تمامی فرازهای این کریمه در معنا باسط است. بسیار خوب است.
۱۵۳- «وَأَنَّ هَذَا صِرَاطِی مُسْتَقِیماً، فَاتَّبِعُوهُ، وَلَا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ، فَتَفَرَّقَ بِکمْ عَنْ سَبِیلِهِ، ذَلِکمْ وَصَّاکمْ بِهِ، لَعَلَّکمْ تَتَّقُونَ».
بسیار عالی است و باید به سرعت پی گیر انجام آن بود و با توجه به عبارت: «وَلَا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ، فَتَفَرَّقَ بِکمْ» هرگونه تأخیری سبب بروز مشکلاتی می‌شود.
۱۵۴- «ثُمَّ آتَینَا مُوسَی الْکتَابَ، تَمَاماً عَلَی الَّذِی أَحْسَنَ، وَتَفْصِیلًا لِکلِّ شَی‌ءٍ، وَهُدًی وَرَحْمَةً، لَعَلَّهُمْ بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ یؤْمِنُونَ».
کار مورد نظر خیر معنوی و باطنی دارد و بسیار خوب است. با توجه به کاربرد دو واژهٔ: «مُوسَی» و «الْکتَابَ» ظاهر ودنیای آن نیز خوب است. ۱۵۵- «وَهَذَا کتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ مُبَارَک، فَاتَّبِعُوهُ، وَاتَّقُوا، لَعَلَّکمْ تُرْحَمُونَ».
خوب و مبارک است.
۱۵۶- «أَنْ تَقُولُوا إِنَّمَا أُنْزِلَ الْکتَابُ عَلَی طَائِفَتَینِ مِنْ قَبْلِنَا، وَإِنْ کنَّا عَنْ دِرَاسَتِهِمْ لَغَافِلِینَ».
گفتهٔ اهل کتاب در آن است و مشکلات و درگیری دارد و خوب نیست.
۱۵۷- «أَوْ تَقُولُوا لَوْ أَنَّا أُنْزِلَ عَلَینَا الْکتَابُ لَکنَّا أَهْدَی مِنْهُمْ، فَقَدْ جَاءَکمْ بَینَةٌ
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۹۲
مِنْ رَبِّکمْ وَهُدًی وَرَحْمَةٌ، فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ کذَّبَ بِآَیاتِ اللَّهِ وَصَدَفَ عَنْهَا سَنَجْزِی الَّذِینَ یصْدِفُونَ عَنْ آیاتِنَا سُوءَ الْعَذَابِ، بِمَا کانُوا یصْدِفُونَ».
کفران نعمت، غفلت، حرمان و پریشانی را به همراه دارد و خوب نیست.
۱۵۸- «هَلْ ینْظُرُونَ إِلَّا أَنْ تَأْتِیهُمُ الْمَلَائِکةُ، أَوْ یأْتِی رَبُّک، أَوْ یأْتِی بَعْضُ آیاتِ رَبِّک، یوْمَ یأْتِی بَعْضُ آیاتِ رَبِّک لَاینْفَعُ نَفْساً إِیمَانُهَا لَمْ تَکنْ آمَنَتْ مِنْ قَبْلُ، أَوْ کسَبَتْ فِی إِیمَانِهَا خَیراً، قُلِ انْتَظِرُوا، إِنَّا مُنْتَظِرُونَ».
بد است. درصد موفقیت آن بسیار اندک است و مخاطرات قطعی نیز دارد: «قُلِ انْتَظِرُوا، إِنَّا مُنْتَظِرُونَ»
۱۵۹- «إِنَّ الَّذِینَ فَرَّقُوا دِینَهُمْ وَکانُوا شِیعاً لَسْتَ مِنْهُمْ فِی شَی‌ءٍ، إِنَّمَا أَمْرُهُمْ إِلَی اللَّهِ، ثُمَّ ینَبِّئُهُمْ بِمَا کانُوا یفْعَلُونَ».
چنان‌چه خواهان به انجام کار وارد شود به چالشی می‌افتد که کسی نمی‌تواند از او دستگیری کند و در آن درمانده می‌شود.
۱۶۰- «مَنْ جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا وَمَنْ جَاءَ بِالسَّیئَةِ فَلَا یجْزَی إِلَّا مِثْلَهَا وَهُمْ لَایظْلَمُونَ».
بسیار خوب، باسط، سودآور و شادی آفرین است. ظاهری نیکوتر از باطن آن دارد.
«بِالْحَسَنَةِ»: دنیا، زیور، زینت، سلامتی، محبت، عشق و شادی در آن است.
۱۶۱- «قُلْ إِنَّنِی هَدَانِی رَبِّی إِلَی صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ دِیناً قِیماً مِلَّةَ إِبْرَاهِیمَ حَنِیفاً وَمَا کانَ مِنَ الْمُشْرِکینَ».
خیلی خوب است. باطن و معنویت کار مورد نظر بیش از امور مادی و ظاهری آن است.
۱۶۲- «قُلْ إِنَّ صَلَاتِی وَنُسُکی وَمَحْیای وَمَمَاتِی لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ».
دانش استخاره، ج۲، ص: ۲۹۳
۱۶۳- «لَاشَرِیک لَهُ، وَبِذَلِک أُمِرْتُ، وَأَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِینَ».
این دو آیه یک استخاره را تشکیل می‌دهد. بسیار خوب و پر معنویت است و جوانه‌های معرفت در آن شکوفا می‌گردد. کار امری آشکار است و هیچ پنهانی در آن نیست.
۱۶۴- «قُلْ أَغَیرَ اللَّهِ أَبْغِی رَبّاً وَهُوَ رَبُّ کلِّ شَی‌ءٍ، وَلَا تَکسِبُ کلُّ نَفْسٍ إِلَّا عَلَیهَا، وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَی، ثُمَّ إِلَی رَبِّکمْ مَرْجِعُکمْ، فَینَبِّئُکمْ بِمَا کنْتُمْ فِیهِ تَخْتَلِفُونَ».
تمامی مراحل آن با پنهانی و کتمان انجام می‌شود. خوب نیست.
۱۶۵- «وَهُوَ الَّذِی جَعَلَکمْ خَلَائِفَ الْأَرْضِ، وَرَفَعَ بَعْضَکمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ، لِیبْلُوَکمْ فِی مَا آتَاکمْ، إِنَّ رَبَّک سَرِیعُ الْعِقَابِ، وَإِنَّهُ لَغَفُورٌ رَحِیمٌ».
بسیار عالی است. اقتدار، دولت، قوت و قدرت را سبب می‌شود. البته مشکلات و درگیری‌هایی دارد.
