منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) مراتب علم علم دارای شدت و ضعف و مراتب از نازل تا عالی است. علم دارای بی‌نهایت تعین است و به حسب تحقیق و استحکام مبادی و توان اراده و ارادت، قوّت و ضعف و قرب و بعد تا مرتبهٔ اتحاد و وحدت می‌یابد و می‌تواند علم مفهومی […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) بزرگ‌ترین مشکل علوم انسانی این است که تعریف اشتباهی از خود «علم» در اختیار دارند. من بحث معرفت‌شناسی فلسفه را به‌گونهٔ تفصیلی تحقیق کرده و نظرگاه جدیدی غیر از آن‌چه در فلسفه‌های مشائی، اشراقی و متألّه آمده است، آورده‌ام. از آن‌جا که ماهیت در نظامِ وجودی ظهوری ما […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) اقتدار انسانی علم را باید از درون خود و در دل تاریکی و خلوت به دست آورد. قدرت‌های نفسانی انسان می‌تواند خبیثی و با خواطر و هواجس بر اطلاع از مغیبات و پنهانی‌های دیگران یا انجام خارق عادات چیره شود یا با نفس سلیم و از طریق وصول […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) نقد دلایل تجرد نفس ما دلایل تجرد نفس به‌خصوص اندیشه‌های ابن‌سینا را تحلیل و نقد کرده و نارسایی این دلایل در اثبات تجرد نفس را آفتابی نموده‌ایم. علم هنوز در این‌که علم چیست مانده است و نمی‌شود آن را مجرد مفروض گرفت و از آن برای اثبات تجرد نفس […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) انسان‌شناسی از مباحث مهمی که برایم در فلسفه اهمیت فراوان داشته، بحث‌های انسان‌شناسی بوده است. بسیاری از انسانی می‌گویند که آن را نمی‌شناسند. رابطهٔ جسم و نفس ما انسان را نه جسم تنها می‌دانیم نه نفس تنها نه ترکیبی از جسم و نفس. ماده و مجرد یک سیر […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) وجود در عین ثبات دارای حرکت وجودی و ذاتی می‌باشد. حرکت وجود به تمامی ظهور حرکت می‌بخشد. بنابراین کم‌ترین سکونی نه در وجود نه در ظهور راه ندارد؛ اگرچه ثبات و تحفظ وجود بر همه چیره می‌باشد. وجود و ظهور عین حرکت می‌باشد. وجود حیات دارد و حیات […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) قاعدهٔ امکان اشرف قاعدهٔ امکان اشرف، یعنی ظهور نازل متوقف بر ظهور بالاست و بدون عالی پدید نمی‌آید که عقول ده‌گانهٔ طولی مطرح در فلسفه مشّا بر آن مبتنی می‌باشد، به ماهیت وابسته است و بدون آن، تعدد و اشرف و اخس تصور ندارد؛ زیرا ماهیت مثار کثرت می‌باشد. […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) وجوه حسن نظام از وجوه احسن‌بودن نظام، تازگی آن است و تخریب‌ها و بی‌رحمی‌های ظاهری و ارادی یا طبیعی، تازگی ظهور را ایفا می‌کند و تازگی ایجاد اعتدال و استوا می‌کند. عالم دارای نظام می‌باشد و این نظام نیز احسن است. وجود با همین نظام و نظم چیرهٔ […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) وجود و ظهور دارای قدرت جذب می‌باشند. جذبه و وصول ظهور دارای دو چهرهٔ شوق و عشق می‌باشد. شوق حرکت برای رسیدن به نداشته‌ها و عشق حفظ داشته‌هاست. مهم آن است که جذبهٔ شوقی به عشق تبدیل شود. مظاهر ظهورِ یک عشق وجود می‌باشند که خود را با […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) ظهور استعدادی امکان استعدادی وصف ماده است. استعداد از سنخ ظهور و دارای قرب و بعد و باطن و ظاهر است که پایان آن هم‌چون ابتدای آن، فعلیت می‌باشد و برای همین ما قایل به ظهور استعدادی هستیم نه امکان استعدادی. امکان استعدادی انتزاع ذهنی نسبت به ناآگاهی […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) مواد ثلاث اصل اثبات مواد ثلاث، موضوعی فلسفی است اما بحث از احکام و خصوصیات هریک از این مواد به دیگر علوم ارتباط دارد. فیلسوفان اصل انحصار مواد در سه ماده و تعریف آن را بدیهی گرفته‌اند. آنان امکان را دارای ماهیت گرفته‌اند و این بحث را بر […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) تجرد وجود و نفی هیولا وجود تجرد محض و تنها تجرد محض است و پایان و سمت و سو ندارد و چنین نیست که برای نمونه هیولای اولی که به نظر صدرا ضعیف‌ترین وجود می‌باشد، امری وجودی و در صف نعالِ هستی باشد؛ زیرا وجود صف نعال ندارد […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) بساطت با توجه به این اصل که وجود مساوق با وحدت است، و نیز وجود مساوق با فعلیت است، و فعلیت هر چیزی به صورت و هویت حقیقی آن است که ترکیب نمی‌پذیرد، بنابراین وجود بسیط می‌باشد نه مرکب. این‌گونه است که وحدت شخصی وجود، هم وجود، هم […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) هستی‌شناسی «وجود» دارای ذات، استقلال، وجوب، وحدت و «ظهورهای» دارای وجوب و فاقد ذات و استقلال می‌باشد. وجود، حقیقت وجود است. در برابر این وجود، هیچ عدمی نیست و ظهور نیز لازم ذاتی آن می‌باشد. وجود بی‌پایان و بی‌انتهاست و ظهور نیز به تمام قامتِ وجود است و […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) موضوع فلسفه وجود و ظهورهای آن است با لحاظی جزیی. ما به وحدت شخصی وجود قایلیم که برتر از وحدت اطلاقی می‌باشد. در معرفت‌شناسی نیز خواهیم گفت فلسفه هرچند علم است، اما علم در صورتی علم است که جزیی‌نگر باشد و مفاهیم کلی ارایی، بسیار محدود می‌باشد. هستی […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) فصل چهارم : فلسفهٔ وجود و ظهور درآمد فلسفه از سنخ ادراک عقلی و حد وسط کمال برای مسیر دادن به کمالی عالی می‌باشد. کسی به فلسفه رو می‌آورد که نفس وی با جذبهٔ شوق به این مسیرِ کمال متوسط، سنخیت داشته باشد. فلسفه از کهن‌ترین دانش‌هاست. این دانش […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) در زندگی ناسوتی، این اصل بسیار مهم است که هر کسی منش و روش خود را بیابد و استعدادهای محبوبی و محبی یا عادی خویش را به محکی درست، به دست آورد. دین نیز از آن رو دین خوانده شده است که روش زندگی را آموزش می‌دهد. تشخیص […]

براي مطالعه كتاب دانش ذکر روي لينك كليك نماييد: دانش ذکر

همان گونه که میزان اقتدار مرد در صحنه جهاد و رویارویی با دشمن بستگی به میزان بهره‌مندی او از امکانات و ابزار جنگی دارد، توان زن در عرصه شوهرداری نیز به موفّقیت او در استفاده از شیوه‌ها و شگردهای زنانه و حیله‌های معصومانه، وابسته است…..

زندگینامه حضرت آیت الله العظمی محمد رضا نكونام ( مد ظله العالی ) …….

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) گفتیم صدق این است که هر کسی مسیر طبیعی خویش را بیابد و آن را برود. بنابراین، هدایت باید مبتنی بر حیات، حرکت، سیر خاص و مسیر طبیعی قرار گیرد. «اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیمَ» برای هر کسی به این معناست که خداوندا مرا به سیر طبیعی ویژه‌ای که دارم […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) حق‌تعالی فعل خود را بر اساس نظامی مشاعی پرداخته است. برای همین است که برای رسیدن به صدق و ایمان حقیقی، استعانت و مددگیری معنا دارد و باید توسل داشت و شفاعت خواست و دعا و طلب به مناجات آورد. عبد، ظهوری از حق‌تعالی و حق، فاعلِ ظهوری […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) مسیر صدق و کامیابی هر کسی از مسیر یافت اسم رب و شناخت استعداد ویژهٔ خود می‌گذرد. باید توجه داشت انسان‌ها به خودی خود در پی خدا و ایمان به او هستند و چنان‌چه حق‌تعالی را نیابند، به خداپنداری و ارباب‌تراشی رو می‌آورند و ایمانی مجازی می‌یابند. انسان‌ها […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) بهتر است نگاهی به سیستم طبیعی صدق و عشق الهی بیندازیم. تربیت حق‌تعالی سیستماتیک و نظام‌مند است. در برخی مناطق سردسیر دیده می‌شود تا آب چکیده می‌شود بدون آن که درون ظرفی تصنعی باشد، خود به خود یخ می‌زند. پدیده‌های هستی نیز چنین است و این پدیده‌ها بدون […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) برای رسیدن به صدق حقیقی و عشق سالم و این هر کسی به خویشتن خود برسد و مسیر موفقیت و پیروزی خود را تشخیص دهد و همان را برود باید، هرکسی باید «رَبّ»مخصوص به خود را بشناسد. برای وصول به اللّه راهی جز شناخت «رَبّ»نیست. راه‌های وصول به […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) هم‌چنین اسطقس و جوهرهٔ عشق، « صداقت» است. صداقت، یعنی این که هر کسی خود باشد و نقش دیگری را بازی نکند و در بهیمیت، سبعیت، شیطنت و معرفت، با خود صادق باشد و خود را جای دیگری نگذارد و همان باشد که هست و به تزویر، سالوس، […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) در جلد دوم «تفسیر هدی» به تفسیر و تأویل «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم» پرداخته‌ام. من این کریمه را که در میان تمامی ادیان الهی بوده و فرهنگ مسلمانی و شعاری ایمانی می‌باشد، در هشت فصل به شرح زیر به عنوان « چهرهٔ عشق» معرفی کرده‌ام: فصل یکم: دهش […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) سال‌هاست اعتقاد دارم باید رشته‌ای به نام «پیرایه‌زدایی» در حوزهٔ علمی شکل بگیرد و پیرایه‌زدایی در تمامی زمینه‌ها اعم از فرهنگی، اجتماعی، مذهبی و غیر آن را هدف خود قرار دهد تا حشو و زواید مذهب و خرافه‌ها و ناراستی‌ها را شناسایی کند. پیرایه و خرافه‌زدایی می‌تواند به […]

از شاخص‌های سلامت، طمأنینه، آرامش، صلابت و سازگاری است. سلامت زندگی در صورتی دستخوش تغییر و آسیب نمی‌گردد که بتوان بیش‌ترین صبوری و سازگاری را با ناملایمات و بدخواهان داشت و طمأنینهٔ خود را حفظ کرد. کسی که صبر بر بدی‌ها و سازگاری با بدخواهان را از دست می‌دهد و زود می‌رنجد یا عصبانی می‌شود […]

  منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) تمامی آیات قرآن‌کریم دارای کارایی‌های اقتداری و ویژه‌ای است، مانند توان‌بخشی و ارتباط با جهان غیب و آگاهی بر مغیبات یا درمان برخی بیماری‌ها. چگونه دیوانه‌ای می‌تواند غیب ببیند و از غیب خبر دهد یا قرص و کپسولی که سال‌ها بر فرمول ساخت آن تحقیق شده است، […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) تأویل قرآن‌کریم در پسِ ظاهر قرآن‌کریم لایه‌هایی است و هر لایه نیز دارای مراتبی است که «باطن» قرآن‌کریم نام دارد. باطن قرآن‌کریم باطن تمامی اشیا و حقایق است و همان‌طور که حقایق عینی کتاب تفصیلی هستی است، قرآن‌کریم کتاب اجمالی تمامی آن است و از آن می‌توان به […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) برای وصول به منبعِ علمی وحی قرآن‌کریم، مهم شناخت زبان قرآن‌کریم و تکنیک فهم زبان آن می‌باشد. زبان وحی را باید از استادی ربوبی و محبوبی فرا گرفت و او که قرآن‌کریم و زبان آن را از ناحیهٔ حق‌تعالی به‌گونهٔ موهبتی تعلیم دیده است، زبان وحی را به صاحبان […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) قرآن‌کریم کتاب حقایق است. قرآن حکیم، افزوده بر ظاهر آن که همین الفاظ و عبارات آن است و در یکصد و چهارده سوره و در سی جزء می‌باشد و در پشت این نقاب ظاهر، چهره‌ای واقعی و باطنی حقیقی نیز دارد که اصل قرآن‌کریم است و این ظاهر، […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) من به سبب انس متمادی با آیات قرآن‌کریم، بار معانی آیات قرآن‌کریم در دانش‌های گوناگون و خواص آن را بررسی کرده و به آن آگاهم. تمامی این‌ها نیز کشف‌شده از قرآن‌کریم است. من در کلاس‌های درس، گاهی به این موضوع اشاره کرده‌ام که اگر امکاناتی داشتم، شهری قرآنی […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) « تفسیر هدی» را بر پایهٔ انس و عشقی که با قرآن‌کریم داشته‌ام، آورده‌ام. در این تفسیر از مفهوم، معنا، مصداق، نور، حکم، عظمت و آثار آیات گفته‌ام؛ هرچند برای تبیین عظمت هریک از آیات قرآن‌کریم و داشتن تفسیری شایسته باید یک شهرِ قرآن‌کریم ساخت و محققان و […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) فصل سوم : بازگشایی حقایق قرآن‌کریم درآمد من در زمان کودکی، عشق را تجربه کردم. بسیار کوچک بودم که احساس عشق به قرآن‌کریم را در خود وجدان نمودم. نخستین کتابی را که از دورهٔ نونهالی نگاه می‌کردم، عشق می‌ورزیدم و با آن انس داشتم، قرآن‌کریم بود. قرآن‌کریم نخستین […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) اما مغالطهٔ ترور شخصیت که در آن به تخریب و تضعیف شخصیت گفته‌پرداز مبادرت می‌شود، دارای فرمولی معین است و آن این‌که آن‌ها همه چیز را به صورت ذهنی جعل می‌کنند و می‌سازند در حالی که هیچ یک از ادعاها، به شکلی که آن‌ها می‌گویند، واقعیت ندارد. این […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) استدلال‌های مباشر قضیه‌ها در قیاس با هم یا تخالف و تناقض دارند یا عکس. تقابل که اختلاف در کیف (سلب و ایجاب) به تنهایی می‌باشد، منحصر به تخالف است و تضاد مبتنی بر ماهیت و تعدد وجود و غایت خلاف است و در طرح حقیقت وجود و ظهورهای […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) منطق قضیه‌ها از لحاظ نظری بنیاد و اساس منطق جدید و ریاضی و نیز پایهٔ منطق انسی و علمی است و نظریهٔ قیاس بر آن مبتنی می‌باشد. اگر منطق دارای این بخش نباشد، تبدیل شکل‌های قیاس به یک‌دیگر ممکن نمی‌شود. این منطق مبتنی بر لزوم معرفت تجربی و […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) مفاهیم فلسفی تقسیم مفاهیم به ماهوی، فلسفی و منطقی نشان داد بسیاری از مفاهیمی که در نظام ارسطویی، مقوله یا داخل در مقوله شمرده می‌شد، مانند وجود از مفاهیم فلسفی است و همین امر، نظام تعریف ارسطویی را دگرگون و سست نمود؛ زیرا نظام تعریف مبتنی بر مقولات […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) ما در روان‌شناسی مداراگرا گفته‌ایم استعدادهای شکوفا تحت تأثیر کوچکی و بزرگی نیستند و کودک و جوان و پیر نمی‌شناسد. روان‌شناسی مداراگرا دو پایه بسیار مهم برای معرفت و شناخت قرار می‌دهد: یکی زدایش رسوبات جسم که نیازمند تربیت بدنی و ورزش‌های رسوب‌زداست ـ نه ورزش‌های کدورت‌زا ـ […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) فلسفهٔ وجود و ظهور، اصالت ماهیت یا فرعیت آن را نمی‌پذیرد و نسبت دادن صفات و احکام به ماهیت را باطل می‌داند و بسیاری از آن را برای نظام وجود و ظهور قرار می‌دهد. بنابراین تعریف درست و حقیقی نمی‌تواند با ماهیت و برای ماهیت باشد، بلکه برای […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) تعریف در نظام منطق قدیم با تحلیل مفاهیم ماهوی محقق می‌شود. مفاهیم کلی ماهوی، فلسفی یا منطقی است. مفاهیم ماهوی، معقول اولی هستند و نظام تعریف منطقی البته در منطق قدیم را شکل می‌دهند. هدف از تعریف، تولید وضوح و تمایز کافی برای ترتب اثر و نسبت دادن […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) منطق الفاظ با آن‌که حیثیت مفهومی تفکر، بر جنبهٔ لفظی و زبانی آن پیشی دارد، اما منطق به دلیل پیوند وثیق میان لفظ و معنا، از احکام عام لفظ بحث می‌کند؛ احکامی که مشترک میان تمامی زبان‌هاست، نه احکام خاص و محدود به یک زبان. بنابراین منطق الفاظ […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) منطق ماهوی بر دو گونهٔ صوری و محتوایی می‌باشد. منطق صوری، نقشهٔ استدلال و راه دلیل را می‌گشاید، اما محتوای قضیه‌هایی که به این قالب می‌آید، برای ارزش‌سنجی نیاز به منطق محتوا دارد. یقین و اطمینان در ناحیهٔ محتوا از منطق ارسطویی که تنها منطق صوری است برنمی‌آید. […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) از قضیه‌های بدیهی می‌گفتیم. قضیه‌های وجدانی گروه دیگر بدیهیات هستند که برگرفته از علم حضوری‌اند. وجدانیات همانند قضیه‌های اولی همیشه یقینی‌اند، برخلاف مثل حسیات و حدسیات که گاهی یقینی می‌باشند. در وجدانیات، دو طرف صدق، یعنی «مطابِق» و «مطابَق» هر دو در اختیار و وجدان نفس است و […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) ما در فلسفهٔ «وجود و ظهور» گفته‌ایم نظام هستی و پدیده‌های آن نظام «وجود» و فعل آن به نام «ظهور» است. ظهور در عالم محسوس دارای آثار حقیقی است و واقعیتی نیست که در همین عالم حقیقت نداشته باشد. حقیقت محسوسات با خود آن در همین ناسوت است […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) با آن‌که مقولات جزیی‌محور و از مبادی منطق است نه مسایل آن، ابتنای منطق قدیم بر فلسفه‌ای که به اصالت ماهیت قایل است، کلیات خمس را که کلی‌محور و مفهومی است نقطهٔ شروع شناخت اشیا قرار داده و با حصر توجه به آن و علمی خواندن همین طریق […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) با برچیده شدن ماهیت از مبانی منطقی، نظام فهم نیز در آن دگرگون می‌گردد و نقطهٔ شروع منطق به جای مقولات ارسطو و نظریهٔ کلی طبیعی، زیست‌شناسی و دیگر علوم تجربی با همان روش استقرایی به‌خصوص در مقام تعریف و شناخت موضوع می‌باشد و روش استقرایی به دلیل […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) گفته‌اند ریشه‌ای‌ترین قضیهٔ بدیهی اولی این است که دو نقیض نه جمع می‌شوند، نه ارتفاع می‌پذیرند و تصدیق به تمامی قضایا، نیازمند تصدیق به این دو قضیه است. نقیض برآمده از فلسفهٔ مبتنی بر ماهیت و قاعده‌ای انتزاعی و ماهوی از قاعدهٔ این همانی است. منطق ما که […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) سرآغازهای هشت‌گانه هر دانشی، مدخل و درآمدی دارد که در آن از رؤوس ثمانیه سخن گفته می‌شود تا مرزهای آن علم حفظ شود و اختلاط و التقاط میان علوم پیش نیاید. سرآغازهای هشت‌گانه به‌طور کلی عبارت است از: تعریف، موضوع، هدف و مقصود، سود و فایدهٔ علم، پایگاه […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) فصل دوّم : منطق علمی درآمد کسی که بخواهد امری غیرذاتی را اثبات یا انکار کند، نخست نیازمند کاربرد منطق است و تا نظامی منطقی ارایه نکند، نمی‌تواند تصدیق یا انکاری داشته باشد. منطق، قانونی آلی و اندیشه‌سنج و ابزاری برای ارزش‌سنجی قضایا در چارچوبی نظری و بینشی قاعده‌مند […]

برای یافت معنای زندگی سالم لازم است به سراغ الگوهایی رفت که حیات سالم داشته‌اند و چگونگی موفقیت آنان و علت آن را دریافت و دید که چگونه بوده است که سلمان فارسی به «منّا اهل‌البیت» مفتخر می‌گردد و صاحب مراتب نهایی ایمان و مقامات معنوی و مورد عنایت ویژهٔ حضرات معصومین علیهم‌السلام و فضل […]

حیات و زندگی پدیده‌ها طبیعت و ناسوت دارای زندگی و حیات است. حیات در تمامی پدیده‌های ناسوتی سریان دارد. چیستی حیات، هنوز که هنوز است ناشناخته می‌باشد. در اسمای پروردگار این «حی» است که بعد از «سلام» پیش از تمامی اسما قرار دارد و ام و امام آن‌ها شناخته می‌شود. هر چیزی که وجود یا […]

دانش زندگی هم شکل زندگی و هم محتوای آن را از اسلام می‌گیرد و در هر دو جهت، سنخیت لازم را مراعات می‌کند. شکل زندگی باید همانند محتوای آن از اسلام گرفته شود؛ وگرنه شریعت چنان‌چه فقط بخواهد محتوا را تغییر دهد، از شریعت به حکمت و اعتقاد تبدّل پیدا می‌کند و دیگر دین به […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) انس با فرهنگ واژگان یقظ: «توجه» و انتباه. فرد بیدار به گونهٔ وصفی، «یقظان» است و «یقظاء» صورت مؤنث آن است. «یقظه» به معنای توجه است و «برخاستن از خواب»، مصداق غالبی آن می‌باشد و منحصر به این مورد نیست. کسی که توجه دارد، متنبه و یقظان است. […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) انس با فرهنگ واژگان وُدّ: ودّ، حُب و عشق، به ترتیب سه مرتبهٔ تعلق و وابستگی است. «ودّ»، سطح بسیار نازل آن می‌باشد و میلی نفسانی و هوسی تغییرپذیر است که جایگزین پیدا می‌کند و برای نمونه با اندک دعوایی تبدیل به قهر و دوری می‌شود. «حبّ»، توسط […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) انس با فرهنگ واژگان انفاق باید از مالی باشد که با سیستم شرعی به دست آمده و محصول اکتساب مشروع و تابع احکام دینی است؛ یعنی باید از رزق خود بخشش داشت و مال حرام، رزق شمرده نمی‌شود و استفاده از آن، مثل ورود بیماری و میکروب به […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) انس با فرهنگ واژگان نفق: خروج غیرطبیعی و تمام شدن غیرعادی است. منافق به این اعتبار به این نام خوانده می‌شود که ایمانی را که ظاهر می‌کند، طبیعی نیست و دارای کاستی است و فاقد شخصیت و باطن می‌باشد و به هر راهی، به صورت صوری و شکلی […]

منبع: علوم و نظرگاه‌های شاخص (جلد نخست) انس با فرهنگ واژگان قول: گفته‌ای که از سر اعتقاد و باور باشد. ملفوظ بودن جزو معنای آن است و صرف اعتقاد نمی‌باشد. «مَقوُل» به معنای اعتقاد و گرهی قلبی است که به زبان می‌آید. در فرهنگ قرآن‌کریم، گفتهٔ بعد از امر «قل»، گزاره‌ای مشکل و سخت است […]