ما باید خدمت کریمه اهل بیت علیهاالسلام که در این دیار صاحب ما و متولی سرزمین قم است، برویم و از ایشان کسب اذن نماییم و برای این مقام(توحید) اذن دخول بگیریم. برای گام برداشتن در این مسیر باید رابطه خود با آن حضرت علیهاالسلام را هموار نماییم. در محضر آن حضرت علیهاالسلام ادب را نگاه داریم و لفاظی نکنیم و حرفی نزنیم و تنها در دل داشته باشیم که ما آمدیم تا هر کاری میخواهید بکنید و اذن را اینگونه از ایشان بگیریم. این عمل بسیار مجرب و نتیجهبخش است و آثار و برکات فراوانی دارد.
شخصی از من خواست، عارفی کامل و واصل را به او معرفی کنم تا از او کسب فیض کند. من ابتدا به او گفتم تو اهل عرفان نیستی و ممکن است معرفی من را نپذیری. او اصرار کرد و من گفتم: در شهر قم، عارفی غیر از حضرت بیبی نمیشناسم. او گفت ایشان را میشناسم. گفتم تو ناآگاه هستی. اگر سراغ از عارف میگیری، حضرت معصومه علیهاالسلام سلطان این دیار است. به حرم ایشان برو، لازم هم نیست زیارتنامه بخوانی، همانجا سکوت کن و با ادب تمام بایست. حضرت، خودشان زیارتنامه میخوانند و اگر بخواهند تو را به این وادی میکشانند.
من گاهی به طلبهها نیز توصیه میکنم که وقتی به زیارت حضرت معصومه مشرف میشوید، از گفتن سخنان اضافی پرهیز کنید و آرام و ساکت در کناری بایستید و عرض ادب کنید و با سکوت، اجازه بدهید حضرت معصومه علیهاالسلام برای شما کاری انجام بدهند. من هر وقت که به زیارت حضرت معصومه مشرف میشوم خودمانی میگویم السلام علیک یا بیبی و این مربوط به زمانی است که دچار کثرت شده باشم. در غیر این صورت، همین جمله را نیز بیان نمیکنم.
برخی اوقات افرادی برای زیارت به جمکران میروند؛ اما فراموش میکنند حضرت فاطمهٔ معصومه علیهاالسلام را زیارت کنند. این کار برای افراد مشکل میآفریند. شخص حضرت فاطمهٔ معصومه علیهاالسلام بر مسجد جمکران مقدم است؛ بنابراین افرادی که برای زیارت از شهرهای دور میآیند، در ابتدا بهتر است قصد خود را برای زیارت حضرت معصومه علیهاالسلام تعیین کنند، و نخست زیارت آن حضرت علیهاالسلام را مقدم بدارند و سپس به زیارت مسجد مقدس جمکران بروند.
چراکه حضرت معصومه سلطان سرزمین قم میباشند و پدیدهای بیاذن آن حضرت علیهاالسلام حرکتی ندارد و حتی این مسجد نیز همانند دیگر سرزمینهای مربوط به قم، در تحت تصرف و عنایت آن حضرت میباشد. با گسترش افراطها و تفریطها، توسط صاحبان قدرت و سیاستمداران این حقیقتهاست که گم میشود و افراطها و تفریطها چنان آویزان حقیقتها میشود که آن را از ارزش میاندازد و به محاق میبرد.
بنابراین ما باید خدمت کریمه اهل بیت علیهاالسلام که آیتالله العظمی در این دیار و صاحب ماست برویم و از ایشان کسب اذن نماییم و برای این مقام(توحید) اذن دخول بگیریم.
برای گام برداشتن در این مسیر باید رابطه خود با آن حضرت علیهاالسلام را هموار نماییم. در محضر آن حضرت علیهاالسلام ادب را نگاه داریم و لفاظی نکنیم و حرفی نزنیم و تنها در دل داشته باشیم که ما آمدیم تا هر کاری میخواهید بکنید و اذن را اینگونه از ایشان بگیریم. این عمل بسیار مجرب و نتیجهبخش است و آثار و برکات فراوانی دارد؛ همانطور که در میان حضرات ائمه معصومین علیهمالسلام توجه به حضرت امیرمؤمنان علیهالسلام بسیار اثربخش است.
حضرت معصومه علیهاالسلام از امامزادگان بسیار بزرگ در ایران است و هیچ امامزادهای در قداست و معنویت به آن بانو نمیرسد. باید دانست آن حضرت علیهاالسلام محل دفن خود را با اختیار و اراده در قم انتخاب نموده و این شهر را برگزیده و چنین نیست که چون به این شهر آمده و بیمار شده در این شهر دفن گردیده است.
در روایات چندی از قم به بزرگی و عظمت بسیار یاد شده است. قم شهری تاریخی است که مرزهای آن از ری تا کاشان، ساوه، همدان و اصفهان بوده است. این منطقهٔ پهناور گلوگاه مراکز مختلف بوده و دارای موقعیت استراتژیکی میباشد. در روایات از آن به کوفهٔ دوم تعبیر گردیده و بر اهل قم درود فرستاده میشود.
قم مرکز علم و ولایت است و حرم اهلبیت علیهمالسلام میباشد. نباید از این معنا غافل بود که تنها چهار حرم برای اهل بیت علیهمالسلام بر روی زمین وجود دارد که آخرین آنها حرم حضرت فاطمهٔ معصومه علیهاالسلام میباشد. البته از آنجا که روایات، قم را کوفهٔ دوم میداند به این معناست که کوفه به این شهر منتقل شده و حرمت اینجا به اعتبار اینکه حرم و خانهٔ حضرت امیرمؤمنان علیهالسلام است مضاعف میگردد. قم عش آل نبی صلیاللهعلیهوآله است و به تعبیر دیگر، تجلی حضرت امیرمؤمنان علیهالسلام در این حرم دیده میشود. در گذشته برخی از اعاظم به شهر قم که میرسیدند کفش از پای در میآوردند با پای برهنه بر آن گام میگذاشتند و خاک آن را تربت میدانستند. در سال هشتاد هجری اشعریان کوفه به قم آمدند و در این شهر مستقر شدند. قمیها پیش از اسلام نیز موحد بودند و زردتشتیها آتشکدهٔ بزرگی در این شهر داشتند. قم ثقل ولایت است و برای همین است که حضرت معصومه علیهاالسلام در وقتی که بیمار بودند خود را از ساوه به این شهر رساندند. بزرگان و اعاظم این شهر همانند کوههایی هستند که زمین را از آسیب و بلا نگاه میدارند. در این شهر باید به عنایت خاص و اشراف ویژهٔ حضرت معصومه علیهاالسلام توجه داشت و سلطان این منطقه را آن حضرت دانست.
اما مردم قم باید خود را فرزندان حضرت امیرمؤمنان علیهالسلام بدانند و نسبت به یکدیگر عشق داشته باشند و چنین نباشد که تا کسی نغمهٔ مخالفی آواز نمود مورد حمله واقع شود. محبت به حضرت امیرمؤمنان علیهالسلام در نطفههای این ملت وجود دارد و افتخار مردم قم این است که انقلاب از اینجا شروع شد و اولین شهری است که صدای تشیع و محبت و پیروی از حضرت علی علیهالسلام را به همهٔ جهانیان رسانید. علمای ما در گذشته به قم که میرسیدند کفشهای خود را از بیرون دروازه در میآوردند و میگفتند اینجا حرم عصمت و طهارت و عش آل نبی است و حرمت دارد. مردم قم باید هویت دیروز آن را حفظ کنند. مردمی که باعث شدند شعار «علی» در این مملکت طنین اندازد. این روزها گرفتاری، بیکاری، فقر، انحراف و انحطاط در قم فراوان شده و باید نسبت به فقرا، ضعفا، مستمندان و آبرودارها حساس بود. ما در مملکت حضرت فاطمهٔ معصومه علیهاالسلام قرار داریم و این شهر متعلق به آن بیبی و بانوی دو عالم است. در طول تاریخ هیچ شخصیتی به بزرگی آن حضرت علیهاالسلام در قم وجود نداشته است. خدا رحمت کند مرحوم آقای بروجردی را، وقتی یکی از عالمان عربستان میخواست به دیدار ایشان بیاید وی گفته بود او باید اول به حرم برود و زیارت کند؛ چرا که اینجا خانهٔ حضرت فاطمهٔ معصومه علیهاالسلام است. محبت به اهل بیت علیهمالسلام افتخار ما ایرانیهاست. حضرت معصومه علیهاالسلام ، حضرت شاهچراغ و حضرت عبدالعظیم حسنی علیهماالسلام با دیگر امامزادهها تفاوت دارند. آنان امامزادههایی هستند که ایدئولوگ و مرجع علمی ما میباشند. اهالی شهرهای قم، شهرری و شیراز باید مواظب باشند در غوغای روزانهٔ این شهرها گم نشوند و این امامزادگان بزرگ را فراموش ننمایند و دستکم هر صبح که از خانه بیرون میآیند سلامی به آن حضرات بدهند و حرمت این شهرها را به احترام این امامزادگان بزرگ حفظ نمایند. این حضرات علیهاالسلام نیز مظهر «أشهد أنّک تسمع کلامی وتشهد مقامی»(۱) میباشند و سلام هر زایری را پاسخ میگویند.
اگر بخواهیم یکی از امامزادگانی را نام ببریم که در روز قیامت هیچ محاسبهای ندارد باید حضرت عبدالعظیم علیهالسلام را بگوییم. حتی مثل حضرت سلمان نیز در روز قیامت محاسبه دارند اما حضرت عبدالعظیم چنان بزرگوار است که از او حسابی نمیخواهند. از ایشان در روایات با عنوان «محدث» و نیز «علیم» یاد شده است. حضرات معصومین علیهمالسلام این عناوین را بدون جهت به کسی نمیدهند. همچنین ایشان «السید الکریم» نیز هستند. در شأن ایشان آمده است: «لو زرت قبر عبدالعظیم عندکم لکنت کمن زار الحسین بن علی علیهماالسلام »(۲) یا «کمن زار اللّه فی عرشه». این تعابیر در شأن هیچ امامزادهٔ دیگری نیامده است.
حال، اینکه چه رابطهای میان ایشان با حضرت امام حسین علیهالسلام وجود دارد با آنکه از نوادگان آن حضرت نیست، در جای دیگر سخن گفتهایم، اما این تعبیر میخواهد حضرت عبدالعظیم علیهالسلام را عظمت دهد.
هماینک در تمامی تهران بزرگ هیچ امامزادهای مانند حرم حضرت عبدالعظیم علیهالسلام شکوه و عظمت ندارد و محور و مقصد حرکت هیأتهای مذهبی میباشد. من نیز به هیچ امامزادهای در حد ایشان دلبسته نیستم. البته محل زندگی ما در بچگی شهرری بوده است و من از آن زمان با ایشان مأنوس بودهام.
- محمد بن مشهدی، المزار، ص ۲۱۱٫
- شیخ صدوق، ثواب الاعمال، ص ۹۸٫