همان گونه که میزان اقتدار مرد در صحنه جهاد و رویارویی با دشمن بستگی به میزان بهره‌مندی او از امکانات و ابزار جنگی دارد، توان زن در عرصه شوهرداری نیز به موفّقیت او در استفاده از شیوه‌ها و شگردهای زنانه و حیله‌های معصومانه، وابسته است…..
اشکال: چرا طبیعت به‌واسطه صلابت و اقتدار، دست کم در محیط خانه، مرد را بر زن مسلّط ساخته است؟ مرد می‌تواند مشکل خود را در خانه، هر چند با زور و کتک، بر طرف نماید، ولی زن به‌واسطه ضعف و ظرافت و ناتوانی‌اش نمی‌تواند مشکل خود را با مرد در خانه رفع کند و به ناچار باید به بیرون از خانه متوسّل شده و به بزرگان اقوام یا حاکم و قانون پناه برد.
در پاسخ به این پرسش باید گفت: طبیعت در این زمینه بسیار ظریف، سالم و معصومانه عمل کرده است. طبیعت، همان طور که به مرد اقتدار و توان‌مندی اعطا کرده، به زن نیز توان شگرد سازی‌های ظریف و ماهرانه بخشیده است. زن می‌تواند با چنین توان‌مندی و اقتدار ظریفی ـ که آمیخته به هزاران ناز و کرشمه، غنج و دلال، عرضه و خودنمایی و حیله‌های معصومانه است ـ به راحتی بر اقتدار مرد چیره گردد. حال در صورت عدم موفّقیت، این مشکل شخصی زن است که به‌واسطه عدم آگاهی یا ناتوانی، در مقابل مرد مغلوب شده است؛ هم‌چنان‌که بسیاری از مردان در برابر همین شگردهای زنانه یا ضعف شخصی و عدم اقتدار و آگاهی لازم مردانه، کم می‌آورند و چون عبدی ذلیل در مقابل زن به خاک می‌افتند.
این که اولیای دین زنان را به خوب شوهرداری سفارش کرده و این امر را جهاد در راه خدا می‌دانند، اشاره به همین حقیقت و واقعیت خارجی است.(۱) آری، شوهرداری غیر از حسن و زیبایی است و حسن و زیبایی بدون استفاده از شیوه‌ها و شگردهای زنانه نتیجه بخش نخواهد بود. البته به کارگیری این شیوه‌ها به توجّه، آموزش، تمرین و ممارست و صبوری نیاز دارد و برای همین از آن به «جهاد فی‌سبیل اللّه» تعبیر شده است.
هم‌چنان‌که جهاد مرد در میدان نبرد بدون امکانات جنگی میسر نیست و نبود ابزار شکست و نابودی را درپی دارد، جهاد زن در میدان شوهرداری نیز بدون به کارگیری شیوه‌های جذّاب و شگردهای زنانه چیزی جز شکست و عدم موفّقیت به دنبال نخواهد داشت.
همان گونه که میزان اقتدار مرد در صحنه جهاد و رویارویی با دشمن بستگی به میزان بهره‌مندی او از امکانات و ابزار جنگی دارد، توان زن در عرصه شوهرداری نیز به موفّقیت او در استفاده از شیوه‌ها و شگردهای زنانه و حیله‌های معصومانه، وابسته است.
بنابراين این اقتدار ـ که همان ظرافت و شگردهای زنانه است – گذشته از آن که سبب مصونیت زن و بیمه او در خانه می‌گردد، مشکلات مرد را هم می‌تواند بر طرف نموده و او را به فعلیت رساند و شیفته زن سازد؛ پس زن با اقتدار خود ـ که ریشه در ملاحت و لطافت او دارد ـ نسبت به اقتدار مرد ـ که ریشه در صلابتش دارد ـ در محیط خانواده بیمه شده است.
زن‌ها با توجّه به این خصوصیت فطری خود می‌توانند بسیاری از عوارض نامطلوب ناشی از سوء استفاده مردها از اقتدار را مهار نموده و از بروز فراوانی از مشکلات در محیط خانواده جلوگیری کنند و کانون خانوادگی را به محیطی امن و با صفا تبدیل نمایند.
در هر حال، طبیعت و آفرینش، معصوم است و «حقیقت» با تمامی اسما و صفاتش در هستی و جهان مادّه و خلقت زن و مرد، چهره انداخته و هر یک از این دو را به نوعی ظریف در مقابل دیگری به اقتدار و جلوه‌گری وا داشته است.
مرد است و صلابتش، زن است و زیبایی او؛ مرد است و اقتدار، زن است و مهارت در شگردهای پیچیده و دل‌ربا؛ مشت سنگین مرد است و چشمان خمار زن؛ بازوی قوی مرد و گیسوان بلند و به‌هم پیچیده زن؛ تیغ شمشیر مرد و نیش تند و تیز ابروان کند زن. خلاصه هر یک توان از دیگری می‌برد و میدان کارزار را به معرکه عشق و دل‌بری بدل می‌سازد و در این میدان است که سبیل مردانه در مقابل قیتون لب فرو می‌افتد.
آری، اگر زن و مرد آموزش و تربیت لازم را فرا گرفته باشند، هیچ‌گاه محیط بسته خانه به فامیل و رئیس قوم یا دادگاه و پیچ و خم‌های آن احتیاج ندارد؛ به همین دلیل در صورت ظهور هر گونه مشکل، در مرحله نخست باید مشکلات فردی زن و مرد بازیابی شود. در غیر این صورت باید دادگاه‌های خانوادگی را مملو از زنان و مردانی دید که از یک‌دیگر نارضایتی داشته و ندای جدایی سر می‌دهند.
————
۱- عن الاصبغ‌بن‌نباتة قال: قال امیرالمؤمنین« علیه‌السلام »: کتب اللّه الجهاد علی الرّجال و النّساء فجهاد الرّجل بذل ماله و نفسه حتّی یقتل فی سبیل اللّه و جهاد المرأة ان تصبر علی ما تری من اذی زوجها و غیرته و فی حدیثٍ آخر جهاد المرأة حسن التّبعّل؛ کافی،ج۵،ص۹،ح۱٫
امیرمؤمنان علی« علیه‌السلام » فرمود:خداوند جهاد را بر مردان و زنان واجب کرده است.جهاد مرد پرداخت دارایی وگذشت از جان خویش است تا آن جا که در راه خدا به شهادت رسد و جهاد زن این است که در برابر آزار و غیرت‌مندی بی‌مورد شوهرش شکیبا باشد؛ و در حدیث دیگری آمده است: جهاد زن نیکو شوهرداری کردن است.
