کودک چنانچه به صورت پیوسته داخل آپارتمان باشد، نهتنها صدای صافی خود را از دست میدهد، چشم، اندیشه و دل وی نیز خسته میشود و در نتیجه دگم و بسته بار میآید…..
باز یا بسته بودن محیط زندگی بر صدا اثر میگذارد. زندگی در محیطی بسته یا در آپارتمانی کوچک، ذهن را محدود و عمر را کوتاه میکند. اگر شیر در قفس نگهداری شود، صدای وی تغییر میکند و وحشی میشود و حتی قابلیت اکتساب پیدا میکند و چنانچه انسان خانه وسیع و فضای باز داشته باشد، صدای وی اهلی میگردد. البته اگر کسی فضای باز ندارد، میتواند در شب ـ بهویژه نیمههای شب ـ از منزل خود به خیابان یا پارک و هر فضایی که باز باشد رود. کودک چنانچه به صورت پیوسته داخل آپارتمان باشد، نهتنها صدای صافی خود را از دست میدهد، چشم، اندیشه و دل وی نیز خسته میشود و در نتیجه دگم و بسته بار میآید.
مراد از خانه وسیع نیز قصرهای آنچنانی نیست که با سنگ فیروزه درست شود؛ بلکه فضای باز است. به همین دلیل است که انسان باید رابطه خود را با آسمان قطع نکند. نمازی که در آپارتمان و فضای بسته خوانده میشود با نمازی که در فضای باز خوانده میشود، متفاوت است. صدای اولی گرفته و صدای دومی باز است. نماز در فضای بسته ترتیل ندارد و صدا در آن یا از بینی خارج میشود و یا حلقی است و چنانچه فقیهی سختگیر باشد، در درستی چنین نمازی اشکال میکند، اما فقه امری عرفی است و آن را درست میداند و ما نیز بر همین نظر هستیم که نماز را نباید اطفارگونه خواند؛ بلکه باید تربیت و صفای باطن را هرچه بیشتر دنبال نمود و ظواهر عبادات را به صورت عادی، اما درست و صحیح گزارد.
توصیه ما این است که هرچه میتوانید زیر آسمان باشید، فضای باز، فکر باز، لباس باز داشته باشید. کسانی که دایم در خانه میمانند، افکار بستهای دارند و همسر و فرزندانشان را در تنگنا قرار میدهند و برای نمونه، مانع خارج شدن همسر خود میشوند و یا برای مراجعه به پزشک، با همسر خود همراه میشوند؛ در حالی که این امر در جامعه سالم، مخالف قدرتمندی و آزادی است. شیعه باید آزاد، آزاده و جوانمردانه زندگی کند. این اعتماد نداشتن، محصول نبود آزادی است که بر جوامع حاکم است؛ چنانچه دستها و پاهای کودک را در قنداق میبندند و جلوگیری از کج شدن پا را توجیه آن میدانند، در حالی که کودکی که در قنداق باشد، اگر بزرگ هم شود بسته میماند و استبدادپذیر میگردد.