بیداری طبیعت با ظهور یک حقیقت(۱)
اشک شوق بر چهره غمدیده
اربعین امسال با نوروز تقارن یافته است. با توجه به این که هر دو؛ یعنی هم اربعین سالار شهیدان علیه‌السلام و هم عید نوروز برای ایرانیان محترم و با اهمیت است، این پرسش پیش می‌آید که چگونه می‌توان غم و شادی و عزا و جشن را که به گونه‌ای ناگزیر با یک‌دیگر متقارن شده است در کنار یک‌دیگر داشته باشیم.
خبرنگار ما این پرسش را با آیت‌اللّه نکونام مطرح کرد و وی در این باره ابراز داشت: نوروز عیدی طبیعی و فطری است، در واقع باید گفت عید نوروز بیدارباش طبیعت است و تمام
۱- روزنامه خراسان، ۲۷ اسفند ۱۳۸۴٫
(۱۱)
موجودات ناسوت به استقبال این عید می‌روند.
به همین دلیل، نوروز، جلال و صفا و بهجت خاص خود را دارد. علاوه بر این، این عید لوازمی دارد که بسیار پسندیده است.
خانه تکانی، نظافت، صله ارحام، دید و بازدید، ترک غربت و غریبی، تبدیل قهرها به آشتی، با همدیگر بودن و به سراغ بزرگ‌ترها رفتن از لوازم این عید است که همه از منظر عقل و دین پسندیده است و کسی نمی‌تواند از این دو زاویه بر آن ایرادی وارد کند. البته، ممکن است کسانی که سابقه گناه دارند در این ایام زیاده‌روی کنند و اعمال خلاف آن‌ها تشدید شود ولی این امر به نوروز ارتباطی ندارد و خود این افراد مسؤول کارهای خود هستند.
اربعین ظهور یک حقیقت است
آیت‌اللّه نکونام سپس درباره اربعین سالار شهیدان علیه‌السلام گفتند: اگر عید نوروز بیداری و شادی طبیعت است، اربعین حسینی ظهور یک حقیقت است.
در واقع، طبیعت، ناسوت است و حقیقت، ملکوت طبیعت به شمار می‌رود. به اعتقاد ایشان، اربعین نتیجه حقیقتی است که همه انبیا و اولیا در پی آن بودند، از این رو اربعین نیز سراسر، حرکت و پویایی و زندگی است.
(۱۲)
در حقیقت باید گفت اربعین که باطل را به چالش کشیده و می‌توان آن را پیروزی حق بر باطل به شمار آورد برای مؤمنان بشارت دهنده است و باعث آرامش و صفای قلب همه کسانی است که در جبهه حق می‌جنگند. اربعین نماد حقانیت، عظمت، شجاعت و ظهور ولایت است، بنابراین می‌تواند بهجت آفرین نیز باشد؛ اگرچه با عزاداری همراه است. با توجه به این ملاحظات نباید عید نوروز را در ماهیت با اربعین مغایر دانست.
با تقارن چه باید کرد؟
حال این پرسش مطرح می‌شود که چگونه می‌توان هم عظمت اربعین را پاس داشت و هم نوروز را برگزار کرد. آیت‌اللّه نکونام در این بیان فرمود: همان‌طور که اشاره کردم عید لوازمی دارد که همه در راستای هم‌زیستی مسالمت‌آمیز و در جهت زندگی توأم با مهر و عطوفت است و هیچ منافات یا تعارضی با اربعین ندارد. سنت‌های عید باستانی ایرانیان تجلی سنت‌های دینی است، تنها نکته‌ای که باید به آن توجه داشت همین است که شادی‌های عید نباید خیلی نمایان باشد یا به گونه‌ای باشد که مظلومیت و غربت امام حسین علیه‌السلام را کمرنگ کند.
در گذشته نیز ما شاهد این نوع تقارن‌ها بوده‌ایم و مؤمنان ضمن حفظ سنت‌های عید، مثل خانه تکانی، نظافت، دید و
(۱۳)
بازدید، ترک غربت و سایر مسایل به یک‌دیگر تسلیت هم می‌گفتند و یا علاوه بر شیرینی، خرما نیز در سر سفره خود می‌گذاشتند. آیت‌اللّه نکونام در پایان افزودند: حقیقت عاشورا و اربعین، باعث صفای باطن و سرور اولیای خداست. عید هم باعث شادی طبیعی و درونی طبیعت است و هر دو پیام‌آور زندگی است. با این اساس در تقارن این دو باید به لوازم آن مقید باشیم و هر دو را حفظ کنیم.
(۱۴)