«قال موسی: یا رب، أی عبادک أبغض إلیک؟ قال: جیفة باللیل، بطّال بالنهار»(۱).
جناب موسی علیه‌السلام گویا از پروردگارش می‌پرسد: خداوندا، بدترین بندگانت چه کسانی می‌باشند؟ خداوند بزرگ می‌فرماید: دو دسته از بندگانم هستند که من از آنان به‌شدت بیزارم و نسبت به آن‌ها نهایت دوری را دارم: گروهی که در شب هم‌چون مردارند و شب را بی‌توجه و یک‌جا می‌خوابند و دیگر افرادی هستند که روز خود را به تباهی می‌گذرانند.
این روایت، فردی را که همهٔ شب را در خواب است و خوابی بی‌ارزش دارد و از هر شب زنده‌داری و بیداری به‌دور است هم‌چون مردار می‌داند؛ زیرا وصف فعلی و واقعی او همین است و عمر وی بدون هرگونه توجه و هوشی سپری می‌شود و کسی که در بیداری بی‌کار و بی‌هدف است، بطّال معرفی شده است که شدت بی‌هدفی و بی‌غایتی فکر، عمر و عمل وی را می‌رساند و چنین فردی از تمام اهداف خوب و ارزنده بریده است.
خواب زیاد و نابجا چنان آدمی را سقوط می‌دهد که وصف مردار را بر انسان صدق می‌دهد و او را از هر حیات ارزشی به‌دور می‌دارد و به‌واقع این چنین است و مبالغه‌ای در کار نیست.
۱ـ بحارالانوار، ج۱۳، ص۳۵۴، باب۱۱٫
برگفته از کتاب خواب، شب و بیداری
